Międzynarodowa
Międzynarodowa
polityka zdrowotna
polityka zdrowotna
1.
Polityka zdrowotna Światowej
Organizacji Zdrowia (WHO)
2.
Udział innych organizacji
międzynarodowych w
kształtowaniu i rozwijaniu
międzynarodowej polityki
zdrowotnej
3.
Europejska polityka zdrowotna
4.
Polityka zdrowia publicznego
Rady Europy
5.
Inne programy międzynarodowe
Międzynarodowa Polityka
Międzynarodowa Polityka
Zdrowotna
Zdrowotna
Stanowi integralny element składowy szerszej sfery działań
jaką jest polityka społeczna (określana również mianem polityki
socjalnej).
Całokształt działań podejmowanych w państwie i
społeczeństwie dla zapewnienia możliwie najwyższego
poziomu ochrony zdrowia ludności, a w tym adekwatnej do
potrzeb opieki zdrowotnej.
Działania mające na celu niwelowanie nierówności społecznej
w dziedzinie zdrowia i opieki zdrowotnej poprzez odpowiednie
rozmieszczenie i wykorzystanie zasobów opieki zdrowotnej,
poprzez lepszy dostęp do niej ukierunkowanych na poprawę
jakości życia.
Polityka zdrowotna jest realizowana w rozmaitych
płaszczyznach i wymiarach:
◦
lokalna polityka zdrowotna,
◦
regionalna polityka zdrowotna,
◦
krajowa polityka zdrowotna oraz
◦
międzynarodowa polityka zdrowotna.
Międzynarodowa polityka
Międzynarodowa polityka
zdrowotna opiera się na:
zdrowotna opiera się na:
Planowaniu polityki zdrowotnej
Międzynarodowych programach
ochrony i promocji zdrowia
Koordynowaniu działań i programów
międzynarodowych
Pomocy krajom członkowskim
Reakcji w razie zagrożeń
Współpracy naukowej i wymianie
doświadczeń
Na politykę zdrowotną mają
Na politykę zdrowotną mają
wpływ:
wpływ:
Ekonomia
Prawo
Gospodarka
Kultura
Demografia
Geografia
Polityka
Epidemiologia
Trochę historii...
Podejmowanie racjonalnych działań w sferze polityki zdrowotnej
ma pewne tradycje w odległej historii. Dowodzą tego liczne źródła
historyczne. Jednak wyraźny ich rozwój przypada na wiek XIX a
nawet dopiero wiek XX. W ciągu ostatnich 100 lat państwa
podejmowały w coraz szerszym zakresie działania mające na celu
poprawę zdrowotności i podniesienie poziomu ochrony zdrowia
ludności. Z końcem XIX wieku pojawiły się także pierwsze próby
skoordynowania tych wysiłków w skali międzynarodowej. W II
połowie XIX zorganizowano kilka międzynarodowych konferencji,
w celu wzmożenia walki z najgroźniejszymi wówczas chorobami
epidemicznymi, jak i podjęto próby utworzenia stałych organizacji
międzynarodowych, które zajmowałyby się problemami zdro wia,
wypracowania i przyjęcia pierwszych międzynarodowych
przepisów zdrowotnych (sanitarnych). Dalsze,
zinstytucjonalizowane działania międzynarodowe w powyższym
zakresie przypadają na pierwszą połowę XX wieku. W 1907 roku
powołane zostało Międzynarodowe Biuro Higieny Publicznej z
siedzibą w Paryżu. Kolejne, nieza leżne Biuro Higieny Publicznej
utworzone zostało w 1919 roku i formalnie działało w ramach Ligi
Narodów. Działały one równolegle i nieza leżnie od siebie aż do
zakończenia II wojny światowej. Spadkobierczynią i kontynuatorką
działalności obydwu biur została utworzona w 1948 roku Światowa
Organizacja Zdrowia. Idea jej utworzenia podniesiona została już
na konferencji Narodów Zjednoczonych w San Francisco w 1945
roku, a konstytucja tej organizacji, jako najbardziej fundamentalny
dokument prawny, przyjęta została w 1946 roku.
Polityka zdrowotna
Światowej Organizacji
Zdrowia
Międzynarodową politykę zdrowotną realizuje wiele
organizacji międzynarodowych, skupiających państwa globu
ziemskiego lub poszczególnych regionów świata. Ważny wkład
w jej stały rozwój wnoszą liczne organizacje międzynarodowe
pozarządowe. Politykę w skali ogólnoświatowej ukierunkowuje
Organizacja Narodów Zjednoczonych, dając temu wyraz w
licznych dokumentach prawnych. Rozwijają ją w określonych
zakresach i wymiarach - realizując różne programy zdrowotne
- liczne agendy specjalistyczne tej organizacji. Wiodącą rolę
odgrywa jednak Światowa Organizacja Zdrowia. Od chwili
utworzenia, przez wszystkie następne lata, Światowa
Organizacja Zdrowia podejmowała dwojakiego rodzaju
działania, o charakterze ofensywnym i ekstensywnym. Z
jednej strony jej aktywność ukierunkowana była na zwalczanie
chorób masowo występujących i najbardziej zagrażających
społecznością i narodom na różnych kontynentach globu
ziemskiego. Z drugiej zaś, w miarę upływu lat, coraz częściej
inicjowane i podejmowane były działania i różnego rodzaju
akcje mające na celu zapobieganie chorobom, rozwijanie
edukacji zdrowotnej oraz zapewnienie prawa do zdrowia i
opieki zdrowotnej.
Światowa Organizacja
Światowa Organizacja
Zdrowia
Zdrowia
World Health Organization
World Health Organization
Została utworzona w celu realizacji postanowień Karty
Narodów Zjednoczonych, której artykuł 55 zobowiązał
ONZ do rozwiązywania problemów międzynarodowych w
zakresie zdrowia publicznego. Od 19 czerwca do 22 lipca
1946 r. w Nowym Jorku odbywała się Międzynarodowa
Konferencja Zdrowia zwołana przez Radę Gospodarczo-
Społeczną ONZ. Powołany przez nią komitet techniczny
opracował projekt statutu WHO, który został podpisany
przez 61 państw uczestniczących w konferencji.
Statut WHO nabrał prawnej mocy obowiązującej po
ratyfikacji przez 26 państw członkowskich ONZ.
Organizacja rozpoczęła swą działalność 7 kwietnia
1948 r. a 28 czerwca 1948 r. odbyła się pierwsza sesja
organu plenarnego WHO. Od tego czasu 7 kwietnia
obchodzimy jako Światowy Dzień Zdrowia.
Światowa Organizacja
Światowa Organizacja
Zdrowia
Zdrowia
World Health Organization
World Health Organization
Główna siedziba zlokalizowana jest w
Genewie
Obecnym Dyrektorem Generalnym WHO jest
dr Margaret Chan
Powstała w celu stworzenia prawdziwie
uniwersalnej o zasięgu globalnym,
organizacji zdrowia
Do WHO należą obecnie 193 kraje włączając
wszystkie kraje członkowskie ONZ za
wyjątkiem Księstwa Liechtenstein i dwóch
krajów, które nie są członkami ONZ: Niue i
Wysp Cook.
Margaret
Margaret
Chan
Chan
chińska lekarka,
chińska lekarka,
w dniu 9
w dniu 9
listopada 2006
listopada 2006
roku wybrana
roku wybrana
na szefową
na szefową
Światowej
Światowej
Organizacji
Organizacji
Zdrowia
Zdrowia
(funkcję zaczęła
(funkcję zaczęła
pełnić 4
pełnić 4
stycznia 2007)
stycznia 2007)
Polska w WHO
Polska została członkiem WHO
6 maja 1948 r.
Jednak w latach 1950-1957 nie
brała udziału w jej pracach,
ponieważ z innymi państwami
socjalistycznymi wystąpiła z WHO.
Od 1958 r. Polska uczestniczy
aktywnie w działaniach Światowej
Organizacji Zdrowia.
Współpraca Polski z
WHO
Dwuletnia Umowa o Współpracy 2004-2005 między
Polską, a Biurem Regionalnym Światowej
Organizacji Zdrowia dla Europy obejmowała:
Politykę zdrowotną - wiąże się to głównie z
reorganizacją systemu publicznej opieki zdrowotnej
w Polsce, aby ta mogła pełnić swe funkcje zgodnie
ze standardami WHO oraz Unii Europejskiej;
System opieki zdrowotnej - dotyczy
uporządkowania polityki w zakresie finansowania
opieki zdrowotnej;
Utworzenie narodowych wytycznych dotyczących
wpływu zmian w środowisku naturalnym na zdrowie
dzieci, a także polepszenie opieki zdrowotnej i
edukacji zdrowotnej w szkołach;
Stworzenie raportu dotyczącego sytuacji ludzi
starszych w naszym kraju oraz wytycznych do
prowadzenia polityki w tym zakresie.
Współpraca Polski z
WHO
Polska jest zobowiązana dostarczać raz do
roku raport ukazujący podjęte działania w celu
poprawy zdrowia swoich obywateli. Ponadto
jak każde państwo członkowskie powinna
niezwłocznie zawiadamiać WHO o każdej
zmianie w przepisach prawa, lub innych
regulacjach, które uzna za ważne i niezbędne
do wiadomości jej władz.
Oprócz powyższych raportów Polska jest
zobowiązana dostarczać zestawienia
statystyczne i epidemiologiczne, według
wzorów opracowanych i zaakceptowanych
przez Światowe Zgromadzenie Zdrowia, a
także udzielać Radzie Wykonawczej wszelkich
dodatkowych informacji, jeśli ta zwróci się z
taką prośbą.
Finansowanie
Finansowanie
WHO jest finansowane poprzez składki
krajów członkowskich oraz dotacje.
Obecnie praca WHO skutkuje szerszym
spektrum współpracy: ok. 80 organizacji
pozarządowych oraz z zakresu przemysłu
farmaceutycznego, jak także z fundacjami
np. Fundacja Billa i Melindy Gates i Fundacja
Rockefellera.
Dobrowolne datki na rzecz WHO lokalnych i
państwowych rządów, fundacji i organizacji
pozarządowych, innych organizacji ONZ i
sektora prywatnego przekroczyły szacowaną
sumę składek z 193 krajów członkowskich
Światowe Zgromadzenie
Światowe Zgromadzenie
Zdrowia
Zdrowia
Najważniejszy organ decyzyjny WHO, w skład którego wchodzą
delegaci wszystkich państw członkowskich (193 państw)
Światowe Zgromadzenie Zdrowia wybiera Radę Wykonawczą
składającą się z 34 członków, desygnowanych przez państwa
członkowskie na zasadzie rotacji na okres 3 lat
Zgromadzenie uchwala zarządzenia obowiązujące wszystkie
państwa członkowskie, określa standardy i normy oraz bada i
przyjmuje przedłożone raporty i sprawozdania. Wytycza ono
główne kierunki działania i priorytety, tak długofalowe jak i na
krótsze okresy czasu. Organami wykonawczymi Organizacji są
Komitet Wykonawczy, Stały Sekretariat i Dyrektor Generalny.
Siedzibą wszystkich organów wykonawczych jest Genewa.
Organy wykonawcze przygotowują propozycje rekomendacji,
rezolucji, inne niezbędne materiały oraz odpowiadają za
realizację podjętych przez Światowe Zgromadzenie Zdrowia
programów.
Światowe Zgromadzenie
Światowe Zgromadzenie
Zdrowia
Zdrowia
Odbywa obrady roczne w maju, w Genewie
Rada Wykonawcza zbiera się co najmniej 2
razy do roku.
Główna sesja Rady ma miejsce w styczniu
każdego roku, druga w maju bezpośrednio
po obradach Światowego Zgromadzenia
Zdrowia
Rada Wykonawcza przygotowuje
propozycje programowo – budżetowe,
wybór priorytetowych zadań, które są
następnie aprobowane przez Światowe
Zgromadzenie Zdrowia; ocenia jakość
realizacji tych zadań i jej zgodności z
podjętymi przez Zgromadzenie decyzjami
Deklaracja z Ałma-Ata
Kolejny etap w formułowaniu światowej strategii
zdrowia stanowił 1978 rok w którym
zorganizowana została międzynarodowa
konferencja w Ałma-Ata. Przyjęto wówczas
Deklarację w której określono, że podstawowa
opieka zdrowotna jest niezbędnym środkiem dla
zapewnienia zdrowia dla wszystkich. W
Deklaracji tej uznano, że opieka podstawowa jest
fundamentem całego systemu opieki zdrowotnej.
Winna ona być powszechnie dostępna oraz
stanowić fundamentalną bazę i zasadnicze
wsparcie dla narodowego systemu zdrowia a
także pierwszy kontakt jednostek i rodzin z
systemem opieki zdrowotnej w miejscu
zamieszkania lub pracy.
Deklaracja z Ałma-Ata określiła najbardziej
elementarne i zarazem najistotniejsze wymogi i
aspekty wobec podstawowej opieki zdrowotnej.
Są one następujące:
◦
rozwijanie w społeczeństwie edukacji w
zakresie problemów zdrowotnych,
◦
możliwie pełne wykorzystanie metod prewencji
i walki z chorobami,
◦
promowanie dobrych warunków żywienia,
◦
dostateczne zaopatrzenie w zdrową wodę i
środki jej uzdatniania i uzdrowotnienia,
◦
ochrona macierzyństwa i dziecka, a w tym
planowanie rodzinne,
◦
szczepienia przeciw głównym chorobom
zakaźnym,
◦
prewencja i kontrola lokalnych epidemii,
◦
bieżące leczenie i zaopatrzenie w podstawowe
leki.
WHO – programy
operacyjne
program wykorzenienia malarii (1955),
program wykorzenienia ospy (1967),
program rozszerzonych szczepień (1973),
program specjalnych badań i kształcenia w
dziedzinie chorób tropikalnych
(malarii, trądu i innych) (1976),
program medycyny pracy (1976),
program polityki leków (1977),
program globalnej walki z biegunką (1978),
program powszechnych szczepień dzieci
(1990).
Program Światowej
Program Światowej
Organizacji Zdrowia
Organizacji Zdrowia
1.
Promocja rozwoju
2.
Wzmacnianie bezpieczeństwa
zdrowotnego
3.
Wzmacnianie systemów ochrony
zdrowia
4.
Wykorzystywanie badań,
informacji i dowodów naukowych
5.
Poszerzenie współpracy
partnerskiej
6.
Poprawa wyników działania
Główne regiony działalności
Główne regiony działalności
WHO
WHO
Region afrykański z Biurem
Regionalnym w Harare, Zimbabwe
Region amerykański z Biurem w
Waszyngtonie , USA
Region europejski – Kopenhaga, Dania
Region południowo – wschodniej Azji –
New Delhi, Indie
Region śródziemnomorski – Kair, Egipt
Region zachodniego Pacyfiku – Manila,
Filipiny
Zadania szczegółowe
Zadania szczegółowe
Udzielanie rządom państw członkowskich,
na ich życzenie, wszelkiej pomocy w
umocnieniu systemu opieki zdrowotnej
Powoływanie i utrzymywanie takich służb
technicznych i administracyjnych, jakie są
niezbędne dla państw członkowskich, w
tym służb epidemiologicznych i
statystycznych
Udostępnienie państwom członkowskim
wszelkiej informacji o sytuacji zdrowotnej
oraz doradztwa i pomocy w tym zakresie
Stymulowanie działań zmierzających do
eliminacji wszelkich chorób
epidemiologicznych i innych
Zadania szczegółowe
Zadania szczegółowe
Promowanie prawidłowego żywienia, właściwych
warunków mieszkaniowych, sanitarnych, pracy oraz
innych aspektów szeroko pojmowanej ochrony
środowiska naturalnego człowieka
Promowanie międzynarodowej współpracy zarówno
pomiędzy indywidualnymi badaczami, jak i grupami
zawodowymi i zrzeszonymi w specjalistycznych
towarzystwach naukowych w zakresie problematyki
ochrony, promocji i wzmocnienia zdrowia
Promowanie i prowadzenie działalności naukowo –
badawczej w dziedzinie zdrowia
Opracowanie międzynarodowych standardów
żywności, leków i produktów biologicznych
Pomoc w kształtowaniu w społeczeństwach państw
członkowskich właściwej wiedzy o sprawach
zdrowia
Wszystkie powyższe działania ukierunkowane
są ostatecznie na cel główny, jakim jest dążenie
do zapewnienia możliwe najlepszego poziomu
zdrowia wszystkim członkom poszczególnych
społeczności i narodów poprzez
upowszechnienie i pełne urzeczywist nienie
prawa do zdrowia i stały rozwój opieki
zdrowotnej. Wyrazem dążenia do tego celu
tego była przyjęta wiele lat później strategia
"Zdrowie dla wszystkich w Roku 2000". W
koncepcji tej strategii zakłada się, że
poszczególne państwa jak i wszystkie regiony
winny podejmować działania mające na celu
poprawę zdrowia populacji. Zgodnie z jej
założeniami działania w tym zakresie winny
mieć charakter ciągły, uwzględniać specyfikę i
problemy danego kraju, jego charakterystykę
społeczno - ekonomiczną, faktyczny poziom
zdrowia ludności i poszczególnych jej grup a
także rozwój systemu opieki zdrowotnej.
Działalność WHO
Działalność WHO
Powołanie wielu instytutów naukowo-
badawczych (np. Ośrodek Badań nad
Gruźlicą w Kopenhadze, Światowy
Ośrodek Badań Grypy w Londynie)
Prowadzenie szkoleń, organizowanie
konferencji
Współpraca z rządami poszczególnych
państw, organizacjami społecznymi i
wszelkiego rodzaju innymi placówkami
pracującymi na rzecz poprawy
warunków zdrowia na świecie.
Działalność WHO
Działalność WHO
Działa na rzecz unifikacji przepisów
sanitarnych i nazewnictwa chorób oraz
ujednolicania i normalizacji leków
Dąży również do podnoszenia poziomu
usług świadczonych przez służby
zdrowia publicznego, przede wszystkim
w krajach rozwijających się. W tym celu
pomaga w: kształceniu kadr
medycznych, organizowaniu służby
zdrowia, propagowaniu wiedzy
sanitarnej
Aktualne programy
Aktualne programy
WHO
WHO
Koncentrują się na uznanych za priorytetowe globalnych programach
zdrowotnych.
Regionalizacja działalności WHO pozwala jednak na uwzględnienie
różnic w priorytetach zgodnie z istniejącą w danym regionie sytuacja
zdrowotną.
W całokształcie działalności WHO na pierwszym planie są potrzeby
państw rozwijających się (walka z chorobami zakaźnymi, nadzór nad
epidemiami, szczepienia ochronne, opieka nad matką i dzieckiem i
planowanie rodziny) w ostatnich dwóch 10 – leciach do problemów
globalnych doszły m. in. walka z chorobami cywilizacyjnymi,
problematyka bezpieczeństwa leków.
W miarę upływu lat liczba programów priorytetowych ulegała
rozszerzeniu i przyjęto zasadę opracowania długookresowych, 6
letnich programów pracy Organizacji.
Każdy program długookresowy był przedstawiany Zgromadzeniu
Zdrowia przez Radę Wykonawcza do aprobaty, po czym stanowił on
podstawę do opracowania przez poszczególne jednostki Sekretariatu
WHO w Genewie i Biur Regionalnych programów średnioterminowych,
jak i szczegółowych rocznych planów pracy.
Ostatni 6 – leni program pracy WHO obejmował lata 1996 – 2001 i
przewidywał m. in. eliminację trądu i tężca noworodków.
Sukcesy WHO
Sukcesy WHO
Sukces w programie szczepień: z
5 % dzieci urodzonych w danym
roku objętych szczepieniami 25
lat temu do
80 % obecnie
Wyeliminowanie ospy
Rozwijanie edukacji zdrowotnej
Zapewnienie prawa do zdrowia i
opieki zdrowotnej
Współpraca WHO z
Współpraca WHO z
organizacjami
organizacjami
międzynarodowymi
międzynarodowymi
WHO jest organizacją wyspecjalizowaną ONZ.
Bardzo ważną częścią współpracy między obiema
organizacjami jest przepływ informacji. Światowa
Organizacja Zdrowia jest zobowiązana regularnie
przesyłać raporty dotyczące podejmowanych
przez nią działań.
Ponadto na prośbę Organizacji Narodów
Zjednoczonych prowadzi wszelkie badania i
sporządza dokumenty w zakresie spraw objętych
jej kompetencjami.
ONZ informuje także opinię publiczną i wszystkie
państwa członkowskie o czynnościach i
rezultatach prac Światowej Organizacji Zdrowia.
WHO współpracuje z ONZ także w dziedzinie
polityki finansowej, w szczególności dotyczy to
włączania budżetu WHO do budżetu ONZ.
Współpraca WHO z
Współpraca WHO z
organizacjami
organizacjami
międzynarodowymi
międzynarodowymi
Światowa Organizacja Zdrowia, realizując zadania w
zakresie polityki zdrowotnej, współpracuje z wieloma
innymi
organizacjami
międzynarodowymi,
tak
rządowymi jak i bardzo wieloma pozarządowymi a w
szczególności z licznymi instytucjami i agendami
Organizacji
Narodów
Zjednoczonych,
Międzynarodową Organizacją Pracy (ILO), Świa tową
Organizacją do spraw Oświaty, Nauki i Kultury
(UNESCO), Światową Organizacją do spraw Rolnictwa
i Wyżywienia (FAO), Międzynarodową Agencją
Energii Atomowej (IEEA), Światowym Porozumieniem
Ceł i Handlu (GATT), Międzynarodowym Bankiem
Rozwoju, Bankiem Światowym i wieloma innymi.
Organizacje
Organizacje
międzynarodowe
międzynarodowe
współpracujące z WHO
współpracujące z WHO
Organizacja Pomocy Dzieciom Narodów
Zjednoczonych UNICEF - pomoc dzieciom w
zakresie wyżywienia, ochrony zdrowia, ochrony
przed przemocą i wykorzystywaniem oraz edukacji
Organizacja do Spraw Rolnictwa i Wyżywienia FAO
- podnoszenie poziomu wyżywienia narodów;
polepszenie warunków życia ludności wiejskiej
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej IEEA -
bezpieczne i pokojowe użycie energii nuklearnej
Międzynarodowa Organizacja Pracy ILO –
ograniczanie pracy dzieci (szczególnie w
niebezpiecznych branżach), polepszaniem
warunków do pracy i życia,
Bank Światowy - do celów walki z ubóstwem i
finansowania rozwoju takich dziedzin życia
społecznego jak ochrona zdrowia, edukacja,
ochrona środowiska
Europejska polityka
Europejska polityka
zdrowotna
zdrowotna
Działania Unii Europejskiej, zgodnie z zapisami
traktatowymi, dążyć mają do poprawy zdrowia
publicznego. Należy jednak pamiętać, iż nie mogą
one kolidować z systemami służby zdrowotnej
poszczególnych państw członkowskich. Aby
odpowiednio skoordynować oba szczeble
decyzyjne w sprawie zdrowia, Unia Europejska
przykłada dużą wagę do rzetelnych badań
związanych z tą dziedziną. Ma to przyczynić się
do poprawy współpracy między państwami na tej
płaszczyźnie. Docelowo polityka zdrowotna dąży
do jak największego zakresu swobody usług
zdrowotnych w państwach członkowskich, przy
jednoczesnym wysokim poziomie leczenia.
Polityka dotycząca zdrowia to również działania
mające zapobiegać epidemiom i zapewniać
szybką reakcję w razie nagłych wyzwań.
Europejska polityka
Europejska polityka
zdrowotna
zdrowotna
Kwestie związane ze służbą zdrowia regulowane są
zarówno przez ustawodawstwo wspólnotowe, jak i
prawodawstwo każdego z państw członkowskich.
Dla pacjentów ważny jest fakt, że mogą korzystać z
usług medycznych w dowolnie wybranym kraju
Wspólnoty.
Bardzo istotnym zagadnieniem są regulacje
związane z ochroną praw pacjenta. W celu ochrony
praw pacjenta w wielu państwach europejskich
ukształtowane zostały różne formy instytucjonalne.
Jeżeli chodzi o wykonywanie zawodu lekarza,
pielęgniarki czy położnej i stomatologa, to dyplomy
uzyskane w państwie macierzystym są
automatycznie uznawane w każdym państwie
członkowskim.
W czerwcu 2004 r. wprowadzona została
Europejska Karta Zdrowia
Europejska karta
zdrowia
Stanowi dokument, na podstawie
którego wszyscy obywatele Unii
Europejskiej mogą korzystać od
czerwca 2004 r. z pomocy
lekarskiej w czasie podróży do
innych państw członkowskich
Ma umożliwić szybką
identyfikację pacjenta i leczenie,
którego koszty zwracać będzie
jego ubezpieczyciel
Europejska karta
zdrowia
Europejska polityka
Europejska polityka
zdrowotna – struktury
zdrowotna – struktury
Biuro Europejskie Światowej
Organizacji Zdrowia (EURO
WHO/ Kopenhaga)
UE (Bruksela, Strasburgu,
Luksemburg)
Rada Europy z siedzibą
organów centralnych w
Strasburgu
Polityka zdrowotna Biura
Europejskiego Światowej
Organizacji Zdrowia
Europejska strategia zdrowia nakreślona została w 1980
roku wraz z przyjęciem 38 celów strategicznych, które
winny być osiągnięte do roku 2000. Strategia europejska
koncentruje się wokół następujących celów głównych -
przewodnich linii działania:
Równość w materii zdrowia i opieki zdrowotnej,
Walka z chorobami, przedwczesną śmiercią i
inwalidztwem,
Walka z ryzykami środowiska (zanieczyszczeniem wody,
gleby, powietrza atmosferycznego, promieniowaniem
jonizującym, zanieczyszczeniem środków i produktów
spożywczych),
Promocja zachowań sprzyjających zdrowiu (walka z
paleniem tytoniu, wypadkami przy pracy, poprawą
warunków i sposobów żywienia, narkomanią,
alkoholizmem, rozwijanie edukacji zdrowotnej w rodzinie,
w szkole, w środkach masowego przekazu),
Optymalizacja usług zdrowotnych i opieki zdrowotnej
(bardziej efektywne i racjonalne wykorzystanie dostępnych
zasobów, lepsze zarządzanie opieką zdrowotną).
Programy:
"Europa bez tytoniu„
"Europa przeciw rakowi”
„Program zdrowych miast”
◦
Europejski program walki z rakiem jest głównym
przewodnim programem "Europy Zdrowia". Był to
pierwszy program globalny Wspólnoty wynikający z
woli politycznej przywódców państw członkowskich.
Program ten wywarł istotną rolę na kształtowanie się
wspólnotowej polityki zdrowotnej. W czerwcu (w
Mediolanie) i w grudniu (w Luksemburgu) 1985 roku
przywódcy państw członkowskich przyjęli zasady
europejskiego programu walki z rakiem. W 1986 roku
powołany został przy Komisji Wspólnoty Europejski
Komitet Walki z Rakiem, którego zadaniem było
wypracowanie szczegółowego programu w tej
dziedzinie.
◦
Program walki z AIDS jest, obok walki z rakiem,
drugim kluczowym problemem, realizowanym od
ponad 10 lat. Główne działania zostały ukierunkowane
na akcje prewencyjne i informacyjne w tej dziedzinie
ale także na prowadzenie badań klinicznych nad
wirusem HIV oraz wykryciem szczepionki i leków.
Program walki z toksykomania.
zainspirowała Rada Europy w 1971 roku
z inicjatywy Prezydenta Francji
Pompidou. Powołana została wówczas
tzw. grupa Pompidou której zadaniem
było koordynowanie działań w tej kwestii.
Powołane zostało europejskie
obserwatorium (centrum) walki z
narkotykami i toksykomania. Do
najważniejszych zadań tego centrum
należy zbieranie i analiza danych w
zakresie AIDS, formułowanie strategii
polityk narodowych i wspólnotowej w tej
dziedzinie, kontrola handlu substancjami
psychotropowymi oraz rozwijanie
współpracy z innymi organizacjami
międzynarodowymi europejskimi i
pozaeuropejskimi.
Badania
Unia Europejska dąży do tego, by politykę tę
skorelować z innymi politykami wspólnotowymi –
polityką konkurencji, pracy, ochrony środowiska. Jest
konieczne, aby problemy związane ze zdrowiem
wpisane zostały w szersze programy i strategie, dla jak
najlepszej ich realizacji. Niezbędne są do tego szeroko
zakrojone badania, wykraczające poza obszar jednej
tylko polityki. Stąd też w ramach Europejskiego
Obszaru Badawczego prowadzone są różnorakie
działania, mające na celu poprawę zdrowia
publicznego w Europie. Badania te dotyczą kwestii
takich jak bezpieczeństwo żywnościowe, nowe choroby
zakaźne czy też wpływ zanieczyszczeń środowiska na
zdrowie ludzi. Europejski Obszar Badawczy gromadzi w
sobie działania jakie podejmują wspólnoty z tymi, które
przeprowadzają państwa członkowskie. Pomagają w
tym programy ramowe oraz wspólne projekty
badawcze.
Wyzwania
Polityka zdrowotna ma szczególną rolę zwłaszcza
obecnie – długość życia obywateli Unii
Europejskiej rośnie, ale mają oni nadal bardzo
wiele problemów ze zdrowiem. Pojawiają się
coraz to nowe wyzwania, które wymagają
natychmiastowych decyzji. Szczególną rolę
przypisuje się wprowadzaniem w społeczeństwie
prawidłowych nawyków. Kampanie i badania
skierowane są na negatywne skutki palenia
tytoniu, spożywania alkoholu, zażywania
narkotyków, złe nawyki żywieniowe czy też brak
ruchu. Zapobieganie chorobom i promocja
zdrowia musi być więc wielowątkowa i
wykorzystywać wiele ścieżek w dotarciu do
potencjalnych odbiorców – obywateli państw
członkowskich.
Działania
Aktualny program Unii Europejskiej w dziedzinie
zdrowia zawiera główne cele na lata 2008 – 2013:
◦
poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli,
◦
promowanie zdrowia i zmniejszanie nierówności w
zakresie zdrowia,
◦
przygotowywanie oraz rozpowszechnianie informacji
i wiedzy na tematy zdrowotne.
Oprócz celów głównych jest wiele pomniejszych,
realizowanych w ramach szczegółowych działań. Ich
wspólnym mianownikiem jest promocja zdrowia oraz
wyeliminowanie czynników powodujących choroby i
wczesną umieralność. Skuteczność działań Unii
Europejskiej poprawia jej współpraca z instytucjami
międzynarodowymi. Już teraz Unia prowadzi kampanie
promocyjne zwiększające świadomość społeczeństw o
skutkach palenia tytoniu i spożywania alkoholu,
dbania o zdrowie seksualne, zapobieganiu HIV i AIDS
czy procedurach prewencyjnych w kwestii obrażeń i
wypadków.
Europejska polityka
zdrowotna - program
Wspólnotowy program zwalczania nowotworów. Jego
priorytetem jest profilaktyka (około 40-50% zachorowań
można byłoby uniknąć przez wcześniejszą zmianę stylu
życia ponieważ np. palenie tytoniu jest przyczyną około 20-
30% zachorowań na nowotwory).
Wspólnotowy program zwalczania uzależnień lekowych.
Program Wspólnoty przewiduje odrębne badania i studia
nad oceną rozmiarów zjawiska narkomanii oraz jego
uwarunkowaniami socjoekonomicznymi.
Wspólnotowy program zwalczania AIDS i innych chorób
zakaźnych. Celem programu jest wspomaganie działań
zmierzających do ograniczenia liczby zachorowań na
obszarze Wspólnoty, minimalizowanie konsekwencji
zachorowalności z powodu AIDS oraz
współdziałanie przy zwalczaniu epidemii poza obszarem
Wspólnoty.
Wspólnotowy program promocji zdrowia. Obejmuje działania
Wspólnoty w zakresie promocji zdrowia informacji, edukacji
i szkolenia, ryzyka i uwarunkowań zdrowia.
Wspólnotowy program dotyczący monitorowania stanu
zdrowia, ma na celu: ustanowienie wskaźników zdrowia
Wspólnoty, rozwój na obszarze Wspólnoty sieci
uczestnictwa i korzystania z danych dotyczących
zdrowia oraz poprawę systemu analiz i
sprawozdawczości.
Wspólnotowy program zapobiegania wypadkom i
urazom . Celem programu jest doprowadzenie do
redukcji występowania urazów szczególnie
wynikających z wypadków w domu i w czasie
odpoczynku.
Wspólnotowy program zwalczania chorób związanych
z zanieczyszczeniem
środowiska. Ogólnym celem programu jest pomoc w
rozwijaniu polityk i strategii w dziedzinie zdrowia i
środowiska.
Wspólnotowy program dotyczący chorób rzadko
występujących. Celem programu jest wysoki poziom
ochrony zdrowia wobec chorób występujących rzadko
poprzez zwiększenie wiedzy i promowanie spójnej
i uzupełniającej się europejskiej sieci informacji na
temat tych chorób oraz poprzez zachęcanie i
wzmacnianie ponadnarodowej współpracy pomiędzy
dobrowolnymi i profesjonalnymi grupami wsparcia.
Polityka zdrowia
Polityka zdrowia
publicznego Rady Europy
publicznego Rady Europy
Rada Europy
Międzynarodowa organizacja
rządowa skupiająca prawie
wszystkie państwa Europy oraz kilka
państw spoza tego kontynentu
takich jak Armenia czy Azerbejdżan
Organizacja ta zajmuje się przede
wszystkim promocją i ochroną praw
człowieka, demokracji i współpracą
państw członkowskich w dziedzinie
kultury
Organy Rady Europy
Komitet Ministrów – organ decyzyjny, składający
się z ministrów spraw zagranicznych państw
członkowskich lub ich przedstawicieli;
Zgromadzenie Parlamentarne – organ doradczy
składający się z parlamentarzystów
delegowanych przez parlamenty narodowe
Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Europy –
organ doradczy w zakresie samorządności
lokalnej i regionalnej;
Sekretarz Generalny Rady Europy – wybierany
przez Zgromadzenie Parlamentarne;
Komisarz Praw Człowieka Rady Europy –
niesądowa instytucja, która ma wspierać
promocję praw człowieka w edukacji, wspomagać
ombudsmanów, ustalać braki w prawodawstwie,
dostarczać informacji w zakresie praw człowieka.
Działalność Rady
Europy
Ochrona praw człowieka oparta
na Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka (1950)
Ochrona
mniejszości narodowych,
etnicznych, językowych itp.
Ochrona praw migrantów
Ochrona zdrowia
Szczególną rolę odgrywa Europejski Komitet
Zdrowia Publicznego powołany w 1959 roku.
Od chwili powołania Europejskiego Komitetu
Zdrowia Publicznego działalność Rady Europy
w dziedzinie ochrony zdrowia ukierunkowana
została na rozwiązywanie 10 głównych
problemów, a mianowicie:
◦
walka z chorobami nowotworowymi,
◦
higiena środowiska,
◦
badania epidemiologiczne (chorób dziecięcych,
powikłania genetyczne, wzw),
◦
badania w dziedzinie immunologii,
◦
kontrola sanitarna produktów żywnościowych,
◦
kontrola sanitarna transportu,
◦
promieniowanie jonizujące,
◦
produkcja i obrót substancjami farmaceutycznymi,
◦
rehabilitacja i readaptacja inwalidów oraz.
◦
harmonizowanie ustawodawstw w dziedzinie zdrowia
publicznego.
Decyzją Komitetu Ministrów w 1977 roku
kompetencje Komitetu Zdrowia Publicznego
zostały poszerzone. Aktualnie rozwija on i
ukierunkowuje programy działania w
następujących dziedzinach:
◦
organizacja opieki zdrowotnej, z
uwzględnieniem wszystkich sektorów -
szpitalnictwa, opieki podstawowej, opieki
specjalistycznej, opieki nad poszczególnymi
kategoriami osób; dzieckiem, matki), ludźmi
w wieku podeszłym, chorymi psychicznie,
inwalidami.
◦
prewencja chorób i edukacja zdrowotna,
◦
zwalczanie alkoholizmu i narkomanii,
◦
badania w dziedzinie transplantologii,
transfuzji krwi, przeszczepów organów,
narządów i tkanek,
◦
walka z AIDS.
Inne programy
Inne programy
międzynarodowe
międzynarodowe
Programy w dziedzinie zdrowia publicznego rozwija
wiele organizacji poza rządowych które współpracują
w tym zakresie z organizacjami rządowymi (głównie z
WHO, Wspól notą i Radą Europy). Na uwagę zasługuje
działalność Europejskiego Stowarzyszenia zarządzania
Opieką Zdrowotną (EHMA), Europejskiego
Stowarzyszenia Zdrowia Pub licznego (EPIIA),
Europejskiego Komitetu Szpitalnego, Europejskiego
Stowarzyszenia Dyrektorów Szpitali, Europejskiego
Stowarzyszenia Lekarzy Szpitalnych, Europejskiego
Komitetu Hospitalizacji Prywatnej oraz niedawno
utworzonego Europejskiego Stowarzy szeniu Młodych
Menadżerów Zdrowia. Na podkreślenie zasługuje także
działalność Europejskiego Stowarzyszenia Szkół
Zdrowia Publicznego (ASPHER' s). Każdego roku
organizo wane s;| konferencje tej organizacji
poświęcone głównym problemom zdrowia publicz
nego, edukacji zdrowotnej i zarządzaniu opieką
zdrowotną.
DRUGI WSPÓLNOTOWY
PROGRAM DZIAŁANIA W
DZIEDZINIE ZDROWIA
2008-2013
Program Zdrowia Publicznego to główny
instrument Komisji Europejskiej służący
wdrażaniu strategii UE w dziedzinie
zdrowia. Program wszedł w życie 1 stycznia
2008 roku. Jest kontynuacją pierwszego
Programu w Dziedzinie Zdrowia
Publicznego na lata 2003-2008, w ramach
którego sfinansowano ponad 300 projektów
oraz innych działań.
Cele programu:
1.
Poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli poprzez:
◦
Rozwój zdolności Państw Członkowskich do skutecznej odpowiedzi na
zagrożenia zdrowotne, m.in. przez zwiększanie stanu gotowości służby
zdrowia oraz usprawnianie planowania postępowania w nagłych
wypadkach,
◦
Działania związane z bezpieczeństwem pacjenta, wypadkami i
kontuzjami, oceną ryzyka i legislacji wspólnotowej w zakresie badań krwi,
tkanek i komórek.
2.
Promocja zdrowia i redukcja nierówności w zakresie zdrowia
poprzez:
◦
Działania w zakresie determinantów zdrowia, takich jak odżywianie się,
spożycie alkoholu, tytoniu i narkotyków, a także determinantów
środowiskowych i społecznych,
◦
Środki zapobiegające poważnym chorobom oraz nierównościom w
zakresie zdrowia w UE,
◦
Zwiększanie liczby lat przeżytych w zdrowiu oraz promocję zdrowego
starzenia się.
3.
Generowanie i rozpowszechnianie informacji i wiedzy na temat
zdrowia poprzez:
◦
Działania oparte na udostępnianiu wiedzy z zakresu wskaźników
zdrowotnych wśród obywateli,
◦
Koncentracja na działaniach wspólnotowych w zakresie wymiany
informacji w obszarach takich jak kwestie płci, zdrowia dziecięcego i
rzadkich chorób.
Program Stały ds. Zdrowia
Publicznego
Program Stały ds. Zdrowia Publicznego
koncentruje się na rozpowszechnianiu
zdrowego stylu życia i zwracania uwagi
na zagadnienia zdrowia wśród
populacji zamieszkującej dany region.
Główne cele:
1.
Zwiększenie świadomości na temat Zdrowia
Publicznego wśród społeczeństwa.
2.
Edukacja i rozwój zainteresowań tematem
Zdrowia Publicznego wśród studentów.
medycyny i innych kierunków medycznych
3.
Praktyczne wykorzystanie zdobytych
umiejętności w dziedzinie promocji zdrowia i
edukacji zdrowotnej.
4.
Współpraca z organizacjami
międzynarodowymi, narodowymi i
lokalnymi.
Podsumowanie
Na przestrzeni ostatniego półwiecza
nastąpił niezwykle dynamiczny rozwój
międzynaro dowej polityki zdrowotnej. Od
wielu lat prowadzi ją szereg organizacji
międzynarodo wych. Na kontynencie
europejskim działania w tym zakresie
prowadzą wspólnie trzy organizacje: Biuro
Europejskie WHO, Rada Europy i Unia
Europejska. Szczególnie intensywne
działania w scharakteryzowanym zakresie
zaznaczyły się od przełomu lat 80 i 90-
tych.
Dziękujemy
za uwagę!