Procedury zabiegów służące
do uzyskania materiału do
badań hist-pat
Chirurgia onkologiczna
Materiał do badania hist/pat
możemy uzyskać na kilka
sposobów
• BAC = biopsja aspiracyjna cienkoigłowa
• Biopsja tkankowa (oligobiopsja) –
gruboigłowa
• Biopsja wycięciowa
• Biopsja otwarta wycięciowa
• Pobranie płynów tkankowych
• Złuszczenie fragmentów tkanek
• Wycięcie zmian niewyczuwalnych – mapping
BAC
• Służy do pobrania materiału cytologicznego
(zawiesiny komórek)
• Polega na nakłuciu badanej tkanki oraz wytworzeniu
podciśnienia poprzez wsteczny ruch tłoka
powodujący niewielką , miejscowa traumatyzacje,
wystarczającą do uwolnienia niewielkich grup
komórek aspirowanych do światła igły
• Zawiesinę komórek rozprowadza się na szkiełko
podstawowe, utrwala, barwi
• Zgodność BAC z rozpoznaniem ostatecznym waha się
w granicach 80 - 95%
• Wynik ujemny nic nie znaczy
• Tylko pozytywny wynik ma wartość kliniczną w
rozpoznawaniu choroby
Oligobiopsja
• Służy do pobrania materiału (wałeczki
tkankowe) do oceny hist-pat
(zachowany układ przestrzenny
komórek)
• Igła o średnicy > 1.2 mm
• Lepszy niż BAC
• Procedura ta jest zazwyczaj bolesna,
wymaga znieczulenia miejscowego lub
ogólnego (rzadko, głównie dzieci)
Biopsja wycięciowa
• Chirurgiczne usunięcie guza z niewielkim
marginesem tkanek zdrowych
• Stosowana w diagnostyce m.in. Ca sutka,
czerniaka
W przypadku podejrzenia czerniaka
wycinamy z wąskim marginesem tkanek;
gdy potwierdzenie rozpoznania, to
poszerzamy margines.
Wycięcie zmian
niewyczuwalnych
• Stosowana w przypadku wykrycia nie
palpacyjnych zmian w mammografii
• Polega na odpowiednim zmapowaniu
interesującego nas fragmentu, a
następnie jego wycięciu
• Uzyskany fragment tkanek poddaje się
mammografii w celu określenia czy
zawiera podejrzane ognisko
• To forma biopsji wycięciowej
Biopsja otwarta wycinkowa
• Jest to chirurgiczne pobranie wycinka
tkankowego z obrzeża zmiany wraz z
fragmentem tkanki zdrowej
• Jej odmianą jest „punch biopsy”, w
którym pobiera się tkankę…
Pobranie płynów
tkankowych
• Służy do diagnostyki wysięku opłucnej,
otrzewnej, zawartości torbieli
• Uzyskiwany materiał oceniany jest
cytologicznie, po odwirowaniu
Złuszczenie fragmentów
tkankowych
• Jest to badanie cytologiczne
zeskrobin , popłuczyn, wydzielin
pobranych ze śluzówki przewodu
pokarmowego, dróg oddechowych,
rodnych
Zasady prawidłowego pobrania
materiału
• Droga wprowadzenia igły biopsyjnej powinna być
tak zlokalizowana, aby można było ją usunąć w
jednym z … mas neo
• Wycięcie skórne w przypadku biopsji wycięciowej
powinno być równoległe do planowanych cięć
skórnych operacji zasadniczej.
• Należy unikać zanieczyszczenia okolicznych
tkanek tkanką nowotworową
• Dokładna hemostaza ma na celu zmniejszenie
ryzyka powstania krwiaka, który umożliwia
szerzenie się neo
• Powstania krwiaka jest niekorzystnym
czynnikiem rokowniczym
cd.
• Narzędzia użyte do pobrania guza,
powinny być natychmiast odłożone
poza pole operacyjne, nieużywane do
kolejnych etapów zabiegu
• Jeżeli pobieranych jest kilka zmian,
każda powinna być pobierana osobnym
zestawem narzędzi
• Po zakończeniu pobrania zmienia się
rękawiczki, narzędzia i bezpośrednie
obłożenie
cd.
• Pobrana tkanka musi być reprezentatywna
(odpowiednia ilość, jakość)
• Przed zabiegiem naleKży ją oznaczyć
(zmapować)
• Można ja pobrać pod kontrolą USG/TK
• Pobrany materiał powinien być oznaczony
w jednoznacznym sposób, np. oznaczenie
loży po wycięciu za pomocą klipsów
tytanowych – potrzebne do naświetlań
(loża powinna dostać wzmożoną dawkę)