Dyrektywa Parlamentu

Dyrektywa Parlamentu

Europejskiego i Rady

Europejskiego i Rady

z dnia 12 grudnia 1991r.

z dnia 12 grudnia 1991r.

dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami

dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami

powodowanymi przez azotany pochodzenia

powodowanymi przez azotany pochodzenia

rolniczego

rolniczego

Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich

CELE DYREKTYWY :

• Zmniejszenie

zanieczyszczenia

wody

spowodowanego lub wywołanego przez
azotany pochodzące ze źródeł rolniczych.

• Zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu.

DEFINICJE :

„wody

podziemne”

oznaczają

wszelkie

wody

znajdujące się pod powierzchnią ziemi w warstwie
wodonośnej oraz w bezpośredniej styczności z
gruntem lub podglebiem;

„wody słodkie”

oznaczają naturalnie występujące

wody o niskim stężeniu soli, które są często
akceptowane jako odpowiednie do poboru i
uzdatniania w celu wyprodukowania wody pitnej;

„związek azotu”

oznacza każdą substancję

zawierającą azot z wyjątkiem gazowego
azotu cząsteczkowego;

„inwentarz żywy”

oznacza wszystkie zwierzęta

hodowane w celu użytkowym lub na sprzedaż;

„nawóz”

oznacza każdą substancję zawierającą

związek

azotu

lub

związki

azotu

rolniczo

wykorzystywaną

w

celu

zwiększania

wzrostu

roślinności; może on także obejmować odchody
zwierzęce, pozostałości z gospodarstw rybackich oraz
osady ściekowe;

„nawóz chemiczny”

oznacza każdy nawóz, który jest

produkowany w wyniku procesu przemysłowego;

„odchody zwierzęce”

oznaczają wszelkie odchody

wydalane przez inwentarz żywy lub mieszaninę
ściółki i odchodów wydalanych przez inwentarz żywy,
nawet w formie przetworzonej;

„rolnicze

wykorzystanie”

oznacza

dodanie

materiałów do gleby albo przez rozprowadzenie na
powierzchni, albo przez wstrzykiwanie do gruntu,
umieszczenie pod powierzchnią gruntu lub mieszanie
z warstwami powierzchniowymi gruntu;

„eutrofizacja”

oznacza wzbogacenie wody związkami

azotu, powodujące przyspieszony wzrost glonów i
wyższych form życia roślinnego i w wyniku tego
niepożądane zaburzenie równowagi organizmów
obecnych w wodzie oraz niekorzystne zmiany jakości
danej wody;

„zanieczyszczenie”

oznacza zrzucanie przez ludzi,

bezpośrednio

lub

pośrednio,

związków

azotu

pochodzące ze źródeł rolniczych do środowiska
wodnego, którego skutkiem może być zagrożenie
zdrowia ludzkiego, szkody w zasobach żywych i
ekosystemach

wodnych,

pogorszenie

walorów

rekreacyjnych lub zakłócenia innych sposobów
wykorzystania wody;

„strefa zagrożenia”

oznacza obszar terenu

wyznaczony zgodnie z art. 3 ust. 2.(punkt 2)

GŁÓWNE POSTANOWIENIA

DYREKTYWY

1. Wody zanieczyszczone oraz wody, które mogą być

dotknięte zanieczyszczeniami, klasyfikowane są
przez Państwa Członkowskie zgodnie z kryteriami
określonymi w załączniku I do dyrektywy.

2. Państwa Członkowskie, w ciągu dwuletniego

okresu po notyfikacji niniejszej dyrektywy,
wyznaczają jako strefy podatne wszystkie znane
obszary gleby, w ramach ich terytoriów, z których
mają miejsce spływy do wód określonych zgodnie
z

ust.

1

i

które

przyczyniają

się

do

zanieczyszczania.

3. Państwa Członkowskie dokonują przeglądu i w

miarę konieczności zmieniają lub dodają nowe
czynniki, które mogą w sposób istotny wpłynąć na
wyznaczania stref zagrożenia.

4. Państwa Członkowskie są zwolnione z obowiązku

określania szczególnych stref zagrożenia, jeśli
ustanawiają

i

stosują

programy

działania

określone w art. 5 zgodnie z niniejszą dyrektywą,
na całym terytorium kraju.

SPOSOBY NA ZAPEWNIENIE WODOM

OGÓLNEGO POZIOMU OCHRONY

PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI

• Ustanowienie zbioru zasad dobrej praktyki

rolniczej, które mają być dobrowolnie wdrażane
w życie przez rolników.

• Przygotowanie programu szkoleń i szeroki dostęp

do informacji dla rolników.

PROGRAM DZIAŁAŃ W ODNIESIENIU

DO WYZNACZONYCH STREF

ZAGROŻENIA

Program działań podlega modyfikacji co 4 lata i

powinie uwzględniać następujące elementy:

 dostępne dane naukowo-techniczne, głównie w

odniesieniu do odpowiednich udziałów azotu
pochodzące

ze

źródeł

rolniczych

oraz

pochodzącego z innych źródeł;

 warunki środowiska w odpowiednich regionach

zainteresowanych Państw Członkowskich.

DYREKTYWA 2006/118/WE

DYREKTYWA 2006/118/WE

PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

I RADY

I RADY

z dnia 12 grudnia 2006r.

z dnia 12 grudnia 2006r.

w sprawie ochrony wód podziemnych przed

w sprawie ochrony wód podziemnych przed

zanieczyszczeniem

zanieczyszczeniem

i pogorszeniem ich stanu

i pogorszeniem ich stanu

Dziennik Urzędowy Wspólnot

Europejskich

„Wody podziemne są

wartościowym zasobem

naturalnym, który jako taki

powinien być chroniony

przed pogorszeniem stanu

i

zanieczyszczeniem

chemicznym”

„Wody podziemne stanowią

najbardziej wrażliwe i

największe zasoby słodkiej

wody w Unii Europejskiej, a

przede wszystkim główne

źródło publicznego

zaopatrzenia w wodę pitną w

wielu regionach ”

GLÓWNE ZAŁOŻENIA

DYREKTYWY :

• ochrona części wód podziemnych, które

wykorzystuje się lub które zamierza się
wykorzystywać w przyszłości do celów pitnych,
zmierzająca do zredukowania poziomu
uzdatniania wód pitnych

• osiągniecie takiej jakości wody, która nie

powoduje znaczącego oddziaływania na
zdrowie ludzkie i środowisko

• zapobieganie lub zmniejszanie występowania

stężeń szkodliwych zanieczyszczeń w wodach
podziemnych

• osiągnięcie jednolitych poziomów ochrony wód

podziemnych, czemu ma służyć ustalenie norm
jakościowych i wartości progowych

• przyjęcie norm jakościowych odnoszących się

do azotanów, środków ochrony roślin i
produktów biobójczych jako wspólnotowego
kryterium oceny stanu chemicznego jednolitych
części wód podziemnych

• zmiany na niektórych terenach metod

stosowanych w rolnictwie w celu ochrony wód
podziemnych

• określenie kryteriów identyfikacji wszelkich

znaczących i utrzymujących się trendów
wzrostowych stężenia zanieczyszczeń

• wprowadzenie rozróżnienia pomiędzy

substancjami niebezpiecznymi, których
wprowadzaniu należy zapobiegać i innymi
zanieczyszczeniami, których wprowadzanie
należy ograniczyć

• zapewnienie spójnej ochrony wód podziemnych,

która powinna polegać na koordynowaniu
działań w zakresie monitoringu , ustalania
wartości progowych oraz identyfikacji
substancji niebezpiecznych, w przypadkach gdy
jednolita część wód podziemnych znajduje się
na terytorium kilku państw członkowskich

• przyjęcie solidnych i porównywalnych metod

monitorowania wód podziemnych

• zbadanie wpływu różnych wartości progowych

wód podziemnych , na poziom ochrony
środowiska i funkcjonowanie rynku
wewnętrznego

• opracowanie lepszych kryteriów

zapewniających jakość i ochronę ekosystemów

CELE DYREKTYWY :

 Wyznaczenie kryteriów oceny dobrego stanu

chemicznego wód podziemnych

 Wyznaczenie kryteriów służących identyfikacji i

odwróceniu znaczących i utrzymujących się
trendów wzrostowych oraz kryteriów służących
definiowaniu początkowych punktów
odwrócenia takich trendów

DEFINICJE :

„Norma jakości wód podziemnych”

– norma jakości

środowiska określona jako stężenie danego
zanieczyszczenia, grupy zanieczyszczeń lub
wskaźnika zanieczyszczenia w wodach podziemnych,
które nie powinno być przekroczone z uwagi na
ochronę zdrowia ludzkiego i środowiska.

 

„Wartość progowa”

– norma jakości wód

podziemnych ustalona przez państwa członkowskie.

„Znaczący i utrzymujący się trend wzrostowy”

–

oznacza każdy statystycznie i pod względem
środowiskowym wzrost stężenia zanieczyszczenia,
grupy zanieczyszczeń lub wskaźnika zanieczyszczeń
w wodach podziemnych, w związku związku z którym
stwierdzono konieczność odwrócenia

„

Wprowadzanie zanieczyszczeń do wód

podziemnych”

– jest to bezpośrednie lub pośrednie

wprowadzanie zanieczyszczeń do wód
podziemnych spowodowane działalnością
człowieka.

 

„Wartość tła”

–oznacza stężenie substancji lub

wartość wskaźnika w części wód podziemnych
nieodpowiadające żadnym lub odpowiadające
bardzo nieznacznym zmianom spowodowanym
działalnością człowieka w porównaniu ze stanem
pozbawionym szkodliwych wpływów.

„Poziom początkowy”

– oznacza przeciętne

stężenie, zmierzone przynajmniej w latach
referencyjnych 2007 i 2008 na podstawie
programów monitorowania wdrożonych zgodnie z
art. 8 dyrektywy 2000/60/WE lub, w przypadku
substancji wykrytych po upływie lat
referencyjnych, w pierwszym okresie, dla którego
dostępne są reprezentatywne dane z
monitorowania.

KRYTERIA OCENY STANU

CHEMICZNEGO WÓD

PODZIEMNYCH:

 Do oceny stanu chemicznego jednolitej części

wód podziemnych lub grupy takich części,
państwa członkowskie przyjęły następujące
kryteria:

a) Normy jakości wód podziemnych (dołączone

do dyrektywy)

b) Wartości progowe stężenia zanieczyszczeń,

grup

zanieczyszczeń

i

wskaźników

zanieczyszczeń,

zidentyfikowanych

na

terytorium danego państwa członkowskiego
jako przyczyniające się do uznania jednolitej
części wód podziemnych lub grupy takich
części za zagrożoną, określone przez państwa
członkowskie zgodnie z przyjętą procedurą
(dołączoną do dyrektywy)

 Wartości progowe mogą być ustalane na poziomie

kraju, dorzecza, części dorzecza
międzynarodowego, jednolitej części wód
podziemnych lub grupy takich części.

 W przypadku gdy jednolita część wód

podziemnych znajduje się na terytorium kilku
państw członkowskich lub jej obszar wykracza
poza granice Wspólnoty, należy podjąć starania
zmierzające do skoordynowanego ustalenia
wartości progowych.

 Państwa członkowskie z uwagi na ochronę

zdrowia ludzkiego oraz środowiska , dokonują
zmian wykazu wartości progowych w zależności
od pojawienia się nowych przesłanek.

PROCEDURA OCENY STANU

CHEMICZNEGO WÓD

PODZIEMNYCH

• Jednolite części wód podziemnych lub grupy

takich części będą w dobrym stanie chemicznym
jeżeli:

a) są odpowiednio monitorowane,

b) w żadnym z punktów obserwacyjnych nie

ma przekroczeń wartości określonych w
normach jakości wód podziemnych oraz
ustalonych wartości progowych,

c) dana

wartość

normy

jakości

wód

podziemnych lub wartości progowych jest
przekroczona w jednym lub większej liczbie
punktów, ale nie stanowi to zagrożenia dla
środowiska przy jednoczesnym zachowaniu
pozostałych warunków dobrego stanu
chemicznego wód podziemnych.

• Wybór stacji monitorowania wód podziemnych

musi być zgodny z wymogami dyrektywy
2000/60/WE.

• Państwa członkowskie mają obowiązek

publikowania podsumowanie wyników oceny
stanu chemicznego wód podziemnych.