Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Wykład I
Magazynowanie - podstawy
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Magazynowanie ( proces magazynowy) - zespół
czynności
związanych z przyjmowaniem, czasowym składowaniem
(przechowywaniem), przemieszczaniem w trakcie
składowania
(manipulowaniem), kompletowaniem,
ewidencjonowaniem,
kontrolowaniem i wydawaniem dóbr materialnych.
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Magazyn - jednostka organizacyjna przeznaczona do
magazynowania dóbr materialnych w wyodrębnionej
przestrzeni
lub budowli magazynowej według ustalonej technologii,
wyposażona w odpowiednie urządzenia i środki
techniczne,
zarządzana i obsługiwana przez zespół ludzi.
Powyższa definicja podana została zgodnie z
obowiązującą, nieco
już przestarzałą, Polską Normą PN-84/N -01800 i nie
obejmuje na
przykład przypadku magazynu automatycznego.
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Według tej samej Polskiej Normy:
Podział magazynów ze względu na przeznaczenie:
- przemysłowe - przeznaczone do magazynowania
surowców,
półfabrykatów, wyrobów gotowych, opakowań, części
zamiennych; występują na terenie zakładów
przemysłowych.
- dystrybucyjne - przeznaczone do magazynowania
produktów;
zapewniające ciągłość zaopatrzenia i konsumpcji.
- rezerwowe - przeznaczone do gromadzenia zapasów i
przechowywania ich przez dłuższy czas (rezerwy
strategiczne)
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Według tej samej Polskiej Normy:
Podział magazynów według postaci
przechowywanych
materiałów:
a) magazyny materiałów sztukowych (drobnicy) -
uformowanych i przechowywanych w postaci tak
zwanych
"jednostek ładunkowych"
(czyli dóbr uformowane z
pojedynczych
produktów lub opakowań, odpowiednio zabezpieczonych przed
rozformowaniem („rozsypaniem się”) w taki sposób, aby były
przystosowane do manipulacji (przemieszczania na niewielkie
odległości), transportu, piętrzenia (układania jedne na drugich)
oraz
składowania jako zwarta całość.
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Podział magazynów według postaci
przechowywanych
materiałów:
a) magazyny materiałów sztukowych (drobnicy) -
c.d.:
Jednostki ładunkowe występują w formie pakietów,
wiązek lub
są formowane na bazie palet, pojemników lub beczek.
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Podział magazynów według postaci
przechowywanych
materiałów:
a) magazyny materiałów sztukowych (drobnicy) -
c.d.:
Magazyny materiałów sztukowych ze względu na
organizację i
wyposażenie można podzielić na magazyny o
składowaniu:
- selektywnym - zapewniającym bezpośredni dostęp do
każdej
jednostki ładunkowej w każdej chwili, bez
przemieszczania
innych jednostek,
- nieselektywnym - nie spełniające powyżej
wymienionych
warunków,
- mieszanym
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Podział magazynów według postaci
przechowywanych
materiałów:
b) magazyny materiałów sypkich składowanych
luzem,
c) magazyny cieczy składowanej w zbiornikach,
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Według tej samej Polskiej Normy:
Podział magazynów ze względu na warunki
składowania i
związane z nimi zagrożenia:
- magazyny dóbr, które nie wymagają specjalnych
warunków
składowania i nie stwarzają zagrożeń,
- magazyny dóbr, które wymagają specjalnych ściśle
określonych
warunków składowania ale nie stwarzają zagrożeń,
- magazyny dóbr, które stwarzają zagrożenia w trakcie
składowania.
Określaniem warunków, jakie muszą być zachowane w trakcie
składowania materiałów zajmuje się przechowalnictwo - subdyscyplina
towaroznawstwa
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Klasyfikacja magazynów (materiałów) sztukowych
ze względu na kierunek przemieszczania
("przepływu") dóbr:
- magazyn o przepływie prostym (przelotowy)
- magazyn o przepływie kątowym (prawo- lub
lewoskrętny)
- magazyn o przepływie zwrotnym (workowy, typu U)
Wejście
Wyjście
We
Wy
We
Wy
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Typowe strefy zagospodarowania magazynów
(materiałów)
sztukowych:
1
2
3
4
5
1. strefa przyjmowania (przyjęć)
2. -3. strefa składowania: 2.- długotrwałego 3. -krótkotrwałego
4. strefa kompletacji
5. strefa wydawania (wydań)
W niektórych rozwiązaniach organizacji magazynu nie wydziela się strefy
kompletacji. Kompletacja prowadzona jest w strefie składowania.
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Zagospodarowanie strefy składowania odbywać się
może według dwóch wariantów:
- wg stałych miejsc składowania - każdemu dobru
przypisana
zostaje określona (stała) lokalizacja (miejsce
sklarowania),
- wg zmiennych miejsc składowania - kolejne dostawy
różnych
dóbr umieszczane są na wolnych miejscach. W ten
sposób
kolejne dostawy tego samego dobra składowane być
mogą w
różnych miejscach magazynu
Wariant wg stałych miejsc składowania jest łatwiejszy do zorganizowania
i łatwy w eksploatacji, ale wymaga większej powierzchni i jest mniej
elastyczny (nie wolno składować danego dobra na miejscu przypisanym
innemu.
Wariant wg zmiennych miejsc składowania jest bardzo elastyczny i
wymaga o 1/3 mniejszej powierzchni w porównaniu z wariantem
poprzednim. Jest jednak bardzo trudny w eksploatacji.
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Zmiany w sposobie dostrzegania roli magazynu:
Dawniej - większe znaczenie przywiązywano do
przyjmowania,
składowania (przechowywania), przemieszczania w trakcie
składowania (manipulowania), kompletowania i
wydawania dóbr.
Ewidencjonowanie ograniczano do okresowych inwentur.
Decydujące znaczenie miała więc rola ochronna
magazynu.
Obecnie - decydującego znaczenia nabiera
ewidencjonowanie i
kontrola (ilości i jakości) przechowywanych dóbr.
Rośnie rola magazynu jako źródła informacji
służących do podejmowania decyzji zmianach stanu
zapasów.
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Zmiana roli magazynu prowadzi we współczesnych
zakładach
produkcyjnych do rozwiązań w których składowanie i
kompletacja
odbywa się na wolnych powierzchniach pomiędzy
stanowiskami,
dostawy odbywają się bezpośrednio na miejsce
przeznaczenia
materiału ( na stanowisko a nie do magazynu) a materiał
po
obróbce przekazywany jest na następne stanowisko.
Magazyn
istnieje tylko wirtualnie ( w systemie informatycznym) i
pełni rolę źródła informacji dla ewidencji i wyceny
zapasów oraz
podejmowania decyzji o kolejnych zamówieniach. Takie
rozwiązanie nosi nazwę "four walls inventories".
Jego odpowiednikiem w dystrybucji jest przesuwanie
zapasów z
magazynu do zapasów w transporcie. Do tego celu stosuje
się
załadunek kompletacyjny (cross- docking)
Marek Fertsch Magazynowanie - podstawy
Tematyka wykładów:
- technologia magazynowania,
- program magazynowania,
- dobór wyposażenia,
- obliczenia powierzchni magazynowej i ilości wyposażenia, wielkości
zatrudnienia,
- projekt zagospodarowanie powierzchni,
- instrukcja magazynowa,