Uwarunkowania:

geograficzne,

historyczne, sojusznicze

strategii obrony

narodowej

Aleksandra

Wąs

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

BIBLIOGRAFIA



Obrona narodowa w tworzeniu
bezpieczeństwa Polski w XXI wieku.
Podręcznik do przysposobienia obronnego
dla studentek i studentów, pod red.
Jakubczaka, Skrabacz, Gąsiorka, Bellona,
Warszawa 2008



Słownik terminów z zakresu
bezpieczeństwa narodowego, AON,
Warszawa 2002



Wykłady prof. Marczaka

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

OBRONA NARODOWA



całokształt sił i środków (instytucji)
społeczeństwa (narodu) oraz ich poczynania
związane z przeciwdziałaniem zagrożeniom
godzącym w interes narodowy.



działalność mająca na celu odpowiednie
przygotowanie i wykorzystanie sił i środków
będących do dyspozycji państwa dla
przeciwdziałania wszelkiego rodzaju
zagrożeniom zewnętrznym i wewnętrznym
godzącym w interes narodowy.

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

polska koncepcja

strategii obrony narodowej

niewielka, ale nowocześnie wyposażona

i nowocześnie wyszkolona

armia zawodowa

i oparta na powszechnym obowiązku służby

wojskowej

armia terytorialna

, czyli armia

krajowa, która nie tylko będzie bronić

swojego rejonu czy swego miasta przed

zajęciem go przez nieprzyjaciela, ale

będzie mu zadawać ciosy, nękać go i

wyrządzać straty w wypadku okupacji

Zbigniew
Brzeziński

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

GEOGRAFIA (MAPA) BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO POLSKI

POTĘGA

CYWILZACYJNO

-

EKONOMICZNA

POTĘGA

PRZEMOCY

I EKSPANSJI

ZBROJNEJ

ok. 700 lat

ok. 300 lat

SĄSIAD

WSCHODNI

SIŁA

NARODOW

A ?

„ P R Z Y C I Ą G A N I E”

Najważniejszy

sojusznik

U S A

U S A

NOWY

FRANCJA

DAWNY

R. DMOWSKI

:

„... MIEJSCA NA MAŁE, SŁABE PAŃSTEWKO NIE MA”.

J. PIŁSUDSKI

: „... HISTORIA JEST CIĄGŁĄ WALKĄ SIŁ I ŻE KTO SIŁY NIE MA, TEN SIĘ W

HISTORII NIE LICZY...”

C.v.CLAUSEWITZ

:

„... zdobywca zawsze jest usposobiony pokojowo, (...) chętnie by

wkroczył do naszego państwa jak najspokojniej, ale aby tego nie mógł zrobić, musimy
sami pragnąć wojny, a więc ją też przygotowywać, czyli innymi słowy: właśnie słabi,
skazani na obronę muszą być zawsze uzbrojeni, aby nie ulec napadowi, tego wymaga
sztuka wojenna”.

Seeley

:

hist.ang. „... stopień wolności istniejący w danym kraju musi być

proporcjonalny do nacisku polityczno-wojskowego, jaki panuje na granicach tego
kraju: im większy nacisk z zewnątrz, tym ostrzejsza musi być wewnętrzna struktura
państwa, w przeciwnym razie traci ono niepodległość”.

Wg J. Marczaka

Uwarunkowania geograficzne

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania

geograficzne



Polityka Państwa jest w jego geografii

Napoleon



Tylko jedna rzecz nie zmienia się w polityce
państwa, a jest nią geografia

Bismarck

Położenie geograficzne… jest pierwszą

elementarną karta historii narodowej

C.K.Norwid

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania geograficzne

geografia - elementy:



obszar,



granice,



zaludnienie,



ukształtowanie,



zalesienie,



zabudowa,

 gospodarka

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania historyczne

Opowiedz mi swoją historię, a powiem ci

twoją przyszłość

Konfucjusz



Historia-świadek czasu, światło prawdy,
nauczycielka życia, zwiastunka przyszłości

Cyceron

Strategia jest nauką opartą na fundamencie

historii

Foch



Jedynym źródłem mądrości jest
doświadczenie

Konstytucja USA

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania historyczne



Historia jest nie tylko wiadomością, ale i
siłą nawet

Norwid

Naród bez pamięci nie ma prawa do

przyszłości ani do bytu teraźniejszego

Piłsudski

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

HISTORIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

REFORMY

KAZIMIERZA WIELKIEGO; JAGIEŁŁY. ; BATOREGO

ODBUDOWA
PAŃSTWA
ODBUDOWA
SIŁY WOJSKOWEJ

1918-20
1,35 MLN

POWSZECHNY
SYSTEM WOJSKOWY
(WYPRZEDZENIE
EUROPY O 500 LAT)

ŻOŁNIERZY

SOLIDARNOŚĆ
10 MLN

BEZPIECZEŃSTW
O

1000

1400

1500

1600 1650

1700

1800

1900 1939 1945 2000

BRAK
BEZPIECZEŃSTWA

W

W

W

W

W

OTTON III

W

W

W

W

W

?

?

300 LAT

P

P

P

P

P

Potop

BEZBRONNY

STEP

NIEWOLA

ZA-
GŁA-
DA

UDERZENIA

NIEMIECKIE

TATARSKIE

KRZYŻACKIE

ROZBICIE

DZIELN.

OSTATNI

ZAJAZD

KRZYŻACKI

POWST.

WOJNY

BRAK SIŁY
WOJSK.

WOLNA ELEKCJA
LIBERUM VETO
ANARCHIA

UPADEK WOJSKOWOŚCI

1616, JESTEŚMY TU, ŻEBYŚMY BYLI, A NIE ZEBYŚMY
SIĘ BILI

1655, ŻÓŁWIEM SIEDZIEĆ I ŁBA NIE WYSTAWIAĆ

-

PRZESZKOL. ŻOŁNIERZY / OBYWATELI

(1780)
POLSKA 1 / 472 ; FRANCJA 1 / 153;
AUSTRIA 1 / 90 ; ROSJA 1 / 49;
PRUSY 1 / 26

1333

H.KOHL
NATO

Wg J. Marczaka

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania sojusznicze



Powszechnie przyjętym kryterium
bezpieczeństwa jest własny potencjał
obronny połączony z układami
sojuszniczymi, zapewniającymi skuteczne
odstraszanie potencjalnego napastnika.
Ryzyko agresji musi być w percepcji
przeciwnika na tyle wysokie, aby stała się
ona nieopłacalna.



Polska może liczyć na pomoc sojuszników
tylko wtedy, gdy będzie chciała i mogła
bronić się sama, jeśli zdobędzie własne
możliwości odstraszania napastnika.

Jan Nowak-Jeziorański

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania sojusznicze



Cechą dobrego polityka jest pozyskanie
silnego sojusznika



Każdy chce mieć przyjaciół

 Daję, byś ty mi dał

Piłsudski



Każda ze stron i wszystkie razem, przez
stałą i skuteczną samopomoc i pomoc
wzajemną będę utrzymywały i rozwijały
swoją indywidualną i zbiorową zdolność do
odparcia zbrojnej napaści

art. 3 Traktatu Północnoatlantyckiego

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania sojusznicze

SOJUSZE

+

-



Zwiększenie własnych

możliwości,
zapewnienie

bezpieczeństwa,
obrony, rozwoju

gospodarczego



Modernizacja,

unowocześnienie



Oparcie swojego

bezpieczeństwa nie na
własnej sile



Rozbrojenie-strategia

usypiania



Dominacja

najsilniejszych
państwa

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

WNIOSKI

Uwarunkowania geograficzne:



Położenie geostrategiczne determinuje
kierunek zagrożeń zewnętrznych

Uwarunkowania historyczne:



Należy wyciągnąć wnioski z historii i
nie powtarzać tych samych błędów

Uwarunkowania sojusznicze:



Nie opierać się bezkrytycznie na sile
sojuszników, ale dążyć do umocnienia
własnego potencjału obronnego