Alkohol
i inne substancje
odurzające
Eliza Zbyrasz – Pedagogika Medialna
Alkohol
Napój alkoholowy – napój zawierający
etanol. Napoje alkoholowe dzielone są na
piwa, wina oraz alkohole spirytusowe. W
Polsce, według definicji ustawowej napój
alkoholowy to każdy produkt
przeznaczony do spożycia zawierający
więcej niż 0,5% alkoholu etylowego
pochodzenia rolniczego.
Alkohol
dodaje odwagi, rozwija sferę marzeń i
pragnień. Człowiek wpada w pułapkę,
uważa, że może wszystko, wystarczą
tylko dobre chęci. Szybko można się
uzależnić od alkoholu. Po pewnym czasie
nasilają się problemy w pracy, coraz
gorsze są relacje między ludzkie.
Prowadzi to do choroby alkoholowej,
która odcina człowieka od realnego
świata i uzależnia go całkowicie.
Narkotyki
to substancja psychotropowa działająca na
centralny układ nerwowy,
która bezpośrednio wpływa na funkcje
mózgu, czego efektem są
czasowe zmiany postrzegania, nastroju,
świadomości i zachowania.
Uzależnienie
zachwianie równowagi między dwoma
układami: układem nagrody i układem kary,
aktywność tych układów zostaje zaburzona
– zmniejsza się rola układu kary, a rośnie
rola układu nagrody. Substancja, rzecz czy
zachowanie, które dostarcza przyjemności i
od którego dana osoba się uzależnia jest dla
niej rodzajem natychmiastowej gratyfikacji,
zdobywanej szybko i niewielkim kosztem.
Fazy uzależnienia
EKSPERYMENTOWANIE
Następuje przełamanie strachu przed działaniem
narkotyku i społecznymi konsekwencjami jego
zażywania.
UŻYWANIE OKAZJONALNE
Konsumpcja narkotyczna jest jeszcze mała. Ma
to najczęściej miejsce przy okazji kontaktów
towarzyskich. Biorący uważa, że nic złego się nie
dzieje, a narkotyk pomaga „lepiej żyć”. Łudzi się,
że jest na etapie kontroli i bezpieczeństwa
zażywania narkotyku.
Fazy uzależnienia
NAWYK
Cechuje się silnym pragnieniem
przyjmowania narkotyku.
Wiąże się to z określoną porą dnia,
miejscem lub sytuacją z nim kojarzoną.
Nasilają się wydatki – gdy brakuje środków
pieniężnych, osoba uzależniona, zaczyna je
pożyczać, wyłudzać, żebrać lub kraść.
Narkotyk staje coraz ważniejszy, a jego brak
jest coraz bardziej uciążliwy.
Opiaty
Są to pochodne maku bądź substancji
syntetycznych o morfinopodobnym
działaniu.
Objawami ich stosowania są:
senność, zwężenie źrenic, znieczulenie na
ból, utrata przytomności, euforia z
jednoczesną apatią, przymglenie
świadomości, upośledzenie postrzegania,
myślenia i pamięci, zaczerwienienie skóry,
nudności, wymioty.
NALEŻĄ DO NICH:
OPIUM
stężały sok otrzymany
z niedojrzałej torebki maku
lekarskiego
MORFINA
Silny narkotyk w postaci bezbarwnych
kryształów lub białego proszku o gorzkim
smaku
Nazwa morfiny wywodzi się od imienia
greckiego boga marzeń sennych –
Morfeusza,
ze względu na jej nasenne właściwości
wykorzystywane w starożytności i
średniowieczu.
HEROINA
„Kompot” – występuje w postaci oleistego
płynu w kolorze brązowym.
Biała – krystaliczny proszek bez
zapachu o wyższej jakości.
Nazwa heroiny pochodzi od określenia
zachowania heroicznego.
Zażywana jest dożylnie lub donosowo.
Kanabinole
Objawy:
uczucie odprężenia lub lekkiego
podniecenia, spadek koncentracji uwagi,
mniej wyraźna mowa, osłabienie pamięci,
zmniejszenie samokontroli w zachowaniu.
Pochodne konopi indyjskich.
NALEŻĄ DO NICH:
MARIHUANA
wysuszone i czasem sfermentowane
kwiatostany żeńskich roślin konopi
zawierające substancje psychoaktywne.
HASZYSZ
Żywica zebrana z wierzchołków
konopi połączona z klejem lub
woskiem, najczęściej ma postać
ciemnych płatków lub bryłek.
OLEJ HASZYSZOWY
Najsilniej działający kanabinol.
Najczęściej w postaci zielonej
lub brązowej cieczy.
Leki uspokajające i
nasenne
Objawy:
uspokojenie, senność, niespójność ruchów,
podwyższony próg odczuwania bólu,
zaburzenia koncentracji, upośledzenia
pamięci
NALEŻĄ DO NICH:
BARBITURANY
Środki nasenne. Wywołują depresję.
Niebezpieczeństwo ich stosowania
związane jest z niewielką różnicą
między dawką terapeutyczną
i toksyczną, co może prowadzić
do zatrucia lub zgonu.
BENZODIAZEPINY
Środki uspakajające.
Ich mechanizm działania jest
podobny do barbituranów, ale ich
wpływ przypomina działanie
opiatów.
Substancje
stymulujące
Objawy:
stan euforii, wzrost energii, rozszerzenie
źrenic, zmniejszenie łaknienia,
zmniejszenie potrzeby snu, nasilenie
pragnień seksualnych, łatwiejsze
wykonywanie rutynowych działań,
zwiększenie pewności siebie, wzrost
towarzyskości i nasilenie potrzeby
mówienia, przyspieszenie czynności serca,
nadciśnienie, podwyższenie temperatury,
nudność, bezsenność, drażliwość
NALEŻĄ DO NICH:
KOKAINA
Ma pochodzenie naturalne, ponieważ
występujące w liściach drzewa koki
rosnącego w Ameryce Południowej.
Uzyskuje się ja też metodą syntezy
chemicznej.
CRACK
Najtańsza i najbardziej uzależniająca
postać kokainy, produkowana
z pasty kokainowej z domieszką
węglanu wapnia lub amoniaku.
Siła tego środka jest 20-krotnie
wyższa od czystej kokainy.
AMFETAMINA
Syntetyczny odpowiednik alkaloidu.
Ma postać tabletek, kapsułek,
kostek, białego lub beżowego
proszku. W odróżnieniu od kokainy
powoduje długotrwałe pobudzenie.
SPEED
Silnie uzależniająca odmiana
amfetaminy, różnica polega na
szybszym i silniejszym działaniu.
Zazwyczaj posiada postać białego
proszku o gorzkim smaku.
ICE
To prawie stuprocentowy speed. Ma postać
przezroczystych, bezbarwnych
kryształków przeznaczonych do
palenia.
ECSTASY
Z jednej strony wykazuje działanie
stymulujące, z drugiej właściwości
psychodeliczne.
TENAMFETAMINA
Przypomina działanie esctasy,
ponieważ wykazuje wpływ
pobudzający i halucynogenny.
Substancje
halucynogenne
Objawy:
Rozszerzenie źrenic, wzrost ciśnienia krwi,
obniżenie popędu seksualnego,
nadwrażliwość, nieprawidłowa percepcja
czasu, zaburzenia w postaci postrzegania
przestrzeni, halucynacje, urojenia,
zaburzenia psychoruchowe.
NALEŻĄ DO NICH:
LSD
Jeden z najsilniej działających
halucynogenów, ponieważ w swojej
budowie podobny jest do
neuroprzekaźnika mózgowego.
Dawki LSD ważone są
mikrogramach, podczas gdy innych
narkotyków w miligramach.
GRZYBY HALUCYNOGENNE
Rosną we wszystkich częściach
świata, jednak najsilniejsze działanie
psychoaktywne mają te, które
pochodzą z Meksyku i Ameryki
Południowej.
MESKALINA
Substancja uzyskiwana z kaktusa
rosnącego w Meksyku.
Rozpuszczalniki lotne
Objawy:
Po zażyciu środka doświadcza się
kilkuminutowego przypływu energii i
euforii, następuje ożywienie i wzrost
towarzyskości, jednocześnie mogą pojawić
się bóle głowy, brak koordynacji ruchowej
i trudności w koncentracji.
Po krótkotrwałej euforii przez blisko pół
godziny odczuwa się spokój i gorzej
postrzega rzeczywistość. Ostatnia faza to
sen.
W praktyce najczęściej stosowane jako
wziewne środki odużające są: klej
butapren oraz różnego rodzaju farby,
lakiery i rozpuszczalniki, a także gaz do
napełniania zapalniczek (butan).
Powody sięgania po
narkotyki
- Ciekawość
- Presja kolegów i koleżanek
- Aspirowanie do dorosłości
- Niezadowolenie z siebie i swojego życia
- Konflikty i napięcia wewnętrzne
- Problemy w szkole jak i w domu
- Robienie na przekór dorosłym
- Brak atrakcyjnych sposobów spędzania
czasu
Co powinno zaniepokoić
?
- Szybkie wychudzenie lub nagły wzrost
masy
- Zaburzenia pamięci oraz toku myślenia
- Przekrwione oczy, nadmiernie zwężone lub
rozszerzone źrenice nie reagujące na
światło
- Ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie,
„gęsia skórka”
- Kłopoty w szkole, pogorszenie się ocen,
wagary, konflikty z nauczycielami
Co powinno
zaniepokoić w
zachowaniu dziecka?
- Niechęć do rozmów, izolowanie się od
domowników
- Częste wietrzenie pokoju, używanie
kadzidełek i odświeżaczy powietrza
- Zmiana grona przyjaciół, zwłaszcza na
starszych od siebie
- Huśtawka nastrojów, naprzemienne
ożywienie i ospałość
- Kłamstwa, wynoszenie wartościowych
przedmiotów w domu
- Późne powroty lub nagłe wyjścia z domu
Co można i należy
zrobić?
- Okazywać dziecku ciepło i czułość
- Rozmawiać, nie unikać trudnych tematów
- Słuchać uważnie i nie lekceważyć jego
problemów
- Służyć radą i być, kiedy Cię potrzebuje
- Nie oceniać i nie porównywać z innymi
- Nie wyśmiewać i nie krytykować
- Nie stawiać zbyt wysokich wymagań
- Doceniać starania i chwalić postępy
- Być przykładem i autorytetem
- Poznawać przyjaciół dziecka
Wpływ narkotyków na
organizm człowieka
Mózg i układ nerwowy
Narkotyki
wstrzymują dopływ
tlenu do mózgu
przez co
obumierają szare
komórki, które już
się nie regenerują.
Serce
Branie narkotyków może
spowodować zapalenie
żył oraz zapalenie
mięśnia sercowego
Wątroba
Pod wpływem
narkotyków
wątroba obumiera
i przestaje
funkcjonować
Układ trawienny
Narkotyki wypłukują z organizmu
wapń, powodują wysuszanie błon
śluzowych, pod ich wpływem
następuje brak apetytu i
spadek wagi ciała
Szpik kostny
Zanikają czerwone ciałka
krwi, bez których organizm
jest niedotleniony
Układ rozrodczy
Narkotyki obniżają popęd
płciowy, a także uszkadzają
komórki rozrodcze powodując
trwałe zmiany w chromosomach