URAZY I ZŁAMANIA

NARZĄDU RUCHU

ZŁAMANIE KOŚCI

Jest to przerwanie ciągłości kości

oraz rozdarcie okostnej

powodujące obfity wylew krwi,

zastój chłonki, możliwość

uszkodzenia mięśni i stawów.

Machanizm złamania

- Złamanie przez zgięcie – siła działa

prostopadle do kości, złamanie
zderzakowe Messerera

- Złamanie przez skręcenie
- złamanie otwarte
- Złamanie zamknięte

Rodzaje złamań

- Złamanie przez rozerwanie (awulsyjne) – w

skutek nadmiernego skurczu mięśnia

- Złamanie przez zgniecenie (kompresyjne) –

siła działająca wzdłuż kości np.. Złamanie
trzonów kręgosłupa w nowotworach lub
osteoporozie

- Złamanie bez przemieszczenia
- Złamanie z przemieszczeniem (działanie

mięsni, działanie siły urazu, przenoszenie
chorego)

Złamania u dzieci

• Złamanie podokostnowe – „zielonej

gałązki” – dochodzi do przerwania
kości jednak okostno pozostaje nie
naruszona

• Gojenie się złamań u dzieci jest

szybkie i łatwiejsze

• Nie zawsze dąży się do idealnego

ustawienia odłamów

Objawy złamania

• Dokładne rozpoznanie złamania

opiera się na obrazach RTG jednak
już na miejscu wypadku można
podejrzewać miejsce złamania

• Trzeba ustalić stan ogólny,

przytomność, objawy wstrząsu

• Przeprowadzenie wywiadu

Objawy

• Ból i bolesność
• Porażenie czynności kończyny
• Krwiak, sinice, obrzęk
• Zniekształcenie zarysów kończyny

(przemieszczenie odłamów)

• Nieprawidłową ruchomość
• Trzeszczenie odłamów

Powikłania złamań

• Ogólne – wstrząs, zapalenie płuc, zator

tłuszczowy, odleżyny

• Złamanie z rozerwaniem skóry:
- przebicie skóry odłamem kości od wewnątrz

- rozerwanie przez działanie siły urazu
- złamanie otwarte zrasta się wolniej niż
zamknięte
- dużo niebezpieczeństwo zakażenia kości i
rany powoduje to opóźnienie lub brak zrostu
kości

Powikłania

• Uszkodzenie stawów – pęknięcie kości

w obrębie powierzchni stawowej

(krwiak stawu ), leczenie polega na

bardzo dokładnym odtworzeniu stawu,

gdyż nieprawidłowe odtworzenie

ogranicza ruchomość stawu
- uszkodzenie torebki stawowej,

chrząstek, krwiak w torebce

• Uszkodzenie naczyń i nerwów

Gojenie złamania

• Organizacja krwiaka
• Zrost łącznotkankowy
• Zrost kostny, kostnina (nasycenie solami

wapnia zrostu łącznotkankowego)

Przebieg procesu zrastania nie jest zawsze

prawidłowy z powodu zaburzeń

hormonalnych, złe odżywianie, brak styku

odłamów, niedostateczne unieruchomienie

kończyny

Złamanie patologiczne

• Jest spowodowane zniszczeniem

kości przez proces chorobowy, wtedy
drobny uraz powoduje złamanie

• Są to: przerzuty nowotworowe,

nowotwór pierwotny kości, ropne
zapalenie kości i szpiku, osteoporoza

• Leczenie polega na leczeniu choroby

zasadniczej

Doraźne postępowania w

złamaniach

• Głównym zadaniem jest zapobieganie

powikłaniom takim jak zakażenie,
przemieszczenie odłamów, przebicie
skóry, uszkodzenie tętnic i nerwów

• Trzeba dokonać pobieżnego badania

stanu pacjenta

• Nie zdejmować butów bez potrzeby
• Nie ściągać ubrania bez potrzeby

Doraźne postępowanie w

złamaniach

• Trzeba unieruchomić złamaną

kończynę ponieważ przesuwanie się
odłamów wywołuje ból

• Podać leki przeciwbólowe (morfina,

tramadol)

• Nie nastawiać złamanych powierzchni,

przywieźć pacjenta w takim ułożeniu
jakim znajduje się po wypadku

Doraźne postępowanie w

złamaniach

• Jeżeli jest złamanie otwarte połóż

jałową gazę na ranę

• Jak najszybszy transport chorego do

szpitala

• Kontrolować stan ogólny chorego

Doraźne unieruchomienie

złamania

• Zapobiega dalszemu przemieszczaniu

się odłamów i uszkodzeniu narządów

• Łagodzi ból
• Odgrywa rolę w walce z zakażeniem,

ogranicza zakażenie

• Reguła Potta – polega na

unieruchomieniu dwóch graniczących
ze sobą stawów

Doraźne unieruchomienie

złamania

• Kończynę górną unieruchamia się

poprzez przywiązanie do tułowia

• Kończynę dolną unieruchamia się

poprzez przywiązanie do zdrowej
kończyny.

Doraźne unieruchomienie

złamania

• Do unieruchomienia możemy

wykorzystać szynę Kramera, chustę
trójkątną

• Kończynę górną możemy

unieruchomić opatrunkiem Desaulta

Nieoperacyjne leczenie

złamań

• Leczenie składa się z trzech etapów:

- repozycja odłamów kostnych – w
znieczuleniu miejscowym
- unieruchomienie do czasu
powstania zrostu – opatrunek
gipsowy lub wyciąg
- usprawnienie

Operacyjne leczenie złamań

• Wskazaniem do stosowania takiego

leczenia są:
- złamanie szyjki kości udowej
- złamania przezstawowe
- złamania trzonu kości udowej
- złamania z pociągania

Operacyjne leczenie złamań

• Zespolenie śródszpikowe
• Zespolenie wkrętami
• Zespolenie płytką AO
• Zespolenie z drutem i ryglowanie
• Alloplastyka stawu biodrowego z

protezą Austin – Moore

• Leczenie przeciwkrzepliwe!!!!

Skręcenie stawu

• Jest to przekroczenie prawidłowego

zakresu ruchu w danym stawie z
powrotem powierzchni stawowych na
swoje pozycje po ustąpieniu działania
siły

• Jako następstwo powstaje

rozciągnięcie lub rozerwanie torebki
stawowej oraz więzadeł

Skręcenie stawu - leczenie

• Występuje obrzęk i zasinienie okolicy

urazu

• Wymaga kilkudniowego

unieruchomienia (2-3 tyg)

• Wzmacnianie działających na staw

mięsni

• Czasami nakłucie i ewakuacja

krwiaka

Zwichnięcie stawu

• Jest to utrwalone przemieszczenie

stawowych końców kości poza ich
naturalne granice styku

• W czasie zwichnięcia zostają

rozerwane tkanki pozastawowe

• Znaczne uszkodzenie powierzchni

stawowych

Zwichnięcie stawu - objawy

• Kończyna w ustawieniu

przymusowym, chory nie może
zmienić jej ustawienia

• Dotykiem wyczuwa się, że panewka

stawu jest pusta

Zwichnięcie stawu -

postępowanie

• Doraźne unieruchomienie chorej

kończyny

• Skierowanie chorego do szpitala
• Wykonanie zdjęcia RTG
• Nastawienie zwichnięcia w znieczuleniu
• Kontrolne zdjęcie po unieruchomieniu
• Po zdjęciu unieruchomienia

rehabilitacja