GRY DYDAKTYCZNE

Kaja Paszel

Edukacja Wczesnoszkolna i

Wychowanie Przedszkolne

METODY NAUCZANIA

Metoda nauczania to celowo i

systematycznie stosowany sposób

pracy nauczyciela z uczniami,

umożliwiający uczniom opanowanie

wiedzy wraz z umiejętnością

posługiwania się nią w praktyce, a

także rozwijanie zdolności i

zainteresowań poznawczych. Istnieją

różne metody nauczania. Jednymi z

najczęściej spotykanymi są np.:

wykłady, pogadanki, obserwacje czy

gry dydaktyczne. Ja chciałabym się

skupić na tych ostatnich.

Pojęcie gry
dydaktycznej:

• W literaturze fachowej spotyka się różne definicje i

pojęcia gier i zabaw dydaktycznych. Na przykład:

• Gry dydaktyczne to rodzaj metod kształcenia

należących do grupy metod problemowych i

organizujących treści kształcenia w modele

rzeczywistych zjawisk, sytuacji lub procesów w celu

zbliżenia procesu poznawczego ucznia do poznania

bezpośredniego.

• Zabawa dydaktyczna to zabawa, która bazuje na

podstawowej funkcji psychiki dziecka, na potrzebie

zabawy – wywiera świadomie wpływ na jego

czynności umysłowe.

• Zabawa dydaktyczna to taka zabawa, która prowadzi

z reguły do rozwiązania jakiegoś założonego w niej

zadania. Natomiast gra dydaktyczna to odmiana

zabawy polegająca na respektowaniu ustalonych

ściśle reguł i wymagająca wysiłku myślowego.

Reasumując. Przez grę dydaktyczną

należy rozumieć czynności

wykonywane przez osoby/zespoły

uczestniczące w grze (co najmniej

dwa), postępujące zgodnie z

ustalonymi wcześniej regułami.

Głównym cele osób/zespołów jest

wygranie. Działania i kroki

wykonywane przez osoby/zespoły nie

są ustalane poprzez reguły gry, lecz

podyktowane są świadomym wyborem

grających, bądź przypadkiem. W

pierwszym przypadku o zwycięstwie

decyduje wysiłek intelektualny oraz

pomysłowość grających, czego

efektem jest wybór właściwej strategii.

Funkcje gier
dydaktycznych:

• dydaktyczne: stanowią środek do wyrównania

braków w rozwoju intelektualnym uczniów,

• poznawcze: uczą formułowania i

weryfikowania hipotez,

• motywacyjne: chęć wygrania jest motywacją

do zmaksymalizowania wysiłku

intelektualnego,

• wychowawcze: kształtują postawy

koleżeńskie, uczą opanowania i cierpliwości,

wyrabiają nawyki przestrzegania dyscypliny i

reguł gry, uświadamiają graczom potrzebę

współdziałania i potrzebę

podporządkowywania się interesom grupy.

Istota gry
dydaktycznej:

Grę ogólnie można zdefiniować

jako „aktywność, obejmującą
interakcję między jednostkami lub
grupami, dążącymi do realizacji
określonych celów. Środki służące

osiągnięciu tych celów,
wyznaczane są przez
reguły gry.”

Główne cechy gry:

• aktywność uczących się,
• interakcję między nimi,
• celowo organizowaną sytuację

dydaktyczną,

• konkurencję między uczestnikami

gry,

• określenie reguł gry

wyznaczających zakres i rodzaj

czynności wykonywanych przez

graczy

Rodzaje gier
dydaktycznych:

– wg. prof. T. Nowackiego „gra planszowa

od gry funkcyjnej różni się tym, że jej przebieg jest

zaplanowany. Zmiany które następują w sytuacji są

przewidziane przez autorów gier”. Uczeń otrzymuje

opis sytuacji wyjściowej, przystępuje do gry której

przebieg zależy w całości od niego. „Gra posiada

własny horyzont czasowy, w którym zachodzą mniej

lub bardziej istotne zmiany i uczestnicy muszą się

liczyć z tymi zmianami, jak również z takimi które

nie zostały zaplanowane przez autorów, ale które

mogą się ujawnić”.

– gry te często zwane są grami

kierowniczymi, grami przemysłowymi lub grami
ekonomicznymi. Ich „właściwością jest to, że
wykorzystuje się je do nabywania lub
doskonalenia umiejętności podejmowania decyzji
w stosunkowo krótkim czasie i w warunkach
konkurencji”. Istotą gier decyzyjnych jest
przydzielenie uczącym się, ról których
„odegranie” nie polega na wypowiadaniu
narzuconego tekstu, ale na prezentacji myśli,
stwierdzeń, postaw i stanowisk formułowanych
naprędce, stosownie do sytuacji.

– „Łączą w sobie właściwości gier jako

takich z właściwościami symulacji”. Są to gry, w których działania

podejmowane przez graczy przypominają czynności, jakie ludzie

wykonują w różnych rzeczywistych sytuacjach w normalnym

życiu”. Franciszek Szlosek tak charakteryzuje gry symulacyjne:

• odnoszą się do konkretnej
rzeczywistości,

• podejmują próbę odtworzenia
tej rzeczywistości prowadzącą
do ustalenia modelu symulacyjnego
o charakterze słownym,
matematycznym, przedmiotowym
lub technicznym,

• zmuszają do rozpatrywania
modelu symulacyjnego „cech,
związków, relacji, zdarzeń w nim
zawartych w oderwaniu od
rzeczywistego kontekstu”.

Bibliografia:

•

http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cach
e:2m58sJ5F_pgJ:www.eduforum.pl/modules.php%3Fname%3
DPublikacje%26d_op%3Dgetit%26lid%3D3116+rodzaje+gie
r+dydaktycznych&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=ope
ra

• K. Kruszewski Gry dydaktyczne – zarys tematu. Kwartalnik

Pedagogiczny 2/1984

• E. Talarczyk Zbiór gier i zabaw dydaktycznych Warszawa

1985

• W. Okoń Słownik pedagogiczny PWN Warszawa 1975