Wprowadzenie do

ekonomii

Wydział PiA

Kierunek Administracja

Dr Barbara Kubska - Maciejewicz

30.05.21

1

Wprowadzenie do ekonomii

Założenia i cele przedmiotu:

rozumienie

podstawowych zasad funkcjonowania gospodarki

rynkowej,

mechanizmu rynkowego i jego ograniczeń,

motywów, które kierują postępowaniem podmiotów

rynkowych (przedsiębiorstw i konsumentów);

mechanizmów prowadzących do załamywania się

gospodarki;

mechanizmów stymulujących ożywienie gospodarki

i jej rozwój;

roli banku centralnego.

umiejętność

myślenia kategoriami całej gospodarki

analizy zjawisk zachodzących w gospodarce w skali

mikro i makro

Wprowadzenie do ekonomii

Treści programowe:

Makroekonomia

1. Gospodarka narodowa.

2. Produkt społeczny. Dochód narodowy.
3.Globalny popyt i podaż. Równowaga makroekonomiczna.
4.Cykl koniunkturalny
5.Budżet państwa. Deficyt i dług publiczny.

6.Polityka monetarna i fiskalna

Mikroekonomia

1.Mechanizm rynkowy; popyt, podaż, równowaga rynkowa.
2.Gospodarstwo domowe. Teoria zachowań konsumentów.

3.Teoria produkcji i kosztów
4.Producent w różnych strukturach rynkowych
5.Alternatywne teorie przedsiębiorstwa.
6.Elementy teorii dobrobytu

Wprowadzenie do ekonomii

Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej:

1.Makroekonomia Begg David, Fisher Stanley, Dornbusch

Rudiger

2.Mikroekonomia Begg David, Fisher Stanley, Dornbusch

Rudiger

3.Podstawy ekonomii Jerzy Milewski, Eugeniusz Kwiatkowski

PWN

4.Teoria podejmowania decyzji przez podmioty rynkowe T.
Kamińska,
B. Kubska-Maciejewicz J. Laudańska- Trynka UG
5. Podstawy ekonomii, Czarny B., PWE, Warszawa 2001

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Ekonomia bada procesy i zjawiska
zachodzące
w gospodarce – formułuje podstawowe
zależności o prawa ekonomiczne
Ekonomia bada kryteria wyboru w skali
makroekonomicznej i
mikroekonomicznej w warunkach
ograniczenia

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

5

Ekonomia normatywna zawiera sądy wartościujące

-

odpowiada na pytanie jak powinno być

Np.. Inflacja nie powinna być wyższa niż 3,5% w skali roku

Funkcją ekonomii normatywnej jest doradzanie,
świadome przekształcanie rzeczywistości według
własnych poglądów badacza
Ekonomia normatywna formułuje twierdzenia,

oparte

na subiektywnym systemie wartościowania.

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

6

Ekonomia pozytywna ma za zadanie wyjaśnianie

zjawisk ekonomicznych, jest oparta na obiektywnej
wiedzy o rzeczywistości.

Odpowiada na pytanie jak jest

Np.. W czwartym kwartale inflacja wyniosła 4,0% (liczona kwartał

do kwartału)

Celem ekonomii pozytywnej - obok wyjaśniania – jest
także edukacja oraz formułowanie hipotez (prognoz)

Ekonomia pozytywna formułuje sądy, będące
obiektywnym i naukowym objaśnieniem funkcjonowania
gospodarki.

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

7

Makroekonomia bada procesy i
zjawiska zachodzące w całej
gospodarce

Mikroekonomia bada procesy i
zjawiska zachodzące między
podmiotami na rynku

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

8

Makroekonomia bada procesy i zjawiska zachodzące w
całej gospodarce w warunkach ograniczonych zasobów.
Makroekonomia bada takie procesy jak:
• wzrost gospodarczy,
• bezrobocie,
• inflacja,
• globalizacja gospodarki i finansów

Makroekonomia formułuje podstawy:
• polityki fiskalnej (prowadzi rząd)
• polityki monetarnej (prowadzi bank centralny)

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

30.05.21

9

Mikroekonomia bada procesy i zjawiska zachodzące na

rynku
Mikroekonomia bada zachowanie podmiotów rynkowych w

warunkach ograniczoności zasobów.

Podmioty rynkowe

• konsument,

• producent,

• pracobiorca,

• pracodawca,

• pożyczkodawca,

• pożyczkobiorca,

• inwestora

Mikroekonomia formułuje cele i modelowe kryteria wyboru

dokonywanego przez poszczególne podmioty rynkowe

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

10

Wybór ekonomiczny

Ekonomia zajmuje się problemem
ograniczoności zasobów – bada
zdarzenia społeczne, które wymagają
dokonywania wyborów

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

12

Ekonomia bada jak podmioty sobie ograniczonością

zasobów

• Potrzeby są nieograniczone.
• Zasoby (praca, ziemia, kapitał) są ograniczone.
• Ograniczoność zasobów generuje zjawisko rzadkości
• Rzadkość ekonomiczna oznacza konieczność wyboru
• Konsekwencją ograniczoności zasobów jest koszt

utraconych możliwości (koszt alternatywny)

• koszt alternatywny (koszt utraconych

możliwości), to utrata korzyści z najlepszej,
odrzuconej możliwości zastosowania posiadanych
zasobów.

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

13

POTRZEBY

Człowiek w swoim działaniu dąży do zaspokojenia zespołu potrzeb,
Potrzeby tworzą logiczną hierarchię rozpoczynającą się od potrzeb
niższego stopnia, których zaspokojenie redukuje niedobory w
systemie fizjologicznym (potrzeba pożywienia i wody), a kończącą
się wyższego stopnia potrzebami osobistymi i abstrakcyjnymi.

Hierarchia potrzeb Maslowa

1. Potrzeby fizjologiczne (pragnienie, głód, posiłek);
2. Potrzeby bezpieczeństwa;
3. Potrzeby społeczne (przyjaźń, miłość);
4. Potrzeby szacunku;
5. Potrzeby samorealizacji.

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

14

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Piramida potrzeb wg

Maslowa

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

POTRZEBY

Człowiek w swoim działaniu dąży
do zaspokojenia zespołu potrzeb,

Potrzeby tworzą logiczną
hierarchię rozpoczynającą się od
potrzeb niższego stopnia,
których zaspokojenie redukuje
niedobory w systemie
fizjologicznym (potrzeba
pożywienia i wody), a kończącą
się wyższego stopnia potrzebami
osobistymi i abstrakcyjnymi.

Potrzeby fizjologiczne

Potrzeby bezpieczeństwa

Potrzeby
społeczne

Potrzeby szacunku

Potrzeby

samorealizacji

• Maslow był przekonany, że potrzeby wyższego

stopnia mogą się pojawić tylko wtedy, gdy są
zaspokojone potrzeby niższego stopnia.

• Oprócz wymienionych pięciu potrzeb, Maslow

wyróżnił również tzw. potrzeby dodatkowe.

• Przez potrzeby dodatkowe należy rozumieć takie,

które mogą ujawniać się tylko u niektórych ludzi. Dla
przykładu mogą to być potrzeby wiedzy, czy też
potrzeby estetyczne.

• Potrzeby są zróżnicowane; różni ludzie w różny

sposób zaspakajają tę samą potrzebę

• Potrzeby są nieograniczone; w raz z zaspokojeniem

jednej potrzeby pojawia się kolejna

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

16

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Zasoby

Praca – ogół ludzi w wieku

produkcyjnym z ich kwalifikacjami,

predyspozycjami i umiejętnościami,
Przedsiębiorczość – zdolność do

podejmowania ryzyka

gospodarczego,

Ziemia – wszystko co znajduje się na

pod i nad powierzchnią ziemi, mórz

i oceanów

Kapitał produkcyjny – wszystkie dobra

inwestycyjne: maszyny i

urządzenia, fabryki, infrastruktura

Czas - niematerialne ograniczenie

każdej działalności człowieka

Zasób czynnika, strumień

czynnika

Zasób to ilość czynnika w danym

momencie;

Np. gospodarka dysponuje 1000
wykwalifikowanych spawaczy

Strumień to wykorzystanie

zasobu czynnika w czasie

Np. 1000 wykwalifikowanych

spawaczy pracuje 40 godzin

tygodniowo – strumień zasobu

pracy – 40000 roboczogodzin

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

OGRANICZONOŚĆ ZASOBÓW

Ograniczoność zasobów wynika:

• z przyczyn naturalnych (ograniczoność bogactw naturalnych)

• z dotychczasowej działalności gospodarczej (ograniczoność kapitału)

 RZADKOŚĆ

Mając do czynienia z jednej strony z ograniczonymi zasobami, z drugiej strony z
nieograniczonymi potrzebami należy liczyć się z występowaniem zjawiska

rzadkości.

Rzadkość oznacza, że nigdy nie będziemy mieli wszystkiego, co chcielibyśmy

mieć.

W ekonomii pojęcie rzadkości odnosi się do sytuacji, w której dostępne zasoby
czynników produkcji są niewystarczające do zaspokojenia potrzeb

społeczeństwa.

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

18

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Rzadkość jest konsekwencją ograniczoności zasobów.

WYBÓR EKONOMICZNY

 

Zjawisko rzadkości zmusza podmioty gospodarujące do

dokonywania

wyborów związanych z alokacją będących w ich dyspozycji

zasobów.

KOSZT UTRACONEJ MOŻLIWOŚCI

 

koszt alternatywny – koszt towarzyszący wyborowi, występuje, gdy
posiadane zasoby czynników produkcji są niewystarczające do
zaspokojenia wszystkich potrzeb

koszt alternatywny – utrata możliwości realizacji odrzuconej,
najlepszej alternatywy
 

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

19

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

DOBRA WOLNE

• dobra, które mają koszt alternatywny równy zero
• zwiększenie ilości dóbr wolnych nie pociąga za sobą konieczności

zmniejszenia ilości innych dóbr

• z punktu widzenia konsumenta korzystanie z dóbr wolnych jest

bezpłatne, konsument otrzymuje dobra wolne za darmo

Istnienie dóbr wolnych wynika z:
• braku praw własności (np. do plaż, lasów, jezior)
• polityki państwa, które decyduje się na bezpłatne dostarczanie

niektórych dóbr
(w niektórych krajach np. szkolnictwo czy ochrona zdrowia są
bezpłatne).

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

20

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Dobra wolne z punktu widzenia konsumenta mają koszt alternatywny
równy zero, nie musi to jednak oznaczać, że są to również dobra o
zerowym koszcie alternatywnym dla społeczeństwa.

Społeczeństwo ponosi koszt alternatywny, gdy np. bezpłatna ochrona
zdrowia czy szkolnictwo wymagają zaangażowania określonych
środków, zasobów, które mogłyby być użyte przez społeczeństwo
w inny sposób, pojawia się więc koszt alternatywny, jaki ponosi całe
społeczeństwo.

Dobra wolne z punktu widzenia społeczeństwa są bardzo nieliczne
np. czyste powietrze, woda, las, promienie słoneczne docierające na
ziemię czy opady atmosferyczne.

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

21

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Przeciwieństwem dobra wolnego jest dobro

ekonomiczne.

Dobro ekonomiczne to dobro rzadkie, o koszcie

alternatywnym większym od zera.

Wzrost produkcji lub konsumpcji dobra

ekonomicznego

pociąga za sobą konieczność rezygnacji z

produkcji lub

konsumpcji pewnej ilości innego dobra.

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

22

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Wybór ekonomiczny

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Ograniczoność zasobów

Praca, ziemia, kapitał

Ograniczenie kosztowe, Ograniczenie budżetowe Ograniczenie

czasowe

Wybór ekonomiczny

w jaki sposób wykorzystać ograniczone zasoby,

jakie potrzeby zaspokoić, z zaspokojenia jakich potrzeb zrezygnować

Koszt utraconej możliwości

(Koszt alternatywny)

utrata korzyści z najlepszej, odrzuconej możliwości zastosowania
posiadanych zasobów

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

23

Rzadkość ekonomiczna

Konsekwencja ograniczoności zasobów

Homo oeconomicus jest abstrakcyjną konstrukcją pojęciową i oznacza
człowieka, który w swym postępowaniu kieruje się tylko motywacją

ekonomiczną.

Oznacza to, że podejmuje wybory według zasady racjonalnego postępowania,

czyli

dąży do osiągnięcia maksymalnych korzyści przy danych, obiektywnie

istniejących

ograniczeniach (na przykład finansowych) lub dąży do minimalizowania strat -

na

przykład - z prowadzonej działalności gospodarczej, ponosząc z góry wiadome
nakłady.

Homo oeconomicus działa w idealnych warunkach, na które składają się:

• własność prywatna,

• wolność zawierania umów,

• doskonała znajomość sytuacji na rynku,

• racjonalne postępowania.

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

24

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Wybór w skali makroekonomicznej

W sakli makroekonomicznej wyboru dokonuje państwo

(organy państwowe)

Wybór w skali makro związany jest z decyzjami

dotyczącymi:

• wzrostu gospodarczego,
• bezrobocia,
• inflacji,
• deficytu budżetowego

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Wybór w skali mikroekonomicznej

Wybór dokonywany przez podmioty rynkowe w

warunkach ograniczenia dotyczy:

1. Wyboru na rynku dóbr i usług konsumpcyjnych –

wybór konsumenta

2. Wyboru struktury i wielkości produkcji dóbr i

usług –

wybór producenta

3. Wyboru na rynku czynników produkcji –

wybór

producenta, wybór właścicieli czynników

(wybór pracobiorcy, wybór pożyczkodawcy, wybór
pożyczkobiorcy)

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

26

Gospodarka jest wewnętrznie powiązaną całością

– stanowi „system naczyń połączonych”

Decyzje w jednej dziedzinie gospodarki wywołują

konsekwencje nie tylko w tej dziedzinie, ale w

wielu innych dziedzinach życia gospodarczego.
Np.

 podniesienie stawki podatku VAT

 zamrożenie płac

 obniżenie podatku dochodowego

 redukcja produkcji w określonej gałęzi gospodarki

(górnictwo)

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Rynek wyrobu gotowego

Rynek czynnika produkcji

Konsument –

właściciel

czynnika

dobro
X

$

$

$

$

dobro
X

czynni
k

czynni
k

Producen
ci

Rzą
d

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

28

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Podstawowe powiązania w gospodarce

schemat ruchu

okrężnego w gospodarce

Krzywa możliwości

produkcyjnych

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

29

• Zależność między rzadkością,

wyborem i kosztem
alternatywnym można
przedstawić graficznie
posługując się

krzywą

możliwości produkcyjnych

(KMP), zwaną też

krzywą

transformacji.

• Krzywa możliwości

produkcyjnych jest zbiorem
kombinacji wielkości produkcji
dwóch dóbr, które mogą być
wytworzone przy
maksymalnym i efektywnym
wykorzystaniu posiadanych
zasobów.

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Krzywa możliwości produkcyjnych

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

30

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Krzywa możliwości produkcyjnych

• Krzywa możliwości produkcyjnych

ma nachylenie ujemne, co oznacza,

że

wzrost produkcji jednego dobra

możliwy jest tylko pod warunkiem

zmniejszenia produkcji drugiego

dobra.

• Miarą nachylenia krzywej

możliwości produkcyjnych jest

krańcowa stopa transformacji

(MRT)

określająca, o ile należy

zmniejszyć produkcję jednego

dobra, aby zwiększyć produkcję

drugiego dobra o jednostkę.

• MRT

XY

= ΔX/ΔY z jakiej ilość dobra X

trzeba zrezygnować, żeby

zwiększyć produkcję dobra Y o

jednostkę

• MRT

YX

= ΔY/ΔX z jakiej ilość dobra Y

trzeba zrezygnować, żeby

zwiększyć produkcję dobra X o

jednostkę

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

31

ΔY

Δ
X

A

B

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Krzywa możliwości produkcyjnych

• Krzywa możliwości produkcyjnych

ma nachylenie ujemne, co oznacza,

że

wzrost produkcji jednego dobra

możliwy jest tylko pod warunkiem

zmniejszenia produkcji drugiego

dobra.

• Miarą nachylenia krzywej

możliwości produkcyjnych jest

krańcowa stopa transformacji

(MRT)

określająca, o ile należy

zmniejszyć produkcję jednego

dobra, aby zwiększyć produkcję

drugiego dobra o jednostkę.

• MRT

XY

= ΔX/ΔY z jakiej ilość dobra X

trzeba zrezygnować, żeby

zwiększyć produkcję dobra Y o

jednostkę

• MRT

YX

= ΔY/ΔX z jakiej ilość dobra Y

trzeba zrezygnować, żeby

zwiększyć produkcję dobra X o

jednostkę

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

32

Δ
Y

ΔX

A

B

C

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

Krzywa możliwości produkcyjnych

• Krzywa możliwości

produkcyjnych ma nachylenie

ujemne, co oznacza, że

wzrost

produkcji jednego dobra możliwy

jest tylko pod warunkiem

zmniejszenia produkcji drugiego

dobra.

• krańcowa stopa transformacji

(MRT) dobra Y w dobro X jest

rosnąca – oznacza to, że wraz ze

wzrostem produkcji dobra X o

kolejne jednostki trzeba

rezygnować z coraz większej

ilości dobra Y

• Zwiększając produkcje dobra X z

15 do 30 rezygnujemy z 10

jednostek Y (produkcja Y spada z

30 do 20) MTR = 10/15

• Dalsze zwiększanie produkcji X z

30 d0 40 wymaga rezygnacji z 10

Y (z 20 d0 10) MRT = 10/10

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

33

ΔY

Δ
X

A

B

C

W punkcie B można wytworzyć, przy
pełnym i efektywnym wykorzystaniu
zasobów, 30 jednostek dobra Y i 15
jednostek dobra X.

Kosztem alternatywnym produkcji 30

jednostek Y jest konieczność rezygnacji

z produkcji 35 jednostek X
Kosztem alternatywnym produkcji 15

jednostek X jest konieczność rezygnacji

z produkcji 5 jednostek Y
MRT

YX

= 5Y/15X = 1Y/3X = 1/3

rezygnując z produkcji 1Y możemy

zwiększyć produkcje X o 3 jednostki;
w celu zwiększenia produkcji X o

jednostkę należy zrezygnować z

możliwości wyprodukowania 1/3

jednostki Y

MRT

XY

= 35X/30Y = 1,16X/1Y = 1,16X

w celu zwiększenia produkcji Y o

jednostkę należy zrezygnować z

produkcji 1,16 jednostki X

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

34

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

•

Każdy punkt leżący na KMP przedstawia

możliwe do wytworzenia ilości dóbr X i Y

przy pełnym i efektywnym

wykorzystaniu czynników produkcji

•

Punkt „C” leżący pod KMP oznacza, że

wytwarza się 15 jednostek Y i 15

jednostek X – możliwości produkcyjne

nie są w pełni wykorzystane.

Zwiększenie produkcji dobra X do 35

sztuk jest możliwe bez konieczności

rezygnacji z produkcji dobra Y.

Zwiększenie produkcji dobra Y do 30

sztuk jest możliwe bez konieczności

rezygnacji z produkcji dobra X.
Możliwy jest równoczesny wzrost

produkcji dobra X i Y
Jeżeli podmiot nie wykorzystuje w pełni i

efektywnie możliwości produkcyjnych to

zwiększenie produkcji jednego lub obu

dóbr możliwe jest bez kosztu

alternatywnego

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

35

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

• Punkt D – leżący nad KMP

przedstawia ilości dóbr X i Y
niemożliwe obecnie do
wytworzenia przy pełnym i
efektywnym wykorzystaniu
czynników produkcji.

Kombinacja z punktu D może
być osiągnięta w przyszłości na
skutek:

• zwiększenia zasobów czynników

produkcji

• poprawy technologii produkcji

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

36

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

Kombinacja z punktu D może
być osiągnięta w przyszłości na
skutek:

• zwiększenia zasobów czynników

produkcji

• poprawy technologii produkcji

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

37

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

1

2

Przesunięcie KMP z 1 do 2 oznacza
zmniejszenia możliwości
produkcyjnych w dziale
wytwarzającym dobro X

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

38

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

1

3

Przesunięcie KMP z 1 do 3 oznacza
zmniejszenia możliwości
produkcyjnych w obu działach

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

39

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

1

Przesunięcie KMP z 1 do 4 oznacza
zwiększenie możliwości
produkcyjnych w dziale
wytwarzającym dobro Y

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

40

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

1

Przesunięcie KMP z 1 do 5 oznacza
zwiększenie możliwości
produkcyjnych w obu działach

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

41

Wprowadzenie do problematyki ekonomicznej

krzywa możliwości produkcyjnych

1

2

3

Przesunięcie KMP z 1 do 2 oznacza
zmniejszenia możliwości
produkcyjnych w dziale
wytwarzającym dobro X

Przesunięcie KMP z 1 do 4 oznacza
zwiększenie możliwości
produkcyjnych w dziale
wytwarzającym dobro Y

Przesunięcie KMP z 1 do 3 oznacza
zmniejszenia możliwości
produkcyjnych w obu działach

Przesunięcie KMP z 1 do 5 oznacza
zwiększenie możliwości
produkcyjnych w obu działach

30.05.21

dr Barbara Kubska - Maciejewicz

Wydział

Ekonomiczny UG

42

Pytania sprawdzające

Które z poniższych stwierdzeń mają charakter normatywny, a które

pozytywny:

1. W związku z wystąpieniem szoku naftowego w latach 1973 – 1974

ceny ropy na rynku światowym wzrosły ponad trzykrotnie.

2. Rząd polski powinien prowadzić politykę zmierzającą do

ograniczenia bezrobocia.

3. Palenie tytoniu jest postawą antyspołeczną i powinno być

zwalczane.

4. Podniesienie akcyzy na wyroby tytoniowe zniechęca do palenia.
5. Wydatki na opiekę społeczną i socjalną w krajach UE są wyższe niż

w USA.

6. W ostatnich latach w kraju X zmalało bezrobocie, ale wzrosła

inflacja.

7. W Polsce należy wprowadzić podatek liniowy.

Proszę o podanie dwóch przykładów stwierdzeń ekonomicznych o

charakterze normatywnym i dwóch o charakterze normatywnym

Pytania sprawdzające

Które z poniższych stwierdzeń dotyczą makroekonomii, a
które mikroekonomii:

1. Na początku lat 90 –tych ubiegłego stulecia w wielu krajach

europejskich nastąpił gwałtowny wzrost bezrobocia.

2. Na początku lat 90 –tych ubiegłego nastąpił gwałtowny

wzrost bezrobocia w przemyśle budowlanym.

3. W związku z wystąpieniem wirusa AH1 N1 wywołującego

„ptasią grypę” spadły zakupy drobiu.

4. Projekt budżetu na rok 2011 zakłada zastosowanie zasady

wydatkowej w budżecie państwa.

5. Na rynku pracowników niewykwalifikowanych wprowadzono

cenę minimalną.

6. Nieurodzaj zbóża doprowadził do wzrostu ceny pieczywa

Pytania sprawdzające

Prawdziwe czy fałszywe

 
Zdania prawdziwe oznacz literą P, fałszywe - literą F.
 
1.

Zjawisko rzadkości jest następstwem ograniczoności zasobów.

2.

Nie ma dóbr, które mogą być zarówno dobrami konsumpcyjnymi, jak i dobrami inwestycyjnymi.

3.

Koszt alternatywny jest sumą utraconych korzyści z wszystkich alternatyw działań, które zostały
odrzucone na rzecz tej realizowanej.

4.

Makroekonomia zajmuje się problemami poszczególnych rynków towarowych.

5.

Podstawowym celem badawczym mikroekonomii jest walka z bezrobociem i inflacją

6.

Wzrost gospodarczy i inflacja to problemy makroekonomiczne

Pytania sprawdzające

Pytania sprawdzające

PYTANIA DO WYKRESU 1.1

1.

Producent, którego krzywą możliwości produkcyjnych pokazuje rysunek 1.1 jest w stanie wyprodukować
maksymalnie 35 jednostek dobra Y i 50 jednostek dobra X.

2.

 

3.

Jeżeli producent wytwarza 20 jednostek dobra Y, to może również wyprodukować 30 jednostek dobra X (rysunek
1.1).

4.

 

5.

Kombinacja dóbr X i Y z punktu B jest bardziej pożądana niż kombinacja z punktu A (rysunek 1.1)

6.

 

7.

Jeżeli rośnie produkcja dobra X, to rosną też koszty jego produkcji wyrażone utratą dobra Y (rysunek 1.1).

8.

 

9.

Jeżeli rośnie produkcja dobra Y, to koszty produkcji dobra X wyrażone utratą dobra Y zmniejszają się (rysunek 1.1).

10.  
11. MRT

XY

w przypadku zwiększenia produkcji dobra Y z 20 do 30 jednostek pokazuje, że producent musi zrezygnować z

15 jednostek dobra X, chcąc wytworzyć dodatkową jednostkę Y (rysunek 1.1).

12.  
13. Jeżeli producent wytwarza kombinację dóbr odpowiadającą punktowi C, to nie wykorzystuje w pełni swoich

możliwości produkcyjnych (rysunek 1.1).

14.  
15. Kombinacja dóbr z punktu D jest nieosiągalna zarówno dzisiaj, jak i w przyszłości (rysunek 1.1).
16.  
17. Jeżeli możliwości produkcyjne obu dóbr zmniejszą się o 50% i producent będzie wytwarzał tylko dobro Y, to kosztem

alternatywnym tej decyzji będzie utrata 25 jednostek dobra X (rysunek 1.1).

 

Pytania sprawdzające

TEST WYBORU

1.

Jaki jest koszt alternatywny artysty cyrkowego, który jako akrobata zarabia

20j.p. (jednostek pieniężnych) miesięcznie, ale jako pracownik banku mógłby

zarobić 7j.p., jako główny księgowy w spółce z o.o. 12j.p., a jako nauczyciel

wychowania fizycznego w szkole 3j.p.?

 
a)

rezygnacja z dochodu w wysokości 22j.p.,

b)

rezygnacja z dochodu w wysokości 12j.p.,

c)

rezygnacja z dochodu w wysokości 7j.p.,

d)

rezygnacja z dochodu w wysokości 3j.p.

2. Jeżeli producent wytwarzający dobra X i Y może zwiększyć produkcję obu dóbr

bez ponoszenia dodatkowego kosztu alternatywnego oznacza to, że:

 
a)

produkuje kombinację dóbr leżącą na krzywej możliwości produkcyjnych,

b)

produkuje kombinację dóbr leżącą powyżej krzywej możliwości produkcyjnych,

c)

produkuje kombinację dóbr leżącą poniżej krzywej możliwości produkcyjnych,

d)

producent nie wykorzystuje w pełni zasobów, które posiada.

 

PYTANIA PROBLEMOWE

1.

Przed jakiego typu wyborem stoją

poszczególne podmioty gospodarujące?

Podaj przykłady. Jaki jest wówczas koszt

alternatywny?

2. Wyjaśnij, czy w sformułowaniach: „ruch

wzdłuż krzywej możliwości produkcyjnych" oraz

„przesunięcie krzywej możliwości

produkcyjnych " tkwi jakaś istotna różnica?

Podaj przykłady zdarzeń, które mogą być

ilustrowane powyższymi zmianami.