MIĘDZYNARODOWY
DZIEŃ BIBLIOTEK
SZKOLNYCH
Rola bibliotek szkolnych
w rozwoju
społeczeństwa informacyjnego
w Polsce
Społeczeństwo informacyjne
„ Nowy typ społeczeństwa, kształtujący się
w krajach postindustrialnych, w których
rozwój technologii osiągnął najszybsze
tempo.
W społeczeństwie informacyjnym zarządzanie
informacją, jej jakość, szybkość przepływu są
zasadniczymi czynnikami konkurencyjności
zarówno w przemyśle, jak i w usługach”.
Cechy społeczeństwa
informacyjnego:
• Sprawność w posługiwaniu się
różnorodnymi informacjami
przekazywanymi
i przetwarzanymi przez najnowsze
technologie,
• Umiejętność wartościowania,
selekcjonowania
i przetwarzania informacji,
• Krytyczny osąd informacji
rozpowszechnianej przez media,
cd. Cechy społeczeństwa
informacyjnego:
• Rozumienie zastosowań technologii
informacyjnej,
• Kreatywność – umiejętność twórczego
dostosowywania się do zachodzących
przemian,
• Permanentne kształcenie się
i doskonalenie zawodowe.
Inicjatywa e-Europe
• W grudniu 1999 roku Komisja Europejska
ogłosiła Inicjatywę
e-Europe, której celem było przyspieszenie
procesów przechodzenia do społeczeństwa
informacyjnego. Inicjatywa ta została
w marcu wsparta przez przywódców 15
krajów członkowskich Unii Europejskiej
podczas szczytu w Lizbonie poświęconego
polityce gospodarczej.
Konferencja krajów kandydujących
do Unii Europejskiej
Warszawa – maj 2000
• Podjęcie deklaracji stworzenia
własnych narodowych e-programów
i gotowości przygotowania planu
działań eEurope+.
ePolska
• Historycznie
rzecz
biorąc
dokument
o
nazwie
ePolska
powstał
w
wyniku
uchwały
sejmowej z 14 lipca 2000 roku,
zobowiązującej
rząd
do
przedstawienia strategii rozwoju
społeczeństwa informacyjnego
w Polsce.
W dniu 28 listopada 2000 r.
Rada Ministrów przyjęła:
• „Stanowisko w sprawie uchwały
Sejmu RP z dn. 14 lipca 2000r.
w sprawie budowania podstaw
społeczeństwa informacyjnego
w Polsce”
• oraz dokument programowy:
„Cele i kierunki rozwoju
społeczeństwa informacyjnego
w Polsce”, przygotowany przez
Komitet Badań Naukowych we
współpracy
z Ministerstwem Łączności.
e-Polska -
kolejne wydania
:
• „ePolska -Plan działań na rzecz rozwoju
społeczeństwa informacyjnego w Polsce
na lata 2001-2006” – Warszawa 2001
Ministerstwo Gospodarki
• „ePolska-2006. Plan działań na rzecz
rozwoju społeczeństwa informacyjnego
w Polsce”. Warszawa 2002 - Ministerstwo
Infrastruktury
• „Strategia informatyzacji Rzeczypospolitej
Polskiej – ePolska”. Warszawa maj 2003
roku -Ministerstwo Nauki i Informatyzacji
ePolska 2002 – cele:
• Rozwój infrastruktury
teleinformatycznej
• Powszechny, tańszy, szybszy
i bezpieczny Internet
• Rozwój usług e-administracji publicznej
• Inwestowanie w ludzi i umiejętności
• Stymulowanie lepszego wykorzystania
technologii informacyjnych
• Integracja społeczna
„
W wysoko rozwiniętych
społeczeństwach obserwuje się
silną tendencję do przechodzenia od
gospodarki opartej na pracy
i kapitale do gospodarki opartej na
wiedzy, w której zasadniczą rolę
odgrywa informacja oraz
technologie informacyjne.
Wkraczamy w wiek cywilizacji
cyfrowej”.
Cel 4: Inwestowanie w ludzi
i umiejętności.
„Europejskie społeczeństwo
to
społeczeństwo
uczące
się.
Oznacza to nie tylko konieczność
powszechnego
dostępu
do
technologii informacyjnej, ale także
wykorzystanie ich w procesie ciągłej
edukacji”.
Liczba uczniów na
1 komputer szkolny:
• w Polsce średnio
ok. 40
• Średnia
europejska
ok. 10
• Średnia w USA
ok.5
Od 1998 r. realizowane są
przez resort edukacji
projekty wyposażania
szkół
w pracownie internetowe
„Pracownia internetowa
w każdej gminie”
- zrealizowany w 1998 r.
„Pracownia internetowa
w każdym gimnazjum”
Planowane zakończenie
projektu
w 2003 r.
„Pracownia internetowa
w każdej szkole”
Inicjatywy społeczne
i organizacji pozarządowych
• Od 1998 r
.
Interkl@sa
• Od 1999 „Internet w Szkołach
Projekt Prezydenta RP”
• Od 2001 projekt „INTEL nauczanie
ku przyszłości” – światowy
program dla nauczycieli
• „Tani komputer dla nauczyciela”
• „Darmowe impulsy dla szkół”
Biblioteka szkolna w „e-
Polsce”
• „Nowoczesna biblioteka szkolna to
biblioteka nie tylko
skomputeryzowana, ale przede
wszystkim biblioteka multimedialna,
spełniająca rolę ośrodka zdobywania,
gromadzenia i przetwarzania
informacji przez nauczycieli, uczniów,
a także rodziców, wyposażona w
szybki dostęp do zasobów sieci
Internet”.
a) Edukacja w erze cyfrowej
problematyka „biblioteczna”
• Tworzenie w bibliotekach szkolnych
multimedialnych centrów informacji
• Przeszkolenie bibliotekarzy w zakresie
korzystania z narzędzi wykorzystującymi
technologie informacyjne
i komunikacyjne ,
• Budowa bazy zasobów edukacyjnych:
tematycznych portali edukacyjnych,
elektronicznych bibliotek wirtualnych,
serwerów z materiałami edukacyjnymi,
tworzenie multimedialnych aplikacji
edukacyjnych
„Bez porządnej biblioteki
w porządnej szkole
porządnie uczyć się nie
da”
Nauczyciel bibliotekarz
w mediatece zreformowanej
szkoły to:
• menager informacji,
• koordynator ścieżki edukacji
czytelniczej i medialnej,
• pedagog i wychowawca,
• ekspert od samokształcenia,
• specjalista od informacji.
Biblioteka
szkolna
-medialne
centrum
informacyjne
szkoły to:
Informacja
Nauka
Promocja
Kultura
Medialne centrum
informacyjne szkoły to
informacja:
• Dostosowana do potrzeb użytkowników
(wiek użytkowników, profil szkoły),
• bogaty księgozbiór podręczny z różnych
dziedzin,
• dostęp do globalnej sieci – Internet, wraz
z fachową pomocą w jej porządkowaniu,
• dostęp do różnorodnych baz danych,
• Informacje o regionie „Małej Ojczyźnie”
oraz informacji o Unii Europejskiej.
Medialne centrum
informacyjne szkoły to
nauka:
• Przyjazny warsztat pracy dla ucznia
i nauczyciela – pośrednie
i bezpośrednie źródła informacji,
• Pomoc w doborze skutecznych metod
i technik sprawnego gromadzenia
i porządkowania informacji,
• Warunki do zdobywania wiedzy
i kształtowania umiejętności.
Medialne centrum
informacyjne szkoły to
promocja:
• Szkoły – osiągnięć jej uczniów
i nauczycieli,
• Miasta/wsi, regionu, Polski, Europy
i Świata,
• Nowoczesnego i skutecznego
posługiwania się informacją.
Medialne centrum
informacyjne szkoły to
kultura:
• ośrodek kultury dla mojej szkoły:
informacja
o wydarzeniach kulturalnych miasta/wsi,
regionu, Polski, Europy i Świata,
• inspiracja do realizacji różnych przejawów
kreatywności uczniów i nauczycieli: teatr
szkolny, kabaret, itp.
• miejsce promocji prac uczniów i
nauczycieli – Szkolna Galeria,
• miejsce kulturalnego zachowania się –
obcowania z książką!
Zadania centrum:
• Gromadzenie, opracowywanie,
udostępnianie wszelkiego rodzaju
informacji,
• Koordynacja ścieżki edukacja czytelnicza
i medialna,
• Współpraca z innymi bibliotekami w
tworzeniu wspólnych zasobów
informacyjnych (np.Społeczna Edukacyjna
Sieć Bibliotek-
Interkl@sa
),
• Lokalny Punkt Informacji Europejskiej –
udostępnianie informacji związanych z
Unią Europejską,
• Zaspokajanie potrzeb kulturalnych
i rekreacyjnych uczniów.
Współtworzenie procesu
dydaktyczno-wychowawczego szkoły:
• Wykorzystywanie pomieszczeń, zasobów,
sprzętu centrum do prowadzenia zajęć
lekcyjnych
i pozalekcyjnych,
• Umożliwienie nauczycielom i uczniom tworzenia
i powielania informacji,
• Szkolenie użytkowników centrum w celu
swobodnego wykorzystywania wszelkich źródeł
informacji,
• Pomoc uczniom w rozwijaniu indywidualnych
uzdolnień,
• Pomoc uczniom sprawiającym trudności
wychowawcze.
Wymagania w zakresie obsługi
informacyjnej
lapidarnie
określiła
Florance Wilhelm, przewodnicząca
Stowarzyszenia
Pracowników
Informacji i Dokumentacji (ADBS):
„dostarczyć właściwą
informację, właściwej
osobie, we właściwym
czasie”
„Współczesny świat, rozwijając
coraz
szybciej
społeczeństwo
informacyjne wymaga abyśmy, jako
grupa zawodowa, nie zostawali w
tyle za tymi zdobyczami, abyśmy
mogli być przez użytkowników
postrzegani jako część integralna, a
nie jako stojący obok tego, co nam
niesie nowoczesność”.
Bibliografia
• Golec-Nycz Elżbieta: Rola współczesnego
bibliotekarza w społeczeństwie informacyjnym w:
Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] Nr 7/2003
(47)
• Radwański Aleksander : Biblioteki w ePolsce w:
Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny]Nr 7/2003
(47)
• Sowińska B.: Jak zamierzam przekształcić bibliotekę
szkolną w centrum informacji multimedialnej „Bibl.w
Szk.” 2003 nr 6