I. SZTUKA ANTYCZNA

I. SZTUKA ANTYCZNA

1.

W antyku za sztukę uważano umiejętność wykonania czegoś
zgodnie z określonymi zasadami. Dlatego też uważano, ze
niezbędne jest znajomość istniejących, idealnych proporcji
dających się wyrazić liczbami, dzięki zastosowaniu których można
było uzyskać idealną harmonię, w wyniku czego powstaje piękno.

2.

Na podstawie obserwacji natury starożytni wypracowali kanony
piękna, czyli idealne formy i proporcje tworzonych obiektów.
Stosowano je zarówno w rzeźbie i w architekturze. Grecki rzeźbiarz
Poliklet w V w pne opisał idealne proporcje ludzkiego ciała w
niezachowanym traktacie „Kanon”.

3.

Istotną wartością starożytnych dzieł jest naśladowanie
rzeczywistości, czyli zasada mimesis. Polegała ona nie na
dokładnym odwzorowywaniu, ale próbie ukazania w dziele sztuki
tego, co typowe, tworzenia iluzji rzeczywistości.

4.

Dzieła sztuki miały wywoływać u odbiorców przeżycia, emocje.

5.

W odniesieniu do sztuki greckiej i rzymskiej używa się określenia
sztuka klasyczna. Formy wypracowane w tym okresie przez
artystów zostały uznane w tradycji europejskiej za doskonałe i
stanowiły przez wiele wieków inspirację artystyczną.

II.ARCHITEKTURA I RZEŹBA

II.ARCHITEKTURA I RZEŹBA



1. Najpiękniejszymi budowlami starożytnej Grecji były świątynie.
Budowano je z kamienia, pokrywano polichromiami i dekorowano
rzeźbami bogów.



W Grecji obowiązywały trzy porządki (style) architektoniczne:

- dorycki
- joński
- koryncki.



Rzymianie, dzięki zastosowaniu innowacyjnych technik budowania,
pozostawili po sobie większą spuściznę architektoniczną: budowali
skomplikowane obiekty takie jak termy, bazyliki, akwedukty.



Cechami charakterystycznymi rzymskiej architektury było
wykorzystanie łuku i kopuły. Rzędy łuków wspartych na kolumnach,
czyli arkady pozwalały na budowanie wielopiętrowych konstrukcji.



Rzeźbę grecka i rzymską okresu klasycznego łączy dążenie do
realistycznego przedstawienia tematu i idealizacji jednocześnie. Za
najwybitniejszego artystę tego okresu uważa się Fidiasza (ok. 490-
420 r. pne), twórcę m.in. Posągu Ateny w Partenonie.

III. MALARSTWO I MUZYKA

III. MALARSTWO I MUZYKA

1.

Do dziś zachowało się niewiele obrazów z okresu antyku. Jednakże
istniały wówczas nawet galerie obrazów zwane pinakotekami.
Malowano je zwykle na płytach kamiennych, drewnianych lub
gipsowych. Zdobiono także malowidłami mury domów, tworząc
freski. Układano także obrazy z drobnych elementów, czyli mozaiki.

2.

Zachowało się do dziś wiele przykładów malarstwa na wyrobach
ceramicznych. Sławne greckie wazy były dekorowane postaciami
ludzkimi, scenami rodzajowymi. Starszą technikę zdobienia
ceramiki nazywamy czarnofigurową, młodszą – czerwonofigurową –
od barw postaci ukazanych na ścianach naczynia.

3.

Muzyka była istotnym elementem kultury starożytnej i
towarzyszyła zwłaszcza uroczystościom religijnym oraz innym,
także prywatnym wydarzeniom. Z tego okresu historycznego
pochodzą pierwsze teorie muzyczne, wskazujące m.in. Na ścisły
związek muzyki z matematyką.

IV. TEATR

IV. TEATR

1.

Teatr grecki narodził się z Dionizji, uroczystości na cześć boga

Dionizosa. W ich czasie organizowano procesje, podczas których

koryfeusz (przodownik) inicjował pieśni i prowadził dialog z chórem

przebranych, tańczących mężczyzn. Jednak dopiero wprowadzenie

do akcji niezależnego od chóru aktora (Tespis, IV w p.n.e.) dało

możliwość rozwoju dramatowi.

2.

Najważniejszym gatunkiem teatralnym była tragedia, poważna

sztuka poruszająca istotne problemy natury społecznej i moralnej,

ale tworzono tez pogodniejsze dramaty satyrowe oraz komedie.

Jednak to tragedia właśnie była zwykle przedmiotem agonu, czyli

konkursu na najlepsze przedstawienie teatralne, rozgrywanego u

stóp Akropolu.

3.

Konstrukcja tragedii:

a.

Prolog – wprowadzenie,

b.

Parados – pieśń na wejście chóru,

c.

Epesojdia ( sceny dramatyczne)i stasimony (komentarze chóru)

d.

Exodos – pieśń na wyjście chóru.



W greckim teatrze obowiązywała zasada trzech jedności – czasu,

miejsca i akcji.



Największymi twórcami tragedii byli Ajschylos, Sofokles I Eurypides,

natomiast Arystofanes był czołowym twórca komedii.



W Rzymie wyróżniali się tacy komediopisarze jak Terencjusz i Plaut.

V. LITERATURA

V. LITERATURA

Mity.



Są skarbnicą wiedzy o człowieku, jego pragnieniach, aspiracjach,
słabościach. Próbą wyjaśnienia otaczającego starożytnych świata.
Warstwę literacką tworzą wydarzenia o charakterze fantastycznym,
ale są one jedynie nośnikiem, symbolem głębszych treści. Sacrum i
profanum przeplata się w nich swobodnie, a czas ma charakter
cykliczny – nielinearny.

Gatunki literackie:

1.

Epos – utwór ukazujący dzieje legendarnych lub historycznych
bohaterów, ważne przełomowe momenty dziejów danej społecznosci.
Zwykle wierszowany.(Odyseja, Iliada i Eneida)

2.

Bajka – krótki, wierszowany utwór, zwykle alegoryczny, zawierający
morał. (bajki Ezopa)

3.

Pieśni: oda, tren i anakreontyk. Autorzy: Tyrtajos, Safona, Anakreont,
Simonides.

4.

Dramat – tragedia i komedia.

5.

Historiografia – Herodot, Tukidydes, Ksenofont

6.

Proza filozoficzna i retoryka (np. Platon, Arystoteles, Demostenes)

7.

Sielanka (Wergiliusz).