Rehabilitacja po
Rehabilitacja po
rekonstrukcji więzadła
rekonstrukcji więzadła
krzyżowego przedniego
krzyżowego przedniego
Emilia Kurowska
Emilia Kurowska
Programy różnych
Programy różnych
placówek
placówek
Stopień ograniczenia zakresu ruchu
Stopień ograniczenia zakresu ruchu
Czas rozpoczęcia obciążania kończyny
Czas rozpoczęcia obciążania kończyny
we wczesnej fazie pooperacyjnej
we wczesnej fazie pooperacyjnej
Metodyka i intensywność ćwiczeń
Metodyka i intensywność ćwiczeń
Czas powrotu do normalnej codziennej
Czas powrotu do normalnej codziennej
aktywności
aktywności
Czas powrotu do aktywności
Czas powrotu do aktywności
rekreacyjnej i sportowej
rekreacyjnej i sportowej
Te same cele i zasady
Te same cele i zasady
OCHRONA PRZESZCZEPU
OCHRONA PRZESZCZEPU
POWRÓT PEŁNEJ FUNKCJI STAWU
POWRÓT PEŁNEJ FUNKCJI STAWU
KOLANOWEGO BEZ UTRATY JEGO
KOLANOWEGO BEZ UTRATY JEGO
STABILNOŚCI
STABILNOŚCI
WYNIKI NAJLEPIEJ
WYNIKI NAJLEPIEJ
PRZEPROWADZONEJ OPERACJI
PRZEPROWADZONEJ OPERACJI
MOŻNA ZNIWECZYĆ ZŁYM
MOŻNA ZNIWECZYĆ ZŁYM
POSTEPOWANIEM PACJENTA LUB ZŁĄ
POSTEPOWANIEM PACJENTA LUB ZŁĄ
REHABILITACJĄ
REHABILITACJĄ
REHABILITACJA
REHABILITACJA
PRZEDOPERACYJNA
PRZEDOPERACYJNA
Po świeżym urazie
Po świeżym urazie
skrętnym
skrętnym
PRICE
PRICE
Prevention
Prevention
Rest
Rest
Ice
Ice
Compresion
Compresion
Elevation
Elevation
Rehabilitacja w
Rehabilitacja w
uszkodzeniech
uszkodzeniech
Świeżych
Świeżych
1.Wymaga większej
1.Wymaga większej
pracy manualnej
pracy manualnej
-obrzęk
-obrzęk
-
-
bloki stawu
bloki stawu
2.Wiecej fizykoterapii
2.Wiecej fizykoterapii
-wysięk
-wysięk
-stan zapalny
-stan zapalny
Zastarzałych
Zastarzałych
1.Wymaga dłuższego
1.Wymaga dłuższego
treningu mieśniowego
treningu mieśniowego
-
zaniki mięsni
zaniki mięsni
-
osłabienie
osłabienie
2.Dłuższe
2.Dłuższe
odbudowywanie
odbudowywanie
propriocepcji-ćwiczenia
propriocepcji-ćwiczenia
sensomotoryki i
sensomotoryki i
odruchowej
odruchowej
kokontrakcji
kokontrakcji
Co trzeba osiągnąć przed
Co trzeba osiągnąć przed
operacją?
operacją?
Pełna możliwa ruchomość stawu-
Pełna możliwa ruchomość stawu-
zwłaszcza przeprost
zwłaszcza przeprost
Siła mięśniowa minimum 80% do
Siła mięśniowa minimum 80% do
kończyny zdrowej
kończyny zdrowej
Nauka świadomej kokontrakcji w chodzie
Nauka świadomej kokontrakcji w chodzie
Instruktaż pacjenta- świadomość
Instruktaż pacjenta- świadomość
ograniczeń i możliwości pooperacyjnych
ograniczeń i możliwości pooperacyjnych
Reedukacja posturalna
Reedukacja posturalna
Czego nam będzie
Czego nam będzie
brakować przy przeszczepie
brakować przy przeszczepie
z :
z :
HM
HM
-zgięcie
-zgięcie
-start do biegu z
-start do biegu z
‘bloków’
‘bloków’
-rotacja goleni
-rotacja goleni
-kokontrakcja
-kokontrakcja
BPTB
BPTB
-wyprostu kolana w
-wyprostu kolana w
chodzie i biegu
chodzie i biegu
-wyskoku
-wyskoku
-kopnięcia
-kopnięcia
-profilaktyki w stawie
-profilaktyki w stawie
rzepkowo-udowym
rzepkowo-udowym
Zatem gdy tylko
Zatem gdy tylko
znacząco zmniejszy
znacząco zmniejszy
się wysięk i ból
się wysięk i ból
Środki
Środki
1.
1.
ćwiczenia rozciągania.
ćwiczenia rozciągania.
2.
2.
ćwiczenia wzmacniające w
ćwiczenia wzmacniające w
zamkniętych i otwartych
zamkniętych i otwartych
łańcuchach kinematycznych.
łańcuchach kinematycznych.
3.
3.
zabiegi manualne-rozciągania i
zabiegi manualne-rozciągania i
trakcji-mobilizacji stawów w
trakcji-mobilizacji stawów w
kierunku zgięcia i wyprostu.
kierunku zgięcia i wyprostu.
4.
4.
fizykoterapia
fizykoterapia
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
ROZCIĄGANIE
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
ŹLE!!!!
!
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
Wzmacnianie
REHABILITACJA
REHABILITACJA
POOPERACYJNA
POOPERACYJNA
Program po rekonstrukcji
Program po rekonstrukcji
0-2 tygodnie
0-2 tygodnie
1.
1.
kule z obciążaniem do granicy bólu i w
kule z obciążaniem do granicy bólu i w
zależności od kontroli w wyproście i
zależności od kontroli w wyproście i
postępów nauki chodu
postępów nauki chodu
2.
2.
orteza zablokowana w wyproście (też w
orteza zablokowana w wyproście (też w
nocy) zdejmowana na czas ćwiczeń
nocy) zdejmowana na czas ćwiczeń
3.
3.
masaż przedniej i tylniej grupy mięśni uda
masaż przedniej i tylniej grupy mięśni uda
4.
4.
mobilizacja rzepki w razie potrzeby (przy
mobilizacja rzepki w razie potrzeby (przy
skłonności do tworzenia się zrostów)
skłonności do tworzenia się zrostów)
5.
5.
ruchy bierne i samowspomagane zgięcia
ruchy bierne i samowspomagane zgięcia
(dążymy do jak największego zakresu do
(dążymy do jak największego zakresu do
granicy bólu, bez forsowania) i wyprostu
granicy bólu, bez forsowania) i wyprostu
(bez przeprostu do 4 tyg od operacji)
(bez przeprostu do 4 tyg od operacji)
0-2 tygodnie
0-2 tygodnie
6
6
.
.
rozciąganie łydki z paskiem w siadzie na
rozciąganie łydki z paskiem w siadzie na
krawędzi (gdy krwiak z miejsca pobrania
krawędzi (gdy krwiak z miejsca pobrania
organizuje się w okolicy głowy
organizuje się w okolicy głowy
przyśrodkowej mięśnia trójgłowego łydki)
przyśrodkowej mięśnia trójgłowego łydki)
,
,
7. OKC – izometryczne utrzymanie w
7. OKC – izometryczne utrzymanie w
wyproście (kontrola w wyproście)
wyproście (kontrola w wyproście)
8. CKC – wciskanie piłki w ścianę w różnych
8. CKC – wciskanie piłki w ścianę w różnych
kątach zgięcia
kątach zgięcia
9. nauka chodu o kulach (i bez) po twardym
9. nauka chodu o kulach (i bez) po twardym
podłożu
podłożu
Nie zadawać bólu
Nie zadawać bólu
2 tygodnie po operacji
Ćwiczenia zgięcia
Ćwiczenia zgięcia
Ćwiczenia zgięcia
Ćwiczenia zgięcia
Ćwiczenia zgięcia
Ćwiczenia zgięcia
Napięcia izometryczne mięśnia
Napięcia izometryczne mięśnia
czworogłowego
czworogłowego
Ćwiczenia sensomotoryki
Ćwiczenia sensomotoryki
2-4 tygodnie
2-4 tygodnie
1.
1.
stopniowo dążenie do odrzucenia kul
stopniowo dążenie do odrzucenia kul
2.
2.
orteza – stopniowo zwiększamy zakres zgięcia w
orteza – stopniowo zwiększamy zakres zgięcia w
zależności od ruchomości czynnej i kontroli
zależności od ruchomości czynnej i kontroli
mięśniowej w wyproście
mięśniowej w wyproście
3.
3.
masaż tylnej grupy mięśni uda (gdy brak
masaż tylnej grupy mięśni uda (gdy brak
wyprostu), grupy przedniej (gdy utrzymuje się
wyprostu), grupy przedniej (gdy utrzymuje się
wysięk)
wysięk)
4.
4.
mobilizacja rzepki w razie potrzeby, masaż
mobilizacja rzepki w razie potrzeby, masaż
funkcyjny QF
funkcyjny QF
5.
5.
rozciąganie HM, przywodzicieli (bez przeprostu w
rozciąganie HM, przywodzicieli (bez przeprostu w
stawie kolanowym), ręcznie przez terapeutę:
stawie kolanowym), ręcznie przez terapeutę:
iliopsoas, TiT, prosty uda
iliopsoas, TiT, prosty uda
6.
6.
ćwiczenia czynnego zgięcia w stawie kolanowym
ćwiczenia czynnego zgięcia w stawie kolanowym
2-4 tygodnie
2-4 tygodnie
7. ćwiczenia czynnego przywiedzenia w stawie
7. ćwiczenia czynnego przywiedzenia w stawie
biodrowym z prostym stawem kolanowym
biodrowym z prostym stawem kolanowym
8. wspięcia na palce w wyproście w stawach
8. wspięcia na palce w wyproście w stawach
kolanowych
kolanowych
9. nauka stania na prostej nodze na twardym
9. nauka stania na prostej nodze na twardym
podłożu
podłożu
10. nauka chodu po miękkim podłożu
10. nauka chodu po miękkim podłożu
11. rower stacjonarny na zerowym biegu (gdy
11. rower stacjonarny na zerowym biegu (gdy
swobodne zgięcie 100 stopni)
swobodne zgięcie 100 stopni)
12. Intensyfikacja ćwiczeń kokontrakcji
12. Intensyfikacja ćwiczeń kokontrakcji
13. basen z deską między nogami
13. basen z deską między nogami
Czynne zgięcie
Czynne zgięcie
Masaż funkcyjny
Masaż funkcyjny
4-6 tygodni
4-6 tygodni
1.
1.
jeśli lekarz nie zaleci inaczej chodzenie bez kul i
jeśli lekarz nie zaleci inaczej chodzenie bez kul i
bez ortezy, orteza do 6 tyg na noc
bez ortezy, orteza do 6 tyg na noc
2.
2.
od 4-go tygodnia dążymy do biernego
od 4-go tygodnia dążymy do biernego
przeprostu
przeprostu
3.
3.
kontynuacja profilaktyki SRU i rozciągania
kontynuacja profilaktyki SRU i rozciągania
4.
4.
poprawa zakresu zgięcia (maksymalnie),
poprawa zakresu zgięcia (maksymalnie),
ćwiczenia rozciągania QF w leżeniu na brzuchu
ćwiczenia rozciągania QF w leżeniu na brzuchu
z paskiem
z paskiem
5.
5.
od 4 tygodnia rozpoczynamy rozciąganie
od 4 tygodnia rozpoczynamy rozciąganie
przywodzicieli z przeprostem
przywodzicieli z przeprostem
6.
6.
ćwiczenia czynne z oporem zginaczy stawu
ćwiczenia czynne z oporem zginaczy stawu
kolanowego
kolanowego
4-6 tygodni
4-6 tygodni
7. ćwiczenia czynne z oporem przywodzicieli
7. ćwiczenia czynne z oporem przywodzicieli
stawu biodrowego
stawu biodrowego
8. miniprzysiady z kokontrakcją
8. miniprzysiady z kokontrakcją
9. tzw ,,małysze,, na twardym i miękkim
9. tzw ,,małysze,, na twardym i miękkim
podłożu
podłożu
10. stanie na jednej nodze w przeproście, (także
10. stanie na jednej nodze w przeproście, (także
z wymachami przód, bok, tył)
z wymachami przód, bok, tył)
11. nauka chodu po miękkim podłożu
11. nauka chodu po miękkim podłożu
12.
12.
rower stacjonarny z dużym obciążeniem,
rower stacjonarny z dużym obciążeniem,
także jednonóż
także jednonóż
13. jazda samochodem
13. jazda samochodem
Profilaktyka SRU
Profilaktyka SRU
6-10 tygodni
6-10 tygodni
1.
1.
kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu
kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu
2.
2.
od 6-go tygodnia dążymy do czynnego
od 6-go tygodnia dążymy do czynnego
przeprostu
przeprostu
3.
3.
ćwiczenia na deskorolce
ćwiczenia na deskorolce
4.
4.
wypady
wypady
5.
5.
miniprzysiady jednonóż
miniprzysiady jednonóż
6.
6.
stanie na zgiętej nodze z kokontrakcją (też z
stanie na zgiętej nodze z kokontrakcją (też z
wymachami)
wymachami)
7.
7.
rower stacjonarny – trening
rower stacjonarny – trening
wytrzymałościowy
wytrzymałościowy
Deskorolka
Deskorolka
Wypady
Wypady
10-16 tygodni
10-16 tygodni
kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu
kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu
podskoki na trampolinie obunóż i jednonóż
podskoki na trampolinie obunóż i jednonóż
bieg na trampolinie
bieg na trampolinie
skakanka na twardym podłożu
skakanka na twardym podłożu
nauka hamowania „wytupywaniem”
nauka hamowania „wytupywaniem”
wyprost w OKC w zakresie 90-70 stopni (po
wyprost w OKC w zakresie 90-70 stopni (po
12tyg)
12tyg)
basen – pływanie kraulem (po 12 tyg)
basen – pływanie kraulem (po 12 tyg)
bieżnia (po 12 tyg)
bieżnia (po 12 tyg)
powyżej 16 tygodnia
powyżej 16 tygodnia
1.
1.
kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego
kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego
okresu
okresu
2.
2.
bieg po miękkim i nierównym podłożu
bieg po miękkim i nierównym podłożu
3.
3.
nauka hamowania ze zmianą kierunku
nauka hamowania ze zmianą kierunku
4.
4.
skakanka na miękkim podłożu
skakanka na miękkim podłożu
5.
5.
stopniowo zaawansowane elementy
stopniowo zaawansowane elementy
prorecepcji i SSR
prorecepcji i SSR
6.
6.
siłownia
siłownia
7.
7.
rower w terenie
rower w terenie
8.
8.
bieg w terenie po 5 miesiącu
bieg w terenie po 5 miesiącu
powyżej 16 tygodnia
powyżej 16 tygodnia
9. steper w zależności od objawów SRU
9. steper w zależności od objawów SRU
10. taniec z elementami „pivotującymi”-
10. taniec z elementami „pivotującymi”-
po 6 miesiącu
po 6 miesiącu
11. uni-hockey, squash, żabka -
11. uni-hockey, squash, żabka -
po 1 roku
po 1 roku
12. powrót do sportu zawodowego (startu
12. powrót do sportu zawodowego (startu
w zawodach) – w zależności od
w zawodach) – w zależności od
uprawianej dyscypliny, zakresu ruchu,
uprawianej dyscypliny, zakresu ruchu,
siły mięśniowej i prorecepcji -
siły mięśniowej i prorecepcji -
po 8-9
po 8-9
miesiącu
miesiącu
.
.
A zatem…..
A zatem…..
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę