ZESPÓŁ FUNKCJONALNY

STAWÓW

BLIŻSZYCH I DALSZYCH

RĘKI

Zespół funkcjonalny

stawów bliższych ręki

1.

STAW PROMIENIOWO-NADGARSTKOWY

(ARTICULATIO RADIOCARPEA)

•

Kość promieniowa; pow. stawowa nadgarstkowa (facies

articularis carpea) + krążek stawowy (discus articularis)

•

Kości nadgarstka; kość łódeczkowata (scaphoideum),

księżycowata (lunatum), trójgraniasta (triquetrum)

2.

STAW SRÓDNADGARSTKOWY

(ARTICULATIO MEDIOCARPEA)
•

Jest stawem łączącym kości obu szeregów kości

nadgarstka. Szczelina stawowa nie przebiega regularnie

lecz w kształcie poziomo ułożonej litery S

WIĘZADŁA STAWÓW

NADGARSTKA

Do więzadeł wzmacniających stawy ręki należą:
1.

Więzadło poboczne promieniowe nadgarstka (lig

collaterale carpi radiale) rozpięte pomiędzy wyrostkiem

rylcowatym kości promieniowej, a kością łódeczkowatą (hamuje

ruchy łokciowego odwodzenia ręki)

2.

Więzadło poboczne łokciowe nadgarstka (lig collaterale

carpi ulnare) rozpięte między wyrostkiem rylcowatym kości

łokciowej do kości grochowatej i trójgraniastej (hamuje ruchy

promieniowego odwodzenia ręki)

3.

Więzadło promieniowo-nadgarstkowo dłoniowe (lig

radiocarpeum palmare)

rozpoczyna się na powierzchni stawowej nadgarstkowej kości

promieniowej i wyrostku rylcowatym, a kończy na kości

księżycowatej,trójgraniastej i główkowatej.

WIĘZADŁA STAWÓW

NADGARSTKA

4.

Więzadło promieniowo-nadgarstkowo grzbietowe (lig
radiocarpeum dorsale) odchodzi od brzegu powierzchni stawowej kości
promieniowej po stronie grzbietowej i kończy się na powierzchni
grzbietowej kości szeregu bliższego nadgarstka

5.

Więzadło łokciowo-nadgarstkowo dłoniowe (lig ulnocarpeum
palmare) rozpoczyna się na wyrostku rylcowatym kości łokciowej , a
kończy na kości księżycowatej i trójgraniastej

6.

Więzadło łukowate dłoniowe nadgarstka (lig.arcuatum carpi
palmare) powstaje przez połączenie włókien więzadeł promieniowo-
nadgarstkowego dłoniowego i łokciowo-nadgarstkowego dłoniowego. Leży
po stronie dłoniowej nadgarstka dookoła kości główkowatej i księżycowatej

7.

Więzadło łukowate grzbietowe nadgarstka (lig. arcuatum carpi
dorsale) rozpięte na powierzchni grzbietowej nadgarstka między kością
łódeczkowatą i trójgraniastą

Zespół funkcjonalny

stawów bliższych ręki

Ponadto kości nadgarstka są między sobą połączone silnymi

więzadłami międzynadgarstkowymi dłoniowymi,

grzbietowymi i międzykostnymi.

W stawach bliższych ręki zachodzą ruchy zginania dłoniowego

i grzbietowego, zginania promieniowego (odwodzenie) i

łokciowego (przywodzenie) oraz ruch obwodzenia ręki.

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (2)

GRUPA PRZEDNIA, WARSTWA POWIERZCHOWNA

MIĘSIEŃ ZGINACZ

PROMIENIOWY

NADGARSTKA

(M. FLEXOR CARPI RADIALIS)

PP:

• Nadkłykieć przyśrodkowy

kości ramiennej i powięź

przedramienia

PK:

• Podstawa II kości śródręcza

(czasami również III)

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (3)

GRUPA PRZEDNIA, WARSTWA POWIERZCHOWNA

MIĘSIEŃ ZGINACZ ŁOKCIOWY

NADGARSTKA

(M. FLEXOR CARPI ULNARIS)

PP:
• głowa ramienna; nadkłykieć

przyśrodkowy kości ramiennej

• głowa łokciowa; wyrostek

łokciowy, tylny brzeg kości

łokciowej

PK:
• Kość grochowata, podstawa V

kości śródręcza

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (4)

GRUPA PRZEDNIA, WARSTWA POWIERZCHOWNA

MIĘSIEŃ DŁONIOWY DŁUGI

(M. PALMARIS LONGUS)

PP:
• Nadkłykieć przyśrodkowy

kości ramiennej i powięź

przedramienia

PK:
• Troczek zginaczy

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (5)

GRUPA PRZEDNIA, WARSTWA POWIERZCHOWNA

MIĘSIEŃ ZGINACZ POWIERZCHOWNY

PALCÓW

(M. FLEXOR DIGITORIUM

SUPERFICIALIS)

PP:

• głowa ramienno-łokciowa; nadkłykieć

przyśrodkowy kości ramiennej, wyrostek

dziobiasty kości łokciowej

• głowa promieniowa; przednia

powierzchnia końca bliższego kości

promieniowej

PK:

• Włókna tworzą 4 brzuśce, przechodzące

w ścięgna, z których dwa dochodzą do

podstaw paliczków bliższych III i IV

(biegną powierzchownie), a pozostałe

dwa do podstaw paliczków bliższych II i

V (biegną głębiej)

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (6)

GRUPA PRZEDNIA, WARSTWA GŁĘBOKA

MIĘSIEŃ ZGINACZ PALCÓW

GŁĘBOKI

(M. FLEXOR DIGITORUM

PROFUNDUS)

PP:
• Przednia, przyśrodkowa

powierzchnia trzonu kości
łokciowej, błona międzykostna
przedramienia

PK:
• Podstawy paliczków dalszych

od II do V palca

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (7)

GRUPA PRZEDNIA, WARSTWA GŁĘBOKA

MIĘSIEŃ ZGINACZ DŁUGI

KCIUKA

(M. FLEXOR POLLICIS

LONGUS)

PP:
• powierzchnia przednia trzonu

kości promieniowej, błona

międzykostna przedramienia

PK:
• Podstawa dalszego paliczka

kciuka

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (13)

GRUPA TYLNA, WARSTWA POWIERZCHOWNA

MIĘSIEŃ PROSTOWNIK

ŁOKCIOWY NADGARSTKA

(M. EXTENSOR CARPI

ULNARIS)

PP:
• Nadkłykieć boczny kości

ramiennej, więzadło poboczne

promieniowe stawu

łokciowego i tylna

powierzchnia kości łokciowej

PK:
• Podstawa V kości śródręcza,

po stronie grzbietowej

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (12)

GRUPA TYLNA, WARSTWA POWIERZCHOWNA

MIĘSIEŃ PROSTOWNIK PALCÓW

(M. EXTENSOR DIGITORUM)

PP:

• Nadkłykieć boczny kości

ramiennej, więzadło poboczne
promieniowe i pierścieniowate
stawu łokciowego

PK:
• Podstawy paliczków dalszych

dalsze palców 2 - 5

MIĘŚNIE PRZEDRMIENIA (14)

GRUPA TYLNA, WARSTWA GŁĘBOKA

MIĘSIEŃ PROSTOWNIK DŁUGI

KCIUKA

(M. EXTENSOR POLLICIS

LONGUS)

PP:
• Środkowa, tylna powierzchnia

trzonu kości łokciowej i

przyległej części błony

międzykostnej

PK:
• Podstawa dalszego paliczka

kciuka

i dodatkowo…

• Mięsień prostownik promieniowy długi nadgarstka (m.

extensor carpi radialis longus)

PP: nadkłykieć i brzeg boczny kości ramiennej, błona międzykostna
PK: podstawa II kości śródręcza

• Mięsień prostownik promieniowy krótki nadgarstka (m.

extensor carpi radialis brevis)

PP: nadkłykieć boczny kości ramiennej
PK: podstawa III kości śródręcza

• Mięsień odwodziciel długi kciuka (m. abductor pollicis

longus)

PP: powierzchnia tylna kości promieniowej i łokciowej
PK: podstawa I kości śródręcza

• Mięsień prostownik wskaziciela (m. extensor indicis)
PP: dolna część powierzchni tylnej kości łokciowej, błona

międzykostna

PK: rozcięgno grzbietowe palca wskazującego

Zestawienie ruchów oraz

wykonujących je mięśni w stawach

bliższych ręki

ZGINANIE DŁONIOWE

1. m. zginacz

powierzchowny palców

2. m. zginacz głęboki

palców

3. m. zginacz długi kciuka
4. m. zginacz promieniowy

nadgarstka

5. m. zginacz łokciowy

nadgarstka

6. M. dłoniowy długi
7. M. odwodziciel długi

kciuka

PROSTOWANIE

(ZGINANIE GRZBIETOWE)

1. m. prostownik palców
2. m. prostownik

promieniowy długi
nadgarstka

3. m. prostownik

promieniowy krótki
nadgarstka

4. m. prostownik łokciowy

nadgarstka

5. m. prostownik długi kciuka
6. m. prostownik wskaziciela

Zestawienie ruchów oraz

wykonujących je mięśni w stawach

bliższych ręki

ODWODZENIE

(ZGINANIE PROMIENIOWE)

1. m. odwodziciel długi kciuka
2. m. prostownik promieniowy

długi nadgarstka

3. m. prostownik promieniowy

krótki nadgarstka

4. m. zginacz promieniowy

nadgarstka

5. m. prostownik długi kciuka
6. m. prostownik krótki kciuka
7. m. prostownik wskaziciela

PRZYWODZENIE

(ZGINANIE ŁOKCIOWE)

1. m. zginacz łokciowy

nadgarstka

2. m. prostownik łokciowy

nadgarstka

3. m. prostownik palców

Zespół funkcjonalny

stawów dalszych ręki

1. STAWY NADGARSTKOWO-ŚRÓDRĘCZNE

(ARTICULATIONES CARPOMETACARPEAE)

•

Tworzą je kości szeregu dalszego nadgarstka i

podstawy kości śródręcza

•

Są to stawy typu płaskiego o nieznacznej

ruchomości.

•

Torebka stawowa jest wzmocniona więzadłami

nadgarstkowo-śródręcznymi grzbietowymi i

dłoniowymi

•

Między podstawami kości śródręcza od II do V

rozpięte są poprzecznie więzadła śródręczne

dłoniowe i grzbietowe oraz więzadła

śródręczne międzykostne

Zespół funkcjonalny

stawów dalszych ręki

2. STAW NADGARSTKOWO ŚRÓDRĘCZNY

KCIUKA (ARTICULATIO CARPOMETACARPEA

POLLICIS)

•

Staw ten tworzy kość czworoboczna większa
nadgarstka oraz podstawa I kości śródręcza

•

Jest to staw dwuosiowy, siodełkowaty

•

Zachodzą w nim ruch odwodzenia i
przywodzenia kciuka

Zespół funkcjonalny

stawów dalszych ręki

3.

STAWY ŚRÓDRĘCZNO PALICZKOWE

(ARTICULATIONES METACARPOPHALANGEAE)

•

Stawy tworzone przez głowy kości śródręcza i

podstawy paliczków bliższych

•

Są to stawy kłykciowe, dwuosiowe

•

Głównie zachodzą w nich ruchy zginania i prostowania, a

zakres odwodzenia i przywodzenia jest ograniczony

•

W ścianach torebek stawowych mogą być włączone

trzeszczki

•

Torebki stawowe po stronie bocznej są wzmocnione

więzadłami pobocznymi (ligg. collateralia), a po stronie

dłoniowej więzadłami dłoniowymi (ligg. palmaria)

•

Więzadła dłoniowe połączone są dodatkowo więzadłami

poprzecznymi głębokimi śródręcza (ligg. metacarpea

transversa profunda)

Zespół funkcjonalny

stawów dalszych ręki

4.

STAW ŚRÓDRĘCZNO PALICZKOWY KCIUKA

(ARTICULATIO MEATCARPOPHALANGEA)

•

Staw typu zawiasowego, podobny do stawów

międzypaliczkowych

5.

STAWY MIĘDZYPALICZKOWE

(ARTICULATIONES INTERPHALANGEAE MANUS)

•

Powstają przez połączenie głów paliczków bliższych i

środkowych z podstawami paliczków środkowych i

dalszych

•

Palec pierwszy posiada jeden taki staw, a palce od II-V po

dwa (odpowiednio bliższy i dalszy)

•

Są to stawy zawiasowe, jednoosiowe

•

Odbywają się w nich tylko ruchy zginania i prostowania

•

Torebki stawowe są bocznie wzmocnione więzadłami

pobocznymi (ligg. collateralia)

Mięśnie działające na

stawy palców od II do V

MIĘŚNIE DŁUGIE

1.

MIĘSIEŃ ZGINACZ POWIERZCHOWNY PALCÓW

(M. FLEXOR DIGITORUM SUPERFICIALIS)

PP: nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, wyrostek dziobiasty

PK: środkowe paliczki II-V palca

2.

MIĘSIEŃ ZGINACZ GŁĘBOKI PALCÓW

(M. FLEXOR DIGITORUM PROFUNDUS)

PP: przednia powierzchnia kości łokciowej, błona międzykostna

PK: podstawa paliczków dalszych II-V palca

3.

MIĘSIEŃ PROSTOWNIK PALCÓW

(M. EXTENSOR DIGITORUM)

PP: nadkłykieć boczny kości ramiennej

PK: rozcięgna grzbietowe

4.

MIĘSIEŃ PROSTOWNIK WSKAZICIELA

(M. EXTENSOR INDICIS)

PP: dolna część powierzchni tylnej kości łokciowej

PK: rozcięgno grzbietowe palca wskazującego

5.

MIĘSIEŃ PROSTOWNIK PALCA MAŁEGO

(M. EXTENSOR DIGITI MINIMI)

PP: nadkłykieć boczny kości ramiennej

PK: rozcięgno V palca

Mięśnie działające na

stawy palców od II do V

MIĘŚNIE KRÓTKIE

1.

MIĘŚNIE GLISTOWATE

(MM. LUMBRICALES)

PP: ścięgna mięśnia zginacz głębokiego palców

PK: strona promieniowa rozcięgna grzbietowego II-V palca

2.

MIĘŚNIE MIĘDZYKOSTNE DŁONIOWE

(MM. INTEROSSEI PALMARES)

PP: kości śródręcza II, IV i V

PK: rozcięgno grzbietowe i torebki stawów śródręczno-

palcowych

3.

MIĘŚNIE MIĘDZYKOSTNE GRZBIETOWE

(MM. INTEROSSEI DORSALES)

PP: kości śródręcza I-V

PK: torebki stawów śródręczno-palcowych