Najogólniej, rękę można nazwać narządem ruchowo - chwytno - badawczo - poznawczo - komunikacyjnym. Już to wskazuje dobitnie na jej ogromną rolę w naszym życiu. Ręka ludzka zbudowana jest z elementów dotyku o dużej wrażliwości, ma kształt precyzyjnej maszyny o wielkim stopniu wyspecjalizowania i doskonałości - wszystko to w największym porządku, skondensowane w masie zaledwie 50 dekagramów. Za pomocą tego niebywałego narzędzia jesteśmy w stanie realizować zmysły mózgu, czy to wymagające szybkości i precyzji ręki, czy też dużej siły.
Mówi się często, że budowa ręki człowieka (układ kości, mięśni i ścięgien) jest tym, co stanowi o wyższości człowieka nad innymi gatunkami istot żywych. To, co czyni nasze ręce i dłonie jako coś niezwykle wyjątkowego i fascynującego, to rozwój naszej kory mózgowej oraz możliwości kontroli korowej wszelkich ruchów, od ruchów obszernych (duża motoryka) do bardziej precyzyjnych (mała motoryka).
Wszystkie nasze ruchy pochodzą z centrum korowego, zaś obszar odpowiedzialny za ruchy dłoni, kciuka i innych palców, zajmuje zdumiewająco dużą powierzchnię w stosunku do pozostałych obszarów w korze odpowiedzialnych za inne ruchy. Dzięki doskonałym właściwościom mózgu i skomplikowanemu mechanizmowi nerwowemu zdolni jesteśmy zapoczątkować ruch, koordynować i kontrolować swe zachowania ruchowe.
Funkcja ręki jest ważna nie tylko dla codziennych czynności życiowych takich jak ubieranie się czy jedzenie. Ręce dają możliwość inicjowania działań i rozwiązywania problemów, dostarczają narzędzi do wykonywania różnych czynności, wpływają jednocześnie na wszystko i wszystkich w otoczeniu. Mając sprawne ręce nie zastanawiamy się nad złożonością nawet tak prostych czynności, jak przekładanie kartek w książce, nawlekanie igły, itp.. Dopiero, gdy rytm, tempo i spójność jakiejś czynności zostaną zaburzone poprzez np.: skaleczenie, zwichnięcie, złamanie ręki, itd., zdajemy sobie sprawę ze swojego ograniczenia. W takich sytuacjach rezygnujemy z wykonywania czynności, które sprawiają nam trudność, albo dają nieprzyjemne doznania.
Ruchy rąk są możliwe dzięki łańcuchom mięśniowym łączącym tułów z kończyną górną, dostarczającym fiksacji dla ruchów ramion i dłoni. Owa fiksacja jest niezbędna zarówno dla ruchów ogólnych jak i precyzyjnych. Podczas pisania kładziemy przedramię lub łokieć na stole. W ten oto sposób umożliwiamy fiksację dłoni, ale kiedy chcemy wykonać inną czynność, np. granie na gitarze, ręka i tułów dostarczają fiksacji dla ruchów dłoni w celu utrzymania instrumentu. W jeszcze innych sytuacjach, np. wstając z pozycji siedzącej ruchy tułowia będą inicjowane przez samą dłoń. Podczas tych czynności odpychamy się, opieramy, lub podciągamy się rękami.
Ręka jest bardzo ważnym organem sensorycznym. Dzięki niej dokonujemy rozróżniania cech i właściwości przedmiotów między: twardym i miękkim, mokrym i suchym, zimnym i ciepłym, ciężkim i lekkim, płaskim i wypukłym, gładkim i chropowatym, etc..
Dłoń pełni, oprócz roli organu sensorycznego także rolę centrum grawitacji, inicjatora wszelkiej aktywności, ale i narzędzia komunikacji. Owa wielofunkcyjność rąk skłania do poglądu, iż nie można wyćwiczyć ręki w izolacji od innych czynności i procesów, jak myślenie, zapamiętywanie, odpowiednia motywacja, właściwe emocje, ale i możliwości fizjologiczne.
Niepełnosprawnym pomaga w komunikacji, głuchoniemym zastępuje mowę, niewidomym
wzrok a pacjentom na wózku inwalidzkim zapewnia pośrednio siłę napędową do
przemieszczania się. U kobiet jest bardzo ważnym elementem estetycznym. Rola ręki jest
związana z jej bardzo złożoną funkcją i budową. Dlatego nawet niewielkie patologie stają się
przyczyną dysfunkcji
Na pełną prawidłowa funkcję chwytna ręki składają się:
1. wartość chwytu
2. jakość chwytu
3. zdolność manipulacji, czyli sterowanie.
Wartość chwytu jest rozumiana jako zdolność ręki do przenoszenia obciążeń zewnętrznych. W praktyce wiąże się z wykonywaniem pracy i codziennych czynności. Zależy od siły mięśni, układu więzadłowego, współczynnika tarcia oraz kierunku działania siły zewnętrznej sterowania ręką, jakości chwytu.
Jakość chwytu to zdolność dostosowania ręki do trzymanego przedmiotu; wielkość powierzchni ręki będącej w kontakcie z częścią chwytną przedmiotu. Jakość chwytu, jak i zdolność manipulacyjna, zależy od zakresu ruchów stawów. Ręka jako układ mechaniczny
ma 19 stopni swobody. One warunkują zdolności chwytne ręki, co w praktyce oznacza stosowanie różnych rodzajów chwytu np. chwyt precyzyjny dwu punktowy szczypcowy hakowy itp.