„
„
Środowisko lokalne-
Środowisko lokalne-
struktura, funkcje i
struktura, funkcje i
znaczenie”
znaczenie”
Środowisko lokalne jest to
Środowisko lokalne jest to
„gromada ludzi żyjących na
„gromada ludzi żyjących na
zwartej, małej przestrzeni,
zwartej, małej przestrzeni,
wyznaczającej wspólny
wyznaczającej wspólny
sposób życia... lokalna
sposób życia... lokalna
grupa terytorialna”
grupa terytorialna”
Środowisko lokalne może
Środowisko lokalne może
obejmować obszar
obejmować obszar
administracyjny wieś, gminę,
administracyjny wieś, gminę,
małe miasteczko, osiedle lub
małe miasteczko, osiedle lub
dzielnicę dużego miasta o
dzielnicę dużego miasta o
wyraźnych cechach
wyraźnych cechach
zróżnicowania regionalnego.
zróżnicowania regionalnego.
Środowisko lokalne wg
Środowisko lokalne wg
Pilcha
Pilcha
„
„
Środowisko lokalne to gromada ludzi
Środowisko lokalne to gromada ludzi
zamieszkujących ograniczone i względnie
zamieszkujących ograniczone i względnie
izolowane terytorium, posiadających i
izolowane terytorium, posiadających i
ceniących wspólną tradycję, wartości i
ceniących wspólną tradycję, wartości i
symbole, instytucje usługowe i kulturowe,
symbole, instytucje usługowe i kulturowe,
świadomych jedności, odrębności,
świadomych jedności, odrębności,
posiadających gotowość do
posiadających gotowość do
wspólnotowego działania, żyjących w
wspólnotowego działania, żyjących w
poczuciu przynależności i wewnętrznego
poczuciu przynależności i wewnętrznego
bezpieczeństwa”
bezpieczeństwa”
Do owych właściwości, kreujących siły
Do owych właściwości, kreujących siły
wychowawcze środowiska i tworzących
wychowawcze środowiska i tworzących
system socjalizacji członków
system socjalizacji członków
społeczności lokalnej, należą:
społeczności lokalnej, należą:
tożsamość etniczna, religijna i
tożsamość etniczna, religijna i
kulturowa;
kulturowa;
zasada odrębności, izolacji, kontroli
zasada odrębności, izolacji, kontroli
grupy nad jednostką i powszechniej
grupy nad jednostką i powszechniej
identyfikacji członków;
identyfikacji członków;
względna jednolitość ekonomiczna i
względna jednolitość ekonomiczna i
zawodowa.
zawodowa.
Podstawowe cechy tradycyjnego
środowiska lokalnego wg A.
Kłoskowska
„Cechą małej społeczności lokalnej była, oprócz
małych rozmiarów, względna izolacja od
pozostałego świata, daleko posunięta
samowystarczalność; bezpośrednie osobiste
kontakty wszystkich członków społeczności oparte
na zasadach pokrewieństwa lub sąsiedztwa;
znaczna jednorodność majątkowa , zawodowa,
etniczna; identyczność tradycji, norm
obyczajowych, wierzeń i przyzwyczajeń. Mała
społeczność lokalna- wieś lub miasteczko-
stanowiła zintegrowaną całość o wyraźnie
określonej strukturze nieformalnej, niezależnie od
normalnej administracyjnej organizacji
określającej pozycję społeczną poszczególnych
jednostek lub rodzin”
W środowisku lokalnym występuje
W środowisku lokalnym występuje
specyficzny rodzaj więzi społecznych.
specyficzny rodzaj więzi społecznych.
Termin ten według Szczepańskiego i
Termin ten według Szczepańskiego i
Pilcha oznacza zaplanowany i
Pilcha oznacza zaplanowany i
ukształtowany system stosunków
ukształtowany system stosunków
między instytucjami, które sprawują
między instytucjami, które sprawują
kontrolę społeczną, a jednostkami i
kontrolę społeczną, a jednostkami i
podgrupami w danej zbiorowości, tak
podgrupami w danej zbiorowości, tak
aby tworzyły one spójną całość i
aby tworzyły one spójną całość i
nieustannie się rozwijały.
nieustannie się rozwijały.
Cechy środowiska
Cechy środowiska
lokalnego:
lokalnego:
1)
1)
wyraźne granice terytorialne,
wyraźne granice terytorialne,
2)
2)
występują grupy o charakterze
występują grupy o charakterze
wspólnotowym, świadome swej
wspólnotowym, świadome swej
przynależności,
przynależności,
3)
3)
występuje poczucie jedności i wspólne
występuje poczucie jedności i wspólne
działanie w przypadku zagrożeń,
działanie w przypadku zagrożeń,
4)
4)
istnieje system kontroli społecznej,
istnieje system kontroli społecznej,
5)
5)
funkcjonują jawne siły społeczne,
funkcjonują jawne siły społeczne,
6)
6)
sieć stosunków rzeczowych i osobowych
sieć stosunków rzeczowych i osobowych
nie ingeruje w sferę życia prywatnego
nie ingeruje w sferę życia prywatnego
Cele i zadania środowiska
Cele i zadania środowiska
lokalnego:
lokalnego:
1)
1)
przybliżenie humanistyczno -uniwersalnych,
przybliżenie humanistyczno -uniwersalnych,
chrześcijańskich, narodowych, regionalnych itd.
chrześcijańskich, narodowych, regionalnych itd.
wartości,
wartości,
2)
2)
optymalne zaspokajanie potrzeb wyższych
optymalne zaspokajanie potrzeb wyższych
społeczno-kulturalnych,
społeczno-kulturalnych,
3)
3)
tworzenie sprzyjających warunków dzieciom,
tworzenie sprzyjających warunków dzieciom,
młodzi i dorosłym doprawiania i rozwijania
młodzi i dorosłym doprawiania i rozwijania
aktywności intelektualnej, opiekuńczej,
aktywności intelektualnej, opiekuńczej,
4)
4)
wspieranie i wzmacnianie rodziny jako
wspieranie i wzmacnianie rodziny jako
środowiska społeczno- wychowawczego,
środowiska społeczno- wychowawczego,
5)
5)
przekształcanie i modernizacja środowiska
przekształcanie i modernizacja środowiska
lokalnego
lokalnego
Funkcje środowiska:
Funkcje środowiska:
1) edukacyjno- intelektualna,
1) edukacyjno- intelektualna,
2) integracyjno regulującą,
2) integracyjno regulującą,
3) pomocniczo opiekuńcza,
3) pomocniczo opiekuńcza,
4) rekreacyjna
4) rekreacyjna
W nowoczesnym społeczeństwie- pisze
W nowoczesnym społeczeństwie- pisze
Green– lokalna grupa terytorialna
Green– lokalna grupa terytorialna
przestaje być ośrodkiem organizacji
przestaje być ośrodkiem organizacji
społecznej…
społecznej…
Społeczność lokalna ulega przemianom,
Społeczność lokalna ulega przemianom,
tak jak całe nasze życie społeczne,
tak jak całe nasze życie społeczne,
istnieje jako fakt społeczny, którego nie
istnieje jako fakt społeczny, którego nie
może zignorować i nie doceniać.
może zignorować i nie doceniać.
Według Nowakowskiego
Według Nowakowskiego
„
„
Społeczność lokalna trwa
Społeczność lokalna trwa
nadal, przystosowuje się do
nadal, przystosowuje się do
nowych warunków, rezygnuje
nowych warunków, rezygnuje
najwyżej z pewnych funkcji
najwyżej z pewnych funkcji
kosztem pełnienia nowych
kosztem pełnienia nowych
zadań.”
zadań.”
cd. wg Nowakowskiego
cd. wg Nowakowskiego
„
„
W ustroju socjalistycznym
W ustroju socjalistycznym
jednostka, uczestnicząca aktywnie w
jednostka, uczestnicząca aktywnie w
życiu ogólnonarodowym, nie
życiu ogólnonarodowym, nie
przestaje być przecież członkiem
przestaje być przecież członkiem
jakiejś społeczności lokalnej, która
jakiejś społeczności lokalnej, która
nadal pełni ważne funkcje w
nadal pełni ważne funkcje w
wychowaniu jednostki,
wychowaniu jednostki,
przekazywaniu jej szerokiego
przekazywaniu jej szerokiego
arsenału wartości kulturalnych.”
arsenału wartości kulturalnych.”
cd. wg Nowakowskiego
cd. wg Nowakowskiego
„
„
Wszystkie te kategorie
Wszystkie te kategorie
społeczności lokalnych, niezależnie
społeczności lokalnych, niezależnie
od tego, czy ich członkowie
od tego, czy ich członkowie
wprzęgnięci są w założony
wprzęgnięci są w założony
mechanizm nowoczesnego
mechanizm nowoczesnego
społeczeństwa narodowego,
społeczeństwa narodowego,
wpływają przecież na swych
wpływają przecież na swych
członków w sposób zasadniczy.”
członków w sposób zasadniczy.”
Środowisko lokalne
Środowisko lokalne
stanowi z
stanowi z
pedagogicznego punktu
pedagogicznego punktu
widzenia określony zespół
widzenia określony zespół
obiektywnych
obiektywnych
współwyznaczników
współwyznaczników
rozwojowych i wychowawczych.
rozwojowych i wychowawczych.
W środowisku lokalnym występuje
W środowisku lokalnym występuje
specyficzny rodzaj
specyficzny rodzaj
więzi społecznych.
więzi społecznych.
Termin ten według Szczepańskiego i
Termin ten według Szczepańskiego i
Pilcha oznacza zaplanowany i
Pilcha oznacza zaplanowany i
ukształtowany system stosunków
ukształtowany system stosunków
między instytucjami, które sprawują
między instytucjami, które sprawują
kontrolę społeczną, a jednostkami i
kontrolę społeczną, a jednostkami i
podgrupami w danej zbiorowości, tak
podgrupami w danej zbiorowości, tak
aby tworzyły one spójną całość i
aby tworzyły one spójną całość i
nieustannie się rozwijały.
nieustannie się rozwijały.
Znaniecki
Znaniecki
definiuje
definiuje
więzi społeczne
więzi społeczne
również jako planowe i intencjonalne
również jako planowe i intencjonalne
współdziałanie osób w danej grupie.
współdziałanie osób w danej grupie.
Krzywicki
Krzywicki
w swojej definicji odwołuje
w swojej definicji odwołuje
się do uczuć i ideałów, które są wspólne
się do uczuć i ideałów, które są wspólne
członkom danej społeczności, ze
członkom danej społeczności, ze
względu na podobieństwo rozwijających
względu na podobieństwo rozwijających
się popędów biologicznych, czy też
się popędów biologicznych, czy też
wspólnych celów.
wspólnych celów.
Więzi społeczne dzielimy
Więzi społeczne dzielimy
na:
na:
Naturalne
Naturalne
- powstają od
- powstają od
momentu urodzenia i
momentu urodzenia i
zamieszkania w danej
zamieszkania w danej
społeczności,
społeczności,
Stanowione
Stanowione
- ustanowione przez
- ustanowione przez
społeczeństwo;
społeczeństwo;
Zrzeszeniowe
Zrzeszeniowe
- nieprzymuszone
- nieprzymuszone
zrzeszanie się ludzi.
zrzeszanie się ludzi.
W środowisku lokalnym,
W środowisku lokalnym,
oprócz powstających
oprócz powstających
spontanicznie wspólnot,
spontanicznie wspólnot,
występują także
występują także
organizacje
organizacje
i
i
stowarzyszenia
stowarzyszenia
, które
, które
ukierunkowane są na
ukierunkowane są na
osiągnięcie jakiegoś celu.
osiągnięcie jakiegoś celu.
Stowarzyszenie to:
Stowarzyszenie to:
dobrowolne, samorządne,
dobrowolne, samorządne,
trwałe zrzeszenia ludzi,
trwałe zrzeszenia ludzi,
którzy zamierzają realizować
którzy zamierzają realizować
wspólnym wysiłkiem cele o
wspólnym wysiłkiem cele o
charakterze niezarobkowym.
charakterze niezarobkowym.
Organizacja to:
Organizacja to:
celowa
, która
, która
funkcjonuje według pewnych
funkcjonuje według pewnych
reguł i zasad, współpracująca ze
reguł i zasad, współpracująca ze
sobą - by osiągnąć określony cel.
sobą - by osiągnąć określony cel.
Istotą organizacji jest świadomość
Istotą organizacji jest świadomość
zasad, reguł, misji, celów oraz
zasad, reguł, misji, celów oraz
(dopasowanie,
(dopasowanie,
wspomaganie działań innych).
wspomaganie działań innych).
Przygotowały :
Przygotowały :