Makroekonomia –

Makroekonomia –

podstawowe zagadnienia.

podstawowe zagadnienia.

Podstawowe kategorie

Podstawowe kategorie

dochodu narodowego.

dochodu narodowego.

Makroekonomia jest nauką o gospodarce jako całości.

Makroekonomia jest nauką o gospodarce jako całości.

Makroekonomia bada wielkości dotyczące całej

Makroekonomia bada wielkości dotyczące całej

gospodarki czyli agregaty. Agregaty uzyskuje się

gospodarki czyli agregaty. Agregaty uzyskuje się

sumując odpowiednie wielkości mikroekonomiczne.

sumując odpowiednie wielkości mikroekonomiczne.

Do podstawowych agregatów zaliczamy:

Do podstawowych agregatów zaliczamy:



Poziom produkcji

Poziom produkcji



Zatrudnienie i bezrobocie

Zatrudnienie i bezrobocie



Stabilność cen (czyli inflacje)

Stabilność cen (czyli inflacje)



Budżet państwa

Budżet państwa



Bilanse zagraniczne

Bilanse zagraniczne



Podaż globalna.

Podaż globalna.

Roczna stopa inflacji jest to procentowy

Roczna stopa inflacji jest to procentowy

wzrost przeciętnego poziomu cen

wzrost przeciętnego poziomu cen

dóbr i usług w ciągu roku.

dóbr i usług w ciągu roku.

Miarą bezrobocia jest liczba osób

Miarą bezrobocia jest liczba osób

zarejestrowanych jako poszukujące

zarejestrowanych jako poszukujące

pracy i jednocześnie nie mających

pracy i jednocześnie nie mających

zatrudnienia.

zatrudnienia.

Wzrost gospodarczy

Wzrost gospodarczy

 – zwiększenie

 – zwiększenie

się rocznej produkcji dóbr i usług w

się rocznej produkcji dóbr i usług w

kraju. Jeśli w kolejnym roku w całej

kraju. Jeśli w kolejnym roku w całej

gospodarce uda się sprzedać więcej

gospodarce uda się sprzedać więcej

towarów i usług niż w roku

towarów i usług niż w roku

poprzednim – mamy do czynienia ze

poprzednim – mamy do czynienia ze

wzrostem gospodarczym.

wzrostem gospodarczym.

Najważniejsze podmioty w makroskali to:

Najważniejsze podmioty w makroskali to:



Gospodarstwo domowe

Gospodarstwo domowe



Przedsiębiorstwo

Przedsiębiorstwo



Państwo

Państwo



Sektor bankowy (bank centralny, bank

Sektor bankowy (bank centralny, bank

komercyjny)

komercyjny)



Zagranica (eksport, import)

Zagranica (eksport, import)



Inne (np. giełda, biura maklerskie, kasy

Inne (np. giełda, biura maklerskie, kasy

pożyczkowe, instytucje doradcze).

pożyczkowe, instytucje doradcze).

Ruch okrężny

Ruch okrężny

przedstawia zależności między

przedstawia zależności między

podmiotami gospodarczymi w gospodarce

podmiotami gospodarczymi w gospodarce

narodowej.

narodowej.

Transakcje zawierane przez gospodarstwa domowe i

Transakcje zawierane przez gospodarstwa domowe i

przedsiębiorstwa

przedsiębiorstwa

Gospodarstwa

Gospodarstwa

domowe

domowe

Przedsiębiorstwa

Przedsiębiorstwa

Dysponują czynnikami produkcji,

Dysponują czynnikami produkcji,

które dostarczają

które dostarczają

przedsiębiorstwom

przedsiębiorstwom

Otrzymują dochody od

Otrzymują dochody od

przedsiębiorstw w zamian za

przedsiębiorstw w zamian za

dostarczane czynniki wytwórcze

dostarczane czynniki wytwórcze

Wydają dochody na dobra i usługi

Wydają dochody na dobra i usługi

wytwarzane przez

wytwarzane przez

przedsiębiorstwa

przedsiębiorstwa

Wykorzystują czynniki produkcji

Wykorzystują czynniki produkcji

dostarczane przez gospodarstwa

dostarczane przez gospodarstwa

domowe do wytwarzania dóbr i

domowe do wytwarzania dóbr i

usług

usług

Płacą gospodarstwom domowym

Płacą gospodarstwom domowym

za wykorzystanie czynników

za wykorzystanie czynników

produkcji

produkcji

Sprzedają dobra i usługi

Sprzedają dobra i usługi

gospodarstwom domowym

gospodarstwom domowym

Prosty ruch okrężny obrazuje

Prosty ruch okrężny obrazuje

transakcje pomiędzy

transakcje pomiędzy

gospodarstwem domowym a

gospodarstwem domowym a

przedsiębiorstwem.

przedsiębiorstwem.

Założenia do modelu:

Założenia do modelu:



Występują tylko dwa podmioty

Występują tylko dwa podmioty

gospodarcze

gospodarcze



Gospodarstwo domowe nie

Gospodarstwo domowe nie

oszczędza, a przedsiębiorstwo nie

oszczędza, a przedsiębiorstwo nie

inwestuje, czyli występuje brak

inwestuje, czyli występuje brak

dopływów i odpływów z obiegu.

dopływów i odpływów z obiegu.

Obieg wewnętrzny

Obieg wewnętrzny

przedstawia transfer

przedstawia transfer

produkcji, a obieg zewnętrzny strumień

produkcji, a obieg zewnętrzny strumień

płatności.

płatności.

Obieg wewnętrzny:

Obieg wewnętrzny:

gospodarstwo

gospodarstwo

domowe kieruje czynniki produkcji do

domowe kieruje czynniki produkcji do

przedsiębiorstwa, które przedsiębiorstwo

przedsiębiorstwa, które przedsiębiorstwo

wykorzystuje do produkcji dóbr i usług.

wykorzystuje do produkcji dóbr i usług.

Obieg zewnętrzny: za czynniki produkcji

Obieg zewnętrzny: za czynniki produkcji

przedsiębiorstwo płaci dochody, które

przedsiębiorstwo płaci dochody, które

gospodarstwo domowe wydatkuje na

gospodarstwo domowe wydatkuje na

dobra i usługi i dostarcza przedsiębiorstwu

dobra i usługi i dostarcza przedsiębiorstwu

dochody na dalszą działalność.

dochody na dalszą działalność.

Efekty tego modelu mierzymy trzema

Efekty tego modelu mierzymy trzema

metodami, które dają ten sam wynik:

metodami, które dają ten sam wynik:



Od strony dochodów

Od strony dochodów



Od strony produkcji

Od strony produkcji



Od strony wydatków.

Od strony wydatków.

Produkt krajowy brutto

Produkt krajowy brutto

(PKB, z ang. gross

(PKB, z ang. gross

domestic produkt GDP) jest miarą wielkości

domestic produkt GDP) jest miarą wielkości

produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze

produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze

zlokalizowane na terytorium danego kraju,

zlokalizowane na terytorium danego kraju,

niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.

niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.

Wartość dodana

Wartość dodana

jest to przyrost wartości dóbr w

jest to przyrost wartości dóbr w

wyniku określonego (danego) procesu produkcji.

wyniku określonego (danego) procesu produkcji.

Dobra finalne

Dobra finalne

to dobra nabyte przez

to dobra nabyte przez

ostatecznego użytkownika. Są to albo

ostatecznego użytkownika. Są to albo

dobra konsumpcyjne zakupione przez

dobra konsumpcyjne zakupione przez

gospodarstwa domowe, albo dobra

gospodarstwa domowe, albo dobra

kapitałowe (inwestycyjne) – np.

kapitałowe (inwestycyjne) – np.

maszyny – nabywane przez

maszyny – nabywane przez

przedsiębiorstwa.

przedsiębiorstwa.

Dobra pośrednie

Dobra pośrednie

to dobra częściowo

to dobra częściowo

przetworzone, które stanowią nakład w

przetworzone, które stanowią nakład w

procesie produkcji w innych

procesie produkcji w innych

przedsiębiorstwach, gdzie są zużywane.

przedsiębiorstwach, gdzie są zużywane.