Bezprzyrządo

we

udrożnianie

dróg

oddechowych

Niedrożność dróg
oddechowych - zaburzenie
swobodnego ruchu gazów
wskutek przeszkody w
drogach oddechowych
(oddychanie układ
oddechowy). Może
doprowadzić do uduszenia.
Niedrożność dróg
oddechowych może być
całkowita lub częściowa.

Początkowo w niedrożności dróg
oddechowych całkowitej są zachowane
ruchy oddechowe klatki piersiowej
(oddech daremny) przy stwierdzonym
osłuchowo lub bezpośrednio, przez dłoń
przyłożoną w okolicę ust i nosa, braku
ruchu gazów oddechowych. W
niedrożności dróg oddechowych
częściowej, przy zachowanych ruchach
oddechowych klatki piersiowej, ruch
gazów jest utrzymany, jednak utrudniony i
wywołuje szmery dodatkowe w postaci
rzężeń, furczeń lub świstów, powstających
na skutek zwężenia dróg oddechowych.
Wysiłek oddechowy zwiększa się wobec
wzrostu oporów dróg oddechowych.

Utrzymanie drożności oddechowej jest
warunkiem prawidłowej wymiany
gazowej i skuteczności wentylacji
sztucznej płuc. Przy całkowitej
niedrożności próby sztucznego
rozprężenia płuc metodą
bezpośrednią napotykają na opór i nie
wywołują ruchów klatki piersiowej.
Przy częściowej niedrożności ruchy
klatki piersiowej są ograniczone.
Niedrożność dróg oddechowych,
podczas prób sztucznej wentylacji,
sprzyja przedostawaniu się
wtłaczanych gazów do żołądka i
zachłyśnięciu.

Niedrożność może być mechaniczna
lub czynnościowa, wysoka lub niska.
Niedrożność mechaniczna może
wystąpić na każdym odcinku dróg
oddechowych począwszy od warg, a
skończywszy na oskrzelikach. U
nieprzytomnych najczęstszą
przyczyną niedrożności na poziomie
gardła jest zapadanie się języka i
opadanie żuchwy oraz obecność
wymiocin, krwi, wody lub nawet śliny,
co grozi zachłyśnięciem.

Niedrożność może być wywołana
także przez obrzęk okolicy krtani
(obrzęk głośni, tracheotomia), guzy
szyi uciskające tchawicę, ciała obce w
drogach oddechowych, zalegającą
wydzielinę drzewa tchawiczo -
oskrzelowego. Niedrożność
czynnościowa jest wywołana skurczem
krtani lub rzadziej oskrzelików
(astma). Niedrożność wysoka -
powyżej górnego odcinka tchawicy,
niska - poniżej górnego odcinka
tchawicy.

Poniższy schemat pokazuje hierarchię

zabiegów reanimacyjnych:

1) samo udrożnienie dróg oddechowych
może przywrócić poszkodowanemu
oddech, jeśli tylko istniała czynność
ośrodka oddechowego;
2) skuteczność sztucznego oddychania
warunkowana jest prawidłowym
udrożnieniem dróg oddechowych;
3) sztuczne krążenie (masaż serca)
przynosi rezultaty tylko w połączeniu ze
sztucznym oddychaniem przy drożności
dróg oddechowych.

1) udrożnienie

dróg oddechowych

↓

2) udrożnienie

dróg oddechowych

+

Sztuczne oddychanie

↓

3) udrożnienie

dróg oddechowych

+

Sztuczne oddychanie

+

masaż serca

Rozpoznanie niedrożności

dróg oddechowych

•

PATRZ

ruchy klatki

piersiowej /

brzucha

•

SŁUCHAJ

szmery oddechowe,

chrapanie, bulgotanie

•

CZUJ

powiew

wydychanego

powietrza

Cele udrażniania dróg

oddechowych

Niezależnie od okoliczności cele

udrażniania dróg oddechowych
są takie same:



usunięcie przeszkód
anatomicznych,



zapobieganie zachłyśnięciu się
zawartością żołądka,



ułatwienie właściwej wymiany
gazów.

Technika
udrożniania
dróg
oddechowych

U
nieprzytomnej
osoby leżącej
na plecach
język zapada
się w dół, co w
połączeniu
z opadaniem
żuchwy może
spowodować
groźną
niedrożność
oddechową.

Rys.: Niedrożność dróg
oddechowych na skutek
zapadnięcia języka (z lewej) i jej
usunięcie po odchyleniu głowy
do tyłu (z prawej)

Dodatkową przyczyną utrudniającą lub
uniemożliwiającą oddychanie może być
zanieczyszczenie jamy ustnej i gardła przez ślinę,
śluz, krew, wymiociny, szlam, itp. Specyficzną dla
kajakarstwa przeszkodą w oddychaniu może być
strój poszkodowanego. Szczególnie szczelne kurtki
z lateksowymi lub neoprenowymi kołnierzami
uciskającymi szyję mogą być poważną przeszkodą
w skutecznej akcji reanimacyjnej. W czasie
ratowania nieprzytomnego, ubranego w taki strój,
należy jak najszybciej starać się rozluźnić szczelny
kołnierz. Jeżeli można go rozpiąć (poluzować), to
należy to niezwłocznie wykonać.

Jeżeli kołnierza nie można rozpiąć (takie są np.
kołnierze lateksowe), to należy go rozciąć
nożem (ostrożnie!) lub rozerwać. Nie wahajmy
się zniszczyć kurtki - życie człowieka jest
cenniejsze od każdego sprzętu.

W celu udrożnienia dróg
oddechowych przede
wszystkim układamy
poszkodowanego na
wznak. Jeżeli
podejrzewamy
zanieczyszczenia, to
należy wykonać tak zwaną
toaletę dróg
oddechowych. W tym celu
odchylamy głowę
ratowanego do tyłu,
naciskając czoło jedną
ręką i podkładając drugą
pod kark zdecydowanie,
ale delikatnie, aby nie
uszkodzić kręgów szyjnych
(szczególnie u osób
starszych).

Rys.: Odchylenie głowy do
tyłu w celu udrożnienia dróg
oddechowych

Odgięcie głowy i

podciągnięcie żuchwy

Wyciągnięcie żuchwy

Następnie
przytrzymujemy czoło
ratowanego jedną (prawą)
ręką, a drugą rozchylamy
jego szczęki. Najlepiej
oprzeć palce: duży
i wskazujący lewej ręki na
zębach górnej,
a skrzyżowany z nimi
kciuk na zębach dolnej
szczęki i rozewrzeć
szczęki ratowanego, co
pozwala sprawdzić
zawartość jamy ustnej.

Rys.: Toaleta dróg oddechowych

Wyjmujemy z ust ratowanego
wszelkie protezy (chyba, że bardzo
dokładnie przylegają). Jeżeli
podejrzewamy zanieczyszczenia, to
utrzymując rozwarcie szczęk
przekręcamy prawą ręką głowę
ratowanego w prawo tak, aby kącik
ust znalazł się jak najniżej.
Następnie palcami prawej ręki
(dobrze owinąć je gazą lub
chustką) wygarniamy zawartość
ust i gardła na zewnątrz.

Po oczyszczeniu jamy ustnej i gardła
prostujemy głowę poszkodowanego i
odciągamy ją do tyłu, tak, jak opisano
powyżej. Aby poprawić udrożnienie
dróg oddechowych przyciskamy
żuchwę ratowanego do szczęki górnej
i podciągamy żuchwę do przodu. Zęby
żuchwy powinny wysunąć się przed
zęby górnej szczęki. Drożność
oddechowa wymaga rozchylenia warg
ratowanego, natomiast zęby powinny
się dotykać.

Zadławienie u dzieci

Zadławienie u dorosłych