Zastosowanie 

inżynierii genetycznej 

w hodowli roślin.

Organizmy modyfikowane 
genetycznie – GMO
-(Genetically Modified Organisms)

organizmy, których genom został 

zmieniony metodami inżynierii 

genetycznej w celu uzyskania nowych 

cech fizjologicznych lub zmiany 

istniejących.

Rodzaje modyfikacji 

genetycznych

• zmieniona zostaje aktywność genów 

naturalnie występujących w danym 
organizmie

• do organizmu wprowadzone zostają 

dodatkowe kopie jego własnych genów

• wprowadzany gen pochodzi z organizmu 

innego gatunku (organizmy 
transgeniczne)

Modyfikacje roślin uprawnych polegają 
przede wszystkim na wprowadzeniu lub 
usunięciu z nich określonych genów. 
Modyfikacje mają przede wszystkim na celu:

• zwiększenie odporności na herbicydy i szkodniki,

• zwiększenie odporności na infekcje wirusowe, bakteryjne i 

grzybowe

• zwiększenie tolerancji na czynniki abiotyczne

• przedłużenie trwałości owoców

• poprawę składu kwasów tłuszczowych i aminokwasów białek

• unormowanie stężenia fitoestrogenów

• zwiększenie zawartości węglowodanów, karotenoidów i 

witamin

• usunięcie  związków utrudniających przyswajanie składników 

odżywczych oraz związków, które podczas obróbki kulinarnej 

ulegają reakcjom chemicznym wytwarzając toksyny

• zwiększają np. zawartość nutraceutyków, czyli substancji 

niezbędnych dla zdrowia.

Wytworzenie

 nowej cechy u roślin 

powoduje:

• wzrost plonów i polepszenie jakości produktu oraz zmniejszenie 

powierzchni upraw, a tym samym zmniejszenie kosztów produkcji.

• wprowadzenie do roślin cechy odporności na choroby i szkodniki, 

powoduje to zmniejszenie zużycia szkodliwych środków 
chemicznych

• zmniejszenie erozji gleb, zmniejszenie zużycia nawozów 

sztucznych, np. rośliny zmodyfikowane genetycznie potrafiące 
wiązać azot atmosferyczny

• w krajach, gdzie brakuje żywności, bądź jest wysokie zaludnienie, 

takie cechy jak wzrost plonów i polepszenie jakości produktu, 
będą likwidować głód

• korzystnym zjawiskiem jest również tworzenie roślin zdolnych do 

produkcji szczepionek, hormonów, bądź innych związków 
wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym 
i kosmetycznym, obniża to koszty produkcji szczepionek i leków 
i ułatwia ich sposób podawania ludziom, w szczególności 
w krajach biednych

Do ryzyka związanego 

z wykorzystaniem roślin 

zmodyfikowanych zalicza się:

• rozprzestrzenianie się zmodyfikowanych genów na inne rośliny 

rosnące w sąsiedztwie, bądź na inne organizmy żywe

• przejście genów warunkujących cechę odporności na herbicydy 

do chwastów  i powstanie w ten sposób „superchwastów”.

• ryzyko dla owadów zapylających kwiaty roślin 

zmodyfikowanych

• niekorzystny wpływ na bioróżnorodność organizmów
• zakłócenia w ekosystemie, dotyczące kontroli biologicznej, 

zapylenia kwiatów, składu i żyzności gleb

• negatywny wpływ GMO na zdrowie człowieka, m.in. alergie, 

horyzontalny transfer genów, jedzenie obcego DNA, promotor 
wirusa mozaiki tytoniowej używany w tej branży, zmiana 
składników odżywczych.

Przykłady organizmów transgenicznych w 

rolnictwie

• pomidory o przedłużonej trwałości
• rośliny tytoniu, odporne na herbicydy
• soja odporna na działanie glifosatu
• złoty ryż
• kukurydza 

• Na świecie najczęściej modyfikowanymi 

roślinami są: kukurydza, pomidory, soja 
zwyczajna, ziemniaki, bawełna, melony, tytoń. 
W Europie najczęściej modyfikuje się: 
kukurydzę, rzepak, buraki cukrowe, ziemniaki.

• Kraje produkujące najwięcej GMO to w 

kolejności: USA, Argentyna, Kanada, Brazylia, 
Chiny, RPA,