SCHIZOFRENIA

SCHIZOFRENIA

cz. II

cz. II

II Katedra Chorób Układu Nerwowego

Klinika Psychiatrii Dorosłych

Uniwersytet Medyczny

Antoni Florkowski

Antoni Florkowski

Tradycyjny podział schizofrenii

Tradycyjny podział schizofrenii



Schizofrenia prosta

Schizofrenia prosta

podstępnie narastająca utrata napędu, zainteresowań, ambicji i

inicjatywy, towarzyszące zblednięcie afektu.



Hebefrenia

Hebefrenia

znaczna dezorganizacja myślenia, zachowania prymitywne,

błazeńskie, chaotyczne, infantylne.



Schizofrenia katatoniczna

Schizofrenia katatoniczna

znaczne zaburzenia motoryczne, manieryzm, stereotypie,

osłupienie, podniecenie, zaburzenia mowy.



Schizofrenia paranoidalna

urojenia prześladowcze lub wielkościowe, omamy słuchowe,

uczucie napięcia, podejrzliwość, często wrogość i agresja.



Inne podtypy

Inne podtypy

stany paranoidalne, schizofrenia skąpoobjawowa, schizofrenia

rezydualna, zespoły podobne do schizofrenii (schizotypowe).

Podział schizofrenii wg ICD-10

Podział schizofrenii wg ICD-10



F 20.0

F 20.0

Schizofrenia paranoidalna

Schizofrenia paranoidalna



F 20.1

F 20.1

Schizofrenia hebefreniczna

Schizofrenia hebefreniczna



F 20.2

F 20.2

Schizofrenia katatoniczna

Schizofrenia katatoniczna



F 20.3

F 20.3

Schizofrenia niezróżnicowana

Schizofrenia niezróżnicowana



F 20.4

F 20.4

Depresja poschizofreniczna

Depresja poschizofreniczna



F 20.5

F 20.5

Schizofrenia rezydualna

Schizofrenia rezydualna



F 20.6

F 20.6

Schizofrenia prosta

Schizofrenia prosta



F 20.8

F 20.8

Schizofrenia innego rodzaju

Schizofrenia innego rodzaju



F 20.9

F 20.9

Schizofrenia nie określona

Schizofrenia nie określona

Rozpoznanie schizofrenii opiera się na:

Rozpoznanie schizofrenii opiera się na:



dokładnej ocenie objawów

dokładnej ocenie objawów



kolejności ich występowania

kolejności ich występowania



rozwoju choroby i jej przebiegu

rozwoju choroby i jej przebiegu



zejścia w sensie ujawnienia się objawów ubytkowych

zejścia w sensie ujawnienia się objawów ubytkowych

W celu zwiększenia rzetelności i powtarzalności rozpoznania

stworzono kilka systemów diagnostycznych, m.in.: Present
Scale Exsamination – jest to szczegółowy kwestionariusz
pozwalający nie tylko na rozpoznanie schizofrenii, ale także na
podział na określone zespoły systemy klasyfikacyjne oraz DSM-
IV i ICD-10.

Schizofrenia

Schizofrenia

– kryteria diagnostyczne

– kryteria diagnostyczne

Pierwszy epizod psychotyczny

Pierwszy epizod psychotyczny

i jego przebieg

i jego przebieg



Mówimy wówczas, gdy dana osoba pierwszy raz w życiu

Mówimy wówczas, gdy dana osoba pierwszy raz w życiu

doświadcza objawów psychotycznych. osoby te mogą nie

doświadcza objawów psychotycznych. osoby te mogą nie

rozumieć co się z nimi dzieje i z otaczającym je światem.

rozumieć co się z nimi dzieje i z otaczającym je światem.



Objawy mogą być bardzo niepokojące i niezwykłe, krańcowo

Objawy mogą być bardzo niepokojące i niezwykłe, krańcowo

różne od dotychczasowych doświadczeń.

różne od dotychczasowych doświadczeń.



Osoba taka czuje się zagubiona i zagrożona.

Osoba taka czuje się zagubiona i zagrożona.

W psychiatrii mówimy o charakterystycznym przebiegu P.E.P.

Dzieli się on na 3 etapy: (różny czas trwania u różnych chorych)

I.

I.

Są to niejasne i trudne do rozpoznania zmiany w zachowaniu

Są to niejasne i trudne do rozpoznania zmiany w zachowaniu

i funkcjonowaniu

i funkcjonowaniu

II.

II.

Ostre objawy psychotyczne

Ostre objawy psychotyczne

III.

III.

Może nastąpić powrót do zdrowia, a może wystąpić depresja

Może nastąpić powrót do zdrowia, a może wystąpić depresja

popsychotyczna lub też objawy psychotyczne mogą

popsychotyczna lub też objawy psychotyczne mogą

utrzymywać się przewlekle o różnym stopniu nasilenia.

utrzymywać się przewlekle o różnym stopniu nasilenia.

Kryteria IDC-10 i DSM-IV różnią się przede wszystkim pod względem wymaganego czasu trwania objawów

Kryteria IDC-10 i DSM-IV różnią się przede wszystkim pod względem wymaganego czasu trwania objawów

psychopatologicznych. W DSM-IV od co najmniej 6-ciu m-c, natomiast w ICD-10 jednoznaczne objawy muszą

psychopatologicznych. W DSM-IV od co najmniej 6-ciu m-c, natomiast w ICD-10 jednoznaczne objawy muszą

być obecne przez „większość czasu w ciągu miesiąca”.

być obecne przez „większość czasu w ciągu miesiąca”.

Kryteria diagnostyczne schizofrenii wg ICD-10

Kryteria diagnostyczne schizofrenii wg ICD-10

A.

A.

Jeden z objawów

Jeden z objawów

A1

A1

lub dwa z objawów

lub dwa z objawów

A2

A2

Muszą występować przez większą część czasu trwania epizodu utrzymującego się przez co najmniej m-c

A1a. Echo myśli, nasyłanie lub odciąganie myśli, nagłaśnianie (odsłanianie) myśli;

A1a. Echo myśli, nasyłanie lub odciąganie myśli, nagłaśnianie (odsłanianie) myśli;

A1b. Urojenia oddziaływania, wpływu, owładnięcia, spostrzeżenia urojeniowe;

A1b. Urojenia oddziaływania, wpływu, owładnięcia, spostrzeżenia urojeniowe;

A1c. Głosy omamowe na bieżąco komentujące, dyskutujące o chorym lub pochodzące z różnych

A1c. Głosy omamowe na bieżąco komentujące, dyskutujące o chorym lub pochodzące z różnych

części jego ciała;

części jego ciała;

A1d. Utrwalone urojenia o treści kulturowo niedostosowanej;

A1d. Utrwalone urojenia o treści kulturowo niedostosowanej;

A2e. Utrwalone omamy z połowicznie uformowanymi urojeniami, bez wyraźnej treści afektywnej

A2e. Utrwalone omamy z połowicznie uformowanymi urojeniami, bez wyraźnej treści afektywnej

A2f. Przerwy w toku myślenia, prowadzące do rozkojarzenia lub niespójności wypowiedzi,

A2f. Przerwy w toku myślenia, prowadzące do rozkojarzenia lub niespójności wypowiedzi,

neologizmy

neologizmy

A2g. Zachowania katatoniczne

A2g. Zachowania katatoniczne

A2h. Objawy negatywne: apatia, zubożenie wypowiedzi, spłycenie lub niespójność afektu nie

A2h. Objawy negatywne: apatia, zubożenie wypowiedzi, spłycenie lub niespójność afektu nie

będące wynikiem depresji lub podawania leków.

będące wynikiem depresji lub podawania leków.

B.

B.

W razie wystąpienia epizodu manii lub depresji kryterium A musi wystąpić zanim rozwiną się

W razie wystąpienia epizodu manii lub depresji kryterium A musi wystąpić zanim rozwiną się

zaburzenia nastroju

zaburzenia nastroju

C.

C.

Nie można przypisać organicznemu uszkodzeniu mózgu (F0) czy niewłaściwym używaniu

Nie można przypisać organicznemu uszkodzeniu mózgu (F0) czy niewłaściwym używaniu

substancji (F1). Uwaga: Muszą być spełnione trzy kryteria

substancji (F1). Uwaga: Muszą być spełnione trzy kryteria

(A,B,C)

(A,B,C)

Rozpoznawanie schizofrenii

Schizofrenia

Schizofrenia

Charakteryzuje się występowaniem:

Charakteryzuje się występowaniem:

•

zaburzeń myślenia

zaburzeń myślenia

(rozpoznawanie rzeczywistości,

reakcje emocjonalne, procesy
myślenia, formułowanie sądów oraz
umiejętność porozumiewania się)

Ulegają tak dużemu pogorszeniu, że osoba chora

ma poważnie utrudnione funkcjonowanie rodzinne i
społeczne.

•

Często współwystępują:

omamy i urojenia

omamy i urojenia

Dane z badania psychiatrycznego:

Dane z badania psychiatrycznego:

„

„

Zobaczyłem krzyż i wtedy przemówił do mnie Bóg.

Zobaczyłem krzyż i wtedy przemówił do mnie Bóg.

Byłem tego pewny i wtedy moje myśli przejęły kontrolę.

Byłem tego pewny i wtedy moje myśli przejęły kontrolę.

Były to myśli o treści religijnej. Zacząłem co jakiś czas

Były to myśli o treści religijnej. Zacząłem co jakiś czas

słyszeć głosy. Miałem odczucie, że szatan przybrał postać

słyszeć głosy. Miałem odczucie, że szatan przybrał postać

smoka i zamierza mnie zabić. Słyszałem głosy od kilku

smoka i zamierza mnie zabić. Słyszałem głosy od kilku

miesięcy. Ostatnio głos powiedział, to jest ostatni przekaz:

miesięcy. Ostatnio głos powiedział, to jest ostatni przekaz:

koniec, bez odbioru. Od tej chwili nigdy juz nie słyszałem

koniec, bez odbioru. Od tej chwili nigdy juz nie słyszałem

tego głosu. Jednak moje myśli były kontrolowane.

tego głosu. Jednak moje myśli były kontrolowane.

W tym okresie doznawałem szalonych erotycznych

W tym okresie doznawałem szalonych erotycznych

doznań, utrzymywał się brak snu, byłem zmuszony do

doznań, utrzymywał się brak snu, byłem zmuszony do

spacerów o 1-ej w nocy i byłem wtedy bardzo zmęczony.

spacerów o 1-ej w nocy i byłem wtedy bardzo zmęczony.

Wtedy też często miałem odczucie nasyłania mi obcych

Wtedy też często miałem odczucie nasyłania mi obcych

myśli. Miałem też przekazywane informacji za pomocą

myśli. Miałem też przekazywane informacji za pomocą

numerów na tablicach rejestracyjnych samochodów, które

numerów na tablicach rejestracyjnych samochodów, które

w ten sposób były zaszyfrowane”.

w ten sposób były zaszyfrowane”.

Urojenia

Urojenia

- to przekonania chorej osoby, które nie są podzielane przez

- to przekonania chorej osoby, które nie są podzielane przez

jej otoczenie (rodzina, rówieśnicy, znajomi).

jej otoczenie (rodzina, rówieśnicy, znajomi).

W schizofrenii występują 3 główne typy urojeń

W schizofrenii występują 3 główne typy urojeń

:

:

I.

I.

- chory wierzy i odczuwa, że jakieś siły zewnętrzne wywierają

- chory wierzy i odczuwa, że jakieś siły zewnętrzne wywierają

wpływ na jego zachowanie i go kontrolują (urojenia wpływu i

wpływ na jego zachowanie i go kontrolują (urojenia wpływu i

owładnięcia).

owładnięcia).

II.

II.

- powodują, że osoba chora wierzy, że jest śledzona,

- powodują, że osoba chora wierzy, że jest śledzona,

podglądana, czy też szykanowana (urojenia prześladowcze).

podglądana, czy też szykanowana (urojenia prześladowcze).

III.

III.

- prowadzą chorego do przekonania, że utracił on poczucie

- prowadzą chorego do przekonania, że utracił on poczucie

tożsamości i celowości własnego życia, albo też wywołują u

tożsamości i celowości własnego życia, albo też wywołują u

niego poczucie niezwykłych mocy czy zdolności (urojenia

niego poczucie niezwykłych mocy czy zdolności (urojenia

zmiany tożsamości).

zmiany tożsamości).

Dane z badania psychiatrycznego:

Dane z badania psychiatrycznego:

„

„

Opracowałem genialny plan, wg którego chciałem żyć.

Opracowałem genialny plan, wg którego chciałem żyć.

Wykonałem notatki pełne nowych planów. Byłem

Wykonałem notatki pełne nowych planów. Byłem

przekonany, że poszukuje mnie mafia, chroni mnie ABW.

przekonany, że poszukuje mnie mafia, chroni mnie ABW.

Nie mogłem się uwolnić od myśli, że moi rodzice są w

Nie mogłem się uwolnić od myśli, że moi rodzice są w

kontakcie z diabłem. Czułem się osamotniony, a w TV cały

kontakcie z diabłem. Czułem się osamotniony, a w TV cały

czas mówiono o mnie. W końcu zdecydowałem się

czas mówiono o mnie. W końcu zdecydowałem się

wyjechać nad morze. Do walizki włożyłem tylko biblię.

wyjechać nad morze. Do walizki włożyłem tylko biblię.

Na dworcu zatrzymała mnie Policja, której złożyłem

Na dworcu zatrzymała mnie Policja, której złożyłem

fałszywe zeznania – przyznałem się do zabójstwa, po to

fałszywe zeznania – przyznałem się do zabójstwa, po to

żeby mnie aresztowali i chronili przed mafią. Z komisariatu

żeby mnie aresztowali i chronili przed mafią. Z komisariatu

zostałem zawieziony do szpitala psychiatrycznego. Nie

zostałem zawieziony do szpitala psychiatrycznego. Nie

sprzeciwiałem się, gdyż myślałem, że to wszystko jest

sprzeciwiałem się, gdyż myślałem, że to wszystko jest

częścią planu”.

częścią planu”.

Główne objawy schizofrenii

Główne objawy schizofrenii



Schizofrenia –

Schizofrenia –

jest najbardziej rozpowszechnionym i prawdopodobnie

jest najbardziej rozpowszechnionym i prawdopodobnie

najlepiej poznanym zab. psychicz. Zaburzenia jej pokrewne (zaburzenia

najlepiej poznanym zab. psychicz. Zaburzenia jej pokrewne (zaburzenia

schizotypowe, zab. schizoafektywne, zab. urojeniowe, czy też krótkotrwały

schizotypowe, zab. schizoafektywne, zab. urojeniowe, czy też krótkotrwały

epizod psychotyczny – różnicuje się ze schizofrenią na podstawie rodzaju

epizod psychotyczny – różnicuje się ze schizofrenią na podstawie rodzaju

obserwowanych objawów psychotycznych i czasu ich trwania.

obserwowanych objawów psychotycznych i czasu ich trwania.



Omamy słuchowe:

Omamy słuchowe:

nieprawdziwe spostrzeżenia, zazwyczaj pod postacią

nieprawdziwe spostrzeżenia, zazwyczaj pod postacią

głosów, które rozmawiają ze sobą na temat chorego lub komentują w trzeciej

głosów, które rozmawiają ze sobą na temat chorego lub komentują w trzeciej

osobie jego myśli czy działania.

osobie jego myśli czy działania.



Uczucie owładnięcia:

Uczucie owładnięcia:

chory ma poczucie, że jest kontrolowany obcą siłę

chory ma poczucie, że jest kontrolowany obcą siłę

lub moc. Może też mieć poczucie, że ta obca siła przeniknęła jego umysł i

lub moc. Może też mieć poczucie, że ta obca siła przeniknęła jego umysł i

ciało. Często jest to interpretowane jako wpływ fal radiowych, duchów czy

ciało. Często jest to interpretowane jako wpływ fal radiowych, duchów czy

promieniowania kosmicznego.

promieniowania kosmicznego.



Urojenia:

Urojenia:

nieprawdzie przekonania chorego na temat rzeczywistości, które

nieprawdzie przekonania chorego na temat rzeczywistości, które

mogą przybierać wiele różnych form np.: urojenia prześladowcze,

mogą przybierać wiele różnych form np.: urojenia prześladowcze,

wielkościowe, odnoszące.

wielkościowe, odnoszące.



Zaburzenia myślenia:

Zaburzenia myślenia:

poczucie, że myśli są nasyłane, albo też odciągane

poczucie, że myśli są nasyłane, albo też odciągane

z umysłu. Niekiedy występuje tzw. nagłośnienie myśli, że inne osoby je mogą

z umysłu. Niekiedy występuje tzw. nagłośnienie myśli, że inne osoby je mogą

słyszeć, często z dużej odległości.

słyszeć, często z dużej odległości.



Zmiany emocjonalne i wolicjonalne:

Zmiany emocjonalne i wolicjonalne:

emocje i uczucia stają się mgliste

emocje i uczucia stają się mgliste

lub mniej jasne i często są opisywane jako „spłycone”. Może też wystąpić

lub mniej jasne i często są opisywane jako „spłycone”. Może też wystąpić

spadek inicjatywy czy energii. Takie zmiany określa się jako objawy

spadek inicjatywy czy energii. Takie zmiany określa się jako objawy

„negatywne”.

„negatywne”.

Objawy pozytywne i negatywne

Objawy pozytywne i negatywne



Objawy pozytywne:

Objawy pozytywne:

są niejako dodatkiem do całej gamy zachowań

są niejako dodatkiem do całej gamy zachowań

danej osoby (np. omamy, urojenia, zaburzenia

danej osoby (np. omamy, urojenia, zaburzenia

mowy).

mowy).



Objawy negatywne:

Objawy negatywne:

ujawniają się pod postacią: spłycenia napędu i

ujawniają się pod postacią: spłycenia napędu i

emocji, (np.: wycofanie społeczne, brak napędu,

emocji, (np.: wycofanie społeczne, brak napędu,

zubożenie wypowiedzi).

zubożenie wypowiedzi).



Objawy deficytowe:

Objawy deficytowe:

to te objawy negatywne, które stają się trwałymi

to te objawy negatywne, które stają się trwałymi

cechami.

cechami.

Postacie schizofrenii

Postacie schizofrenii

Opierając się na dychotomii (dwudzielności) objawów

Opierając się na dychotomii (dwudzielności) objawów

pozytywnych i negatywnych, Andersen (1982) i Crow (1980)

pozytywnych i negatywnych, Andersen (1982) i Crow (1980)

uważają, że w schi. występują dwa procesy psychopatologiczne,

uważają, że w schi. występują dwa procesy psychopatologiczne,

które u konkretnego pacjenta mogą występować razem lub

które u konkretnego pacjenta mogą występować razem lub

oddzielnie. Wysunęli hipotezę, że psychozę schizofreniczną

oddzielnie. Wysunęli hipotezę, że psychozę schizofreniczną

można podzielić na dwa zespoły: typ I i typ II.

można podzielić na dwa zespoły: typ I i typ II.

Typ I

Typ I

–

–

najczęściej wiąże się, ze względnie korzystnym

najczęściej wiąże się, ze względnie korzystnym

przystosowaniem p/chorobowym, łagodniejszym przebiegiem

przystosowaniem p/chorobowym, łagodniejszym przebiegiem

choroby i pozytywną odpowiedzią na terapię. (Prawdopodob.

choroby i pozytywną odpowiedzią na terapię. (Prawdopodob.

objawy pozytywne są następstwem zmian neurochemicznych

objawy pozytywne są następstwem zmian neurochemicznych

zachodzących w mózgu, a nie wynikiem zmian strukturalnych

zachodzących w mózgu, a nie wynikiem zmian strukturalnych

mózgu).

mózgu).

Typ II

Typ II

–

–

wiąże się najczęściej z niekorzystnym

wiąże się najczęściej z niekorzystnym

przystosowaniem p/chorob. większymi zab. funkcji poznawczych,

przystosowaniem p/chorob. większymi zab. funkcji poznawczych,

słabszą odpowiedzią na leczenie i gorszym rokowaniem. Być

słabszą odpowiedzią na leczenie i gorszym rokowaniem. Być

może przyczyną obj. negatyw. są nieprawidłowości strukturalne

może przyczyną obj. negatyw. są nieprawidłowości strukturalne

mózgu, szczególnie wynikające z poszerzenia komór.

mózgu, szczególnie wynikające z poszerzenia komór.

Ogólnie rzecz biorąc

Ogólnie rzecz biorąc

podział na objawy pozytywne i

podział na objawy pozytywne i

negatywne schizofrenii

negatywne schizofrenii

okazał się pomocny. Ma on

okazał się pomocny. Ma on

również krytyków, twierdzących, że zbytnio upraszcza i nie

również krytyków, twierdzących, że zbytnio upraszcza i nie

wykazuje związku z bad. statystycznymi.

wykazuje związku z bad. statystycznymi.

Liddle (1987) zbadał wzorzec zgodności między objawa-

Liddle (1987) zbadał wzorzec zgodności między objawa-

mi gr. pacjentów będących w podobnym stadium choroby i

mi gr. pacjentów będących w podobnym stadium choroby i

uznał, że możliwy jest podział wg 3 a nie 2 cech a miano-

uznał, że możliwy jest podział wg 3 a nie 2 cech a miano-

wicie.

wicie.



ubóstwa psychoruchowego

ubóstwa psychoruchowego

(

(

zubożenia wypowiedzi,

zubożenia wypowiedzi,

zblednięcie afektu,

zblednięcie afektu,

aspontaniczność ruchów),

aspontaniczność ruchów),



dezorganizacji

dezorganizacji

(

(

formalne zaburzenia myślenia, niedosto-

formalne zaburzenia myślenia, niedosto-

sowanie afektywne)

sowanie afektywne)



zniekształcenia rzeczywistości

zniekształcenia rzeczywistości

(

(

urojenia i omamy).

urojenia i omamy).

Diagnostyka różnicowa

Diagnostyka różnicowa

Z uwagi na różnorodność objawów schizofrenii

Z uwagi na różnorodność objawów schizofrenii

diagnostyka różnicowa musi obejmować inne zaburzenia

diagnostyka różnicowa musi obejmować inne zaburzenia

psychiczne i neurologiczne.

psychiczne i neurologiczne.

o

inne psychozy (depresja, mania, zaburzenia schizotypowe,

inne psychozy (depresja, mania, zaburzenia schizotypowe,

psychozy polekowe)

psychozy polekowe)

o

zaburzenia nerwicowe (zaburzenia lękowe, dysocjacyjne,

zaburzenia nerwicowe (zaburzenia lękowe, dysocjacyjne,

obsesyjno – kompulsywne)

obsesyjno – kompulsywne)

o

organiczne choroby mózgu (padaczka, schorzenia

organiczne choroby mózgu (padaczka, schorzenia

zwyrodnieniowe mózgu, stwardnienie rozsiane)

zwyrodnieniowe mózgu, stwardnienie rozsiane)

o

ostre zaburzenia świadomości

ostre zaburzenia świadomości

o

zaburzenia osobowości

zaburzenia osobowości

Przedchorobowe cechy osobowości

Przedchorobowe cechy osobowości

Pacjenci w ok. p/chorobowym często wykazują

Pacjenci w ok. p/chorobowym często wykazują

zaburzenia zachowania i specyficzne cechy osobowości.

zaburzenia zachowania i specyficzne cechy osobowości.



Osobowość schizoidalna

Osobowość schizoidalna

izolowanie się od otoczenia, słabe przeżywanie emocji i

izolowanie się od otoczenia, słabe przeżywanie emocji i

uczuć, wyobcowanie społeczne)

uczuć, wyobcowanie społeczne)



Osobowość paranoidalna

Osobowość paranoidalna

(silna wrażliwość, podejrzliwość i nieufność)

(silna wrażliwość, podejrzliwość i nieufność)

Rokowanie

Rokowanie

Jednakże nie jest niepomyślne dla każdej chorej osoby na schizofrenię.

Jednakże nie jest niepomyślne dla każdej chorej osoby na schizofrenię.

Rokowanie jest zmienne i zawsze należy zachować ostrożność. Rokowanie

Rokowanie jest zmienne i zawsze należy zachować ostrożność. Rokowanie

zależne jest od kilku czynników demograficznych i klinicznych.

zależne jest od kilku czynników demograficznych i klinicznych.

20%

20%

-

-

doświadcza w ciągu całego życia

doświadcza w ciągu całego życia

tylko jednego epizodu

tylko jednego epizodu

objawów psychotycznych i po jego ustąpieniu powraca do

objawów psychotycznych i po jego ustąpieniu powraca do

stosunkowo normalnego życia.

stosunkowo normalnego życia.

60%

60%

-

-

doświadcza więcej niż jednego nawrotu psychozy, jednak

doświadcza więcej niż jednego nawrotu psychozy, jednak

pomiędzy epizodami choroby funkcjonuje na takim poziomie

pomiędzy epizodami choroby funkcjonuje na takim poziomie

jak przed zachorowaniem

jak przed zachorowaniem

20%

20%

-

-

doświadcza przewlekłego utrzymywania się objawów choro-

doświadcza przewlekłego utrzymywania się objawów choro-

bowych i raczej już nigdy nie powraca do poziomu funkcjo-

bowych i raczej już nigdy nie powraca do poziomu funkcjo-

nowania z okresu przed zachorowaniem. W tej grupie jest ok.

nowania z okresu przed zachorowaniem. W tej grupie jest ok.

10% osób chorych zaliczane do tzw. postaci lekoopornej

10% osób chorych zaliczane do tzw. postaci lekoopornej

schizofrenii.

schizofrenii.

Czynniki rokownicze w

Czynniki rokownicze w

schozofrenii

schozofrenii

Czynnik

Czynnik

Dobre rokowanie

Dobre rokowanie

Złe rokowanie

Złe rokowanie

obciążający wywiad rodzinny

obciążający wywiad rodzinny

nie

nie

tak

tak

osobowość

osobowość

prawidłowa

prawidłowa

schizoidalna lub paranoidalna

schizoidalna lub paranoidalna

inteligencja

inteligencja

wysoka lub średnia

wysoka lub średnia

poniżej średniej

poniżej średniej

funkcjonowanie przed

funkcjonowanie przed

zachorowaniem

zachorowaniem

dostosowane lub dobre

dostosowane lub dobre

niedostosowane i pon. średniej

niedostosowane i pon. średniej

początek

początek

ostry

ostry

podstępny

podstępny

płeć

płeć

żeńska

żeńska

męska

męska

wiek zachorowania

wiek zachorowania

wiek dojrzały i średni

wiek dojrzały i średni

wiek młodzieńczy, wczesny

wiek młodzieńczy, wczesny

dojrzały

dojrzały

objawy kliniczne

objawy kliniczne

objawy afektywne, pozytywne,

objawy afektywne, pozytywne,

dobry wgląd, słabo wyrażane

dobry wgląd, słabo wyrażane

emocje

emocje

objawy negatywne, dezorganizacja

objawy negatywne, dezorganizacja

myślenia

myślenia

atmosfera domowa

atmosfera domowa

zgoda w rodzinie

zgoda w rodzinie

silnie wyrażane emocje, awantury

silnie wyrażane emocje, awantury

środowisko

środowisko

stymulujące

stymulujące

instytucjonalizacja

instytucjonalizacja

SCHIZOFRENIA

SCHIZOFRENIA

- jest przyczyną poważnych zmian w funkcjonowaniu

- jest przyczyną poważnych zmian w funkcjonowaniu

psychicznym i społecznym chorujących na nią osób.

psychicznym i społecznym chorujących na nią osób.

U części osób zmiany chorobowe mają charakter przemijający, jednak w

U części osób zmiany chorobowe mają charakter przemijający, jednak w

większości przypadków powracają okresowo lub pozostają na stałe.

większości przypadków powracają okresowo lub pozostają na stałe.

Zróżnicowanie wczesnego przebiegu schizofrenii

Zróżnicowanie wczesnego przebiegu schizofrenii wg Shepharda i wsp.

Grupa 1

Grupa 1

Grupa 2

Grupa 2

Grupa 3

Grupa 3

Grupa 4

Grupa 4

ok. 16%

ok. 16%

Tylko jeden epizod w życiu bez trwałych

Tylko jeden epizod w życiu bez trwałych

następstw

następstw

ok. 32%

ok. 32%

Kilka epizodów bez następstw lub z

Kilka epizodów bez następstw lub z

niewielkimi następstwami

niewielkimi następstwami

ok. 9%

ok. 9%

Trwałe następstwa po pierwszym z

Trwałe następstwa po pierwszym z

epizodów, postępujące pogorszenie, bez

epizodów, postępujące pogorszenie, bez

powrotu do normy

powrotu do normy

ok. 43%

ok. 43%

Następstwa narastające wraz z każdym

Następstwa narastające wraz z każdym

kolejnym epizodem, bez powrotu do

kolejnym epizodem, bez powrotu do

normy.

normy.

Częstość

Częstość

Podsumowanie

Podsumowanie



Schizofrenia jest zaburzeniem myślenia, którego charakterystycznymi

Schizofrenia jest zaburzeniem myślenia, którego charakterystycznymi

cechami są: zniekształcenie rzeczywistości, zaburzenia reakcji emocjonal-

cechami są: zniekształcenie rzeczywistości, zaburzenia reakcji emocjonal-

nych, procesów myślenia i reakcji interpersonalnych.

nych, procesów myślenia i reakcji interpersonalnych.



Omamy i urojenia są uważane za podstawowe objawy schizofrenii.

Omamy i urojenia są uważane za podstawowe objawy schizofrenii.



Trudności diagnostyczne schizofrenii, należy pamiętać o rozróżnianiu

Trudności diagnostyczne schizofrenii, należy pamiętać o rozróżnianiu

zaburzeń podstawowych (takich jak objawy utrwalone, np. omamy) od

zaburzeń podstawowych (takich jak objawy utrwalone, np. omamy) od

wtórnych (do których zalicza się np. brak zatrudnienia lub utrata zaufania).

wtórnych (do których zalicza się np. brak zatrudnienia lub utrata zaufania).



Rozpoznawanie schizofrenii było zawsze wyjątkowo trudne, ale ostatnio

Rozpoznawanie schizofrenii było zawsze wyjątkowo trudne, ale ostatnio

dzięki wprowadzeniu częściowo ustrukturalizowanych wywiadów i

dzięki wprowadzeniu częściowo ustrukturalizowanych wywiadów i

diagnostycznych systemów klasyfikacyjnych (tzn. DSM-IV i ICD-10) stało się

diagnostycznych systemów klasyfikacyjnych (tzn. DSM-IV i ICD-10) stało się

łatwiejsze i b. rzetelne.

łatwiejsze i b. rzetelne.



Poprawa rzetelności diagnostycznej schizofrenii ciągle nie zadawala tych,

Poprawa rzetelności diagnostycznej schizofrenii ciągle nie zadawala tych,

którzy w ogóle podają w wątpliwość sens istnienia pojęcia schizofrenii.

którzy w ogóle podają w wątpliwość sens istnienia pojęcia schizofrenii.

Uważają, że rozpoznanie pozostaje pewnego rodzaju umową, a nie faktem.

Uważają, że rozpoznanie pozostaje pewnego rodzaju umową, a nie faktem.



Chociaż początkowo uznano, że występują dwa typy objawów schizofrenii

Chociaż początkowo uznano, że występują dwa typy objawów schizofrenii

(tzn. pozytywne i negatywne), to ostatnie badania wskazują, że tak

(tzn. pozytywne i negatywne), to ostatnie badania wskazują, że tak

naprawdę można mówić o trzech typach objawów (zubożenie psychoru-

naprawdę można mówić o trzech typach objawów (zubożenie psychoru-

chowe, dezorganizacja, zniekształcenie rzeczywistości).

chowe, dezorganizacja, zniekształcenie rzeczywistości).