Współczynnik
korelacji
rang Spearmana
Rangowanie
• W sytuacji, gdy chcemy zbadać związek dwóch
cech, których nie da się dokładnie zmierzyć, to
możemy badane jednostki uszeregować ze
względu na natężenie jednej cechy i ze względu
na natężenie drugiej cechy.
• Tak uszeregowanym jednostkom przypisujemy
numery miejsca zajmowanego w
uporządkowanym szeregu.
• Jednostce zajmującej w uszeregowaniu wg
badanej cechy pierwsze miejsce przypisujemy 1,
za drugie miejsce- 2, itd..
• Przyporządkowane jednostkom w ten sposób
liczby nazywamy
rangami
, a procedurę
uporządkowania-
rangowaniem
.
Rangowanie cd.
• W rezultacie każdej jednostce
nadajemy 2 rangi:
• Rangę x- wg cechy X i rangę y- wg
cechy Y
• Rangi te porównujemy za pomocą
specjalnej miary.
Współczynnik korelacji
rang Spearmana
• Jedną z miar obliczonych z użyciem
rang jest współczynnik korelacji rang
Spearmana; wyraża się on
następującym wzorem:
Gdzie:
D
i- oznacza róznicę między rangami przypisanymi i-tej jednostce;
N-
oznacza liczbę badanych jednostek.
Współczynnik korelacji
rang Spearmana c.d.
• Współczynnik korelacji rang
Spearmana
przyjmuje wartość z
przedziału [-1, 1] i jego interpretacja
jest analogiczna jak współczynnika
korealcji r
xy.
Znak współczynnika, mówi
o kierunku korelacji (+ oznacza
korelacje dodatnią;
- korealcję ujemną), a jego bezwzględna
wartość o sile związku.
Współczynnik korelacji
rang Spearmana c.d.
• Gdy ρ= 1 lub ρ= -1 wtedy między
cechami istnieje zależność
funkcyjna(całkowity związek),
natomiast ρ= 0 oznacza brak
zwiazku.
PRZYKŁADY:
• Zadanie:
Dwóch lekarzy oceniało oddzielne wyniki
EKG u 10 pacjentów oznaczonych
kolejnymi
literami alfabetu od A do J. Uszeregowanie
pacjentów według ocen obydwu lekarzy
było
następujące:
Zadanie c.d.
Czy istnieje związek między ocenami lekarza I i II.
Jeżeli tak, to jak silny?
Rozwiązanie:
• W celu obliczenia współczynnika
korelacji rang Spearmana budujemy
tabelę roboczą:
Rozwiązanie c.d.:
• Podstawiając do wzoru mamy:
Świadczy to o istnieniu bardzo silnej
korelacji dodatniej pomiędzy ocenami
obydwu lekarzy- im wyższa ocena wyniku
EKG przez I lekarza tym na ogół wyższa
ocena przez II lekarza; im niższa ocena
przez I lekarza, tym niższa ocena przez II
lekarza.