WYKONANIE:

Justyna Ciebień

Katarzyna Kandefer

Kinga Czech

Życie człowieka przez cały czas jego trwania podlega ciągłym

zmianom. Rozwija się dynamicznie na każdej z płaszczyzn:
biologicznej i psychicznej. Już od momentu poczęcia człowiek
ciągle dąży do aktualizacji i polepszania samego siebie. Praca nad
samym sobą obejmuje zmiany na poziomie zachowania, struktur
umysłowych czy też relacji osoba- otoczenie. Dziecko, nastolatek
czy dorosły ciągle musi dokonywać wyborów, podejmować decyzje,
spełniać różne role życiowe i zawodowe w przechodząc przez
kolejne fazy swojego rozwoju. Ponad to każda faza życia jest
ważna zarówno w sferze relacji rodzinnych oraz zawodowych.
Wnosi ona nowe możliwości, wartości społeczne, więc nie jest
wyłącznie osobistą sprawą danej jednostki.

Aby osiągnąć pełną dojrzałość człowiek musi wiele się nauczyć, wiele przejść, pokonać

wiele etapów dorastania i dojrzewania.

Na pełną dojrzałość składa się:



pełna świadomość,



dojrzałość seksualna ,



dojrzałość emocjonalna,



zdolność życia w społeczeństwie,



swoboda porozumiewania się z ludźmi na odpowiednio wysokim poziomie.

Dojrzałość fizyczną i fizjologiczną osiąga człowiek wcześniej niż dojrzałość psychiczną.

Kryterium dojrzałości fizycznej stanowi pełnia sił fizycznych oraz zdolność do prokreacji.
Osiągnięcie dojrzałości psychicznej wymaga przejścia dłuższego i bardziej złożonego
procesu który obejmuje:



sferę intelektualną,



uczuciową,



społeczną i moralną.

Dojrzałość można rozumieć jako pewien idealny wzorzec lub

też jako proces przemian, będący realizacją tego wzorca. W

tym drugim rozumieniu dojrzałość będzie umiejętnym i

mądrym kierowaniem sobą. Okres dorosłości i dojrzałości

cechuje się względną stabilizacją. W przejściu z okresu

dorastania do dojrzałości konkretyzuje się plan życiowy,

który korygowany jest w zetknięciu z samodzielnym życiem

oraz zdobywaniu doświadczeń życiowych.

Rozróżniamy trzy fazy życia dorosłego człowieka, w których to

zarysowują się mniej lub bardziej specyficzne przeobrażenia

i aktualizacja podstawowych zadań jednostki:

•

wczesny okres dorosłości (20 – 40 lat)

•

środkowy okres dorosłości (40 – 60 lat)

•

późny okres dorosłości (od 60 lat)

Wczesny okres dorosłości

Osoba w pierwszym okresie wybiera partnera życiowego, uczy się

życia małżeńskiego. Rozpoczyna życie rodzinne, a co za tym

idzie podejmuje się wychowania dzieci i prowadzenia domu. W

tym okresie podejmuje pracę zawodową oraz wzrasta u niej

poczucie odpowiedzialności obywatelskiej. Jednak większość

zadań skupia się na tworzeniu rodziny jako najmniejszej grupy

społecznej. Przejście z dorastania do dorosłości to czas, kiedy

konkretyzuje się plan życiowy i następuje jego realizacja. Mogą

wówczas wystąpić korekty, lub nawet poważne zmiany

przyjętego planu życiowego dzięki zdobytemu doświadczeniu.

Jest to czas stabilizacji planu życiowego. Dokonuje się proces

dopełnienia

konstrukcji

osobowościowej

poprzez

indywidualne odkrywanie sensu zdarzeń w kontekście

ludzkich dążeń i w efekcie ustalenie dróg, procedur

dochodzenia do tego, co wartościowe. W okresie wczesnej

dorosłości następuje sporo ważnych wydarzeń życiowych,

zwykle pozytywnych, choć ich kwalifikacja zależy od tego,

jak są spostrzegane przez jednostkę.

Środkowy okres dorosłości

Okres ten cechuje się względną stabilizacją, wiąże się z kreatywnością, potrzebą

dokonań, rozszerzeniem kręgów społecznych, pracą zawodową i pełnieniem

różnych ról zawodowych oraz życiem rodzinnym i wzrostem odpowiedzialności

jednostki, specyficznym wzorcem aktywności i powiązań jednostki z otoczeniem.

Osoba dorosła podejmuje i realizuje wiele zadań życiowych:



Pomaga nastoletnim dzieciom stać się szczęśliwymi i odpowiedzialnymi dorosłymi,



Osiąga pełną dojrzałość społeczną i obywatelską,



Osiąga i stara się utrzymać satysfakcjonującą działalność w karierze zawodowej,



Rozwija zainteresowania i hobby stosowne do wieku dojrzałego,

Późny okres dorosłości

Człowiek zrealizowany patrząc na swoje dokonania w

określonym momencie życia uświadamia sobie, że ma już za

sobą swój punkt kulminacyjny. Nie oznacza to jednak

przerwania działalności ani zmniejszenia jej intensywności

lecz przeżycia dokonania swego największego dzieła życia.

Jest to punkt przełomowy w życiu dorosłego człowieka. Coraz

wyraźniej zaznacza się spadek, zaczyna dominować w życiu

kategoria przeszłości. Rozpoczyna się czas starzenia czyli

późny okres dorosłości.

Obniżające się tempo zależy w dużym stopniu od ogólnego

energetycznego

stanu

organizmu,

jak

również

od

wewnętrznej

odporności

człowieka.

Starzenie

jest

przeżywane od wewnątrz i od zewnątrz. Czas gdy dorosły

człowiek wyłącza się z głównego nurtu działania, to ostatni

okres zwany schyłkowym lub właściwej starości. Nasila się

bilansowanie własnego życia. Na podstawie własnej oceny i

oceny innych ludzi kształtuje się ostateczny rezultat życia:

udane lub nie udane, osiągnięcie celu, zadowolenie i

rozczarowanie. Po podsumowaniu swojego dzieła pozostaje

czekanie na kres życia.

Podsumowanie

Powyżej przedstawiono trzy fazy biegu życia człowieka

dorosłego. Trzeba jednak zaznaczyć, że są one
uzależnione od warunków historycznych, środowiska
wychowawczego, stanu zdrowia, wysiłku indywidualnego
włożonego w pracę nad sobą. W różnych zawodach
potrzebne są inne różne dokonania aby osiągnąć dzieło
życia – a to przecież jest celem człowieka dorosłego.
Podsumowując można powiedzieć iż człowiek dojrzały
potrafi dostrzec, zrozumieć i zintegrować wszystkie
wymiary swojego człowieczeństwa.

Ma ponadto realistyczną świadomość, że jest kimś niezwykle wielkim,

gdyż potrafi myśleć i kochać, a jednocześnie jest kimś zagrożonym,

bo potrafi ulegać negatywnym naciskom zewnętrznym oraz

krzywdzić samego siebie. Wie też, że nie może się rozwijać, jeśli

próbuje zaspakajać jakąś sferę własnego człowieczeństwa kosztem

pozostałych sfer oraz że ma do wyboru: łatwe nieszczęście (w

oparciu o szukanie doraźnej przyjemności za wszelką cenę) lub

trudne szczęście w oparciu o miłość i odpowiedzialność. Używając

języka Freuda, człowiek dojrzały i psychicznie silny to ktoś, kto

kieruje się zasadą realizmu, a nie zasadą przyjemności, czyli ktoś,

kto potrafi kochać i pracować.

Bibliografia:



A. E. Gała, Uwarunkowania wychowawcze dojrzałej moralności, Lublin
1992; A. L. McGinnis, Sztuka przyjaźni, Warszawa 1992.



Napierała-Harwas B., Trempała J., red., Psychologia rozwoju człowieka.
Charakterystyka okresów życia człowieka, t. 2 Warszawa 2008



Pilch T., red. n., Encyklopedia XXI w., Warszawa 2003



Wiatrowski Z., Dorastanie, dorosłość i starość człowieka w kontekście
działalności i kariery zawodowej, Radom 2009



http://www.andragogika.wykłady.org.pl Fazy rozwojowe człowieka
dorosłego, 2009

NADUMIERALNOŚĆ

UMIERALNOŚĆ

jest to nadwyżka

natężenia zgonów

mężczyzn w stosunku

do natężenia zgonów

kobiet w tym samym

okresie, na tym

samym terytorium, w

grupach wieku,

grupach społecznych

itd.

jest rozumiana jako

natężenie zgonów w

określonej populacji

(stosunek ogólnej

liczby zgonów do

ogólnej liczby

ludności).

Bibliografia:

Balicki J. i współ., Przemiany ludnościowe. Fakty –
interpretacje – opinie. JPVKSW. Warszawa 2003
Halik J., Starzy ludzie w Polsce. Społeczne i zdrowotne
skutki starzenia się społeczeństwa., JSP, Warszawa
2002
Rogucka E., Uwarunkowania społeczne
nadumieralności mężczyzn w Polsce, Wrocław 1995
Hrynkiewicz j., Uwarunkowania demograficzne
polityki społecznej w Polsce w latach 1990 – 2010,
BSiE, Raport nr 45