Biochemia

Biochemia

Kliniczna

Kliniczna

Biochemia

Biochemia

Kliniczna

Kliniczna

Temat:

Temat:

Bilans wodny i

Bilans wodny i

regulacja plynów ustrojowych

regulacja plynów ustrojowych

Biomedycyna informatyczna

Biomedycyna informatyczna

Bartosz Nadolski

Bartosz Nadolski

Marek Witkowski

Marek Witkowski

Woda

Woda

Woda

Woda



Zawartość wody w organizmie dorosłego

Zawartość wody w organizmie dorosłego

człowieka wynosi ok.. 60%, i waha się w

człowieka wynosi ok.. 60%, i waha się w

zależności od wieku osoby.

zależności od wieku osoby.



U osób bardzo otyłych zawartość wody

U osób bardzo otyłych zawartość wody

nie wynosi więcej niż 55% masy ciała.

nie wynosi więcej niż 55% masy ciała.



U osób chudych woda stanowi ok. 70%

U osób chudych woda stanowi ok. 70%

masy ciała.

masy ciała.

Przestrzenie wodne

Przestrzenie wodne

Przestrzenie wodne

Przestrzenie wodne



W przestrzeni wewnątrzkomórkowej woda

W przestrzeni wewnątrzkomórkowej woda

stanowi 28 litrów

stanowi 28 litrów



W przestrzenie pozakomórkowej woda

W przestrzenie pozakomórkowej woda

stanowi 14 litrów z tego osocze zajmuje 4

stanowi 14 litrów z tego osocze zajmuje 4

litry.

litry.



Całkowity płyn śródmiąższowy

Całkowity płyn śródmiąższowy

wypełniający przestrzeń międzkomórkową

wypełniający przestrzeń międzkomórkową

stanowi 10 litrów.

stanowi 10 litrów.

Elektrolity osocza

Elektrolity osocza

Elektrolity osocza

Elektrolity osocza



W każdym płynie biologicznym suma

W każdym płynie biologicznym suma

stężeń kationów i suma stężeń anionów są

stężeń kationów i suma stężeń anionów są

sobie równe.

sobie równe.



Stężenie jonów sodowych w osoczu krwi

Stężenie jonów sodowych w osoczu krwi

wynosi 135-145mmol/l

wynosi 135-145mmol/l



Stężenie jonów potasowych 3.5-5.0 mmol/l.

Stężenie jonów potasowych 3.5-5.0 mmol/l.



Stężenie potasu w krwinkach czerwonych

Stężenie potasu w krwinkach czerwonych

jest 25-krotnie większe niż w osoczu.

jest 25-krotnie większe niż w osoczu.



Jonem dominującym osocza jest jon

Jonem dominującym osocza jest jon

chlorkowy o stężeniu 100-110mmol/l

chlorkowy o stężeniu 100-110mmol/l

Bilans wody

Bilans wody

Bilans wody

Bilans wody



Dobowe spożycie wody wynosi 0.5-2.5l i

Dobowe spożycie wody wynosi 0.5-2.5l i

tyle wody wydala się na zewnątrz,

tyle wody wydala się na zewnątrz,

większość z moczem

większość z moczem



Szybkość wydalania moczu wynosi 0.5-

Szybkość wydalania moczu wynosi 0.5-

15ml/min. I zależy przede wszystkim od

15ml/min. I zależy przede wszystkim od

ilości spożytych płynów.

ilości spożytych płynów.



Dobowa objętość moczu nie zmniejsza się

Dobowa objętość moczu nie zmniejsza się

nigdy poniżej 400ml, jest to objętość wody

nigdy poniżej 400ml, jest to objętość wody

potrzebnej do rozpuszczenia ok.. 40 g

potrzebnej do rozpuszczenia ok.. 40 g

związków stałych wydalanych w dobowej

związków stałych wydalanych w dobowej

porcji moczu

porcji moczu

Bilans wodny

Bilans wodny

Bilans wodny

Bilans wodny



Wydalanie wody z kałem jest

Wydalanie wody z kałem jest

odbiciem procesów wchłaniania i

odbiciem procesów wchłaniania i

wydzielania elektrolitów w

wydzielania elektrolitów w

przewodzie pokarmowym.

przewodzie pokarmowym.



Utrata wody z potem i powietrzem

Utrata wody z potem i powietrzem

wydechowym praktycznie biorąc nie

wydechowym praktycznie biorąc nie

podlega regulacji i dobowe straty

podlega regulacji i dobowe straty

wynoszą ok.. 1 litra, a utrata jonów

wynoszą ok.. 1 litra, a utrata jonów

sodowych sięga 30 mmoli.

sodowych sięga 30 mmoli.

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego



Zrównoważony bilans wodny jest

Zrównoważony bilans wodny jest

utrzymywany dzięki układowi regulującemu

utrzymywany dzięki układowi regulującemu

spożycie oraz wydalanie wody przez nerki.

spożycie oraz wydalanie wody przez nerki.



Pragnienie i wydzielanie wazopresyny

Pragnienie i wydzielanie wazopresyny

(h.antydiuretyczny) stanowią efektywny

(h.antydiuretyczny) stanowią efektywny

układ zapewniający stałość ciśnienia

układ zapewniający stałość ciśnienia

osmotycznego płynów ustrojowych.

osmotycznego płynów ustrojowych.



Układ dostosowuje się do stosunkowo

Układ dostosowuje się do stosunkowo

dużych zmian podaży oraz utraty wody

dużych zmian podaży oraz utraty wody

ustrojowej.

ustrojowej.

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

W skład układu regulującego wchodzą:

W skład układu regulującego wchodzą:



Kom. Zaopatrzone w osmoreceptory,

Kom. Zaopatrzone w osmoreceptory,

umiejscowione w podwzgórzu oraz

umiejscowione w podwzgórzu oraz

układzie wrotnym wątroby.

układzie wrotnym wątroby.



Układ integrujący, umiejscowiony w

Układ integrujący, umiejscowiony w

ośrodkowym układzie nerwowym

ośrodkowym układzie nerwowym



Neurowydzielniczy mechanizm

Neurowydzielniczy mechanizm

wytwarzający wazopresynę

wytwarzający wazopresynę



Mechanizm nerkowy wytwarzający

Mechanizm nerkowy wytwarzający

wazopresynę.

wazopresynę.

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja osmotyczna:

Regulacja osmotyczna:



Zwiększanie osmolarnosci osocza

Zwiększanie osmolarnosci osocza

powoduje przemieszczanie wody z

powoduje przemieszczanie wody z

komórek osmoreceptorowych

komórek osmoreceptorowych

podwzgórza na zewnątrz, powoduje to

podwzgórza na zewnątrz, powoduje to

zwiększenie wyładowań impulsów z

zwiększenie wyładowań impulsów z

tych neuronów do komórek

tych neuronów do komórek

wydzielniczych jądra nadwzrokowego.

wydzielniczych jądra nadwzrokowego.

Komórki te zwiększają wydzielanie

Komórki te zwiększają wydzielanie

wazopresyny do krwi.

wazopresyny do krwi.

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego



Związki osmotycznie czynne (mocznik,

Związki osmotycznie czynne (mocznik,

glukoza) nie pobudzają wydzielania

glukoza) nie pobudzają wydzielania

wazopresyny.

wazopresyny.



Chlorek sodowy a także heksozy silnie

Chlorek sodowy a także heksozy silnie

pobudzają do wydzielania wazopresyny.

pobudzają do wydzielania wazopresyny.



Wazopresyna posiada swoje receptory

Wazopresyna posiada swoje receptory

na błonie antylumnialnej komórek

na błonie antylumnialnej komórek

kanalików dystalnych nerek, gdzie

kanalików dystalnych nerek, gdzie

dochodzi do pobudzenia zwrotnego

dochodzi do pobudzenia zwrotnego

wchłaniania ody.

wchłaniania ody.

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego



Reakcja nerek jest szybka na działanie

Reakcja nerek jest szybka na działanie

wazopresyny i nie przekracza kilku

wazopresyny i nie przekracza kilku

minut.

minut.



Okres półtrwania wazopresyny w osoczu

Okres półtrwania wazopresyny w osoczu

wynosi 10-20min.

wynosi 10-20min.



Wątroba i nerki są głównymi narządami

Wątroba i nerki są głównymi narządami

gdzie dochodzi do rozkładu wazopresyny.

gdzie dochodzi do rozkładu wazopresyny.

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego



Istnieje ścisła zależność pomiędzy

Istnieje ścisła zależność pomiędzy

wartością osmolalności osocza i

wartością osmolalności osocza i

wydalanego moczu.

wydalanego moczu.



Wartość progowa dla wydzielenia

Wartość progowa dla wydzielenia

wazopresyny wynosi 257do 290mOsm x

wazopresyny wynosi 257do 290mOsm x

kg, przeciętnie 280 mOsm x kg.

kg, przeciętnie 280 mOsm x kg.



Mechanizm pragnienia jest sprzężony

Mechanizm pragnienia jest sprzężony

ściśle z osmolalnością płynu

ściśle z osmolalnością płynu

pozakomórkowego, przekroczenie ok.

pozakomórkowego, przekroczenie ok.

295 mOsmpowoduje uczucie pragnienia.

295 mOsmpowoduje uczucie pragnienia.

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja hemodynamiczna:

Regulacja hemodynamiczna:



Zmiany objętości płynu

Zmiany objętości płynu

pozakomórkowego są rejestrowane przez

pozakomórkowego są rejestrowane przez

receptory położone w przedsionkach

receptory położone w przedsionkach

serca, łuku aorty i w aparacie

serca, łuku aorty i w aparacie

przykłębkowym nerek.

przykłębkowym nerek.



Największym bodźcem do wydzielania

Największym bodźcem do wydzielania

wazopresyny jest zwiększenie

wazopresyny jest zwiększenie

osmolalności osocza krwi.

osmolalności osocza krwi.

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja bilansu

Regulacja bilansu

wodnego

wodnego

Regulacja objętości płynów ustrojowych

Regulacja objętości płynów ustrojowych



Objętość płynu pozakomórkowego jest

Objętość płynu pozakomórkowego jest

funkcją całkowitej zawrtości sodu w

funkcją całkowitej zawrtości sodu w

organizmie, która wynosi 3700 mmol,

organizmie, która wynosi 3700 mmol,

ztego 75% jest wymienialna

ztego 75% jest wymienialna



Im większa zawartość Na w

Im większa zawartość Na w

organizmie tym większa jest objętość

organizmie tym większa jest objętość

płynu pozakomórkowego

płynu pozakomórkowego

Hormonalna i nerwowa

Hormonalna i nerwowa

regulacja objętości płynu

regulacja objętości płynu

pozakomórkowego

pozakomórkowego

Hormonalna i nerwowa

Hormonalna i nerwowa

regulacja objętości płynu

regulacja objętości płynu

pozakomórkowego

pozakomórkowego

W skład układu wchodzą:

W skład układu wchodzą:



Receptory wrażliwe na zmiany objętości

Receptory wrażliwe na zmiany objętości

łożyska naczyniowego, zwane receptorami

łożyska naczyniowego, zwane receptorami

objętościowymi, oraz baroreceptory

objętościowymi, oraz baroreceptory



Przedsionkowy czynnik natriuretyczny-ANF

Przedsionkowy czynnik natriuretyczny-ANF

wytwarzany przez przedsionki serca

wytwarzany przez przedsionki serca



Układ renina-angiotensyna

Układ renina-angiotensyna



Aldosteron wytwarzany w korze nadnerczy

Aldosteron wytwarzany w korze nadnerczy



Nerwy nerkowe, których zakończenia są

Nerwy nerkowe, których zakończenia są

rozmieszczone wzdłuż całego nefronu

rozmieszczone wzdłuż całego nefronu

Receptory objętościowe i

Receptory objętościowe i

baroreceptory

baroreceptory

Receptory objętościowe i

Receptory objętościowe i

baroreceptory

baroreceptory

Receptory te są umieszczone w :

Receptory te są umieszczone w :



Przestrzeniach serca

Przestrzeniach serca



Duzych naczyniachwątroby

Duzych naczyniachwątroby



Zatoce szyjnej i łuku aorty

Zatoce szyjnej i łuku aorty



Aparacie przykłębkowym nerek

Aparacie przykłębkowym nerek

Przedsionkowy czynnik

Przedsionkowy czynnik

natriuretyczny

natriuretyczny

Przedsionkowy czynnik

Przedsionkowy czynnik

natriuretyczny

natriuretyczny



Zwiększenie objętości płynu

Zwiększenie objętości płynu

pozakomórkowego powoduje pobudzanie

pozakomórkowego powoduje pobudzanie

receptorów przedsionków serca, przez co

receptorów przedsionków serca, przez co

zwiększa się wydzielanie przedsionkowego

zwiększa się wydzielanie przedsionkowego

czynnika natriuetycznego (ANF),

czynnika natriuetycznego (ANF),

wytwarzanego w miocytach przedsionków

wytwarzanego w miocytach przedsionków



ANF zwiększa natriurezę i diurezę, hamuje

ANF zwiększa natriurezę i diurezę, hamuje

wydzielanie reniny i blokuje pobudzoną

wydzielanie reniny i blokuje pobudzoną

angiotensynę

angiotensynę

KONIEC

KONIEC

KONIEC

KONIEC