Szereg zaburzeń w rozwoju

somatycznym człowieka wywołanych
jest

nieprawidłowościami w regulacji

neurohormonalnej

. Spośród nich

należy wymienić m.in.:

- zaburzenia wzrastania związane z

nieprawidłowym wydzielaniem hormonu wzrostu

- zaburzenia funkcjonowania tarczycy
- cukrzycę (insulinozależną)
- zaburzenia dojrzewania płciowego

- Karłowatość przysadkowa
- Gigantyzm
- Akromegalia

- cechuje niedobór hormonu wzrostu. Już między
1 a 3 rokiem życia tempo wzrastania ulega
zwolnieniu. Niedobór wzrostu z wiekiem staje się
coraz bardziej widoczny i w wieku szkolnym wynosi
ok. 16-30cm. W przypadku karłowatości
przysadkowej stwierdza się znaczne opóźnienie
wieku kostnego, radiogramy czaszki ujawniają
wyraźną dysproporcję między prawidłowymi
w stosunku do wieku rozmiarami części twarzowej
które są zatrzymane na poziomie dzieci 2-5 letnich.
Dojrzewanie płciowe występuje późno i przebiega
powoli. Poprzez podawanie hormonu wzrostu
można uzyskać przyrost wysokości ciała do 30cm.

- jest chorobą cechującą się

nadmiernym wzrostem (powyżej 200 cm u
mężczyzn i 190 cm u kobiet).
Gigantyzm przysadkowy rozpoczyna się w
dzieciństwie lub młodości kiedy nie doszło
jeszcze do zrostu nasad kości z trzonami.
Nadmiernie szybki skok wzrostu zachodzi
zwykle między 10 a 12 rokiem życia.
Pomimo okazałego wzrostu i silnego
rozwoju mięśni osoby takie są słabe łatwo
się męczą i są mało sprawne fizycznie.

- choroba zależna od nadmiernego

wydzielania hormonu wzrostu u osób dorosłych.
W następstwie nadmiaru hormonu wzrostu
dochodzi do postępującego rozrostu chrząstek
(żebrowych, stawowych, nosa, uszu, krtani).
Twarz jest charakterystycznie zmieniona rysy
pogrubiałe wydłużona żuchwa, powiększone są
także dłonie i stopy. Cechy fizyczne
akromegalii mogą jednak także wystąpić u dzieci
przed ukończeniem wzrastania, jeśli nadmiar
hormonu wzrostu jest duży i trwa dostatecznie
długo.

-

Niedoczynność tarczycy

-

Choroba Gravesa-Basedowa

- wynika z różnych przyczyn. Może być wrodzona,

związana z niedorozwojem lub całkowitym

brakiem tarczycy, wrodzonymi błędami syntezy

hormonów tarczycy lub podwzgórzowo-

przysadkową niedoczynności tarczycy.

Niedoczynność nabyta może być skutkiem np.

endemicznego niedoboru jodu. Konsekwencją

niedoboru hormonów u niemowląt jest znacznie

opóźnienie rozwoju i dojrzewania zarówno

somatycznego, jak i psychicznego. W

późniejszym wieku występuje opóźnione

ząbkowanie, opóźnione tempo wzrastania i

pokwitania, spowolnienie, senność, powiększenie

tarczycy.

- Charakteryzuje się przyspieszeniem procesów

metabolicznych we wszystkich tkankach. Jest to

wynikiem nadprodukcji hormonów tarczycy najczęściej

na skutek autoimmunizacji tarczycy. U niemowląt i

małych dzieci zdarza się bardzo rzadko, największa

ilość przypadków dotyczy okresu dojrzewania. Choroba

ta występuje 3-5 razy częściej u płci żeńskiej niż

męskiej. Uwarunkowana jest genetycznie, ale

czynnikiem przyspieszającym jej rozwój może być silny

stres emocjonalny. Objawy choroby to nerwowość i

chwiejność emocjonalna, męczliwość, pogorszenie

uwagi. Do innych objawów możemy zaliczyć potliwość,

drżenia mięśniowe, przyspieszenie wzrastania i

dojrzewania kostnego, powiększenie tarczycy.

- jest chorobą ogólnoustrojową,

charakteryzującą się zaburzeniami

metabolizmu węglowodanów, a także

tłuszczów i białek. Zaburzenia metaboliczne są

wynikiem braku biologicznego działania

insuliny. Brak ten może być skutkiem zaburzeń

wydzielania insuliny. Dla zaawansowanego

stany chorobowego charakterystyczne są

różnorodne powikłania jak: utrata wzroku,

zaburzenia czynności nerek, zmniejszona

odporność na infekcje. Ponad 90% przypadków

to tzw. cukrzyca typu II(cukrzyca wieku

dojrzałego insulinoniezależna). Rozwija się

zwykle u osób z nadwagą.

- określana jako cukrzyca typu I (wieku

młodzieńczego) rozwija się w młodym wieku.

Wówczas w wyniku procesu

autoimmunologicznego następuje

nieodwracalna destrukcja komórek B trzustki,

co prowadzi do utraty zdolności wydzielania

insuliny. Brak insuliny powoduje hiperglikemię

– podwyższony poziom glukozy we krwi. Nie

dochodzi wówczas do jej całkowitej resorpcji

w kanalikach nerkowych i w efekcie stwierdza

się obecność glukozy w moczu. Obserwuje się

również wzmożone pragnienie, częste

oddawanie moczu, postępujące odwodnienie i

utratę masy ciała.

-

Przedwczesne przekwitanie

-

Opóźnione wzrastanie i pokwitanie

Jest to choroba, w której dochodzi wystąpienia

objawów pokwitania u dziewcząt przed 8, a u

chłopców przed 10 rokiem życia. W zależności od

przyczyn wyróżniamy:
- przedwczesne pokwitanie prawdziwe,
- przedwczesne pokwitanie

nadnerczowe,
- przedwczesne pokwitanie gonadalne.

Przedwczesne pokwitanie cechuje się

występowaniem regularnych miesiączek i

jajeczkowania u dziewcząt i prawidłowej

spermatogenezy.

Opóźnione wzrastanie skojarzone z późniejszym

występowaniem dojrzewania płciowego

występuje niemal wyłącznie u chłopców,

rodzinnie lub u osób z wcześniactwem, lub

długotrwałymi chorobami w dzieciństwie.

Badani rosną wolniej niż dzieci zdrowe. Poza

umiarkowanym niedoborem wysokości ciała

wynoszącym zwykle 12-22 cm nie ma innych

objawów chorobowych. W wieku 14-16 lat

chorzy mają narządy płciowe tej samej

wielkości co zdrowi chłopcy o 3-4 młodsi.

Dojrzewanie płciowe występuje dopiero

między 17-20 rokiem życia, lecz w latach

następnych jest całkowicie prawidłowe.