Przygotował Mariusz Zieliński
Gr. 2bw
zadawanie paszy oraz umożliwienie swobodnego
dostępu do niej,
kontrola stanu korytarzy, poideł i stacji paszowej,
regularne czyszczenie stref wypoczynku oraz
korytarzy komunikacyjnych,
nadzór i rejestracja stanu zdrowia i wydajności,
zabiegi rutynowe (przemieszczanie w grupach,
pielęgnacja racic, ważenie, badania krwi, stanu
zdrowia wymion i in.),
izolowanie i leczenie zwierząt chorych,
obserwacja stada i rozpoznanie sygnałów alarmowych
(pobranie paszy i wody, jakość mleka, aktywność
ruchowa, odpoczynek i przeżuwanie).
Przygotowywanie aparatów udojowych
Wejście krów na stanowiska
Czyszczenie natryskowe
Dezynfekcja przedudojowa
Przeddój - polega na zdojeniu pierwszych trzech strug
mleka z każdej ćwiartki do przedzdajacza, tzn. kubka albo
innego naczynia, które jest wyposażone w czarną, a zatem
kontrastującą z kolorem mleka płytkę. W pierwszych strugach
mleka najłatwiej dostrzec zmiany, które świadczą o stanie
zapalnym wymienia, tj. krew, ropa, strzępki ściętego mleka
czy nadmierna wodnistość. Przy negatywnym wyniku oceny
mleka podczas przeddoju, należy zaniechać doju
mechanicznego. Taką krowę należy wydoić ręcznie i poddać
leczeniu. W trakcie przeddoju następuje usunięcie pierwszych,
zawierających największą liczbą drobnoustrojów, partii mleka.
Mycie wymienia - mocno zabrudzone wymię trzeba umyć
ciepłą wodą z dodatkiem środka dezynfekcyjnego, po umyciu
starannie wytrzeć. Przeznaczone do tego ściereczki należy
codziennie prać i gotować. Najlepiej jednak używać
papierowe ręczniki jednorazowego użytku. Jeśli wymię nie
jest zabrudzone, wystarczy oczyścić je na sucho z kurzu.
Mycie wymion przed dojem pozwala zmniejszyć początkową
liczbę bakterii nawet o 75%.
Masaż wymienia i strzyków - wykonywany jest okrężnymi
ruchami, w celu uruchomienia mechanizmu, który powoduje
wzrost poziomu oksytocyny i ciśnienia wewnętrznego w
wymieniu. Przeważnie łączny czas stymulacji powinien
wynosić ok. 1 minuty.
Dój ręczny. Dojarz przystępuje do niego po zakończeniu
masażu. W większości małych gospodarstw dój jest
wykonywany ręcznie. Taki dój należy wykonywać przez
piąstkowanie - obejmowanie kciukiem i palcem wskazującym
nasady strzyka i zaciskanie kolejnych palców na strzyku, co
wywołuje wyciskanie mleka. Przy bardzo krótkich strzykach
dozwolone jest osmykiwanie - dój polegający na przesuwaniu
kciuka i palca wszkazującego od nasady ku końcowi strzyka.
Dój mechaniczny zaczyna się od założenia kubków
udojowych na strzyki. Po uruchomieniu podciśnienia, kubki
udojowe zakłada się od najdalszego strzyka zaczynając.
Należy uważać, by kubek nie zassał powietrza i żeby nie
dotknąć nim ściółki. Podczas doju należy śledzić przepływ
mleka przez przezroczysty przewód albo kolektor, by nie
zezwolić na pustodój - dojenie opróżnionego wymienia.
Pustodój skutkować może uszkodzeniem tkanek i naczyń
krwionośnych w wymieniu, co sprawia ból krowie i może być
powodem schorzeń wymienia.
Podój mechaniczny - sygnałem do jego rozpoczęcia jest
zmniejszenie się ilości przepływającego mleka. Jego zadanie to
całkowite wydojenie krowy. Polega na obciągnięciu jedną ręką
kolektora w dół; przeciwdziała to wspinaniu się kubków
udojowych na prawie opróżnione wymię oraz blokowaniu spływu
mleka. Drugą ręką przeprowadza się masaż poudojowy
dodajanych ćwiartek. Kończąc podój trzeba zamknąć zawór,
odcinając połączenie kubków z przewodami podciśnienia i po
chwili zdjąć je delikatnie z wymienia krowy. Gwałtowne zrywanie
kubków z wymienia jest niedopuszczalne.
Dezynfekcja poudojowa
Wyjście krów ze stanowisk
Przeganianie zwierząt
Wymię zaraz po doju jest najbardziej narażone na zakażenie,
bowiem przewód strzykowy jest otwarty, a w wymieniu jest
nieduże podciśnienie. Sprzyja to wnikaniu bakterii do wnętrza
wymienia. Dlatego bezpośrednio po zdjęciu kubków udojowych
należy zanurzyć strzyki w roztworze płynu dezynfekcyjnego i
zapobiec kładzeniu się krów przez ok. 30 minut (np. przez
podanie smakowitej paszy). Należy również zapewnić im dostęp
do wody.
Zasuszenie krowy na okres min 50 dni przed
spodziewana datą porodu jest niezbędne. Nie chodzi tu
tylko o sama krowę, ale przede wszystkim o uzyskanie
zdrowego i silnego cielaka. Potrzeby krowy zasuszonej są
zbliżone do potrzeb krowy produkującej około 7-10 litrów. W
8 miesiącu ciąży cielak przyrasta 16 % masy ciała a w 9
miesiącu 60 % masy końcowej ciała. Potrzeby rosnącego
płodu są duże i dotyczą głównie przyrostu masy mięśniowej.
Kluczem do dobrego rozwoju cielaka jest zatem dobrze
zbilansowane żywienie matki podczas okresu zasuszenia.
Tak więc prace przy krowach zasuszonych będą w dużej
mierze ograniczały się do własciwego sposobu żywienia.
W okresie zasuszenia podajemy praktycznie tylko pasze
objętościowe 11-12 kg dziennie
W nocy krowa powinna dostawać słomę i powinna jej zjeść
około 3-4 kg.
Maksymalnie możemy podać 0,5 - 0,8 kg pasz białkowych
(soja, rzepak, otręby). Jeśli siano lub kiszonka są złej jakości
Podajemy składniki mineralne
Nie stosujemy lizawek
W okresie zasuszenia ważne jest określenie kondycji krów w
5 punktowej skali BCS- body condition score (krowy
powinny chodzić w okres zasuszenia w kondycji 3,0-3,5 pkt)
Zabezpieczenie strzyków antybiotykiem przy zasuszaniu
Normy
Pobranie
suchej
masy, kg
Energia
Białko
Ca P
g
DLG
MJ
nBO
6-4 tyg. przed
wycieleniem
10,0
49,5
1070
40
2
5
3 tyg. do wycielenia
56,0
1165
INRA
JPM
BTJ
8 miesiąc ciąży
11-15
6,6
530
52
3
2
9 miesiąc ciąży
7,6
600
61
3
5
NRC
Mcal
Białko
metaboliczne
240 dzień ciąży
12,7
12,3
766,5
55
2
8
270 dzień ciąży
12,1
12,7
792,9
55
2
8
279 dzień ciąży
8,9
12,8
712,8
43
2
3