Witam Państwa na wykładzie z
podstaw makro-ekonomii, :)…

WYDATKI A WIELKOŚĆ

PRODUKCJI

W GOSPODARCE I

(

MODEL POPYTOWY

GOSPODARKI

)

John Maynard KEYNES (1883–1946)

Jego

głównym

dziełem

jest

Ogólna

teoria

zatrudnienia, procentu i pieniądza opublikowana w
1936 roku (pierwsze wydanie polskie 1956),
kwestionująca

zasady

liberalnej

myśli

ekonomicznej. Teorie Keynesa były reakcją na
kryzys

ekonomiczny

lat

30.

wieku

(zapoczątkowany w 1929 roku w USA) i pomogły
ustabilizować sytuację gospodarczą w Europie po II
wojnie światowej. (…). Od lat 70. XX wieku do
dzisiaj monetaryzm i neoliberalizm wypierają myśl
Keynesa i jego zwolenników (keynesistów) ze
świadomości społecznej.
(Za:
http://pl.wikipedia.org/wiki/John_Maynard_Keynes).

Michał KALECKI (1899-1970)

„Na trzy lata przed Keynesem opublikował Próbę
teorii koniun-ktury (1933), w której podjął
kwestię wpływu popytu globalnego na rozmiary i
strukturę dochodu narodowego, wskazując w niej
na decydującą rolę inwestycji. (…) W Teorii
dynamiki gospodar-czej (1954) zawarł syntezę
badań nad procesami wzrostu gospo-darki
rynkowej. Sam Kalecki twierdził, iż w dużym
stopniu wy-przedził Keynesa co do zasad
sformułowanych przez niego w Ogólnej Teorii, a
jego artykuły z lat 1933-1935 publikowane były w
języku polskim lub francuskim i przez to
pozostały praktycz-nie niezauważone”.
------------------------------------
(Za:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Micha

%C5%82_Kalecki).

Przyjrzyjmy się „

DWUSEKTOROWEJ

” gospodarce

(bez państwa i zagranicy) o

STABILNYCH CENACH

NIE

PEŁNI

WYKO-RZYSTANYCH

MOŻLIWOŚCIACH PRODUKCYJNYCH

W tej gospodarce:

Y=PNB=PKB=PNN

--------

* Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

W tej gospodarce:

Y=PNB=PKB=PNN

--------

* Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

Pochodne w stosunku do PKB mierniki
efektów pracy społeczeństwa

■

RÓWNOWAGĄ KRÓTKOOKRESOWĄ

nazywamy

stan, kie-dy przedsiębiorstwa produkują tyle dóbr
finalnych, ile wszyscy chcą kupić.

=AE

– odpowiadająca równowadze produkcja w

gospodarce.

– zagregowane wydatki planowane (ang.

aggregated expendi-tures, AE) w gospodarce.

1. RÓWNOWAGA KRÓTKOOKRESOWA

NAJPROST-SZEJ GOSPODARCE

=AE

– odpowiadająca równowadze produkcja w

gospodarce.

– zagregowane wydatki planowane (ang.

aggregated expendi-tures, AE) w gospodarce.

Zwróć uwagę na

STABILNOŚĆ

tej sytuacji!

To jest równowaga tego
typu…

=AE

Zwróć uwagę na

STABILNOŚĆ

tej sytuacji!

To jest równowaga tego
typu…

…a nie tego typu.

=AE

Zwróć uwagę na

STABILNOŚĆ

tej sytuacji!

=AE

Uwaga! Chodzi o

RZECZYWISTĄ

produkcję, Y, w

gospodarce, a nie o produkcję

POTENCJALNĄ

…

■

RZECZYWISTA PRODUKCJA

stanowi ilość

dóbr naprawdę wytworzoną w gospodarce.
Natomiast

POTENCJALNA

PRO-DUKCJA

odpowiada

hipotetycznemu

całkowitemu

wykorzysta-niu zasobów tej gospodarki.

■

POTENCJALNA

PRODUKCJA

odpowiada

hipotetycznemu

całkowitemu

wykorzystaniu

zasobów tej gospodarki.

Kiedy rzeczywista produkcja w gospodarce
równa się pro-dukcji potencjalnej, na
rynkach czynników nie ma ani nadwyżki
oferowanej

ilości

zasobów

nad

zapotrzebowa-niem na zasoby, ani nadwyżki
zapotrzebowania

zasoby

nad

ich

zaoferowaną ilością. Oznacza to, że na
rynkach czynników panuje równowaga.

DYGRESJA

W długim okresie zmiany potencjalnej produkcji,
Y

, są nazywane

WZROSTEM GOSPODARCZYM

. W

okresie krótkim, którego dotyczy nasz model
popytowy

gospodarki,

zmiany

zagregowanych

wydatków, AE

, powodują, że rzeczywista wielkość

produkcji,

odchyla

się

produkcji

potencjalnej, Y

DYGRESJA CD.

W długim okresie zmiany potencjalnej produkcji,
Y

, stanowią WZROST GOSPODARCZY. W okresie

krótkim, którego dotyczy nasz model popytowy
gospodarki, zmiany zagregowanych wydat-ków,
AE

, powodują, że rzeczywista wielkość produkcji,

waha

się

wokół

wielkości

produkcji

potencjalnej, Y

KONIEC DYGRESJI

W opisanej sytuacji planowane zagregowane
wydatki w gospodar-ce, AE

składają się z dwóch

części:

Planowane

WYDATKI

KONSUMPCYJNE

gospodarstw domo-wych (ang. consumption, C

)

- Planowane

WYDATKI INWESTYCYJNE

prywatnych

przedsię-biorstw, I

(ang. investment, I).

= C

+ I

=AE

= KSK Y

+ C

■

Dla różnych wielkości dochodu do dyspozycji

gospodarstw do-mowych, Y

, funkcja konsumpcji

wskazuje

wielkość

planowanej

konsumpcji

całkowitej, C

KONSUMPCJA I OSZCZĘDNOŚCI

Funkcja konsumpcji opisuje zależność C

od Y (i

) (ceteris paribus). Wielkość konsumpcji zależy

od poziomu

KSK

■

KRAŃCOWA SKŁONNOŚĆ DO KONSUMPCJI

KSK, jest to parametr, który określa, jaka część
przyrostu dochodu, Yd, zostaje przeznaczona na
konsumpcję.

■

KONSUMPCJA AUTONOMICZNA

, C

, jest to

konsumpcja, która nie zależy od bieżącej wielkości
produkcji i dochodu, Y

= KSK Y

+ C

Zmiany Y

powodują przesunięcia wzdłuż wykresu

funkcji kon-sumpcji, a np. zmiany wielkości
majątku gospodarstw domowych przesuwają cały
ten wykres.

tga = KSK

Yd=Y

= KSK•Y

+ C

= KSK Y

+ C

■

Dla różnych wielkości dochodu do dyspozycji,

, funkcja osz-czędności wskazuje wielkość

planowanych oszczędności, S

= KSO•Y

- C

Funkcja oszczędności opisuje zależność S

od Y i

. Na S

jest przeznaczana stała część Y

, której

wielkość zależy od

KSO (krań- cowej skłonności do

oszczędzania)

(KSO = 1 – KSK).

-C

tgβ = KSO

=KSO•Y

-C

Funkcja oszczędności opisuje zależność S

od Y i

. Na S

jest przeznaczana stała część Y

, której

wielkość zależy od

KSO (krań- cowej skłonności do

oszczędzania)

(KSO = 1 – KSK).

-C

tgβ = KSO

=KSO•Y

-C

Funkcja oszczędności opisuje zależność S

od Y i

. Na S

jest przeznaczana stała część Y

, której

wielkość zależy od

KSO (krań- cowej skłonności do

oszczędzania)

(KSO = 1 – KSK).

-C

tgβ = KSO

=KSO•Y

-C

■

Funkcja inwestycji opisuje zależność I

firm od

Y i Y

W DA-NYM OKRESIE

inwestycje nie zależą

od Y i Y

INWESTYCJE

Ważne czynniki wpływające na I

w długim

okresie

- Przewidywana stopa zysku

Ważne czynniki wpływające na I

w długim

okresie

- Przewidywana stopa zysku

-Wysokość stopy procentowej

Ważne czynniki wpływające na I

w długim

okresie

- Przewidywana stopa zysku

- Wysokość stopy procentowej

-Tempo i kierunki postępu technicznego

Ważne czynniki wpływające na I

w długim

okresie

- Przewidywana stopa zysku

- Wysokość stopy procentowej

- Tempo i kierunki postępu technicznego

-Ceny dóbr inwestycyjnych i koszty ich
eksploatacji

Ważne czynniki wpływające na I

w długim

okresie

- Przewidywana stopa zysku

- Wysokość stopy procentowej

- Tempo i kierunki postępu technicznego

- Ceny dóbr inwestycyjnych i koszty ich
eksploatacji

-Oczekiwania producentów

Ważne czynniki wpływające na I

w długim

okresie

- Przewidywana stopa zysku

- Wysokość stopy procentowej

- Tempo i kierunki postępu technicznego

- Ceny dóbr inwestycyjnych i koszty ich
eksploatacji

- Oczekiwania producentów

Stopień

wykorzystania

majątku

produkcyjnego

= AE

(1)

USTALAMY WIELKOŚĆ PRODUKCJI, KTÓRA
OD-POWIADA

RÓWNOWADZE

GOSPODARCE, Y

= AE

(1)

= C

+ I

(2)

USTALAMY WIELKOŚĆ PRODUKCJI, KTÓRA
OD-POWIADA

RÓWNOWADZE

GOSPODARCE, Y

USTALAMY WIELKOŚĆ PRODUKCJI, KTÓRA
OD-POWIADA

RÓWNOWADZE

GOSPODARCE, Y

= AE

(1)

= C

+ I

(2)

= C

+ I

(3)

45°

A teraz posłużymy się rysunkiem…

Na rysunku (a) linia 45° składa się z punktów, w
których Y jest równa AE

= AE

= C

+ I

A teraz posłużymy się rysunkiem…

Na rysunku (b) AE

zależą od Y. Na AE

składają

się: C

i I

(AE

= C

+ I

45°

= C

+ I

A teraz posłużymy się rysunkiem…

Na rysunku (a) linia 45° składa się z punktów, w
których Y jest równa AE

. Na rysunku (b) AE

zależą od Y. Na AE

składają się: C

i I

45°

= C

+ I

A teraz posłużymy się rysunkiem…

Na rysunku (a) linia 45° składa się z punktów, w
których Y jest równa AE

. Na rysunku (b) AE

zależą od Y. Na AE

składają się: C

i I

= AE

(1)

= C

+ I

(2)

Tylko w punkcie przecięcia się linii 45° z wykresem
funkcji plano-wanych zagregowanych wydatków
(tzw. krzyż keynesowski ) Y jest równa AE

, czyli

gospodarka znajduje się w stanie krótkookreso-wej
równowagi (Y

=AE

45°

= C

+ I

= AE

(1)

= C

+ I

(2)

= C

+ I

(3)

45°

= C

+ I

Istnieje tylko jedna wielkość produkcji, Y, przy
której

planowane

zagregowane

wydatki

gospodarce, AE

, zrównują się z tą właś-nie

wielkością produkcji, Y.

= AE

(1)

= C

+ I

(2)

= C

+ I

(3)

PRZYKŁAD LICZBOWY:

=0,7•Y

=60

PRZYKŁAD LICZBOWY:

=0,7•Y

=60

więc:

=0,7•Y+60

PRZYKŁAD LICZBOWY:

=0,7•Y

=60

więc:

=0,7•Y+60

Y= AE

PRZYKŁAD LICZBOWY:

=0,7•Y

=60

więc:

=0,7•Y+60

Y= AE

więc:

Y=C

=0,7•Y+60

PRZYKŁAD LICZBOWY:

=0,7•Y

=60

więc:

=0,7•Y+60

Y= AE

więc:

Y=C

=0,7•Y+60

więc:

Y=200.

MNOŻNIK

W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I

ZAGRA-NICY (procesy mnożnikowe, mnożnik-
liczba)

MNOŻNIK

W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I

ZAGRA-NICY

1.ΔI

(albo: ΔG, ΔX…)

MNOŻNIK

W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I

ZAGRA-NICY

1.ΔI

2.KSK•ΔI

MNOŻNIK

W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I

ZAGRA-NICY

1.ΔI

2.KSK•ΔI

3.(KSK• ΔI)•KSK=KSK

•ΔI

MNOŻNIK

W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I

ZAGRA-NICY

1.ΔI

2.KSK•ΔI

3.(KSK• ΔI)•KSK=KSK

•ΔI

4.KSK

•ΔI•KSK=KSK

•ΔI

…………………………………

MNOŻNIK W GOSPODARCE BEZ PAŃSTWA I
ZAGRA-NICY

1.ΔI

2.KSK•ΔI

3.(KSK• ΔI)•KSK=KSK

•ΔI

4.KSK

•ΔI•KSK=KSK

•ΔI

…………………………………

CAŁY

przyrost wydatków i produkcji, ΔY, wywołany

początko-wym wzrostem wydatków np. o ΔI, jest
zatem

SUMĄ

WYRAZÓW

CIĄGU

GEOMETRYCZNEGO,

którego

pierwszy

wyraz

równa się np. ΔI, a iloraz wynosi KSK.

1. ΔI

2. KSK•ΔI

3. (KSK• ΔI)•KSK=KSK

•ΔI

4. KSK

•ΔI•KSK=KSK

•ΔI

…………………………………

Cały przyrost wydatków i produkcji, ΔY, wywołany

wzrostem pry-watnych inwestycji np. o ΔI, jest
zatem

SUMĄ

WYRAZÓW

CIĄGU

GEOMETRYCZNEGO, którego pierwszy wyraz
równa się np. ΔI, a iloraz wynosi KSK.

Tę sumę można obliczyć, posługując się wzorem:

PIERWSZY WYRAZ CIĄGU/(1-ILORAZ CIĄGU)

ΔI/(1-KSK) = ΔI/KSO

■

Mnożnik, M, to liczba, równa stosunkowi

zapewniającej

utrzy-manie

krótkookresowej

równowagi zmiany odpowiadającej równowadze
całkowitej wielkości produkcji, ΔY

, do będącej jej

przyczyną początkowej zmiany zagre-gowanych
wydatków, ΔAE

■

Mnożnik, M, to liczba, równa stosunkowi

zapewniającej

utrzy-manie

krótkookresowej

równowagi zmiany odpowiadającej równowadze
całkowitej wielkości produkcji, ΔY

, do będącej jej

przyczyną początkowej zmiany zagregowanych
wydatków, Δ AE

Np.

M = ΔY

/ΔI

M = (ΔY

= ΔAE

)/ΔI

M=(ΔY

=ΔAE

)/ΔI

[ΔI/(1-KSK)]/ΔI

M=(ΔY

=ΔAE

)/ΔI

= [ΔI/(1-KSK)]/ΔI

1/(1-KSK)

M=(ΔY

=ΔAE

)/ΔI

= [ΔI/(1-KSK)]/ΔI

=1/(1-KSK)

1/KSO

Pamiętacie Państwo?

=0,7•Y

=60

Pamiętacie Państwo?

=0,7•Y

=60

M=(ΔY

=ΔAE

)/ΔI

= [ΔI/(1-KSK)]/ΔI

=1/(1-KSK)

=1/KSO = 1/0,3 = 3,(3)!

Na arenę wkracza państwo i nasz model
(uproszczony

obraz)

gos-podarki

staje

się

„

TRZYSEKTOROWY

”…

-B)

PAŃSTWO G

RÓWNOWAGA KRÓTKOOKRESOWA W

GOSPO-DARCE Z PAŃSTWEM

– podatki pośrednie.

– podatki bezpośrednie.

D – dochody państwa z własności.
B – zasiłki (płatności transferowe).
G – wydatki państwa na zakup dóbr.

Niczym gospodyni domowa państwo planuje swoje
dochody i wy-datki…

■

BUDŻET PAŃSTWA

jest to plan dochodów i

wydatków państ-wa w jakimś okresie (zwykle roku).

Powiedzmy, że nie ma podatków pośrednich (T

=0),

i że państwo nie jest właścicielem firm (D=0).

PAŃSTWO G

-B)

BUDŻET PAŃSTWA (SALDO)

-B) – G = NT - G

Podatki netto [NT=(T

-B)]

Y = AE

= C + I + G.

Y = AE

= C + I + G.

■

Zmieniając wydatki i wpływy budżetowe (NT-G),

państwo pro-wadzi

POLITYKĘ BUDŻETOWĄ

(POLITYKĘ FISKALNĄ)

. Jej celem jest

EFEKTYWNOŚĆ i SPRAWIEDLIWOŚĆ.

DYGRESJA

Pamiętasz?

Gospodarujący ludzie pragną: 1. EFEKTYWNOŚCI
(ang. effi-ciency); 2. SPRAWIEDLIWOŚCI (ang.
equity).

EFEKTYWNOŚĆ

dotyczy rozdziału (alokacji) dóbr

między różne zastosowania, czyli kwestii: „Co i jak
jest produkowane?”. Efek-tywność rośnie, kiedy z
posiadanych zasobów (np. pracy) społe-czeństwo
wytwarza więcej dóbr, które możliwie najlepiej
odpowia-dają potrzebom ludzi.

SPRAWIEDLIWOŚĆ

dotyczy kwestii: „Dla kogo jest

produkowa-ne?”,

czyli

podziału

dochodów

(majątku, szans). Wielu za spra-wiedliwy ma stan,
kiedy dochody są proporcjonalne do wyników pracy
i (lub) wysiłku i (lub) potrzeb ludzi.
KONIEC DYGRESJI

W praktyce polityka budżetowa przyjmuje zwykle
formę

POLITY-KI STABILIZACYJNEJ

czyli

sterowania poziomem zagregowa-nych wydatków,
AE

, w celu pełnego wykorzystania zasobów.

=AE

Y = AE

= C + I + G.

Odmiany polityki stabilizacyjnej:

EKSPANSYWNA

RESTRYKCYJNA

polityka budżetowa.

Prowadząc politykę stabilizacyjną, państwo wpływa
na

wielkość

produkcji,

która

odpowiada

krótkookresowej równowadze w gos-podarce:

PO PIERWSZE, wydatki państwa zwiększają
zagregowane wydat-ki planowane, AE

PO DRUGIE, państwowe podatki (T

) i zasiłki (B)

wpływają na za-chowania konsumentów.

PO PIERWSZE, wydatki państwa zwiększają
zagregowane wy-datki planowane, AE

’

ΔY

C+I

45°

PO DRUGIE, państwowe podatki (T

) i zasiłki (B)

wpływają na za-chowania konsumentów.

’

ΔY’

”

C+I

45°

Założenie:

– B = NT

= t•Y

gdzie „t” to stała

STOPA OPODATKOWANIA

NETTO

Więc:

= Y – NT = Y - t•Y = Y•(1 - t)

= Y•(1 - t),

gdzie „Y

” to dochód do dyspozycji (dochód po

opodatkowaniu) gospodarstw domowych.

Zmienia się zatem funkcja konsumpcji…

=KSK•Y

KSK•(1-t)

•Y+C

KSK’

•Y+C

KSK’ oznacza krańcową skłonność do konsumpcji

PKB (z Y) a nie z dochodu do dyspozycji (Y

)

KSK’ = KSK•(1-t)

=KSK•Y

=KSK•(1-t)•Y+C

=KSK’

•Y+C

KSK’ = KSK•(1-t).

KSK’<KSK

, więc nachylenie wykresu funkcji

konsumpcji w gospo-darce z państwem (a więc
także nachylenie wykresu AE

), C

= KSK’•Y+Ca,

okazuje

się

mniejsze

niż

wykresu

funkcji

konsumpcji w gospodarce bez państwa, C

KSK•(1-t)•Y+C

’

ΔY’

”

C+
I

45°

MNOŻNIK W GOSPODARCE Z PAŃSTWEM

Tym razem z każdej złotówki dodatkowego
dochodu wydatki na dobra produkowane w kraju
zwiększa KSK’, a nie KSK złotych.

1.ΔI

2.KSK’•ΔI

3.(KSK’• ΔI)•KSK’=KSK’

•ΔI

4.KSK’

•ΔI•KSK’=KSK’

•ΔI

…………………………………

Zatem mnożnik w gospodarce z państwem jest
równy:

M’=1/(1-

KSK’

)

1/[1-(

KSK•(1-t)

]

ZAGRANICA

„Otwieramy”

gospodarkę

nasz

model

gospodarki staje się „

CZTEROSEKTOROWY

”.

RÓWNOWAGA KRÓTKOOKRESOWA W

GOSPODARCE Z PAŃSTWEM i ZAGRANICĄ

ZAGRANICA

■

EKSPORT (X) – wartość dóbr (NIE – AKTYWÓW)

zakupio-nych przez zagranicę w naszym kraju.

■

Różnicę eksportu, X, i importu, Z, nazywamy

BILANSEM HANDLOWYM

(bilansem handlu

zagranicznego), NX (NX=X-Z).

■

IMPORT (Z) – wartość dóbr (NIE – AKTYWÓW

takich jak pa- piery wartościowe i fabryki)
zakupionych przez nas za granicą.

„Otwieramy” gospodarkę i nasz model gospodarki
staje się „czte-rosektorowy”.

RÓWNOWAGA KRÓTKOOKRESOWA W

GOSPODARCE Z PAŃSTWEM i ZAGRANICĄ

PO PIERWSZE

, wydatki zagranicy na nasze dobra

(eksport, X) zwiększają zagregowane wydatki
planowane, AE

=C+I+G+X

ZAGRANICA A RÓWNOWAGA W

GOSPODARCE

=C+I+G+X

Podobnie jak prywatne inwestycje, I, oraz wydatki
państwa, G, ek-sport, X, uznamy za wielkość

AUTONOMICZNĄ

, czyli niezależną od bieżącego

poziomu Y.

PO PIERWSZE, wydatki zagranicy na nasze dobra
(eksport, X) zwiększają zagregowane wydatki
planowane, AE

=C+I+G+X

’

ΔY

C+I+G

45°

ZAGRANICA A RÓWNOWAGA W

GOSPODARCE

PO DRUGIE

, nasze zakupy za granicą (import, Z)

zmniejszają zag-regowane wydatki na dobra
krajowe, AE

=C+I+G+X-Z

Zakładamy, że import, Z, jest stałą częścią Y (PKB).
Jego wielkość zależy od

KRAŃCOWEJ

SKŁONNOŚCI DO IMPORTU, KSI

Z=KSI•Y

(Uwaga! Przyjmujemy, że importowane są tylko
dobra konsump-cyjne).

Oto FUNKCJA KONSUMPCJI DÓBR

KRAJOWYCH

gospo-darce otwartej:

C’’ = KSK’•Y

- KSI•Y

+ C

…

Oto FUNKCJA KONSUMPCJI DÓBR

KRAJOWYCH

gospo-darce otwartej:

C’’=KSK’•Y-KSI•Y+C

=(KSK’

-KSI

)•Y+C

…

Oto FUNKCJA KONSUMPCJI DÓBR

KRAJOWYCH

gospo-darce otwartej:

C’’=KSK’•Y-KSI•Y+C

=(KSK’-KSI)•Y+C

KSK”

•Y+C

gdzie KSK” oznacza krańcową skłonność do
konsumpcji

dóbr krajowych

z PKB (z Y)

gospodarce otwartej.

KSK”=KSK’-KSI

KSK”=KSK’-KSI, więc

KSK”<KSK’

Nachylenie

wykresu

funkcji

konsumpcji

OTWARTEJ

gospodar-ce

państwem,

”=KSK”•Y+Ca (a zatem także nachylenie wy-

kresu AE

), jest

MNIEJSZE

niż wykresu funkcji

konsumpcji w gospodarce ZAMKNIĘTEJ, C

KSK’•Y+C

KSK”=KSK’-KSI, więc

KSK”<KSK’.

Nachylenie wykresu funkcji konsumpcji w otwartej
gospodarce z państwem, C

”=KSK”•Y+Ca (a

zatem także nachylenie wykresu AE

), jest

MNIEJSZE

niż wykresu funkcji konsumpcji w

gospo-darce zamkniętej, C

= KSK’•Y+C

’

ΔY

”

C+I+G

45°

KSK”=KSK’-KSI, więc

KSK”<KSK’.

Nachylenie wykresu funkcji konsumpcji w otwartej
gospodarce z państwem, C

”=KSK”•Y+Ca (a

zatem także nachylenie wykresu AE

), jest

MNIEJSZE

niż wykresu funkcji konsumpcji w

gospo-darce zamkniętej, C

= KSK’•Y+C

’

ΔY

”

C+I+G

45°

’

ΔY

C+I+G

45°

MNOŻNIK W GOSPODARCE OTWARTEJ

Tym razem z każdego złotego dodatkowego
dochodu wydatki na dobra

KRAJOWE

zwiększa

[KSK”=(KSK’-KSI)] złotych.

1.ΔI

2.KSK”•ΔI

3.(KSK”• ΔI)•KSK”=KSK”

•ΔI

4.KSK”

•ΔI•KSK”=KSK”

•ΔI

…………………………………

MNOŻNIK W GOSPODARCE OTWARTEJ

Tym razem z każdego złotego dodatkowego
dochodu wydatki na dobra

KRAJOWE

zwiększa

[KSK”=(KSK’-KSI)] złotych.

1.ΔI

2.KSK”•ΔI

3.(KSK”• ΔI)•KSK”=KSK”

•ΔI

4.KSK”

•ΔI•KSK”=KSK”

•ΔI

…………………………………

Zatem mnożnik w gospodarce otwartej wynosi:

M”=1/(1-KSK”)=1/[(1-(KSK’-KSI)] =1/(1-

KSK’+KSI)

ZAUWAŻ!

Mnożnik w gospodarce z państwem jest mniejszy
niż w gospodar-ce bez państwa (podatki powodują,
że KSK’<KSK!).

M’=1/(1-KSK’) < M=1/(1-KSK),

bo:

KSK’ < KSK (KSK’ = KSK(1-t).

Z kolei mnożnik w gospodarce otwartej jest
MNIEJSZY niż mnoż-nik w gospodarce zamkniętej
(z państwem):

M”=1/(1-KSK”) < M’=1/(1-KSK’),

bo :

KSK”< KSK’ (KSK” = KSK’ – KSI).

Nic dziwnego, że o podatkach netto i handlu
zagranicznym

mówi

się

czasem,

że

są

AUTOMATYCZNYMI

STABILIZATORAMI

gospodarki,

które

zmniejszają

fluktuacje

rzeczywistej

produkcji,

wokół

produkcji

potencjalnej, Y

ZADANIE
Konsumpcję opisuje wzór: C

=0,6·Y; stopa

opodatkowania t=0,2; krańcowa skłonność do
importu KSI=0,2. a) Ile wyno-si: (i) Krańcowa
skłonność do konsumpcji z dochodu do dys-
pozycji, KSK? (ii) Krańcowa skłonność do
konsumpcji z PKB, KSK’? (iii) Krańcowa
skłonność do konsumpcji z PKB dóbr
wytworzonych w kraju, KSK”?

100

ZADANIE
Konsumpcję opisuje wzór: C

=0,6·Y; stopa

to wszystkie (dotyczące dóbr krajowych i

zagranicznych) wydatki na konsumpcję. Y to
PKB (jesteśmy w gospodarce otwartej z
państwem i Y≠Yd). Wynika stąd, że

0,6=

KSK’

. Zatem:

1. 0,6=KSK’=KSK(1-t)=KSK(1-0,2)=KSK

0,8.

KSK=0,75

KSK”=

KSK’-KSI=0,6-0,2=

0,4

101

ZADANIE
Konsumpcję opisuje wzór: C

=0,6·Y; stopa

to wszystkie (dotyczące dóbr krajowych i

zagranicznych) wydatki na konsumpcję. Y to
PKB (jesteśmy w gospodarce otwartej z
państwem i Y≠Yd). Wynika stąd, że 0,6=
KSK’. Zatem:
1. 0,6=KSK’=KSK(1-t)=KSK(1-0,2)=KSK

0,8.

To KSK=0,75.
2. KSK”=KSK’-KSI=0,6-0,2=0,4.

b) PKB zwiększył się o 100. O ile się zwiększy:
(i) dochód do dyspozycji, Y

i podatki netto,

NT? (ii) planowana konsump-cja, C

planowane oszczędności, S

? (iii) planowana

kon-sumpcja dóbr wytworzonych w kraju, C

”,

i import, Z?

102

ZADANIE
Konsumpcję opisuje wzór: C

=0,6·Y; stopa

to wszystkie (dotyczące dóbr krajowych i

zagranicznych) wydatki na konsumpcję. Y to
PKB (jesteśmy w gospodarce otwartej z
państwem i Y≠Yd). Wynika stąd, że 0,6=
KSK’. Zatem:
1. 0,6=KSK’=KSK(1-t)=KSK(1-0,2)=KSK

0,8.

To KSK=0,75.
2. KSK”=KSK’-KSI=0,6-0,2=0,4.

b) PKB zwiększył się o 100. O ile się zwiększy:
(i) dochód do dyspozycji, Y

i podatki netto,

NT? (ii) planowana konsump-cja, C

planowane oszczędności, S

? (iii) planowana

kon-sumpcja dóbr wytworzonych w kraju, C

”,

i import, Z?

(i) NT zwiększy się o 20, a Y

o 80 (t=0,2).

(ii) Cpl zwiększy się o 60, Spl zwiększy się o
20 (KSK=0,75, to KSO=0,25).
(iii) C

” zwiększy się o 40, Z zwiększy się o 20

(KSK”=0,4, a KSI=0,2).

103

ZADANIE
Konsumpcję opisuje wzór: C

=0,6·Y; stopa

to wszystkie (dotyczące dóbr krajowych i

zagranicznych) wydatki na konsumpcję. Y to
PKB (jesteśmy w gospodarce otwartej z
państwem i Y≠Yd). Wynika stąd, że 0,6=
KSK’. Zatem:
1. 0,6=KSK’=KSK(1-t)=KSK(1-0,2)=KSK

0,8.

To KSK=0,75.
2. KSK”=KSK’-KSI=0,6-0,2=0,4.

b) PKB zwiększył się o 100. O ile się zwiększy:
(i) dochód do dyspozycji, Y

i podatki netto,

NT? (ii) planowana konsump-cja, C

planowane oszczędności, S

? (iii) planowana

kon-sumpcja dóbr wytworzonych w kraju, C

”,

i import, Z?

(i) NT zwiększy się o 20, a Y

o 80. (ii) Cpl

zwiększy się o 60, Spl zwiększy się o 20. (iii)
C

” zwiększy się o 40, a Z o 20.

c) Na rysunku pokaż podział przyrostu
dochodów, odpowia-dający temu przyrostowi
PKB, na NT, Y

, C

, S

, C

”, Z. Wykorzystaj

obliczenia z punktu (b).

Konsumpcję opisuje wzór: C

=0,6·Y; stopa

to wszystkie (dotyczące dóbr krajowych i

zagranicznych) wydatki na konsumpcję. Y to
PKB (jesteśmy w gospodarce otwartej z
państwem i Y≠Yd). Wynika stąd, że 0,6=
KSK’. Zatem:
1. 0,6=KSK’=KSK(1-t)=KSK(1-0,2)=KSK

0,8.

To KSK=0,75.
2. KSK”=KSK’-KSI=0,6-0,2=0,4.

b) PKB zwiększył się o 100. O ile się zwiększy:
(i) dochód do dyspozycji, Y

i podatki netto,

NT? (ii) planowana konsump-cja, C

planowane oszczędności, S

? (iii) planowana

kon-sumpcja dóbr wytworzonych w kraju, C

”,

i import, Z?

(i) NT zwiększy się o 20, a Y

o 80. (ii) Cpl

zwiększy się o 60, Spl zwiększy się o 20. (iii)
C

” zwiększy się o 40, a Z o 20.

c) Na rysunku pokaż podział przyrostu
dochodów, odpowia-dający temu przyrostowi
PKB, na NT, Y

, C

, S

, C

”, Z. Wykorzystaj

obliczenia z punktu (b).

NT (20)
Y (100)
S

(20)

(80)

Z (20)
C

(60)

” (40)

105

106

Do tej pory zajmowaliśmy się prawie wyłącznie
KRÓTKO-OKRESOWĄ

RÓWNOWAGA

gospodarce. Przyjrzyjmy się zatem teraz
stanowi

KRÓTKOOKRESOWEJ

NIERÓW-

NOWAGI

. (Ograniczymy się do gospodarki

„dwusektoro- wej”).

Y ≠ AE

107

W stanie krótkookresowej nierównowagi:

Y ≠ AE

, więc: Y ≠ C

+ I

(1)

Zarazem:

Y = C

+ S

(2)

Zatem w stanie krótkookresowej
nierównowagi:

≠ I

(3).

108

≠ I

PL.

Zatem w stanie krótkookresowej
nierównowagi:

< I

(1)

lub
S

> I

(2)

109

< I

(1)

Co to znaczy?
W takiej sytuacji ludzie chcą zainwestować
WIĘCEJ niż zaoszczędzili. Zagregowane
wydatki planowane są zatem WIĘKSZE od
produkcji Y (AE

>Y=C

!).

110

< I

(1)

Co to znaczy?
Otóż

takiej

sytuacji

ludzie

chcą

zainwestować WIĘCEJ niż zaoszczędzili.
Zagregowane wydatki planowane są za-tem
WIĘKSZE od produkcji Y (AE

> Y!).

(Zob.

sytuacja A).

111

> I

(2)

Co to znaczy?
Otóż

takiej

sytuacji

ludzie

chcą

zainwestować

MNIEJ

niż

zaoszczędzili.

Zagregowane wydatki planowane są zatem
MNIEJSZE od produkcji Y (AE

< Y!).

112

> I

(2)

Co to znaczy?
Otóż

takiej

sytuacji

ludzie

chcą

zainwestować

MNIEJ

niż

zaoszczędzili.

Zagregowane wydatki planowane są zatem
MNIEJSZE od produkcji Y (AE

< Y!) (Zob.

sytuacja B na rysunku).

113

ZADANIE
W „keynesowskiej” gospodarce zamkniętej i
bez państwa, funkcja konsumpcji ma wzór:
C

=0,7

Y–10 (Y to dochód do dyspozycji), a

planowane inwestycje, I

, równają się 60. Fir-

my wytwarzają 100, a ich zapasy produktów
gotowych są równe: (i) 20; (ii) 0; (iii) 10. a)
Dla każdego z wariantów (i), (ii), (iii)
odpowiedz na pytanie, ile wynoszą planowane
osz-czędności, S

, i planowane inwestycje, I

114

ZADANIE
W „keynesowskiej” gospodarce zamknietej i
bez państwa, funkcja konsumpcji ma wzór:
C

=0,7

Y–10 (Y to dochód do dyspozycji), a

planowane inwestycje, I

, równają się 60. Fir-

, i planowane inwestycje, I

a) Poziom zapasów nie ma znaczenia.
Planowane oszczędnoś-ci są równe: S

=Y–

=100–0,7

100+10=40. Planowane inwes-

tycje wynoszą I

=60.

115

ZADANIE
W „keynesowskiej” gospodarce zamknietej i
bez państwa, funkcja konsumpcji ma wzór:
C

=0,7

Y–10 (Y to dochód do dyspozycji), a

planowane inwestycje, I

, równają się 60. Fir-

, i planowane inwestycje, I

a) Poziom zapasów nie ma znaczenia.
Planowane oszczędnoś-ci są równe: S

=Y–

=100–0,7

100+10=40. Planowane inwes-

tycje wynoszą I

=60.

b) Dla każdej z sytuacji (i), (ii), (iii) oblicz, ile
wyniosą rzeczy-wiste oszczędności, S, i
rzeczywiste inwestycje, I.

116

ZADANIE
W „keynesowskiej” gospodarce zamknietej i
bez państwa, funkcja konsumpcji ma wzór:
C

=0,7

Y–10 (Y to dochód do dyspozycji), a

planowane inwestycje, I

, równają się 60. Fir-

, i planowane inwestycje, I

a) Poziom zapasów nie ma znaczenia.
Planowane oszczędnoś-ci są równe: S

=Y–

=100–0,7

100+10=40. Planowane inwes-

tycje wynoszą I

=60.

b) Dla każdej z sytuacji (i), (ii), (iii) oblicz, ile
wyniosą rzeczy-wiste oszczędności, S, i
rzeczywiste inwestycje, I.

b) Panuje nierównowaga: wydatki są równe:
AEpl=C

0,7

100–10+60=120.

Podaż

wynosi 100. Nadwyżka popytu nad podażą
(AEpl–Y=120–100=20) wynosi 20.

117

ZADANIE
W „keynesowskiej” gospodarce zamknietej i
bez państwa, funkcja konsumpcji ma wzór:
C

=0,7

Y–10 (Y to dochód do dyspozycji), a

planowane inwestycje, I

, równają się 60. Fir-

, i planowane inwestycje, I

a) Poziom zapasów nie ma znaczenia.
Planowane oszczędnoś-ci są równe: S

=Y–

=100–0,7

100+10=40. Planowane inwes-

tycje wynoszą I

=60.

b) Dla każdej z sytuacji (i), (ii), (iii) oblicz, ile
wyniosą rzeczy-wiste oszczędności, S, i
rzeczywiste inwestycje, I.

b) Panuje nierównowaga: wydatki są równe:
AEpl=C

0,7

100–10+60=120.

Podaż

wynosi 100. Nadwyżka popytu nad podażą
(AEpl–Y=120–100=20) wynosi 20.

W SYTUACJI (i)

(zapasy = 20) powoduje

to spadek zapasów do zera (dezinwestycje).
Rzeczywiste inwestycje (przypływy) są równe
inwestycjom

planowanym

minus

dezin-

westycje, co daje 60–20=40. Rzeczywiste
oszczędności

(odpły-wy)

równają

się

oszczędnościom planowanym i wynoszą 40.

118

ZADANIE
W „keynesowskiej” gospodarce zamknietej i
bez państwa, funkcja konsumpcji ma wzór:
C

=0,7

Y–10 (Y to dochód do dyspozycji), a

planowane inwestycje, I

, równają się 60. Fir-

, i planowane inwestycje, I

a) Poziom zapasów nie ma znaczenia.
Planowane oszczędnoś-ci są równe: S

=Y–

=100–0,7

100+10=40. Planowane inwes-

tycje wynoszą I

=60.

b) Dla każdej z sytuacji (i), (ii), (iii) oblicz, ile
wyniosą rzeczy-wiste oszczędności, S, i
rzeczywiste inwestycje, I.

b) Panuje nierównowaga: wydatki są równe:
AEpl=C

0,7

100–10+60=120.

Podaż

wynosi 100. Nadwyżka popytu nad podażą
(AEpl–Y=120–100=20) wynosi 20.

W SYTUACJI (i)

(zapasy = 20) powoduje

to spadek zapasów do zera (dezinwestycje).
Rzeczywiste inwestycje (przypływy) są równe
inwestycjom

planowanym

minus

dezin-

westycje, co daje 60–20=40. Rzeczywiste
oszczędności

(odpły-wy)

równają

się

oszczędnościom planowanym i wynoszą 40.

SYTUACJI

(ii)

(brak

zapasów)

pojawiają się nie planowane oszczędności,
S

npl

=20. Rzeczywiste oszczędności (odpływy)

są równe oszczędnościom planowanym (40)
plus oszczędności nie planowane (20) i
wynoszą

60.

Rzeczywiste

inwestycje

(przypływy),

podobnie

jak

inwestycje

planowane, wynoszą 60.

119

ZADANIE
W „keynesowskiej” gospodarce zamknietej i
bez państwa, funkcja konsumpcji ma wzór:
C

=0,7

Y–10 (Y to dochód do dyspozycji), a

planowane inwestycje, I

, równają się 60. Fir-

, i planowane inwestycje, I

a) Poziom zapasów nie ma znaczenia.
Planowane oszczędnoś-ci są równe: S

=Y–

=100–0,7

100+10=40. Planowane inwes-

tycje wynoszą I

=60.

b) Dla każdej z sytuacji (i), (ii), (iii) oblicz, ile
wyniosą rzeczy-wiste oszczędności, S, i
rzeczywiste inwestycje, I.

b) Panuje nierównowaga: wydatki są równe:
AEpl=C

0,7

100–10+60=120.

Podaż

wynosi 100. Nadwyżka popytu nad podażą
(AEpl–Y=120–100=20) wynosi 20.

W SYTUACJI (iii)

(zapasy = 10)

pojawiają

się

za-równo

nie

planowane

oszczędności konsumentów, jak i dezin-
westycje. Wynoszą one po 10 (S

npl

= 10 oraz

npl

=-10). Rzeczy-wiste oszczędności (odpływy)

są równe oszczędnościom pla-nowanym (40)
plus oszczędności nie planowane (10) i łącznie
wynoszą

50.

Rzeczywiste

inwestycje

(przypływy)

są

równe

sumie

inwestycji

planowanych (60) i dezinwestycji (-10) i też
wynoszą 50.

120

UJEMNA I DODATNIA LUKA PKB

Kiedy Y

≠ Y

, luka PKB równa się Y

– Y

121

Ujemna luka PKB: Y

– Y

< 0, to Y

< Y

45°

122

Dodatnia luka PKB: Y

– Y

> 0, to Y

45°

123

LUKA DEFLACYJNA I LUKA INFLACYJNA

LUKĄ DEFLACYJNĄ

nazywamy przyrost

planowanych

wydatków

autonomicznych,

zapewniający

zamknięcie

(li-kwidację)

ujemnej luki PKB (Y

< Y

124

LUKA DEFLACYJNA I LUKA INFLACYJNA

LUKĄ DEFLACYJNĄ

nazywamy przyrost

planowanych

wydatków

autonomicznych,

zapewniający

zamknięcie

(li-kwidację)

ujemnej luki PKB (Y

< Y

125

LUKĄ

INFLACYJNĄ

nazywamy

spadek

planowanych wy- datków autonomicznych,
zapewniający

zamknięcie

(likwi-dację)

dodatniej luki PKB (Y

> Y

126

LUKĄ

INFLACYJNĄ

nazywamy

spadek

planowanych wy- datków autonomicznych,
zapewniający

zamknięcie

(likwi-dację)

dodatniej luki PKB (Y

> Y

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56
Slide 57
Slide 58
Slide 59
Slide 60
Slide 61
Slide 62
Slide 63
Slide 64
Slide 65
Slide 66
Slide 67
Slide 68
Slide 69
Slide 70
Slide 71
Slide 72
Slide 73
Slide 74
Slide 75
Slide 76
Slide 77
Slide 78
Slide 79
Slide 80
Slide 81
Slide 82
Slide 83
Slide 84
Slide 85
Slide 86
Slide 87
Slide 88
Slide 89
Slide 90
Slide 91
Slide 92
Slide 93
Slide 94
Slide 95
Slide 96
Slide 97
Slide 98
Slide 99
Slide 100
Slide 101
Slide 102
Slide 103
Slide 104
Slide 105
Slide 106
Slide 107
Slide 108
Slide 109
Slide 110
Slide 111
Slide 112
Slide 113
Slide 114
Slide 115
Slide 116
Slide 117
Slide 118
Slide 119
Slide 120
Slide 121
Slide 122
Slide 123
Slide 124
Slide 125
Slide 126

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Popyt a wielkość produkcji w gospodarce (24 strony) HJYY5KED42JOXKQMW7RSXZ5RJ4R5YGVETSQ6P3Q
popyt a wielkość produkcji w gospodarce (28 str), Ekonomia
Popyt a wielkość produkcji w gospodarce2
Prezentacja wielkości makroekonomicznych gospodarki Irlandii w latach70 2012
Od czego zależy poziom i wzrost produkcji w gospodarce
wahania wielkości produkcji w gosp zamkniętej
20030831000404, Model systemu produkcji w gospodarce rynkowej
System produkcyjny w gospodarce rynkowej (13 stron)
03. Możliwości produkcyjne gospodarki, zadania
System produkcyjny w gospodarce rynkowej
Koszty, nakłady, a wielkość produkcji
Model systemu produkcji w gospodarce rynkowej
SQ System produkcyjny w gospodarce rynkowej QPDCYZQOVG2ZXEAADJK4IW5ISHOVKLFMUZFFODY
03 Możliwości produkcyjne gospodarki zadaniaid 4181
20030831000728, Analiza modelu systemu produkcyjnego w gospodarce rynkowej na podstawie firmy SATI

więcej podobnych podstron

wydatki a wielkość produkcji w gospodarce

Document Outline