CZYNNIKI
KSZTAŁTUJĄCE
STOSUNKI
MIĘDZYNARODOWE
POJĘCIE BEZPIECZENSTWO
Bezpieczeństwo to stan, który daje poczucie pewności i
gwarancje jego zachowania oraz szanse na doskonalenie. Jest
to jedna z podstawowych potrzeb człowieka. Odznacza się
brakiem ryzyka utraty czegoś dla człowieka szczególnie
cennego – życia, zdrowia, pracy, szacunku, uczuć, dóbr
materialnych i dóbr niematerialnych.
Bezpieczeństwo jest naczelną potrzebą człowieka i grup
społecznych, jest także podstawową potrzebą państw i
systemów międzynarodowych; jego brak wywołuje niepokój i
poczucie zagrożenia. Człowiek, grupa społeczna, państwo,
organizacja międzynarodowa starają się oddziaływać na
swoje otoczenie zewnętrzne i sferę wewnętrzną, by usuwać a
przynajmniej oddalać zagrożenia, eliminując własny lęk,
obawy, niepokój i niepewność. Zagrożenia mogą być
skierowane na zewnątrz i do wewnątrz; tak samo powinny
być skierowane działania w celu ich likwidowania.
Czynniki oddziałujące na
stosunki międzynarodowe
Kryterium siły i zasięgu oddziaływania:
A) czynniki warunkujące:
geograficzny; demograficzny;
narodowy; ideologiczny; religijny; Ich
działanie i wpływ przejawia się w
dłuższych okresach czasu.
B) czynniki realizujące: ekonomiczno-
techniczny; militarny; organizacyjno-
społeczny; osobowościowy; Wpływ
ujawnia się w krótszych okresach czasu
CZYNNIK IDEOLOGICZNY
Ideologiczne – u podstaw tkwią ustroje
państw i systemy wartości które
poszczególne państwa reprezentują. Po II
wojnie wpływ ideologii był duży. Jest to
zmienny wpływ. Pojawił się dopiero
niedawno, zaczął odgrywać rolę po II wojnie.
Państwa mało się różniły, każde nosiło inne
cechy. Państwa należące do tej samej grupy
bardzo się różniły, np. Chiny – ZSRR. Różnice
ideologiczne wypływają z doktryn. Ideologie
nadal istnieją: państwa socjalistyczne Kuba,
Korea Pn. Wg Fukuyamy nastąpił
ideologiczny koniec historii.
CZYNNIKI ORGANIZACYJNO-
NORMATYWNE
takie jak: czynnik
organizacyjny odzwierciedlający podział świata
na ponad 190 państw, które w swych działaniach
kierują się egoizmem państwowym, wyrażającym
się w polityce opartej na racji stanu, podczas gdy
istnieje wiele problemów globalnych
wymagających podjęcia działań wspólnych;
czynnik normatywny, obejmujący przyjęte
przez społeczność międzynarodową normy
prawne, polityczne i moralne;
czynnik humanitarny odnoszący się do praw
jednostki ludzkiej, gwarantowanych przez
społeczność międzynarodową.
CZYNNIKI
ORGANIZACYJNO-
NORMATYWNE
Pierwsza grupa czynników określa współzależność i
sprzeczności między rozwojem techniki i stanem środowiska
naturalnego człowieka;
druga - między wzrastającymi potrzebami coraz liczniejszej
ludności świata i ograniczonymi możliwościami ich zaspokojenia;
trzecia - między ideologiami uniwersalistycznymi i ich
pluralistycznym podłożem kulturowym,
czwarta grupa - między istniejącą strukturą organizacyjną
współczesnych stosunków międzynarodowych i uznanymi przez
państwa normami regulującymi zachowania uczestników tych
stosunków.
Można stwierdzić, że wymienione czynniki kształtują stosunki
międzynarodowe w sposób najbardziej podstawowy, natomiast
w ujęciu bezpośrednim stanowią one funkcję działań
poszczególnych państw, głównie tych, które dysponują
największym potencjałem ekonomicznym, militarnym,
politycznym i moralnym.
CZYNNIK NORMATYWNY
określa współzależność między istniejąca
strukturą organizacyjną współczesnych
stosunków międzynarodowych i uznanymi
przez państwa normami regulującymi
zachowania uczestników tych stosunków.
obejmujący przyjęte przez społeczność
międzynarodową normy prawne, polityczne i
moralne
czyli normy określające współdziałanie
jednostek w ramach tej instytucji
Przygotowała: Izabela Czupryniak