WYKŁAD

WYKŁAD

Elastyczność organizacji a

Elastyczność organizacji a

zarządzanie zasobami

zarządzanie zasobami

ludzkimi

ludzkimi

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE

WSPÓŁCZESNEGO, GLOBALNEGO RYNKU

PRACY

•Zmniejszenie roli związków zawodowych i

indywidualizacja relacji między firmą a

pracownikiem,

•Wzrost znaczenia umiejętności i kapitału

ludzkiego => potrzeba ciągłej edukacji o

wysokiej jakości (long life learning),

• Starzenie się społeczeństw, postępujące procesy

emancypacyjne,

• Konieczność dostosowania się do zmian w

globalnej gospodarce (wzrost znaczenia usług,

zmiana lokalizacji centrów przemysłowo-

produkcyjnych)

KONSEKWENCJE WW TENDENCJI

•Silna presja rynkowa na nieustanny i

szybki wzrost produktywności firm,

•Potrzeba większej elastyczności i

adaptacyjności ze strony:

–Firm,
–Pracowników,
–Rządu.

ELASTYCZNA FIRMA OZNACZA

•Swobodne dostosowanie wielkości i formy

zatrudnienia do zmieniających się potrzeb

rynkowych,

•Szybkie i proste nawiązywanie stosunku pracy

oraz tanie i łatwe procedury zwolnień,

•Pracownicy tworzący „trzon” firmy i personel

„zadaniowy”

•Wykorzystywanie możliwości tkwiących w

elastycznym kształtowaniu:

–

Liczby zatrudnionych

–Czasu pracy
–Miejsca pracy
–Organizacji pracy

FROMY ELASTYCZNOŚCI ZATRUDNIENIA

FROMY ELASTYCZNOŚCI ZATRUDNIENIA

•

Zewnętrzna

Zewnętrzna

•

Wewnętrzna

Wewnętrzna

•

Funkcjonalna

Funkcjonalna

•

Elastyczność wynagradzania

Elastyczność wynagradzania

ELASTYCZNOŚĆ ZEWNĘTRZNA

(elastyczne kontrakty)

•Outsourcing
•Praca na czas określony
•Agencje pracy tymczasowej
•Dzielenie się pracownikami
•Samozatrudnienie

ELASTYCZNOŚĆ WEWNĘTRZNA (czasu

pracy)

•Praca w niepełnym wymiarze
•Skompresowany tydzień pracy
•Zadaniowy czas pracy,
•Przerywany czas pracy
•Praca w weekendy
•Praca o wydłużonym okresie rozliczeniowym
•Praca w nadgodzinach
•Elastyczne godziny pracy w skali dnia

ELASTYCZNOŚĆ FUNKCJONALNA

(organizacji pracy)

•Wielozadaniowość
•Praca na zastępstwo
•Podział stanowisk pracy
•Praca na zmiany, na akord
•Telepraca

ELASTYCZNOŚĆ

WYNAGRADZANIA (nietypowe
formy)

•Płaca powiązana z wynikami,
•Niższe wynagrodzenie, zasadnicze –

w zamian wyższe bonusy za efekty,

•Udział w zysku firmy,
•Opcje na akcje.

SKUTEK DLA FIRMY

•Elastyczna firma łatwiej znosi fluktuacje

koniunktury i lepiej odpowiada na wyzwania
globalizacji dzięki:

–Większej adaptacyjności i zdolności do

restrukturyzacji,

–Mniejszej wrażliwości na zmiany zewnętrzne

(szoki),

–Szybszemu przyswajaniu nowych technologii,
–Przyciąganiu i utrzymaniu wartościowych

pracowników,

•Pozycja konkurencyjna elastycznej firmy jest

lepsza.

ZASTRZEŻENIA WOBEC

ELASTYCZNEGO ZATRUDNIENIA Z

PUNKTU WIDZENIA FIRM

•Niższa kontrola wysiłku i uczciwości

pracownika –przy zlecaniu na zewnątrz i

pracy w domu,

•Krótkotrwały charakter relacji obniża

motywację pracownika do sumiennej pracy,

•Konieczność częstszego wdrażania nowych

pracowników,

•Trudność ustalenia adekwatnego

wynagrodzenia,

KORZYŚCI ELASTYCZNEGO ZATRUDNIENIA DLA PRACOWNIKA

•Umożliwiają dodatkową pracę lub obniżają koszty życia

(dojazdy)

•Poprawiają proporcje między pracą a czasem wolnym dzięki

–Swobodnemu kształtowania czasu pracy zgodnie z

potrzebami,

–Godzeniu pracy z życiem prywatnym –szczególnie kobiet,
–Większej indywidualnej odpowiedzialność za własną pracę,
–Umożliwieniu godzenia pracy z nauką i rozwoju osobistego,

•Pozwalają na lepszą adaptację do zmian w cyklu życia

–Łagodne wyjście z rynku pracy osób starszych,
–Zdobycie doświadczenia i umiejętności zawodowych –osoby

młode

–Utrzymanie kontaktu z rynkiem pracy –osoby nie pracujące

• mogą stanowić krok do stałego zatrudnienia, obniżając stres

u bezrobotnych.

Główne elastyczne formy

Główne elastyczne formy

zatrudnienia:

zatrudnienia:



Praca na czas określony

Praca na czas określony



Praca w niepełnym wymiarze czasu

Praca w niepełnym wymiarze czasu

pracy

pracy



Praca na zastępstwo

Praca na zastępstwo



Praca tymczasowa

Praca tymczasowa



Praca na wezwanie

Praca na wezwanie



Telepraca

Telepraca



Samozatrudnienie

Samozatrudnienie

Praca na wezwanie

Praca na wezwanie

System, w którym pracownik deklaruje gotowość do
podjęcia pracy na wezwanie pracodawcy. Tego typu
zatrudnienie nie mieści się w obecnym systemie
polskiego prawa pracy

Telepraca

Telepraca

Jest nowoczesną formą pracy poza siedzibą

Jest nowoczesną formą pracy poza siedzibą

przedsiębiorstwa. Daje szanse zatrudnienia

przedsiębiorstwa. Daje szanse zatrudnienia

niepełnosprawnym. Umożliwia elastyczne

niepełnosprawnym. Umożliwia elastyczne

ukształtowanie czasu pracy np. zadaniowy czas pracy,

ukształtowanie czasu pracy np. zadaniowy czas pracy,

przerywany czas pracy, równoważny czas pracy. Barierę

przerywany czas pracy, równoważny czas pracy. Barierę

jego stosowania stanowi ograniczony dostęp do

jego stosowania stanowi ograniczony dostęp do

nowoczesnych technik telekomunikacyjnych i

nowoczesnych technik telekomunikacyjnych i

komputerowych, szczególnie w małych i średnich

komputerowych, szczególnie w małych i średnich

miastach

miastach



Samozatrudnienie

Samozatrudnienie

Szeroko stosowana i wspierana przez

Szeroko stosowana i wspierana przez

państwo w krajach zachodnich (różnego

państwo w krajach zachodnich (różnego

rodzaju ulgi). Obejmuje świadczenie pracy

rodzaju ulgi). Obejmuje świadczenie pracy

na rzecz własnego drobnego

na rzecz własnego drobnego

przedsiębiorstwa.

przedsiębiorstwa.

W Polsce w praktyce niejednokrotnie jest to

W Polsce w praktyce niejednokrotnie jest to

wykonywanie pracy na rzecz byłego

wykonywanie pracy na rzecz byłego

pracodawcy. Zlecanie usług firmom

pracodawcy. Zlecanie usług firmom

jednoosobowym zewnętrznym pozwala

jednoosobowym zewnętrznym pozwala

obniżyć koszty działalności przedsiębiorstwa

obniżyć koszty działalności przedsiębiorstwa

Praca tymczasowa

Praca tymczasowa

polega na świadczeniu pracy przez

polega na świadczeniu pracy przez

pracownika w przedsiębiorstwach, do

pracownika w przedsiębiorstwach, do

których zostaje skierowany przez agencję

których zostaje skierowany przez agencję

pracy tymczasowej. Charakterystyczną jej

pracy tymczasowej. Charakterystyczną jej

cechą jest trójstronny układ: agencja –

cechą jest trójstronny układ: agencja –

pracownik – przedsiębiorstwo

pracownik – przedsiębiorstwo

(pracodawca użytkownik), co oznacza, że

(pracodawca użytkownik), co oznacza, że

żadna umowa nie wiąże pracownika

żadna umowa nie wiąże pracownika

tymczasowego z przedsiębiorstwem na

tymczasowego z przedsiębiorstwem na

rzecz którego pracownik w rzeczywistości

rzecz którego pracownik w rzeczywistości

świadczy pracę - usługę

świadczy pracę - usługę

Cechy charakterystyczne pracy

Cechy charakterystyczne pracy

tymczasowej:

tymczasowej:

„

„

Trójstronny” stosunek pracy

Trójstronny” stosunek pracy

– praca

– praca

tymczasowa świadczona jest na rzecz

tymczasowa świadczona jest na rzecz

pracodawcy-użytkownika za

pracodawcy-użytkownika za

pośrednictwem agencji. Pracownika

pośrednictwem agencji. Pracownika

zatrudnia agencja pracy tymczasowej,

zatrudnia agencja pracy tymczasowej,

ona jest stroną stosunku pracy, ale to nie

ona jest stroną stosunku pracy, ale to nie

u niej pracownik wykonuje swoją pracę.

u niej pracownik wykonuje swoją pracę.

Rola agencji polega na wypożyczaniu

Rola agencji polega na wypożyczaniu

pracownika.

pracownika.

Cechy charakterystyczne pracy tymczasowej -

Cechy charakterystyczne pracy tymczasowej -

cd:

cd:

D

D

orywczością i niestabilnością

orywczością i niestabilnością

– pracownik

– pracownik

pozostaje w dyspozycji agencji, która w

pozostaje w dyspozycji agencji, która w

zależności od umów z innymi

zależności od umów z innymi

pracodawcami-użytkownikami wypożycza

pracodawcami-użytkownikami wypożycza

im pracownika na określony czas lub na

im pracownika na określony czas lub na

czas do wykonania danego zadania. W

czas do wykonania danego zadania. W

okresie pozostawania w dyspozycji agencji

okresie pozostawania w dyspozycji agencji

mogą się więc zdarzyć przerwy w

mogą się więc zdarzyć przerwy w

zatrudnieniu, a pracownik bywa kierowany

zatrudnieniu, a pracownik bywa kierowany

do różnych firm

do różnych firm

Cechy charakterystyczne pracy tymczasowej -

Cechy charakterystyczne pracy tymczasowej -

cd:

cd:

Zazwyczaj

Zazwyczaj

określonym czasem umowy z

określonym czasem umowy z

agencją

agencją

– tak jest np. w Polsce, choć w

– tak jest np. w Polsce, choć w

krajach takich jak Holandia istnieje

krajach takich jak Holandia istnieje

możliwość podpisania z agencją umowy o

możliwość podpisania z agencją umowy o

pracę na czas nieokreślony. Określony czas

pracę na czas nieokreślony. Określony czas

zatrudnienia powoduje więc „podwójną

zatrudnienia powoduje więc „podwójną

dorywczość” – nie tylko w pracy

dorywczość” – nie tylko w pracy

wykonywanej bezpośrednio u pracodawców-

wykonywanej bezpośrednio u pracodawców-

użytkowników, ale także i w stosunkach z

użytkowników, ale także i w stosunkach z

agencjami, które mogą nie odnowić umowy

agencjami, które mogą nie odnowić umowy

z danym pracownikiem i zatrudnić innego

z danym pracownikiem i zatrudnić innego

Troszeczkę statystyki …

DZIĘKUJĘ ZA

DZIĘKUJĘ ZA

UWAGĘ

UWAGĘ