Badanie neurologiczne
Badanie neurologiczne
UMIEJĘTNOŚCI RUCHOWE
UMIEJĘTNOŚCI RUCHOWE
Ssanie, połykanie
Ssanie, połykanie
– od urodzenia
– od urodzenia
Uwalnianie nosa w pozycji na brzuchu
Uwalnianie nosa w pozycji na brzuchu
– 1 miesiąc
– 1 miesiąc
Unoszenie głowy
Unoszenie głowy
- 2 miesiąc
- 2 miesiąc
Siedzenie
Siedzenie
- od 6 miesiąca
- od 6 miesiąca
Przewracanie się z brzucha na plecy
Przewracanie się z brzucha na plecy
- 8 – 10 miesiąc
- 8 – 10 miesiąc
Stanie
Stanie
: 10 – 12 miesiąc
: 10 – 12 miesiąc
Chodzenie
Chodzenie
: 12- 14 miesiąc
: 12- 14 miesiąc
Chwyt pełną dłonią
Chwyt pełną dłonią
Chwyt pęsetowy
Chwyt pęsetowy
UMIEJĘTNOŚCI RUCHOWE
UMIEJĘTNOŚCI RUCHOWE
CHÓ
CHÓ
D
D
Obserwacja chodu spontanicznego
Obserwacja chodu spontanicznego
Chód linoskoczka : stopa za stopą
Chód linoskoczka : stopa za stopą
Chód na palcach
Chód na palcach
Chód na piętach
Chód na piętach
Jak ?
Jak ?
Symetria ruchów : Tak
Symetria ruchów : Tak
chód drobnymi kroczkami
chód drobnymi kroczkami
( uszkodzenia kory
( uszkodzenia kory
mózgowej)
mózgowej)
chód krzyżowy
chód krzyżowy
( porażenie mózgowe)
( porażenie mózgowe)
chód kaczkowaty
chód kaczkowaty
(osłabienie mięśni dosiebnych ,
(osłabienie mięśni dosiebnych ,
zwichnięcie wrodzone stawu biodrowego)
zwichnięcie wrodzone stawu biodrowego)
Symetria ruchów : Nie
Symetria ruchów : Nie
chód koszący
chód koszący
( porażenie połowicze)
( porażenie połowicze)
nierównomierne unoszenie kolan, chód brodzący
nierównomierne unoszenie kolan, chód brodzący
(opadanie stopy - porażenie m. strzałkowego
(opadanie stopy - porażenie m. strzałkowego
wspólnego, uszkodzenie dróg piramidowych,
wspólnego, uszkodzenie dróg piramidowych,
neuropatia obwodowa )
neuropatia obwodowa )
CHÓ
CHÓ
D
D
Niezborność ruchów
Niezborność ruchów
Brak koordynacji ruchów nóg – chód móżdżkowy
Brak koordynacji ruchów nóg – chód móżdżkowy
Rozczłonkowanie ruchów
Rozczłonkowanie ruchów
Chód dziwaczny
Chód dziwaczny
CHÓ
CHÓ
D
D
POSTAWA
POSTAWA
Próba Romberga : pacjent stoi kilka sekund
Próba Romberga : pacjent stoi kilka sekund
nieruchomo ze złączonymi stopami, jeśli udaje
nieruchomo ze złączonymi stopami, jeśli udaje
mu się to, prosimy o zamknięcie oczu
mu się to, prosimy o zamknięcie oczu
pacjent pada przy otwartych oczach –
pacjent pada przy otwartych oczach –
nasilona chwiejność : zaburzenia móżdżkowe
nasilona chwiejność : zaburzenia móżdżkowe
pacjent stoi przy otwartych oczach , po ich
pacjent stoi przy otwartych oczach , po ich
zamknięciu zaczyna się kiwać w przód i w tył –
zamknięciu zaczyna się kiwać w przód i w tył –
zespół móżdżkowy
zespół móżdżkowy
pacjent pada po zamknięciu oczu : utrata
pacjent pada po zamknięciu oczu : utrata
czucia ułożenia: uszkodzenie sznurów tylnych
czucia ułożenia: uszkodzenie sznurów tylnych
rdzenia
rdzenia
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
N.
N.
I
I
– węchowy
– węchowy
rozpoznawanie zapachów
rozpoznawanie zapachów
( uwaga na katar!)
( uwaga na katar!)
N
N
II
II
- wzrokowy
- wzrokowy
Czy widzi : u niemowlęcia wodzenie wzrokiem
Czy widzi : u niemowlęcia wodzenie wzrokiem
za kolorowymi przedmiotami, u dziecka
za kolorowymi przedmiotami, u dziecka
starszego – liczenie palców lub odpowiednie
starszego – liczenie palców lub odpowiednie
tablice
tablice
Odruchy źrenic na światło, zbieżność i
Odruchy źrenic na światło, zbieżność i
akomodację : (ramię doprowadzające odruchu)
akomodację : (ramię doprowadzające odruchu)
Reakcja konsensualna : zjawisko Marcusa-
Reakcja konsensualna : zjawisko Marcusa-
Gunna (zaburzenie przewodnictwa )
Gunna (zaburzenie przewodnictwa )
Pole widzenia
Pole widzenia
Nerwy okoruchowe :
Nerwy okoruchowe :
III
III
,
,
IV
IV
: m. skośny górny;
: m. skośny górny;
VI
VI
: m. prosty zewnętrzny
: m. prosty zewnętrzny
Objawy
dysfunkcji
:
zaburzenia
ruchów
Objawy
dysfunkcji
:
zaburzenia
ruchów
spontanicznych,
„podążania
wzrokiem”,
spontanicznych,
„podążania
wzrokiem”,
podwójne widzenie, oczopląs
podwójne widzenie, oczopląs
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
Ułożenie głowy pacjenta
Ułożenie głowy pacjenta
– odchyla się w stronę
– odchyla się w stronę
przeciwną do uszkodzenia n. VI
przeciwną do uszkodzenia n. VI
Ustawienie gałek ocznych
Ustawienie gałek ocznych
– zbieżne , rozbieżne,
– zbieżne , rozbieżne,
skośne
skośne
Badanie ruchów dowolnych gałki ocznej
Badanie ruchów dowolnych gałki ocznej
Wodzenie oczami za przedmiotem
Wodzenie oczami za przedmiotem
: odległość
: odległość
ok. 50 cm, głowa unieruchomiona : podwójne
ok. 50 cm, głowa unieruchomiona : podwójne
widzenie
,
oczopląs;
uwaga:
widzenie
,
oczopląs;
uwaga:
drgania
drgania
nystagmoidalne
nystagmoidalne
: fizjologiczne.
: fizjologiczne.
Zbieżność spojrzenia
Zbieżność spojrzenia
: pacjent patrzy w dół, a
: pacjent patrzy w dół, a
następnie na palec badającego w odległości ok. 50
następnie na palec badającego w odległości ok. 50
cm, następnie zbliżamy palec
cm, następnie zbliżamy palec
Odruch przedsionkowo-oczny
Odruch przedsionkowo-oczny
(objaw oczu lalki) :
(objaw oczu lalki) :
pacjent ma skupić spojrzenie na określonym
pacjent ma skupić spojrzenie na określonym
odległym punkcie, następnie zmieniamy pozycję
odległym punkcie, następnie zmieniamy pozycję
głowy
głowy
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
N.
N.
VII
VII
– twarzowy
– twarzowy
: ruchowy ; zakres unerwienia
: ruchowy ; zakres unerwienia
SUŁT
SUŁT
S
S
- smak z 1/3 przedniej języka;
- smak z 1/3 przedniej języka;
U
U
– ucho m.
– ucho m.
napinacz błony bębenkowej i m. strzemiączkowy;
napinacz błony bębenkowej i m. strzemiączkowy;
Ł
Ł
– włókna przywspółczulne dla gruczołów
– włókna przywspółczulne dla gruczołów
łzowych;
łzowych;
T
T
– mięśnie mimiczne twarzy
– mięśnie mimiczne twarzy
Obserwacja
fałdy nosowo- wargowe, zmarszczki na czole,
kącik ust
ruchy spontaniczne : uśmiech, mruganie
powiekami,
szczerzenie
zębów,
gwizdanie,
zaciskanie powiek, spojrzenie na sufit
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
N.
N.
V
V
– trójdzielny
– trójdzielny
: czuciowo- ruchowy :
: czuciowo- ruchowy :
gałązka
gałązka
1
1
(oczna)
(oczna)
: unerwienie rogówki,
: unerwienie rogówki,
gałązka 2
gałązka 2
( szczękowa),
( szczękowa),
gałązka 3 (żuchwowa),
gałązka 3 (żuchwowa),
ruchowo:
ruchowo:
mięśnie żwacze, m. skroniowy
mięśnie żwacze, m. skroniowy
Badanie części ruchowej
Badanie części ruchowej
: oglądanie mięśnia
: oglądanie mięśnia
skroniowego,
zaciskanie
zębów
(badanie
skroniowego,
zaciskanie
zębów
(badanie
dotykiem m. żwaczy i skroniowego), otwieranie
dotykiem m. żwaczy i skroniowego), otwieranie
ust przy oporze,
ust przy oporze,
odruch żuchwowy
odruch żuchwowy
– uderzenie
– uderzenie
młotkiem neurologicznym w palec umieszczony
młotkiem neurologicznym w palec umieszczony
na podbródku przy otwartych ustach
na podbródku przy otwartych ustach
Badanie części czuciowej
Badanie części czuciowej
: punkty uciskowe n. V;
: punkty uciskowe n. V;
badanie czucia dotyku , ucisku i bólu po obu
badanie czucia dotyku , ucisku i bólu po obu
stronach
stronach
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
Odruch rogówkowy :
Odruch rogówkowy :
ramię doprowadzające :
ramię doprowadzające :
gałązka oczna n. V; ramię odprowadzające : n.
gałązka oczna n. V; ramię odprowadzające : n.
VIII
VIII
Ustawienie oczu w górę i na zewnątrz ,
Ustawienie oczu w górę i na zewnątrz ,
dotykamy wacikiem rogówki: oboje oczu
dotykamy wacikiem rogówki: oboje oczu
zamyka się
zamyka się
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
N.
N.
VIII
VIII
– nerw słuchowy : n. ślimakowy ( słuchowy)
– nerw słuchowy : n. ślimakowy ( słuchowy)
, n. przedsionkowy ( statyczny)
, n. przedsionkowy ( statyczny)
N. ślimakowy
N. ślimakowy
czy słyszy : niewolę zwraca głowę w strone
czy słyszy : niewolę zwraca głowę w strone
dźwięku ; ew. badanie potencjałów słuchowych
dźwięku ; ew. badanie potencjałów słuchowych
Starsze dziecko : tykający zegarek zbliżany do
Starsze dziecko : tykający zegarek zbliżany do
ucha, szept
ucha, szept
Gdy
niedosłyszenie
jednostronne
:
Gdy
niedosłyszenie
jednostronne
:
różnicowanie
przewodnictwa
kostnego
i
różnicowanie
przewodnictwa
kostnego
i
powietrznego :
powietrznego :
próba Rinnego
próba Rinnego
- kamerton do wyrostka
- kamerton do wyrostka
sutkowatego i do ucha po stronie chorej; badamy,
sutkowatego i do ucha po stronie chorej; badamy,
który dźwięk pacjent lepiej słyszy
który dźwięk pacjent lepiej słyszy
próba Webera
próba Webera
: kamerton do czubka głowy;
: kamerton do czubka głowy;
pytamy, w którym uchu dźwięk jest głośniejszy
pytamy, w którym uchu dźwięk jest głośniejszy
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
N. przedsionkowy
N. przedsionkowy
Badanie chodu na palcach i na piętach
Badanie chodu na palcach i na piętach
: pacjent
: pacjent
pochyla się w stronę uszkodzenia
pochyla się w stronę uszkodzenia
Oczopląs
Oczopląs
: poziomy , jednokierunkowy , zawroty
: poziomy , jednokierunkowy , zawroty
głowy
głowy
Próba kalorymetryczna
Próba kalorymetryczna
Próba Hallpika
Próba Hallpika
: pacjent siedzi na leżance z
: pacjent siedzi na leżance z
głową zwróconą w prawo i patrzy w prawo –
głową zwróconą w prawo i patrzy w prawo –
szybkie położenie pacjenta tak, by głowa była
szybkie położenie pacjenta tak, by głowa była
poza
leżanką
(podtrzymujemy
głowę)
–
poza
leżanką
(podtrzymujemy
głowę)
–
obserwujemy, czy występuje oczopląs
obserwujemy, czy występuje oczopląs
Próba obracania
Próba obracania
: pacjent maszeruje w miejscu z
: pacjent maszeruje w miejscu z
rękami wyciągniętymi do przodu – następnie
rękami wyciągniętymi do przodu – następnie
zamyka oczy – zwrot w stronę chorą nawet o 180
zamyka oczy – zwrot w stronę chorą nawet o 180
o
o
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
Nerwy :
Nerwy :
IX
IX
( językowo- gardłowy) ,
( językowo- gardłowy) ,
X
X
(błędny),
(błędny),
XII
XII
(podjęzykowy)
(podjęzykowy)
N.
N.
IX
IX
–
–
czucie
czucie
: 1/3 tylna część języka, gardło,
: 1/3 tylna część języka, gardło,
ucho środkowe;
ucho środkowe;
ruch
ruch
: miesień rylcowo-gardłowy;
: miesień rylcowo-gardłowy;
wegetatywnie
wegetatywnie
: ślinianki przyuszne
: ślinianki przyuszne
N.
N.
X
X
-
-
czucie
czucie
: błona bębenkowa, przewód
: błona bębenkowa, przewód
słuchowy zewnętrzny, ucho zewnętrzne;
słuchowy zewnętrzny, ucho zewnętrzne;
ruch
ruch
:
:
podniebienie, gardło i krtań;
podniebienie, gardło i krtań;
wegetatywnie
wegetatywnie
:
:
baroreceptory t. szyjnej, przywspółczulne włókna
baroreceptory t. szyjnej, przywspółczulne włókna
klatki piersiowej i jamy brzusznej
klatki piersiowej i jamy brzusznej
N.
N.
XII
XII
-
-
ruch
ruch
: wewnętrzne mięśnie języka
: wewnętrzne mięśnie języka
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
Język
Język
: ruchy dowolne, zbaczanie, drżenia
: ruchy dowolne, zbaczanie, drżenia
pęczkowe, drgania puzonowe ( mimowolne ruchy
pęczkowe, drgania puzonowe ( mimowolne ruchy
w przód i tył)
w przód i tył)
Gardło
Gardło
: języczek : ruch , zbaczanie przy mowie
: języczek : ruch , zbaczanie przy mowie
(każemy powiedzieć : aaa), połykanie;
(każemy powiedzieć : aaa), połykanie;
odruch
odruch
gardłowy
gardłowy
:
dotykamy
gardło
za
łukami
:
dotykamy
gardło
za
łukami
podniebiennymi – języczek powinien się unieść
podniebiennymi – języczek powinien się unieść
Krtań
Krtań
: kaszel, połykanie , ruch
: kaszel, połykanie , ruch
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
N.
N.
XI
XI
– dodatkowy
– dodatkowy
– unerwienie ruchowe m.
– unerwienie ruchowe m.
mostkowo-sutkowo-obojczykowego i m.
mostkowo-sutkowo-obojczykowego i m.
czworobocznego
czworobocznego
Zaniki mięśni na karku i szyi
Zaniki mięśni na karku i szyi
Pochylanie głowy z oporem ( ręka lekarza na czole)
Pochylanie głowy z oporem ( ręka lekarza na czole)
Zwrot głowy z oporem ( ręka lekarza na boku głowy)
Zwrot głowy z oporem ( ręka lekarza na boku głowy)
Wzruszanie ramionami
Wzruszanie ramionami
NERWY CZASZKOWE
NERWY CZASZKOWE
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
Badanie ruchów kończyn dolnych i górnych
Badanie ruchów kończyn dolnych i górnych
swobodne i z oporem
swobodne i z oporem
Odruchy głębokie ( ścięgniste)
Odruchy głębokie ( ścięgniste)
Odruch z mięśnia dwugłowego
Odruch z mięśnia dwugłowego
: palec na
: palec na
ścięgnie m. dwugłowego , uderzenie młotkiem
ścięgnie m. dwugłowego , uderzenie młotkiem
Odruch z mięśnia ramienno – promieniowego:
Odruch z mięśnia ramienno – promieniowego:
ręka zgięta w łokciu uderzenie w guzowatość
ręka zgięta w łokciu uderzenie w guzowatość
promieniową
promieniową
Odruch z mięśnia trójgłowego
Odruch z mięśnia trójgłowego
: ramię zgięte w
: ramię zgięte w
łokciu, przedramię na klatce piersiowej,
łokciu, przedramię na klatce piersiowej,
uderzenie w ścięgno mięśnia
uderzenie w ścięgno mięśnia
Wzmacnianie odruchów : zaciskanie
Wzmacnianie odruchów : zaciskanie
zębów
zębów
Odruch z mięśnia dwugłowego
Odruch z mięśnia dwugłowego
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
Odruch z mięśnia ramienno – promieniowego
Odruch z mięśnia ramienno – promieniowego
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
Odruch z mięśnia trójgłowego
Odruch z mięśnia trójgłowego
Odruch rzepkowy
Odruch rzepkowy
: zgięta noga wisi na ręce ,
: zgięta noga wisi na ręce ,
uderzamy w punkt pod rzepką
uderzamy w punkt pod rzepką
Odruch skokowy
Odruch skokowy
: stopa zgięta pod katem
: stopa zgięta pod katem
prostym i odwiedziona, kończyna zgięta w stawie
prostym i odwiedziona, kończyna zgięta w stawie
kolanowym i odwiedziona, uderzenie w ścięgno
kolanowym i odwiedziona, uderzenie w ścięgno
Achillesa
Achillesa
Wzmacnianie odruchów : rozciąganie
Wzmacnianie odruchów : rozciąganie
złączonych rak
złączonych rak
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
Odruch rzepkowy
Odruch rzepkowy
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
Odruch skokowy
Odruch skokowy
Odruchy brzuszne
Odruchy brzuszne
: drapanie
: drapanie
powierzchni
brzucha
powoduje
powierzchni
brzucha
powoduje
skurcz mięśni po tej samej stronie
skurcz mięśni po tej samej stronie
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
Odruch podeszwowy Babińskiego
Odruch podeszwowy Babińskiego
: drapanie
: drapanie
powierzchni podeszwy
powierzchni podeszwy
Wynik
ujemny
Wynik
ujemny
:
:
zgięcie
wszystkich
zgięcie
wszystkich
palców
,
zgięcie
palców
,
zgięcie
podeszwowe stopy
podeszwowe stopy
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
Wynik
dodatni
Wynik
dodatni
:
:
prostowanie palucha,
prostowanie palucha,
wachlarzowate
wachlarzowate
rozpostarcie palców ze
rozpostarcie palców ze
zgięciem grzbietowym
zgięciem grzbietowym
Uwaga : fizjologiczne
Uwaga : fizjologiczne
do 6 miesiąca życia
do 6 miesiąca życia
UKŁAD RUCHU
UKŁAD RUCHU
OBJAWY OPONOWE
OBJAWY OPONOWE
Sztywność karku
Sztywność karku
Objaw karkowy Brudzińskiego
Objaw karkowy Brudzińskiego
Objaw łonowy Brudzińskiego
Objaw łonowy Brudzińskiego
OBJAWY OPONOWE
OBJAWY OPONOWE
Objaw Kerniga
Objaw Kerniga
Objaw Flataua
Objaw Flataua