© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
mocna
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Macierz McKinsey’a przedsiębiorstwa
Maspex w 2005 roku
A
tr
a
k
c
y
jn
o
ś
ć
s
e
k
to
ra
przeciętna
słaba
m
o
c
n
a
p
rz
e
c
ię
tn
a
s
ła
b
a
soki
herbatki
rozpuszczalne
śmietanki
do kawy
płatki śniadaniowe
czekolada
do picia
tabletki
witaminowe
makarony
kakao
kawy
cappucino
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
2
ZARZĄDZANIE
STRATEGICZNE W
PRZEDSIĘBIORSTWIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Etapy zarządzania
Etapy zarządzania
strategicznego
strategicznego
Analiza strategiczna
Projektowanie strategii
Realizacja strategii
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza strategiczna
w przedsiębiorstwie
Prof. dr hab. Maria Romanowska
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
PROGNOZOWANIE ZMIAN
CIĄGŁYCH
2001
2010
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Historyczny i
prognozowany kształt
zmiennej
Lata
P
o
zi
o
m
z
m
ie
n
n
e
j
Wzrost
stabilizacja
2000
spadek
Źródło: opracowanie własne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Planowanie strategiczne
Planowanie strategiczne
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 1
wersja 1
(zerowa)
(zerowa)
Scenariusz
Scenariusz
najbardziej
najbardziej
prawdopodo
prawdopodo
bny
bny
Scenariusz
Scenariusz
pesymistyczny
pesymistyczny
Scenariusz
Scenariusz
optymistyczny
optymistyczny
F
ir
m
a
F
ir
m
a
O
to
c
ze
n
ie
O
to
c
ze
n
ie
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 3
wersja 3
(pesymistyczna)
(pesymistyczna)
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 2
wersja 2
(optymistyczna)
(optymistyczna)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Myśleć strategicznie
Myśleć strategicznie
Myśleć strategicznie
Myśleć strategicznie
to znaczy:
to znaczy:
#
dążyć do poznania sytuacji, badania szans
i zagrożeń wybiegając myślą wiele lat
naprzód
#
stosować metody analizy i planowania
umożliwiając gromadzenie potrzebnych
informacji, opracowanie planu i jego
realizację
#
nie przywiązywać się do już
opracowanych planów i mieć wolę
ustawicznej zmiany obszarów i sposobów
działania firmy zgodnie ze zmieniającą się
wizją firmy i jej otoczenia
#
dążyć do poznania sytuacji, badania szans
i zagrożeń wybiegając myślą wiele lat
naprzód
#
stosować metody analizy i planowania
umożliwiając gromadzenie potrzebnych
informacji, opracowanie planu i jego
realizację
#
nie przywiązywać się do już
opracowanych planów i mieć wolę
ustawicznej zmiany obszarów i sposobów
działania firmy zgodnie ze zmieniającą się
wizją firmy i jej otoczenia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
SCENARIUSZE OPERACJI W IRAKU I ICH
WPŁYW NA RYNEK ROPY NA ŚWIECIE
WERSJA
SCENARIUSZA
PRAWDO
-
PODOBIE
ŃSTWO
SKUTKI GOSPODARCZE
SCENARIUSZ I
szybkie (4-6 tyg.) i
zdecydowane
zwycięstwo USA
40-60%
iracka ropa znika z rynku
na 3 mies., a OPEC
rekompensuje te braki,
cena po zakończeniu
wojny nie przekracza
20$
SZENARIUSZ II
użycie przez Irak broni
masowego rażenia w
ograniczonym stopniu
wojna trwa 6-12 tyg.
40-60%
iracka ropa znika z rynku
na 6 mies. cena sięga 30$
sytuacja niestabilna
SCENARIUSZ III
skuteczny kontratak
Iraku na terytiriun USA
i Wlk. Brytanii z
wykorzystaniem broni
masowego rażenia
6-8%
recesja w USA, brak ropy
irackiej przez rok, cena
sięga 80$
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
KTO ZYSKAŁ, KTO STRACIŁ
Największe spadki i wzrosty wartości akcji spółek w
branżach od 10 IX do 5 X 2001 r. (dane w proc.)
Na minusie
-18,4
-19,2
-20,6
-21,0
-22,3
Branża
półprzewodników
Górnictwo metali
Sieci zakładów
fotograficznych
Hotele
Linie lotnicze
Na plusie
40,7
19,5
18,1
15,0
11,0
Producenci złota
Operatorzy sieci
komórkowych
Agencje
ubezpieczeniowe
Producenci kartek
pocztowych
Przemysł obronny
(elektroniczny)
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
KTO ZYSKAŁ, KTO STRACIŁ
Największe spadki i wzrosty wartości akcji spółek w
branżach od 10 IX do 5 X 2001 r. (dane w proc.)
Na minusie
-18,4
-19,2
-20,6
-21,0
-22,3
Branża
półprzewodników
Górnictwo metali
Sieci zakładów
fotograficznych
Hotele
Linie lotnicze
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
KTO ZYSKAŁ, KTO STRACIŁ
Największe spadki i wzrosty wartości akcji spółek w
branżach od 10 IX do 5 X 2001 r. (dane w proc.)
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Na plusie
40,7
19,5
18,1
15,0
11,0
Producenci złota
Operatorzy sieci
komórkowych
Agencje
ubezpieczeniowe
Producenci kartek
pocztowych
Przemysł obronny
(elektroniczny)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
ATAK TERRORYSTYCZNY NA NOWY
YORK
A SYTUACJA GENERAL ELECTRIC
2000 ROK
OBRÓT – 130 MLD$ - ZYSK 12,7 MLD$
PRZEWIDYWANY SPADEK ZYSKU O KILKASET MLN $
SEKTORY ZAGROŻONE:
UBEZPIECZENIA
– GE ubezpieczało WTC i zniszczone samoloty strata
600mln$
LEASING SAMOLOTÓW
-linie lotnicze opóźnią spłat lub oddadzą samoloty –
strata 120 mln$
SILNIKI LOTNICZE
–Boeing zmniejszył zamówienia o 40%- straty 100mln$
TELEWIZJA
- NBC podobnie jak inne sieci nie nadawała reklam przez kilka dni –
strata 50 mln$
Na podst. „Business Week/Polska” listopad 2001
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
ETAPY ANALIZY
MAKROOTOCZENIA
1.
SEGMENTACJA MAKROOTOCZENIA
2.
WYŁONIENIE W KAŻDYM SEGMENCIE NAJWAŻNIEJSZYCH
CZYNNIKÓW
3.
OKREŚLENIE, CHARAKTERU I SIŁY WPŁYWU TYCH
CZYNNIKÓW NA PRZEDSIĘBIORSTWO
4.
OKREŚLENIE KIERUNKU ZMIAN KAŻDEGO Z CZYNNIKÓW W
PRZYSZŁOŚCI
5. W JAKI SPOSÓB OSLABIĆ LUB WYKORZYSTAĆ
ODDZIAŁYWANIE DANEGO CZYNNIKA NA FIRMĘ?
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Wpływ rozwoju społeczno-
Wpływ rozwoju społeczno-
kulturowego na popyt na mrożoną
kulturowego na popyt na mrożoną
żywność (cz.I)
żywność (cz.I)
Wzrastające
zapotrzebowa
nie na
mrożoną
żywność
Lepsza kontrola
towarów
spożywczych
Nowe formy
obsługi
Więcej
sprzętu
mikrofaloweg
o i
zamrażarek
Nowa technika
zamrażania
Spadające
koszty energii
Mrożona
żywność
oszczędzająca
energię
Zmienion
e postawy
kobiet i
wobec
kobiet
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Zmienione
postawy
kobiet
i wobec
kobiet
Późniejszy
wiek
zawierania
małżeństw
Więcej
rozwodów
Więcej
kobiet
czynnych
zawodowo
Mniejsze
rodziny
Dzieci w
późniejszy
m czasie
Więcej
rodzin
posiada-
jących dwa
samochody
Stanowisko
lepiej
opłacone
Więcej
pracującyc
h
małżeństw
Silniejsza
orientacja
karierowa
Wyższy
poziom
wykształ
-cenia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
RODZAJE ZMIAN W
OTOCZENIU
ZMIANY CIĄGŁE:
-
ekstrapolacja trendów
-
analiza luki strategicznej
ZMIANY NIECIĄGŁE
-
metoda delficka
-
metody scenariuszowe
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
S W O T
S W O T
S W O T
S W O T
strengths
-
mocne strony
weaknesses
- słabe strony
opportunities - szanse
threats - zagrożenia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Szanse
Szanse
Szanse
Szanse
Zagrożenia
Zagrożenia
Zagrożenia
Zagrożenia
Analiza SWOT
Analiza SWOT
Mocne strony
Mocne strony
Słabe strony
Słabe strony
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza SWOT
Analiza SWOT
Szanse
Szanse
Zagrożenia
Zagrożenia
globalne
globalne
sektorowe
sektorowe
sektorowe
sektorowe
globalne
globalne
mocne strony
mocne strony
słabe strony
słabe strony
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
METODY
BEZSCENARIUSZOWE
EKSTRAPOLACJA TRENDÓW
ANALIZA LUKI STRATEGICZNEJ
METODA DELFICKA
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
24
EKSTRAPOLACJA
TRENDÓW
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Rodzaje luki strategicznej
Luka zgodności
Tr
e
n
d
Czas
wzrost rynku
wzrost sprzedaży
badanej organizacji
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Rodzaje luki strategicznej
Luka nadmiaru
Tr
e
n
d
Czas
wzrost rynku
wzrost sprzedaży
badanej organizacji
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Rodzaje luki strategicznej
Luka niedoboru
Tr
e
n
d
Czas
wzrost rynku
wzrost sprzedaży
badanej organizacji
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Rozwój rynku samochodów w porównaniu z pozycją rynkową
Rozwój rynku samochodów w porównaniu z pozycją rynkową
samochodów Renault w Europie Zachodniej
samochodów Renault w Europie Zachodniej
0
5
10
15
20
25
30
35
%
75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88
rok
udział małych samochodów w całości rynku samochodowego Europy Zachodniej
udział małych samochodów w całości rynku samochodowego Europy Zachodniej
(kategorie I.1 i I.2).
(kategorie I.1 i I.2).
udział samochodów Renault na rynku małych samochodów (kategorie I.1 i I.2).
udział samochodów Renault na rynku małych samochodów (kategorie I.1 i I.2).
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Przykład luki strategicznej
t
T
e
m
p
o
w
zr
o
st
u
Tempo
wzrostu
zapotrzebowa
nia
Tempo wzrostu
produkcji
(sprzedaży)
pole
niedobo
ru
pole
nadmiaru
pole
nadmiar
u
Źródło: A. Stabryła, Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, PWN, Warszawa-Kraków 2000, s. 140
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
30
METODY
SCENARIUSZOWE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
PROGNOZOWANIE
ZMIAN
NIECIĄGŁYCH
Lata
P
o
zi
o
m
z
m
ie
n
n
e
j
Wzrost
stabilizacja
2000
spadek
Źródło: opracowanie własne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Planowanie strategiczne
Planowanie strategiczne
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 1
wersja 1
(zerowa)
(zerowa)
Scenariusz
Scenariusz
najbardziej
najbardziej
prawdopodo
prawdopodo
bny
bny
Scenariusz
Scenariusz
pesymistyczny
pesymistyczny
Scenariusz
Scenariusz
optymistyczny
optymistyczny
F
ir
m
a
F
ir
m
a
O
to
c
ze
n
ie
O
to
c
ze
n
ie
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 3
wersja 3
(pesymistyczna)
(pesymistyczna)
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 2
wersja 2
(optymistyczna)
(optymistyczna)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Układ scenariuszowy stanów
otoczenia:
scenariusz pesymistyczny, najbardziej
prawdopodobny i optymistyczny
WPŁYW TRENDÓW W OTOCZENIU NA BADANĄ ORGANIZACJĘ
-5
4
5
3
2
1
-1
-2
-3
-4
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
Scenariusz
pesymistyczny
Scenariusz
optymistyczny
Scenariusz najbardziej
prawdopodobny
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
34
METODA
DELFICKA
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Etapy postępowania w metodzie delfickiej
Źródło: A. Stabryła, Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, PWN, Warszawa-Kraków 2000, s. 143
Zdefiniowanie problemu
Wybór grupy ekspertów na podstawie wymagań badawczych
Przygotowanie i rozesłanie ankiety
Przygotowanie i rozesłanie kolejnej ankiety
Przedstawienie wyników
Przygotowanie i rozesłanie kolejnej ankiety
Analiza odpowiedzi z ankiety
Czy zgoda
została
osiągnięta?
Tak
Nie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
PRZYKŁAD PYTANIA Z TEMATU:
„DETERMINANTY KONKURENCYJNOŚCI
POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW”
Instrumenty
konkurowania
Wskazania
eksperta
Jakość produktu
Nowoczesność
produktu
Zróżnicowanie
produktu
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
S W O T
S W O T
S W O T
S W O T
strengths
-
mocne strony
weaknesses
- słabe strony
opportunities - szanse
threats - zagrożenia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Szanse
Szanse
Szanse
Szanse
Zagrożenia
Zagrożenia
Zagrożenia
Zagrożenia
Analiza SWOT
Analiza SWOT
Mocne strony
Mocne strony
Słabe strony
Słabe strony
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza SWOT
Analiza SWOT
Szanse
Szanse
Zagrożenia
Zagrożenia
globalne
globalne
sektorowe
sektorowe
sektorowe
sektorowe
globalne
globalne
mocne strony
mocne strony
słabe strony
słabe strony
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
ZASADY ANALIZY SEKTORA
ZASADY ANALIZY SEKTORA
GLOBALNEGO
GLOBALNEGO
1. DIAGNOZOWANIE POTENCJAŁU
GLOBALIZACYJNEGO SEKTORA
2. ANALIZA SEKTORA NA POZIOMIE:
GLOBALNYM, REGIONÓW I KRAJÓW
3. ANALIZOWANIE RÓŻNIC MIĘDZY
REGIONAMI I KRAJAMI
4. SZCZEGÓŁOWA ANALIZA KLUCZOWYCH
RYNKÓW REGIONALNYCH I KRAJOWYCH
5. IDENTYFIKACJA KONKURENTÓW
GLOBALNYCH
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Pozycja konkurencyjna
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
duż
a
mał
a
nisk
a
wysok
a
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
A
B
B
C
C
D
D
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Poziomy
Poziomy
zarządzania
zarządzania
Rodzaje
Rodzaje
strategii
strategii
Zarząd
całej firmy
Zarząd oddziału
(SBU)
Strategia
rozwoju firmy
Strategie sektorowe
•konkurencji
•wobec dostawców
Strategie funkcjonalne
• marketingowea
• finansowa
• technologiczna
• kadrowa
Maria Romanowska
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
I. ANALIZA STRATEGICZNA
ANALIZA OTOCZENIA
OCENA POTENCJAŁU ROZWOJOWEGO ORGANIZACJI
II. SCENARIUSZ PRZYSZŁYCH ZDARZEŃ
III. ASPIRACJE MENEDŻERÓW
STRATEGICZNA WIZJA ORGANIZACJI
MISJA STRATEGICZNA
III.OKREŚLENIE CELÓW STRATEGICZNYCH:
WYBÓR BRANŻY I SEKTORA
WYBÓR RYNKU I SEGMENTU
WYBÓR SPOSOBU ROZWOJU
WYBÓR PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ
WYBÓR STRATEGII WOBEC DOSTAWCÓW
IV. OPRACOWANIE PLANU INWESTYCYJNEGO
V. OPRACOWANIE STRATEGII FINANSOWEJ
ETAPY PROJEKTOWANIA STRATEGII Maria Romanowska
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza konkurencji
Prof. dr hab. Maria Romanowska
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
PROGNOZOWANIE ZMIAN
CIĄGŁYCH
2001
2010
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
PROGNOZOWANIE
ZMIAN
NIECIĄGŁYCH
Lata
P
o
zi
o
m
z
m
ie
n
n
e
j
Wzrost
stabilizacja
2000
spadek
Źródło: opracowanie własne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Planowanie strategiczne
Planowanie strategiczne
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 1
wersja 1
(zerowa)
(zerowa)
Scenariusz
Scenariusz
najbardziej
najbardziej
prawdopodo
prawdopodo
bny
bny
Scenariusz
Scenariusz
pesymistyczny
pesymistyczny
Scenariusz
Scenariusz
optymistyczny
optymistyczny
F
ir
m
a
F
ir
m
a
O
to
c
ze
n
ie
O
to
c
ze
n
ie
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 3
wersja 3
(pesymistyczna)
(pesymistyczna)
Plan strategiczny
Plan strategiczny
wersja 2
wersja 2
(optymistyczna)
(optymistyczna)
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
48
ZARZĄDZANIE
STRATEGICZNE W
PRZEDSIĘBIORSTWIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza strategiczna
w przedsiębiorstwie
Prof. dr hab. Maria Romanowska
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Etapy zarządzania
Etapy zarządzania
strategicznego
strategicznego
Analiza strategiczna
Projektowanie strategii
Realizacja strategii
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Myśleć strategicznie
Myśleć strategicznie
Myśleć strategicznie
Myśleć strategicznie
to znaczy:
to znaczy:
#
dążyć do poznania sytuacji, badania szans
i zagrożeń wybiegając myślą wiele lat
naprzód
#
stosować metody analizy i planowania
umożliwiając gromadzenie potrzebnych
informacji, opracowanie planu i jego
realizację
#
nie przywiązywać się do już
opracowanych planów i mieć wolę
ustawicznej zmiany obszarów i sposobów
działania firmy zgodnie ze zmieniającą się
wizją firmy i jej otoczenia
#
dążyć do poznania sytuacji, badania szans
i zagrożeń wybiegając myślą wiele lat
naprzód
#
stosować metody analizy i planowania
umożliwiając gromadzenie potrzebnych
informacji, opracowanie planu i jego
realizację
#
nie przywiązywać się do już
opracowanych planów i mieć wolę
ustawicznej zmiany obszarów i sposobów
działania firmy zgodnie ze zmieniającą się
wizją firmy i jej otoczenia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Sektory działalności AOL
w 2002 roku
A przemysł filmowy
23,11
B Internet – serwis AOL
20, 93
C stacje kablowe - sieci
17,62
D okablowanie
16,19
E przemysł wydawniczy
12,48
F przemysł muzyczny
9,68
SEKTOR
UDZIAŁ %
W PRZYCHODACH
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
53
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Udziały (w %) poszczególnych działów
w obrotach koncernu Fiat
Samochody
(marki Fiat, Lancia, Alfa Romeo,
Maserati, Ferrari)
43,5 %
CNH Global
(maszyny rolnicze i budowlane)
19,4 %
Ciężarówki
(Iveco)
16,9 %
Budowa urządzeń
(Comau)
4,4 %
Wyroby metalowe
(Teksid)
1,8 %
Pozostałe działy
7,5 %
Części samochodowe
(Magnetti Marelli)
6,5 %
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
55
Segmentacja strategiczna
Proces wyodrębniania
strategicznych obszarów
działalności przedsiębiorstwa,
które wyznaczane są przez
podobne produkty (grupy
produktowe) lub usługi.
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Sektory działalności AOL
w 2002 roku
A przemysł filmowy
23%
B Internet – serwis AOL
21%
C stacje kablowe - sieci
18%
D okablowanie
16%
E przemysł wydawniczy
12%
F przemysł muzyczny
10%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
A
tr
a
k
cy
jn
o
ść
se
k
to
ra
Farmaceutyki
81 %
74 %
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Segmentacja branży
motoryzacyjnej
w EKD
15 – 37 Przetwórstwo przemysłowe
34 Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep
34.1 Produkcja pojazdów
samochodowych
34.2 Produkcja nadwozi pojazdów
samochodowych; przyczep i naczep
34.3 Produkcja części i akcesoriów do
pojazdów samochodowych i ich silników
34.10 A Produkcja silników spalinowych
34.10 B Produkcja samochodów osobowych
34.10 C Produkcja pozostałych pojazdów samochodowych przeznaczonych do przewozu osób
34.10 D Produkcja pojazdów samochodowych przeznaczonych do przewozu towarów
34.10 E Produkcja pojazdów samochodowych przeznaczonych do celów specjalnych
Źródło:
http://stary1.portalmed.pl/finn2/klasyfikacje/index.stm?klas=ekd
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Segmentacja rynku samochodów osobowych
według Samaru
Samochody osobowe
MINI
MINI PLUS
MAŁE
KLASA NIŻSZA ŚREDNIA
KLASA WYŻSZA ŚREDNIA
LUKSUSOWE
KOMBI VAN
MINI MPV
TERENOWE
SPORTOWE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Sektor sprzedaży samochodów
Sektor sprzedaży samochodów
osobowych
osobowych
w ujęciu geograficznym
w ujęciu geograficznym
Świat
Świat
60 mln szt.
60 mln szt.
Świat
Świat
60 mln szt.
60 mln szt.
Europa
Europa
15 mln szt.
15 mln szt.
Europa
Europa
15 mln szt.
15 mln szt.
Poziom
Poziom
globalny
globalny
Poziom
Poziom
regionalny
regionalny
Poziom
Poziom
krajowy
krajowy
Poziom
Poziom
lokalny
lokalny
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Sektor sprzedaży samochodów
Sektor sprzedaży samochodów
osobowych
osobowych
w ujęciu branżowym
w ujęciu branżowym
Przychody
Przychody
ze sprzedaży
ze sprzedaży
dóbr i usług
dóbr i usług
100%
100%
Przychody
Przychody
ze sprzedaży
ze sprzedaży
dóbr i usług
dóbr i usług
100%
100%
Samochody
Samochody
osobowe
osobowe
Samochody
Samochody
osobowe klasy
osobowe klasy
A
A
Poziom
Poziom
gospodarki
gospodarki
Poziom
Poziom
branży
branży
(działu)
(działu)
Sektor
Sektor
Podsektor
Podsektor
Sprzedaż
Sprzedaż
pojazdów
pojazdów
mech., przyczep
mech., przyczep
i naczep EKD 34
i naczep EKD 34
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bonduelle – wzrost przychodów według
Bonduelle – wzrost przychodów według
sektorów (2001/2002)
sektorów (2001/2002)
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
6,4%
16,8%
37,7%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
Produkty
konserwowe
Produkty mrozone Produkty swieze
Przychody 2002 – 1,25 mld euro
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bonduelle – segmentacja strategiczna
Bonduelle – segmentacja strategiczna
ZE WZGLĘDU NA TECHNOLOGIĘ
ZE WZGLĘDU NA TECHNOLOGIĘ
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bonduelle – segmentacja strategiczna
Bonduelle – segmentacja strategiczna
WEDŁUG KLIENTÓW
WEDŁUG KLIENTÓW
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bonduelle – segmentacja strategiczna
Bonduelle – segmentacja strategiczna
WEDŁUG MAREK
WEDŁUG MAREK
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bonduelle – segmentacja strategiczna
Bonduelle – segmentacja strategiczna
WEDŁUG KRAJÓW
WEDŁUG KRAJÓW
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Struktura produktowa sprzedaży firmy
farmaceutycznej w 2001 roku
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Inne
1%
Kosmetyki
Produkty
weterynaryjne
Leki OTC
Leki na
receptę
71%
15%
8%
5%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Struktura branżowa przychodów Grupy Danone w roku 2000
48%
25%
25%
2%
swieże produkty mleczne
ciastka
wody mineralne
inne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Struktura branżowa przychodów Grupy Danone w roku 2000
48%
25%
25%
2%
swieże produkty mleczne
ciastka
wody mineralne
inne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Udział poszczególnych kategorii
produktów w przychodach
Hewlett-Packard w roku 1997
Produkty
komputerowe
82,16%
Aparatura
analityczna
2,18%
Urządzenia
pomiarowe
10,27%
Komponenty
elektroniczne
2,29%
Aparatura medyczna
3,10%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Segmenty strategiczne Lafarge
w 1998 roku
Pozostała Zach.
Europa
21%
Niemcy
11%
Francja
22%
Kraje rozwijające się
i Europa Wsch.
21%
Północna Ameryka
25%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
EKD 24
Produkcja chemikaliów
i wyrobów chemicznych
EKD 24.4
Prod. środ. farmaceut.
i zielarskich
EKD 24.42
Prod. preparatów
farmaceutycznych
Produkcja
leków
Produkcja
składników
krwi
Produkcja
szczepionek
Produkcja
środków anty-
koncepcyjnych
Produkcja
środków oper.
i nici chirurg.
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
73
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Udziały (w %) poszczególnych działów
w obrotach koncernu Fiat
Samochody
(marki Fiat, Lancia, Alfa Romeo,
Maserati, Ferrari)
43,5 %
CNH Global
(maszyny rolnicze i budowlane)
19,4 %
Ciężarówki
(Iveco)
16,9 %
Budowa urządzeń
(Comau)
4,4 %
Wyroby metalowe
(Teksid)
1,8 %
Pozostałe działy
7,5 %
Części samochodowe
(Magnetti Marelli)
6,5 %
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Metody analizy atrakcyjności
sektora
Analiza 5 sił Portera
Analiza punktowa atrakcyjności
sektora
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Czynniki kształtujące sytuację
Czynniki kształtujące sytuację
konkurencyjną wewnątrz sektora
konkurencyjną wewnątrz sektora
Siła
przetargowa
dostawców
Siła
przetargowa
nabywców
Groźba pojawienia
się
nowych produktów
Rywalizacja
między
przedsiębiorstwami
sektora
Groźba pojawienia
się
substytutów
nowych producentów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
OGÓLNE INFORMACJE
O SEKTORZE JOGURTÓW
Wielkość sektora:
420 tys. ton
Wartość rynku: 830 mln zł (ok. 200 mln USD)
Dynamika:
ok. 15% w najbliższych 3 latach
Rentowność:
9%
Konkurencja i udziałowcy: Danone, Bakoma, Zott,
Yoplait, inne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Sprzedaż nowych samochodów
osobowych w Polsce (dane w tys.)
199
241
250
265
374
478
545
640
478
350
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
Źródło: Samar
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Segmentacja rynku soków w Polsce
w 2004 roku (wielkościowo)
Soki
30%
Nektary
21%
Napoje
49%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Segmentacja rynku soków w Polsce
w 2004 roku (wartościowo)
Soki
35%
Nektary
31%
Napoje
34%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Produkcja sprzedana soków owocowych i
warzywnych (w mln zł) w Polsce
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Czynniki kształtujące sytuację
Czynniki kształtujące sytuację
konkurencyjną wewnątrz sektora
konkurencyjną wewnątrz sektora
Siła
przetargowa
dostawców
Siła
przetargowa
nabywców
Groźba pojawienia
się
nowych produktów
Rywalizacja
między
przedsiębiorstwami
sektora
Groźba pojawienia
się
substytutów
nowych producentów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Fazy życia sektora
Fazy życia sektora
Kryteria
Fazy
narodziny
rozwój
dojrzałość
starzenie
się
Stopa
wzrostu
średnia
duża
słaba i
stabilna
zerowa lub
ujemna
Możliwości
wzrostu
znaczna
znaczna
zerowa
ujemna
Liczba
konkurentó
w
znaczna
znaczna
mała
mała
Struktura
konkurencji
zmienna
stabilizująca
się
stali liderzy
oligopole
Technologia ekspery-
mentalne
rozwijające
się
dojrzałe
schyłkowe
Dostęp do
sektora
łatwy
możliwy
bardzo
trudny
brak
zaintere-
sowania
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
narodziny
rozwój
dojrzałość
schyłek
Copyright by M. Bożek, M. Domanowski, G. Jezierski, T. Lus
Międzynarodowy cykl życia sektora
piwowarskiego
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Międzynarodowy cykl życia
produktu w sektorze sieci
detalicznych
EUROPA ZACH
AMERYKA PN
AZJA
AFRYKA
EUROPA ŚR-WSCH
AMERYKA PD
Słabnąca
dynamika
Konkurencja
Koncentracja
KCS:
korzyści skali
efektywność
utrwalona
marka
Wysoka
dynamika
Konkurencja
Koncentracja
KCS:
korzyści skali
znaczna liczba
mieszkańców
wzrost
zasobności
konsumentów
liberalne
warunki
inwestowania
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Czynniki kształtujące sytuację
Czynniki kształtujące sytuację
konkurencyjną wewnątrz
konkurencyjną wewnątrz
sektora
sektora
Siła
przetargowa
dostawców
Siła
przetargowa
nabywców
Groźba pojawienia
się
nowych produktów
Rywalizacja
między
przedsiębiorstwami
sektora
Groźba pojawienia
się
substytutów
nowych producentów
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
87
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Sprzedaż nowych samochodów w
Polsce ( w tys. sztuk)
Źródło: Samar
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Dynamika produkcji piwa w Polsce
Dynamika produkcji piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004;
T.Prusek, Brok wzięty, GW, 5.04.2005.
w mln hektolitrów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Spożycie piwa na osobę w wybranych
Spożycie piwa na osobę w wybranych
krajach
krajach
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
26
16
8
100
57
9
6
68
159
73
122
97
107
125
Polska
Czechy
Węgry
Niemcy
Wlk. Brytania
Austria
Irlandia
wielkość rynku (w mln hektolitrów)
spożycie na głowę (w litrach)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Roczne spożycie soków,
nektarów i napojów w 2004
(w l
na mieszkańca )
Źródło: ACNielsen
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Najwięksi producenci piwa na świecie
Najwięksi producenci piwa na świecie
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
w mln hektolitrów za 2002 r.
137,6
128,9
104,6
82,7
73,1
61,2
49,1
40,2
39,9
36,7
SABMiller
Anheuser-Bush
Heineken
Interbrew
AmBev
Carlsberg
Scotish & Newcastle
Coors
Modelo
Kirin
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Najwięksi producenci piwa w Europie
Najwięksi producenci piwa w Europie
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
60
53,2
47,9
47,9
26,7
13
7,1
Heineken
Interbrew
Scotish & Newcastle
Carlsberg
SABMiller
BBAG
Holsten
w mln hektolitrów za 2002 r.
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Struktura rynku piwa w Polsce
Struktura rynku piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004;
T. Prusek, Brok wzięty, GW, 5.04.2005.
Rok 2000
pozostałe
18%
Grupa BBAG
7%
Carlsberg
Okocim
16%
Kompania
Piwowarska
29%
Grupa Żywiec
30%
Rok 2004
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Spożycie piwa na osobę w wybranych
Spożycie piwa na osobę w wybranych
krajach
krajach
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
26
16
8
100
57
9
6
68
159
73
122
97
107
125
Polska
Czechy
Węgry
Niemcy
Wlk. Brytania
Austria
Irlandia
wielkość rynku (w mln hektolitrów)
spożycie na głowę (w litrach)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Najwięksi producenci piwa na świecie
Najwięksi producenci piwa na świecie
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
w mln hektolitrów za 2002 r.
137,6
128,9
104,6
82,7
73,1
61,2
49,1
40,2
39,9
36,7
SABMiller
Anheuser-Bush
Heineken
Interbrew
AmBev
Carlsberg
Scotish & Newcastle
Coors
Modelo
Kirin
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Najwięksi producenci piwa w Europie
Najwięksi producenci piwa w Europie
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
60
53,2
47,9
47,9
26,7
13
7,1
Heineken
Interbrew
Scotish & Newcastle
Carlsberg
SABMiller
BBAG
Holsten
w mln hektolitrów za 2002 r.
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Struktura rynku piwa w Polsce
Struktura rynku piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
Rok 2000
pozostałe
18%
Grupa BBAG
7%
Carlsberg
Okocim
16%
Kompania
Piwowarska
29%
Grupa Żywiec
30%
Brok-Strzelec
2%
Browar Belgia
4%
Browary Lubelskie
"Perła"
3%
pozostałe
6%
Carlsberg Okocim
14%
Kompania
Piwowarska
34%
Grupa Żywiec
37%
Rok 2003
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Struktura rynku piwa w Polsce
Struktura rynku piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
Rok 2000
pozostałe
18%
Grupa BBAG
7%
Carlsberg
Okocim
16%
Kompania
Piwowarska
29%
Grupa Żywiec
30%
Brok-Strzelec
2%
Browar Belgia
4%
Browary Lubelskie
"Perła"
3%
pozostałe
6%
Carlsberg Okocim
14%
Kompania
Piwowarska
34%
Grupa Żywiec
37%
Rok 2004
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Grupy strategiczne w sektorze piwowarskim
w Polsce w 2005 roku (1)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Liczba znanych marek
Grupy strategiczne w sektorze piwowarskim
w Polsce w 2005 roku (2)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Mapa grup strategicznych w sektorze
soków w Polsce w 2005 roku
Coca-
cola
Sokpol
Alima-
Gerber
Eckes-
Granini
Agro
s
Nova
Około
trzech
marek
Dywersyfikacja
(ilość sektorów
działalności)
Powyżej 5
Jedna
Horte
x
Ilość marek
w sektorze
soków
Maspe
x
Jeden
Kilka
Kilkanaście
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Mapa grup strategicznych w sektorze
soków w Polsce w 2005 roku
Bariery
symetryczne
Cena
Zasięg rynku
niska
średnia
wysoka
lokalny
krajowy
międzynarodowy
Hortex
Maspex
Agros
Nova
Alima Gerber
Eckes-
Granini/Aronia
Coca-
Cola/Cappy
Sokpo
l
Obszar
korzyści
konkurencyjny
ch
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Mapa grup strategicznych w sektorze
soków w Polsce w 2005 roku
Sokpol
Coca-cola
Alima-Gerber
Eckes-Granini
Cena
Znajomość
marki
niska
średnia
wysoka
0-20%
Powyżej 90%
Maspe
x
Hortex
Agros Nova
Ok. 70%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Czynniki kształtujące sytuację
Czynniki kształtujące sytuację
konkurencyjną wewnątrz
konkurencyjną wewnątrz
sektora
sektora
Siła
przetargowa
dostawców
Siła
przetargowa
nabywców
Groźba pojawienia
się
nowych produktów
Rywalizacja
między
przedsiębiorstwami
sektora
Groźba pojawienia
się
substytutów
nowych producentów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Mapa grup strategicznych
sektora farmaceutycznego w
Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
m
a
ła
p
rz
e
ci
ę
tn
a
sz
e
ro
ka
0
niska
średnia
duża
Liczba zarejestrowanych preparatów
W
ie
lk
o
ś
ć
s
ie
c
i
p
rz
e
d
s
ta
w
ic
ie
li
GSK
Servier
Novartis
Polpharma
Novo
Nordisk
MSD
BMS
Roche
KRKA
Aventis
Sanofi
Tarchomin
Eli Lilly
Pliva
Polfa
Kutno
Lek
Jelfa
Polfa Warszawa
1
2
3
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Mapa grup strategicznych
sektora farmaceutycznego w
Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
* Pharmindex 2001 – Wykaz producentów
p
rz
e
ci
ę
tn
a
śr
e
d
n
ia
w
y
so
ka
0
mała
średnia
duża
Liczba zarejestrowanych preparatów*
Ja
k
o
ś
ć
Servier
Novo Nordisk
MSD
BMS
Roche
KRKA
Aventis
Sanofi
Polfa Tarchomin
Eli Lilly
Polfa Kutno
Lek
Jelfa
Polfa Warszawa
Novartis
GSK
Polpharma
1
Pliva
2
3
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Czynniki kształtujące sytuację
Czynniki kształtujące sytuację
konkurencyjną wewnątrz
konkurencyjną wewnątrz
sektora
sektora
Siła
przetargowa
dostawców
Siła
przetargowa
nabywców
Groźba pojawienia
się
nowych produktów
Rywalizacja
między
przedsiębiorstwami
sektora
Groźba pojawienia
się
substytutów
nowych producentów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Groźba pojawienia się nowych
Groźba pojawienia się nowych
produktów
produktów
sektor jest atrakcyjny
bariery wejścia są niskie
nie istnieje obawa represji ze
strony konkurentów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Bariery wejścia do sektora
Cła i inne
Bariera marketingu i dystrybucji
Bariera technologiczna
Efekt skaliNiski koszt jednostkow
y
SEKTOR
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bariery wejścia do
Bariery wejścia do
sektora
sektora
konkurencyjne
ekonomia skali
brak dostępu do kanałów dystrybucji
wysoki poziom technologiczny i wysoka
jakość wyrobów
biurokratyczne
cła
licencje, patenty, atesty sanitarne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bariery wejścia do polskiej gospodarki z
p.w. firm zagranicznych
Bariera
%
bad.prz
eds.
%
przeds.
branży
spoż.
Reputacja firmy
70
73
Niska cena
66
71
Efekt skali
Lokalizacja
Zróżnicowanie
Bariery formalne
Reklama
Koszty B+R
43
39
36
22
18
20
21
33
42
25
21
17
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Krzywa doświadczeń
Krzywa doświadczeń
Krzywa doświadczeń
Krzywa doświadczeń
K
o
sz
t
je
d
n
o
st
.
K
o
sz
t
je
d
n
o
st
.
Produkcja skumulowana
85%
B
A
C
D
E
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
NA EFEKT DOŚWIADCZEŃ
SKŁADAJĄ SIĘ:
EKONOMIKA SKALI
EFEKT SPECJALIZACJI I
UCZENIA SIĘ
EFEKT INNOWACJI
EFEKT SUBSTYTUCYJI KAPITAŁU
I PRACY
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Doświadczenie
Doświadczenie
a pozycja konkurencyjna
a pozycja konkurencyjna
C
B
A
Koszty
Cena rynkowa
K
o
sz
t
je
d
n
o
st
k
o
w
y
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
ANALIZA EFEKTU DOŚWIADCZEŃ
POZWALA:
OKREŚLIĆ BARIERĘ WEJŚCIA DO
SEKTORA
PORÓWNAĆ SYTUACJĘ KOSZTOWĄ
KONKURENTÓW
PROGNOZOWAĆ SPADEK KOSZTU
JEDNOSTKOWEGO
OPTYMALIZOWAĆ STRATEGIĘ
CENOWĄ
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Czynniki kształtujące sytuację
Czynniki kształtujące sytuację
konkurencyjną wewnątrz
konkurencyjną wewnątrz
sektora
sektora
Siła
przetargowa
dostawców
Siła
przetargowa
nabywców
Groźba pojawienia
się
nowych produktów
Rywalizacja
między
przedsiębiorstwami
sektora
Groźba pojawienia
się
substytutów
nowych producentów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Substytut A
Produkt A
20 mld zł
1zł
1zł
1zł
1zł
1zł
0,5 mld zł
Wpływ substytutów na wielkość
sektora
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Substytuty w branży napojów
Substytuty w branży napojów
alkoholowych
alkoholowych
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
dane w proc. pod względem konsumpcji czystego alkoholu
0
10
20
30
40
50
60
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
piwo
wino
wódka
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Substytuty w branży napojów
Substytuty w branży napojów
alkoholowych
alkoholowych
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Opracowanie własne na pdst.: Analiza rynku spirytusowego w Polsce - raport,
CASE 2005, s 11
dane w proc. pod względem wartości sprzedaży czystego alkoholu
piwo
wino
wódka
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Substytuty soków, nektarów i napojów
Rodzaj
zaspokajane
j potrzeby
Aktualne substytuty
Pragnienie
Woda, napoje gazowane i nie gazowane z
niską zawartością koncentratu owocowo-
warzywnego lub bez, sproszkowane
napoje
owocowe,
syropy,
świeżo
wyciskane soki, napoje dla sportowców i
napoje energetyzujące, mleko, herbata
mrożona, kawa, herbata, kompoty
Smak
Owoce i warzywa, pitne jogurty, gumy
owocowe,
słodycze,
lody
owocowe,
syropy i kompoty
Witaminy/zdro
wie
Witaminowe tabletki musujące, owoce,
warzywa, preparaty witaminowe, mleko
Pokarm dla
dzieci
Mleko, przeciery owocowe i warzywne,
świeże owoce i warzywa
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Międzynarodowe rozmowy
Międzynarodowe rozmowy
przeprowadzone za pomocą internetu
przeprowadzone za pomocą internetu
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: TeleGeography
0,00%
2,00%
4,00%
6,00%
8,00%
10,00%
12,00%
1997
1998
1999
2000
2001
2002
p
ro
c
e
n
t
o
g
ó
łu
p
o
łą
c
ze
ń
0,01%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Przychody branży telefonicznej na
Przychody branży telefonicznej na
świecie
świecie
(w mld USD)
(w mld USD)
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: International Telecommunication Union
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
operatorzy stacjonarni
operatorzy komórkowi
prognoza
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Substytuty w branży telefonicznej
Substytuty w branży telefonicznej
Substytuty w branży telefonicznej
Substytuty w branży telefonicznej
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
26,0
35,3
44,5
51,0
54,2
35,6
34,5
32,6
30,6
29,6
20
25
30
35
40
45
50
55
60
2001
2002
2003
2004
2005
lata
p
ro
c
.
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Światowy rynek fotograficzny
w 1995 roku
Kodak
41%
Fuji
26%
Agfa
11%
Pozostali
22%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Światowy rynek fotograficzny
w 2000 roku
Dostawy
Pozostałe
Aparaty
cyfrowe
Skanery
Drukarki
15,4 mld USD
0,932 mld USD
3 mld USD
3 mld USD
(fotografia tradycyjna)
28,6 mld USD
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
127
KODAK W 2005 ROKU
W 2004 – SPRZEDAŻ 13,5 MLD$
ZYSK NETTO 458 MLN$
W 2005 – STRATY W WYNIKU:
ZAŁAMANIA SIĘ RYNKU FOTOGRAFII TRADYDYJNEJ;
SŁABYCH WYNIKÓW KODAKA W SEKTORZE
FOTOGRAFII CYFROWEJ SPOWODOWANYCH ZBYT
PÓŹNYM WEJŚCIEM DO SEKTORA I BŁĘDÓW
MARKETINGOWYCH
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Presja wywierana na
producentów
zależy od:
1. stopnia koncentracji sektora dostawcy w
stosunku do sektora odbiorcy
2. uzależnienia jakości produktu finalnego od
jakości produktu kupowanego od dostawcy
3. niepowtarzalności nabywanego produktu
4. kosztu zmiany dostawcy
5. udziału dostawcy w tworzeniu zysku
nabywcy
6. możliwości podjęcia przez dostawcę
produkcji wyrobu finalnego
Katedra Zarządzania w Gospodarce, SGH
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Dostawcy i nabywcy
Dostawcy i nabywcy
w sektorze diagnostyki laboratoryjnej
w sektorze diagnostyki laboratoryjnej
Sektor
Sektor
diagnostyki
diagnostyki
laboratoryjnej
laboratoryjnej
Dostawcy
Dostawcy
Dostawcy
Dostawcy
Nabywcy
Nabywcy
Nabywcy
Nabywcy
osoby
osoby
prywatne
prywatne
osoby
osoby
prywatne
prywatne
instytucje
instytucje
instytucje
instytucje
szpitale
szpitale
szpitale
szpitale
gabinety
gabinety
lekarskie
lekarskie
gabinety
gabinety
lekarskie
lekarskie
firmy
firmy
ubezpieczeniowe
ubezpieczeniowe
firmy
firmy
ubezpieczeniowe
ubezpieczeniowe
zakłady
zakłady
pracy
pracy
zakłady
zakłady
pracy
pracy
producenci
producenci
aparatury
aparatury
producenci
producenci
aparatury
aparatury
producenci
producenci
odczynników
odczynników
producenci
producenci
odczynników
odczynników
media
media
media
media
właściciele
właściciele
lokali
lokali
właściciele
właściciele
lokali
lokali
firmy
firmy
szkoleniowe
szkoleniowe
firmy
firmy
szkoleniowe
szkoleniowe
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Dostawcy i nabywcy
Dostawcy i nabywcy
w sektorze browarniczym
w sektorze browarniczym
Sektor
Sektor
producentów
producentów
piwa
piwa
Dostawcy
Dostawcy
Dostawcy
Dostawcy
Nabywcy
Nabywcy
Nabywcy
Nabywcy
gastronomia
sklepy niezależne
wielkie sieci
lokalne sieci
plantatorzy
chmielu
producenci
jęczmienia
producenci
opakowań
producenci
maszyn
środki transportu
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Struktura kanałów dystrybucji
Struktura kanałów dystrybucji
piwa w Polsce
piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
7
8
9
11
13
14
2
3
4
4
5
5
66
63
60
57
54
51
26
26
27
28
29
30
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
gastronomia
sklepy niezależne
lokalne sieci sklepów
wielkie sieci handlowe
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Udziały kanałów dystrybucji w sprzedaży
Udziały kanałów dystrybucji w sprzedaży
piwa w Polsce
piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
Sklep spożywczy
62%
Sklep monopolowy
10%
Supermarket
10%
Hipermarket
9%
Stacja benzynowa
3%
Inne
1%
Dyskont spożywczy
5%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Dostawcy i nabywcy
Dostawcy i nabywcy
w sektorze mięsnym
w sektorze mięsnym
Sektor
Sektor
producentów
producentów
mięsa i przetworów
mięsa i przetworów
mięsnych
mięsnych
Dostawcy
Dostawcy
Dostawcy
Dostawcy
Nabywcy
Nabywcy
Nabywcy
Nabywcy
Hipermarkety
Supermarkety - 4
Hurtownie - 3
Sieci
detaliczne - 2
Sklepy
Specjalistyczne-1
Dostawcy żywca -1
Dostawcy póltusz
wieprzowych - 4
Maszyny
Technologia - 2
Przyprawy -2
Opakowania - 1
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Model „pięciu sił” Portera dla sektora
farmaceutycznego o Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Wysokie bariery wejścia biurokratyczne i technologiczne
Obecność na polskim rynku większości dużych koncernów
„Zdrowy styl życia”
„Zdrowa żywność”
Medycyna naturalna i ziołolecznictwo
Korzystanie z porad psychoterapeutów
- 350 firm.
- Udziały największej to 6,9 %
rynku.
- Sektor rozproszony, konkurencyjny.
- Przejmowanie Polf, budowanie
własnych zakładów i sieci
przedstawicielstw, starania o
szybkość w rejestracji leków,
zjednywanie sobie lekarzy,
walka o listy refundacyjne,
wzrastające nakłady
na marketing
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
NISKA
Groźba pojawienia się substytutów
NISKA
NISKA
Dostawcy substratów do produkcji
2
Dostawcy opakowań
0
Dostawcy energii i innych mediów
1
Dostawcy usług transportowych1
Reklamodawcy
3
4
Firmy monitorujące rynek leków4
3
Firmy szkoleniowe i konsultingowe
1
średnia
1,7
Siła oddziaływania dostawców
0-5 pkt
Przedhurtownicy i hurtownicy3
4
Apteki
1
ZOZ-y (gł. szpitale)
1
2
średnia
1,72,3
Siła oddziaływania odbiorców
0-5 pkt
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
GROŹBA POJAWIENIA SIĘ NOWYCH KONKURENTÓW
DUŻA ŚREDNIA MAŁA
SIŁA ODDZIAŁYWANIA
GŁÓWNYCH
DOSTAWCÓW
(od 0 do 5)
Dostawcy
1. Dostawcy ekstraktu
chmielowego - 3
2. Dostawcy słodu - 2
3. Dostawcy opakowań - 1
4. Dostawcy jęczmienia - 0
5. Dostawcy chmielu - 0
SEKTOR
BROWARNICZY
1. W sektorze działa około
80 firm.
2. Dwie największe firmy
opanowały 60% rynku, trzy
średnie grupy - 20% rynku.
3. Intensywne kampanie
reklamowe, poprawa sieci
dystrybucji,
przejmowanie
mniejszych browarów.
GROŹBA POJAWIENIA SIĘ SUBSTYTUTÓW
DUŻA ŚREDNIA MAŁA
SIŁA ODDZIAŁYWANIA
GŁÓWNYCH
NABYWCÓW
(od 0 do 5)
Nabywcy
1. Konsumpcja intensywna - 3
2. Konsumpcja wzmożona - 2
3. Konsumpcja regularna - 1
4. Konsumpcja nieregularna - 0
5. Konsumpcja okazjonalna - 0
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Udziały kanałów dystrybucji w sprzedaży
Udziały kanałów dystrybucji w sprzedaży
piwa w Polsce
piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
Sklep spożywczy
62%
Sklep monopolowy
10%
Supermarket
10%
Hipermarket
9%
Stacja benzynowa
3%
Inne
1%
Dyskont spożywczy
5%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Dostawcy i nabywcy
Dostawcy i nabywcy
w sektorze browarniczym
w sektorze browarniczym
Sektor
Sektor
producentów
producentów
piwa
piwa
Dostawcy
Dostawcy
Dostawcy
Dostawcy
Nabywcy
Nabywcy
Nabywcy
Nabywcy
gastronomia
sklepy niezależne
wielkie sieci
lokalne sieci
plantatorzy
chmielu
producenci
jęczmienia
producenci
opakowań
producenci
maszyn
środki transportu
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Prezentacja wyników
analizy 5 sił
1
2
3
4
rywalizacja
nowi konkurenci
substytuty
nabywcy dostawcy
firma A
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Presja wywierana na
producentów
zależy od:
1. stopnia koncentracji sektora dostawcy w
stosunku do sektora odbiorcy
2. uzależnienia jakości produktu finalnego od
jakości produktu kupowanego od dostawcy
3. niepowtarzalności nabywanego produktu
4. kosztu zmiany dostawcy
5. udziału dostawcy w tworzeniu zysku
nabywcy
6. możliwości podjęcia przez dostawcę
produkcji wyrobu finalnego
Katedra Zarządzania w Gospodarce, SGH
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Etapy pracy zespołów
1. Segmentacja strategiczna firmy
2. Ocena atrakcyjności każdego z sektorów
działalności
3. Ocena pozycji firmy w każdym z sektorów
4. Narysowanie i ocena portfela działalności-
propozycje restrukturyzacji portfela
5. Wybór jednego z sektorów działalności i
ocena strategii konkurencyjnej – propozycje
zmian
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Struktura produktowa sprzedaży firmy
farmaceutycznej w 2001 roku
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Inne
1%
Kosmetyki
Produkty
weterynaryjne
Leki OTC
Leki na
receptę
71%
15%
8%
5%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Czynniki kształtujące sytuację
Czynniki kształtujące sytuację
konkurencyjną wewnątrz
konkurencyjną wewnątrz
sektora
sektora
Siła
przetargowa
dostawców
Siła
przetargowa
nabywców
Groźba pojawienia
się
nowych produktów
Rywalizacja
między
przedsiębiorstwami
sektora
Groźba pojawienia
się
substytutów
nowych producentów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Czynniki kształtujące sytuację
Czynniki kształtujące sytuację
konkurencyjną wewnątrz
konkurencyjną wewnątrz
sektora
sektora
Siła
przetargowa
dostawców
Siła
przetargowa
nabywców
Groźba pojawienia
się
nowych produktów
Rywalizacja
między
przedsiębiorstwami
sektora
Groźba pojawienia
się
substytutów
nowych producentów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Prezentacja wyników
analizy 5 sił
1
2
3
4
rywalizacja
nowi konkurenci
substytuty
nabywcy dostawcy
firma A
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Atrakcyjność sektora soków i
napojów w Polsce w modelu „5 sił”
Portera
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ocena punktowa atrakcyjności sektora
Lp Kryterium oceny sektora
Waga
kryteri
um
Wartość
kryterium w
sektorze (1-5)
Ocena ważona
obecn
ie
za 5 lat
Obecnie
za 5 lat
1
Wielkość rynku
3
3
4
9
12
2
Przewidywana stopa wzrostu
rynku
3
4
3
12
9
3
Rentowność sektora
3
3
2
9
6
4
Stopień koncentracji sektora
2
3
2
6
4
5
Ostrość walki konkurencyjnej
3
2
2
6
6
6
Wysokość barier wejścia
3
4
5
12
15
7
Wysokość barier wyjścia
1
3
3
3
3
8
Groźba pojawienia się
substytutów
2
4
4
8
8
9
Groźba pojawienia się nowych
konkurentów
3
4
4
12
12
10
Pewność zaopatrzenia
1
2
2
2
2
11
Stabilność technologiczna
2
4
4
8
8
12
Możliwość różnicowania
produktów
1
4
3
4
3
13
Możliwość dywersyfikowania
działalności
1
3
3
3
3
14
Sezonowość i cykliczność
1
3
3
3
3
15
Zagrożenie środowiska
naturalnego
1
4
4
4
4
Łączna ocena
30
101
98
Łączna ocena w procentach
67 %
65%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ocena punktowa atrakcyjności
Ocena punktowa atrakcyjności
sektora
sektora
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
Maksymalna ocena: 150 punktów
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kryteria oceny atrakcyjności
Kryteria oceny atrakcyjności
sektora
sektora
1. Wielkość rynku
1. Wielkość rynku
>1 mld USD
>1 mld USD
5
5
0,5 mld-0,8 mld USD
0,5 mld-0,8 mld USD
3
3
< 0,3 mld USD
< 0,3 mld USD
1
1
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ocena punktowa atrakcyjności
Ocena punktowa atrakcyjności
sektora
sektora
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
Maksymalna ocena: 150 punktów
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kryteria oceny
Kryteria oceny
atrakcyjności sektora
atrakcyjności sektora
2. Dynamika wzrostu sektora
2. Dynamika wzrostu sektora
>10%
>10%
5
5
2% - 5%
2% - 5%
3
3
< 0%
< 0%
1
1
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ocena punktowa atrakcyjności
Ocena punktowa atrakcyjności
sektora
sektora
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
Maksymalna ocena: 150 punktów
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kryteria oceny
Kryteria oceny
atrakcyjności sektora
atrakcyjności sektora
3. Rentowność sektora
3. Rentowność sektora
>13%
>13%
5
5
2% - 6%
2% - 6% 3
3
< 0%
< 0%
1
1
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ocena punktowa atrakcyjności
Ocena punktowa atrakcyjności
sektora
sektora
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
Maksymalna ocena: 150 punktów
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kryteria oceny
Kryteria oceny
atrakcyjności sektora
atrakcyjności sektora
4. Stopień koncentracji sektora
4. Stopień koncentracji sektora
•
1-2 podmioty mają 90% udziału w rynku
1-2 podmioty mają 90% udziału w rynku
1
1
•
5-7 podmiotów ma 50% udziału w rynku
5-7 podmiotów ma 50% udziału w rynku
3
3
•
żaden nie ma pow. 15% udziału w rynku
żaden nie ma pow. 15% udziału w rynku5
5
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ocena punktowa atrakcyjności
Ocena punktowa atrakcyjności
sektora
sektora
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
Maksymalna ocena: 150 punktów
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bariery wyjścia z sektora
Bariery wyjścia z sektora
Bariery wyjścia z sektora
Bariery wyjścia z sektora
bariera ekonomiczna
koszty likwidacji
niepodzielność i wyspecjalizowanie
środków wytwórczych
bariera społeczna i polityczna
naciski związków zawodowych
protesty pracowników
naciski władz lokalnych
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bariery a rentowność sektora
Bariery a rentowność sektora
Bariery a rentowność sektora
Bariery a rentowność sektora
n
is
k
ie
n
is
k
ie
niskie
niskie
w
ys
o
k
ie
w
ys
o
k
ie
wysokie
wysokie
B
a
ri
e
ry
w
e
jś
c
ia
B
a
ri
e
ry
w
e
jś
c
ia
Bariery wyjścia
Bariery wyjścia
dochody
dochody
niskie
niskie
i stabilne
i stabilne
dochody
dochody
niskie
niskie
i niepewne
i niepewne
dochody
dochody
wysokie
wysokie
i stabilne
i stabilne
dochody
dochody
wysokie
wysokie
i niepewne
i niepewne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ocena punktowa atrakcyjności
Ocena punktowa atrakcyjności
sektora
sektora
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
Maksymalna ocena: 150 punktów
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
od 1 do 3
Wartość
kryterium
w sektorze
od 1 do 5
Ocena
ważona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wielkość rynku
Przewidywana stopa wzrostu rynku
Rentowność sektora
Stopień koncentracji sektora
Ostrość walki konkurencyjnej
Wysokość barier wejścia
Wysokość barier wyjścia
Groźba pojawienia się substytutów
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
Pewność zaopatrzenia
Stabilność technologiczna
Możliwość różnicowania produktów
Możliwość dywersyfikowania działalności
Sezonowość i cykliczność
Zagrożenie środowiska naturalnego
3
3
3
2
3
3
1
2
3
1
2
1
1
1
1
Łączna ocena
30
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ewolucja technologii komórkowych
Ewolucja technologii komórkowych
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
1
10
1000
P
rz
e
p
u
st
o
w
o
ść
[
k
b
p
s]
Do 1996 2000
2001
2002
2003
NTM
(1G)
GSM
(2G)
9.6 kbps
HSCSD
38.4 kbps
GPRS (2.5G)
115 kbps
CDMA 2000
144 kbps
EDGE (2.5G)
384 kbps
UMTS (3G)
2000 kbps
Dobrej jakości
rozmowy telefoniczne
Transmisja pakietowa
Szybkość zwykłej linii telefonicznej
Szybki internet
Video konferencje
Telewizja w telefonie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Sezonowość kwartalna w
sprzedaży leków w Polsce w
latach 1997-1999
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
26,8
23,1
23,1
27
21
22
23
24
25
26
27
%
I
II
III
IV
Kwartał
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Sezonowość sprzedaży piwa w Polsce
Sezonowość sprzedaży piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
w tys. hektolitrów
4800
8750
5373
4775
8163
5785
8540
7668
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
I kw
II kw
III kw
IV kw
I kw
II kw
III kw
IV kw
2002
2003
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
OCENA PUNKTOWA ATRAKCYJNOŚCI
SEKTORA
Lp.
Kryterium oceny sektora
Waga
kryterium
Od 1 do 3
Wartość
kryterium
W sektorze
Od 1 do 5
Ocena
Ważona
1.
Wielkość rynku
3
5
15
2.
Przewidywana stopa wzrostu rynku
3
3
9
3.
Rentowność sektora
3
3
9
4.
Stopień koncentracji sektora
2
2
4
5.
Ostrość walki konkurencyjnej
3
4
12
6.
Wysokość barier wejścia
3
3
9
7.
Wysokość barier wyjścia
1
3
3
8.
Groźba pojawienia się substytutów
2
4
8
9.
Groźba pojawienia się nowych konkurentów
3
4
12
10.
Pewność zaopatrzenia
1
4
4
11.
Stabilność technologiczna
2
4
8
12.
Możliwość różnicowania produktów
1
2
2
13.
Możliwość dywersyfikowania działalności
1
1
1
14.
Sezonowość i cykliczność
1
3
3
15.
Zagrożenie środowiska przyrodniczego
1
3
3
Łączna ocena
30
102
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Punktowa ocena atrakcyjności
sektora farmaceutycznego w latach
2001-2006
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
lp. Kryterium oceny
Waga
kryterium
1 - 3
Wartość
kryterium
w
sektorze 1 - 5
Ocena
ważona
2001
2006
2001 2006
1
Wielkość rynku
3
5
5
15
15
2
Przewidywana stopa wzrostu
rynku
3
3
2
9
6
3
Rentowność sektora
3
4
4
12
12
4
Stopień koncentracji sektora
2
5
4
10
8
5
Ostrość walki konkurencyjnej
3
4
3
15
15
6
Wysokość barier wejścia
3
5
5
15
15
7
Wysokość barier wyjścia
1
1
1
1
1
8
Groźba pojawienia się
substytutów
2
5
5
10
10
9
Groźba nowych wejść do sektora 3
5
5
15
15
10 Pewność zaopatrzenia
1
4
4
4
4
11 Stabilność technologiczna
2
4
3
8
6
12 Możliwość różnicowania
produktów
1
3
3
3
3
13 Możliwość dywersyfikowania
działalności
1
2
2
2
2
14 Sezonowość i cykliczność
1
3
3
4
4
15 Zagrożenie środowiska
naturalnego
1
2
2
1
1
Łączna ocena
30
121
111
Stopień atrakcyjności
sektora w %
81 % 74 %
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
A
tr
a
k
cy
jn
o
ść
se
k
to
ra
Farmaceutyki
81 %
74 %
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
MACIERZ ABCD
20
60
100
20
60
100
Pozycja konkurencyjna
A
tr
ak
cy
jn
oś
ć
se
kt
or
a
CITYBANK
PKOBP
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Aktualny i przyszły profil
globalizacyjny sektora
- aktualne
- za 5 lat
Mierniki globalizacji
Ocena kształtowania się mierników w sektorze
aktualnie i za 5 lat
Niski
1
Średni
2
Wysoki
3
1. Udział w kosztach globalnego
produktu kosztów elementów, które
mogą być wspólne dla całego świata
2. Udział w kosztach marketingu
działań akceptowanych na całym
świecie
3. Zróżnicowanie kosztów
działalności w różnych krajach
4. Udział w światowym rynku
zapewniający minimalną opłacalność
produkcji w skali światowej
5. Udział kosztów b+r w rocznych
przychodach sektora
6. Możliwość zmniejszenia kosztów z
tytułu zakupów centralnych
7. Efekt doświadczeń
8. Wpływ regulacji rządowych na
produkcję i sprzedaż produktów
sektora
9. Udział eksportu w rynku
światowym
10. Udział importu w rynku
światowym
11. Udział w wolumenie sprzedaży
klientów dokonujących centralnych
zakupów
12. Udział w sprzedaży firm
stosujących strategię globalną
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
PROFIL EKONOMICZNY
SEKTORA (I)
Wielkość sektora ilościowo:
5,8 mln ton
Wielkość sektora wartościowo: 12,1 mld USD
Stopa wzrostu sektora: 7%
Faza życia sektora:
wzrost
Rentowność sektora:
8%
Zakres konkurowania: lokalny, krajowy
Bariery wejścia i wyjścia:
wysokie (kapitałowe,
know-how)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
PROFIL EKONOMICZNY
SEKTORA (II)
Liczba i wielkość nabywców:
odbiorcy indywidualni (łącznie ok. 90% mieszkańców
Europy)
odbiorcy instytucjonalni (dużo średnich)
klienci globalni (kilku dużych)
Liczba konkurentów i struktura udziału w rynku:
kilka firm globalnych i międzynarodowych (65% rynku -
Danone, Yoplaît, Campina Melkunie, Zott)
kilkadziesiąt firm krajowych i lokalnych
Sposób konkurowania: różnorodność asortymentu, wysoka
jakość, niska cena
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
PROFIL EKONOMICZNY
SEKTORA (III)
Integracja wprzód i w tył: niewielka
Efekt skali i efekt doświadczeń: efekt skali -
niewielki, efekt doświadczeń - duży
Technologia: bazowa, stabilna o długim cyklu
życia, wysoka innowacyjność produktów
Cykl komercjalizacji produktów: średni
Stopień zróżnicowania produktów: bardzo
duży, praktycznie nieograniczony
Wymagania kapitałowe: duże
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
S W O T
S W O T
S W O T
S W O T
strengths
-
mocne strony
weaknesses
- słabe strony
opportunities - szanse
threats - zagrożenia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza SWOT
Analiza SWOT
Szanse
Szanse
Zagrożenia
Zagrożenia
globalne
globalne
sektorowe
sektorowe
sektorowe
sektorowe
globalne
globalne
mocne strony
mocne strony
słabe strony
słabe strony
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD #1
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
A
tr
a
k
cy
jn
o
ść
se
k
to
ra
PC
Kasy fiskalne
67%
78%
71
%
90,6%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
CZYNNIKI SUKCESU
3 - Reputacja
3 - Zabezpieczenia bankowe
3 - Wykwalifikowane kadry
3 - Procedury formalne
2 - Konkurencyjność cenowa
1 - Kompleksowość oferty
2 - Łatwość komunikacji
2 - Dostęp do kapitału
3 - Reklama
1 - Innowacyjność
2 - Udział w rynku
1 - Znajomość rynku
1
2
3
4
5
Inteligo
Inteligo
mBank
mBank
6
12
12 12
9
12
9
9
8
10
3
3
8
8
4
8
12 6
1
1
8
10
4
4
84 95
65% 73%
130
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Profile strategiczne przedsiębiorstw A i B
Profile strategiczne przedsiębiorstw A i B
A
A
B
B
2
2
3
3
4
4
5
5
1
1
Kluczowy czynnik sukcesu
Kluczowy czynnik sukcesu
Udział w rynku
Udział w rynku
Udział w rynku
Udział w rynku
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Kondycja ekonomiczna
Kondycja ekonomiczna
Kondycja ekonomiczna
Kondycja ekonomiczna
Skuteczny lobbing
Skuteczny lobbing
Skuteczny lobbing
Skuteczny lobbing
Profil
wzorcowy
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego
Porównanie profilu strategicznego
WSM Krotoszyn i firmy GKN
WSM Krotoszyn i firmy GKN
( europejski rynek komponentów silnikowych, maj 1998 r.)
( europejski rynek komponentów silnikowych, maj 1998 r.)
WSM
WSM
GKN
GKN
2
2
3
3
4
4
5
5
1
1
Kluczowy czynnik sukcesu
Kluczowy czynnik sukcesu
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
Z
Wejście do UE i dostęp do
zachodnich rynków zbytu
Spadek ceł w wymianie z:
Czechami, Węgrami, Słowenią
Rozwój rynków wschodnich
Rozwój klasy średniej i bogacenie
się społeczeństwa,zmiana stylu
życia na prozachodni = możliwość
przejścia firmy do wyższej grupy
strategicznej)
Wzrost popytu na usługi
kompleksowe
Nowe kanały dystrybucji i
zaopatrzenia (Internet)
Wejście do UE : nowi konkurenci, wzrost
ceł na granicy wschodniej
Recesja i wolne tempo wzrostu
gospodarczego, słaby popyt
wewnętrzny, m.in. na mieszkania
Niekorzystne rozwiązania systemowe:
likwidacja ulg budowlanych, zmiana
ustawy o zamówieniach publicznych
Zaostrzanie walki konkurencyjnej w
sektorze
Zmienność preferencji klientów
w
Wykwalifikowana kadra
produkcyjna Własne biuro
projektowe, możliwość
odblokowania mocy wytwórczych
Doświadczenie w branży,
znajomość polskich realiów,
kontakty, umiejętność
zorganizowania sieci dystrybucji
Dostępność cenowa = przewaga
kosztowa
Znana marka
Silny partner/inwestor = zaplecze
finansowe
Zbyt mała elastyczność w
dostosowywaniu się do nowych
wymagań rynkowych i utrata udziału w
rynku (np. brak nowoczesnego biura
projektowego)
Brak jasnej strategii marketingowej,
brak dobrego planu strategicznego,
nieumiejętność zidentyfikowania strefy
zysku w sektorze
Słaba kadra menedżerska
+
-
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
SEKTORY ANALIZY OTOCZENIA
SEKTORY ANALIZY OTOCZENIA
Technolo
-giczne
Socjokulturowe
Otoczenie dalsze
(globalne)
Makro-
ekono-
miczne
Polityczn
o-prawne
Naturaln
e
Otoczeni
esektoro
we
Przedsiębiorst
wo
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Pozycja konkurencyjna
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
duż
a
mał
a
nisk
a
wysok
a
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
A
B
B
C
C
D
D
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
180
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Udziały (w %) poszczególnych działów
w obrotach koncernu Fiat
Samochody
(marki Fiat, Lancia, Alfa Romeo,
Maserati, Ferrari)
43,5 %
CNH Global
(maszyny rolnicze i budowlane)
19,4 %
Ciężarówki
(Iveco)
16,9 %
Budowa urządzeń
(Comau)
4,4 %
Wyroby metalowe
(Teksid)
1,8 %
Pozostałe działy
7,5 %
Części samochodowe
(Magnetti Marelli)
6,5 %
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
A
tr
a
k
cy
jn
o
ść
se
k
to
ra
warsztaty- 66%
dilerzy Łódź- 54%
dilerzy Warszawa- 68%
oleje samochodowe- 72%
importerzy - 73%
produkcja szyb- 56%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
MIGRACJA WARTOŚCI
(VALUE MIGRATION)
-
zjawisko polegające na utracie
wartości rynkowej jednych firm na
rzecz innych.
Firmy, których kapitalizacja rynkowa
wzrasta doświadczają napływu
wartości. Firmy , których kapitalizacja
maleje doświadczają odpływu
wartości
Maria Romanowska
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Maria Romanowska
RODZAJE MIGRACJI
WARTOŚCI
1. W RAMACH ŚCIEŻKI EKONOMICZNEJ OD
PRODUCENTÓW ELEMENTÓW DO PRODUCENTÓW
FINALNYCH I DYSTRYBUTORÓW
2. MIĘDZY SEKTORAMI:
- OD PRODUCENTÓW PRODUKTÓW DO
PRODUCENTÓW USŁUG
- OD PRZEMYSŁÓW O DUŻEJ ZAWARTOŚCI AKTYWÓW
MATERIALNYCH DO PRZEMYSŁÓW HT
3
.
MIĘDZY PRZEDSIĘBIORSTWAMI- OD TRADYCYJNYCH
DO NOWOCZESNYCH MODELI DZIAŁANIA
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
FIRMA
Wartoś
ć
w mld
$
Aktywa w
mld $
TNI
NSI
II
Liczba
krajów
BIZ
GE
328
575
40,6
21,03
69,95
41
ExxonMobil
283
95
65,1
24,62
72,17
48
Vodafone
159
233
84,5
10,26
40,74
20
P&G
139
44
52,8
25,64
80,48
50
Toyota
130
44
52,8
12.82
31,72
25
Novartis
125
45
70,2
26,67
88,58
52
CocaCola
125
24
73
16,92
69,05
33
GSK
124
35
67,9
23,59
69,26
46
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
A
tr
a
k
cy
jn
o
ść
se
k
to
ra
kauczuk-65%
Leasing transportu- 54%
pompy przemysłowe-67% transport kolejowy- 63%
miedź-71%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
A. Ogólne relacje z otoczeniem
Stosunki przedsiębiorstwa z bankiem
Stosunki z dostawcami i kooperantami
Stosunki z odbiorcami i kontrahentami
krajowymi
zagranicznymi
Wiedza o potrzebach rynku
lokalnego
krajowego
zagranicznego
Reakcja przedsiębiorstwa na sygnały rynkowe
Obraz i marka firmy na rynku:
lokalnym
krajowym
zagranicznym
Pozycja firmy w branży
Zgodność działalności firmy z wymaganiami ekologii
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze A (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
B. Technika, technologia i organizacja produkcji
Badanie światowych trendów rozwoju techniki i
technologii
Planowanie rozwoju:
techniki i technologii (zakupy, wymiana maszyn,
modernizacja, rozbudowa, itp.)
organizacja pracy, produkcji i zarządzania
Poziom techniki i technologii produkcji
Poziom organizacji
Produkcji podstawowej
Produkcji pomocniczej i ubocznej
Stanowisk roboczych
Procesów zarządzania
Rozwój ruchu racjonalizatorskiego i wynalazczego
Realizacja wniosków racjonalizatorskich i wynalazczych
Stopień pokrycia (finansowego, kadrowego i rzeczowego)
potrzeb i planów inwestycyjnych
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze B (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
C. Strategia rozwoju produktu (nowe i modernizowane wyroby)
Badanie światowych trendów rozwoju wyrobów
Zakup i badanie obcych produktów (krajowych i
zagranicznych)
Wprowadzanie do produkcji nowych wyrobów i rodzajów
usług
Rozwijanie (modernizowanie) produktów dotychczasowo
wytwarzanych
Różnicowanie wersji funkcjonalnych i jakościowych
Dywersyfikacja (wytwarzanie pokrewnych) produktów i
usług
Poziom jakości i nowoczesności wyrobów w odniesieniu
do:
Podobnych wyrobów krajowych
Wyrobów zagranicznych
Własny potencjał naukowo-badawczy (liczba, jakość)
Korzystanie z obcego potencjału naukowo-badawczego
(instytuty, uczelnie, biura projektów itp.)
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze C (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
D. Strategia dystrybucji wyrobów
Badanie oraz rozpoznanie rynku krajowego i
zagranicznego:
badanie pojemności rynku i struktury popytu
badanie trendów sprzedaży
analiza zachowań konkurentów
badanie zachowań pośredników
badanie reakcji nabywców i konsumentów
badanie opinii nabywców, konsumentów i pośredników
badanie opakowań (rodzaj, wielkość, kształt)
Wprowadzanie produktów i usług:
na nowe obszary geograficzne (krajowe i
zagraniczne)
do innych segmentów (grup nabywców) rynku
do nowych obszarów zastosowań
Wykorzystanie szans i okazji rynkowych
Integracja organizacyjna przedsiębiorstwa:
z podobnymi przedsiębiorstwami w celu umacniania
się na rynku i zwiększania skali produkcji
z pośrednikami i dystrybutorami
Realizacja czynności dystrybucyjnych, takich jak:
sortowanie, kompletowanie, asortymentacja itp. wg życzeń
klienta
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
D. Strategia dystrybucji wyrobów c.d.
Realizacja usług serwisowych (gwarancyjnych i
pogwarancyjnych)
Kultura obsługi pośredników i klientów
Technika i organizacja rozprowadzania produktów:
we własnej sieci handlowej (sklepy, hurtownie)
w obcej sieci handlowej
Optymalizacja wielkości zapasów wyrobów
Organizowanie okresowych akcji wyprzedaży i przeceny
towarów niechodliwych, przeterminowanych,
niepełnowartościowych itp.
Różnicowanie form sprzedaży (dawanie w komis, na
kredyt, sprzedaż ratalna, leasing, itp.)
Doskonalenie kanałów informacyjnych dystrybucji
(hurtownik, detalista, agent, komisant, akwizytor, makler,
skład konsygnacyjny, itp.)
Suma punktów
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
E. Strategia promocji i reklamy
Prowadzenie krajowej reklamy wyrobów
w prasie i czasopismach
w radiu, TV i kinach
plakatowej (stałej i ruchomej)
na wystawach, targach i pokazach
za pomocą katalogów, folderów, ulotek
Prowadzenie reklamy zagranicznej
Prowadzenie propagandy gospodarczej o firmie w
mediach
Prowadzenie promocji specjalnej (akcji promocyjnych) w
formie dostarczania bezpłatnych próbek i reklamówek,
organizowania konkursów i kiermaszy, przyznawania
nagród, rabatów, premii, prowizji itp.
Atrakcyjność opakowań, metek towarowych, nalepek itp.
Atrakcyjność i popularność znaku firmowego i marki
firmy
Opracowanie rocznych zakładowych programów
promocyjnych
Badanie skuteczności reklamy
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze E (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
F. Strategia cen
Analiza i kształtowanie racjonalnego poziomu cen
wyrobów i usług (w zależności od podaży i popytu,
zmieniających się warunków na rynku, sezonowości,
mody, atrakcyjności towarów itp.)
Różnicowanie poziomu cen, marż i upustów w zależności
od:
formy i terminu zapłaty
ilości nabywanych towarów
rodzaju nabywcy (stali, przypadkowi)
cen konkurentów
Negocjowanie z odbiorcami i pośrednikami cen i
warunków dostawy wyrobów
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze F (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
G. Planowanie
Stopień konkretyzacji wizji rozwoju firmy
Strategia i polityka rozwojowa firmy
Planowanie działalności przedsiębiorstwa w układzie:
strategicznym (ponad 5 lat)
taktycznym (2-5 lat)
operatywnym (bieżącym, do roku)
Stopień realizacji planowanych zadań
Sprawność (jakość i przepływ) planistycznej dokumentacji
produkcyjnej
Stosowanie optymalizacyjnych metod planowania
(programowanie liniowe, nieliniowe, sieciowe,
symulacyjne, scenariuszowe)
Budowa prognoz (ostrzegawczych, badawczych,
normatywnych itp.)
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze G (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
H. Gospodarka czynnikiem ludzkim
Sposób rekrutacji (pozyskiwanie, nabór) pracowników
Przygotowanie i adaptacja pracowników
System ocen pracowniczych (ocena ilości i jakości pracy)
Związki miedzy wynikami pracy a wynagrodzeniem:
w produkcji podstawowej
w produkcji pomocniczej
w administracji
Polityka płacowa i awansowa w firmie
Zaangażowanie załogi i motywacja do pracy
Troska o potrzeby zawodników
Warunki pracy i bhp
Jakość pracowników (poziom kwalifikacji i fachowości)
Wykorzystanie kwalifikacji pracowników
Wykorzystanie czasu pracy ludzi zatrudnionych:
w produkcji podstawowej
w produkcji pomocniczej
w administracji
Stabilność załogi
Dokształcanie kierowników i specjalistów (kursy,
seminaria itp.)
Przygotowanie rezerwowej kadry kierowniczej
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze H (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
I. Gospodarka majątkiem trwałym
Wykorzystanie potencjału wytwórczego
podstawowych maszyn i urządzeń
hal produkcyjnych i pomieszczeń
terenów, placów, składowisk, magazynów
bazy transportowej
warsztatów remontowych i budowlanych
bazy socjalnej i kulturalnej
Stan techniczny maszyn i urządzeń
stopień nowoczesności maszyn i urządzeń
Synchronizacja poszczególnych faz procesu
produkcyjnego
Zmianowość pracy
Terminowość i jakość prac konserwacyjno-remontowych
Oprzyrządowanie maszyn i urządzeń (ilość i jakość
narzędzi warsztatowych)
Działania podejmowane w firmie na rzecz sprzedaży,
dzierżawy, wynajmu itp.
nieczynnego i słabo wykorzystanego sprzętu prod.
majątku nieprodukcyjnego (magazyny, place,
tereny, środki transportowe)
obiektów działalności pozaoperacyjnej (budynki
zakładowe, ośrodki wczasowe, żłobki, przedszkola,
szkoły przyzakładowe, domy kultury, stołówki itp.)
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze I (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
K. Gospodarka materiałowa
Wykorzystanie surowców i materiałów
Wykorzystanie surowców wtórnych i
niepełnowartościowych
Gospodarowanie odpadami produkcyjnymi
Wykorzystanie nośników energii (prądu, gazu, pary itp.)
Gospodarka opakowaniami
Gospodarka częściami zamiennymi
Gospodarka przedmiotami nietrwałymi
Gospodarka wodno-ściekowa
Planowanie zużycia i zaopatrzenia materiałowego
Ekonomiczna racjonalność wyboru dostawców
Odbiory ilościowe i jakościowe materiałów
Optymalizacja i normowanie zapasów materiałowych
Analiza i rozliczenia materiałowe
Zabezpieczenie surowców i materiałów:
w magazynach
w procesie produkcyjnym
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze K (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
L. Endogeniczne wyznaczniki procesu zarządzania
Przedsiębiorczość i inicjatywa:
dyrekcji
kadry kierowniczej
pozostałych pracowników
Zaangażowanie w działalność firmy:
dyrekcji
kadry kierowniczej
załogi
Współpraca i stosunki międzyludzkie wśród członków:
dyrekcji
samorządu pracowniczego
kierownictwa organizacji związkowych
kadry kierowniczej
całej załogi
Stosunki dyrekcji:
z samorządem załogi
z kierownictwem organizacji związkowych
Kierowanie się w procesie decyzyjnym dobrem firmy
Sprawność (trafność i szybkość) podejmowania decyzji
Stopień decentralizacji (delegacji) uprawnień decyzyjnych
(mały 1-2 pkt, duży 4-5 pkt)
Samodzielność (swoboda) działania wydziałów-oddziałów
(mała 1-2 pkt. duża 4.5 pkt)
Podział zadań i odpowiedzialności w firmie
Styl kierowania (styl w pełni demokratyczny - 5 pkt., styl
autokratyczny -1 pkt)
Sprawność przepływu i jakość informacji (dokumentacji)
Stopień "informatyzacji" przedsiębiorstwa
Mikrokomputerowe wspomaganie procesów decyzyjnych
Planowość pracy kierowniczej (w skali dnia, tygodnia,
miesiąca)
Wykorzystanie czasu na pracę koncepcyjną:
dyrekcji
kadry kierowniczej
Sprawność (sposób przygotowania, skuteczność i czas
trwania) narad roboczych, odpraw i zebrań
Obciążenie pracą poszczególnych komórek i stanowisk:
produkcyjnych
administracyjnych
L. Endogeniczne wyznaczniki procesu zarządzania c.d.
Jakość dokumentacji organizacyjnej:
ogólnej (statut, schemat firmy, księga służb. instrukcje
ogólne, zarządzenia wewnętrzne dyrektora itp.)
komórek i stanowisk (schematy szczegółowe. zakresy
czynności, instrukcje robocze itp.) Stopień
przestrzegania w praktyce wewnątrzzakładowych
aktów normatywnych (zarządzenia, pisma okólne itp.)
Sprawność działania w przedsiębiorstwie służby:
planowania
zaopatrzenia
magazynowej
transportu wewnętrznego
ekonomicznej
finansowo-księgowej
organizatorskiej
prawnej
administracyjno-gospodarczej
informatycznej
zbytu
marketingu
socjalno-bytowej
technicznego przygotowania produkcji
kontroli jakości
technologicznej
wynalazczości i racjonalizacji
konserwacyjno-remontowej
inwestycyjno-rozwojowej
narzędziowej
energo-elektrycznej
pomiarowej
ochrony środowiska (ekologicznej)
produkcji podstawowej
produkcji pomocniczej
innej (jakiej?)
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze L (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Bilans strategiczny przedsiębiorstwa
c.d.
Obszary strategiczne i główne wyznaczniki
Ocena zarządzania
Ł. Wyniki, koszty i finanse
Rentowność firmy
Sytuacja finansowa firmy (płynność finansowa i zdolność
kredytowa)
Zdolność pomnażania przychodów i zysków
Skłonność do inwestowania
Finansowanie rozwoju (inwestycji) z osiągniętego zysku
Ubieganie się o kredyty (krajowe i zagraniczne) na rozwój
Terminowość spłaty podatków i kredytów
Polityka finansowa firmy
Świadomość polityki finansowej wśród załogi
Działania na rzecz poprawy kondycji finansowej i
wyników
firmy
Gospodarność w zakresie:
gospodarki maszynami i sprzętem
gospodarki surowcowo-materiałowej
gospodarki paliwami i energią
gospodarki wyrobami i półproduktami
gospodarki pieniędzmi i innymi walorami
Planowanie kosztów:
na stanowiskach (miejscach) powstawania kosztów
dla nośników kosztów (produktów)
Planowanie obniżki kosztów własnych
Działania na rzecz obniżenia kosztów
Analiza i kontrola kosztów oraz rozliczanie osób za nie
odpowiedzialnych
Suma punktów
Średnia ocen w obszarze Ł (pkt)
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
20
60
100
20
60
100
Pozycja konkurencyjna
A
tra
kc
yj
no
ść
s
ek
to
ra
Prokom
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
METODY ANALIZY STRATEGICZNEJ
PRZEDSIĘBIORSTWA
BILANS STRATEGICZNY
ANALIZA KLUCZOWYCH CZYNNIKÓW
SUKCESU
ANALIZA ZA POMOCĄ ŁAŃCUCHA WARTOŚCI
ANALIZA ZASOBÓW
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
BILANS STRATEGICZNY
PRZEDSIĘBIORSTWA (INSEAD)
Ocena firm według 150 wskaźników charakteryzujących 12 obszarów
przedsiębiorstwa:
1.
Misja i wizja,
2.
Kultura organizacyjna,
3.
Planowanie i zebranie informacji,
4.
Zasoby techniczne,
5.
Marketing,
6.
Strategia międzynarodowa,
7.
Wyniki finansowe,
8.
Strategia rynkowa,
9.
Innowacje,
10.
Zasoby ludzkie,
11.
Organizacja i systemy,
12.
Orientacja na klienta.
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Forma konkurencyjna przemysłu
komputerowego i elektronicznego
Źródło:
Harvard Business Review Polska
Wrzesień 2004
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Forma konkurencyjna Nokii
Źródło:
Harvard Business Review Polska
Wrzesień 2004
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
206
METODY ANALIZY
POTENCJAŁU
STRATEGICZNEGO
PRZEDSIĘBIORSTWA
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
METODY ANALIZY STRATEGICZNEJ
PRZEDSIĘBIORSTWA
BILANS STRATEGICZNY
ANALIZA KLUCZOWYCH CZYNNIKÓW
SUKCESU
ANALIZA ZA POMOCĄ ŁAŃCUCHA WARTOŚCI
ANALIZA ZASOBÓW
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
mocna przeciętna słaba
wysoka
przeciętna
niska
A
tr
a
k
c
y
jn
o
ś
ć
p
rz
e
m
y
s
łu
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Profile strategiczne przedsiębiorstw A i B
Profile strategiczne przedsiębiorstw A i B
A
A
B
B
2
2
3
3
4
4
5
5
1
1
Kluczowy czynnik sukcesu
Kluczowy czynnik sukcesu
Udział w rynku
Udział w rynku
Udział w rynku
Udział w rynku
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Kondycja ekonomiczna
Kondycja ekonomiczna
Kondycja ekonomiczna
Kondycja ekonomiczna
Skuteczny lobbing
Skuteczny lobbing
Skuteczny lobbing
Skuteczny lobbing
Profil
wzorcowy
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
CZYNNIKI SUKCESU
3 - Reputacja
3 - Zabezpieczenia bankowe
3 - Wykwalifikowane kadry
3 - Procedury formalne
2 - Konkurencyjność cenowa
1 - Kompleksowość oferty
2 - Łatwość komunikacji
2 - Dostęp do kapitału
3 - Reklama
1 - Innowacyjność
2 - Udział w rynku
1 - Znajomość rynku
1
2
3
4
5
Inteligo
Inteligo
mBank
mBank
6
12
12 12
9
12
9
9
8
10
3
3
8
8
4
8
12 6
1
1
8
10
4
4
84 95
65% 73%
130
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
2005
2005
2008
2008
2
2
3
3
4
4
5
5
1
1
Kluczowy czynnik sukcesu
Kluczowy czynnik sukcesu
Udział procentowy w rynku
Udział procentowy w rynku
Udział procentowy w rynku
Udział procentowy w rynku
Cena produktów
Cena produktów
Cena produktów
Cena produktów
Organizacja sieci dystrubcji
Organizacja sieci dystrubcji
Organizacja sieci dystrubcji
Organizacja sieci dystrubcji
Innowacyjność
Innowacyjność
Innowacyjność
Innowacyjność
Nakłady na promocję i reklamę
Nakłady na promocję i reklamę
Nakłady na promocję i reklamę
Nakłady na promocję i reklamę
Znajomość marki
Znajomość marki
Znajomość marki
Znajomość marki
Asortyment soków
Asortyment soków
Asortyment soków
Asortyment soków
Rozmiar rynku zbytu
Rozmiar rynku zbytu
Rozmiar rynku zbytu
Rozmiar rynku zbytu
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Rentowność netto
Rentowność netto
Rentowność netto
Rentowność netto
Potencjał strategiczny firmy Maspex w sektorze
soków
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
KCS w sektorze soków w Polsce
L
p
Kluczowe Czynniki
Sukcesu
Pk
t
Operacjonalizacja zmiennych
1.
Udział procentowy w
rynku
5
lider, udział ok. 40%
3
15-25%
1
poniżej 5%
2.
Cena (relacja ceny do
jakości)
5
względnie niska
3
średnia
1
wysoka
3.
Organizacja sieci
dystrybucji
5
duża dostępność produktów w detalu, wykorzystanie w
dużym stopniu nowoczesnych kanałów dystrybucji,
super- i hipermarketów
3
średnia dostępność produktów, wykorzystanie w
średnim stopniu nowoczesnych kanałów dystrybucji
1
mała dostępność produktów, wykorzystanie w małym
stopniu nowoczesnych kanałów dystrybucji
4.
Innowacyjność
5
wysokie tempo wprowadzania innowacji (powyżej 5
nowych produktów na rok)
3
średnie tempo wprowadzania innowacji (3 nowe
produkty na rok)
1
niskie tempo wprowadzania innowacji (1 nowy produkt
rocznie)
5.
Nakłady na promocję i
reklamę
5
powyżej 50 mln zł. rocznie
3
ok. 20 mln zł. rocznie
1
poniżej 5 mln zł. rocznie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
KCS w sektorze soków w Polsce
L
p
Kluczowe Czynniki
Sukcesu
Pk
t
Operacjonalizacja zmiennych
6.
Znajomość marki
(wspomagana)
5
powyżej 90% konsumentów
3
ok. 70%
1
poniżej 20%
7.
Szerokość asortymentu w
sektorze soków
5
powyżej pięciu marek i kilkanaście smaków
3
ok. trzech marek i kilka smaków
1
jedna marka i jeden smak
8.
Rozmiar rynku zbytu
5
międzynarodowy
3
krajowy
1
lokalny
9.
Koszty produkcji
5
wysoka ekonomika skali
3
średnia ekonomika skali
1
niska ekonomika skali
1
0
.
Poziom dywersyfikacji
5
kilkanaście sektorów działalności
3
kilka sektorów działalności
1
jeden sektor działalności
1
1
.
Rentowność netto
5
powyżej 10%
3
ok. 5%
1
poniżej progu rentowności
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza kluczowych
czynników sukcesu
Zasada Pareto (20-80)
Mniejsza część czynników odpowiada za
większą część efektów
Przykład:
W 1996 roku Neste miała 8000 marek w
190 krajach. Większość zysków
pochodziło
z 200 marek
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kluczowe czynniki
sukcesu
1. POZYCJA NA RYNKU
2. POZYCJA KOSZTOWA
3. IMAGE FIRMY
4. POZIOM TECHNIKI I TECHNOLOGII
5. RENTOWNOŚĆ I MOŻLIWOŚCI
INWESTOWANIA
6. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Relacja udziału
w rynku i rentowności
10
20
30
0
Poniżej 10
10-20
30-40
20-30
Powyżej
40
Udział rynkowy w %
Udział rynkowy w %
w
%
w
%
R
e
n
to
w
n
o
ść
R
e
n
to
w
n
o
ść
9,1
14,1
17,6
23,4
30,05
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Zależność kosztów od udziału
Zależność kosztów od udziału
rynkowego
rynkowego
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
0
100
200
300
400
500
600
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Udział w rynku (%)
K
o
s
zt
y
/
k
li
e
n
ta
(
E
U
R
)
Shinsegi - Korea Pd.
Europolitan - Szwecja
Vodafone - Australia
J-Phone - Japonia
Airtel - Hiszpania
Swisscom - Szwajcaria
Connex GSM - Rumunia
D2 - Niemcy
Panafon Vod - Grecja
Vodacom - RPA
Vodafone - UK
Varizon Wireless - USA
Telecal - Portugalia
Omnitel - Włochy
Click GSM - Egipt
Plus GSM - Polska
China Mobile - Chiny
SFR - Francja
Proximus - Belgia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Udział w rynku a stopa
Udział w rynku a stopa
zysku
zysku
Udział w rynku
Udział w rynku
S
to
p
a
z
ys
k
u
S
to
p
a
z
ys
k
u
UGRZĘŹNIĘCIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Udział w rynku a stopa
Udział w rynku a stopa
zysku
zysku
Udział w rynku
Udział w rynku
S
to
p
a
z
ys
k
u
S
to
p
a
z
ys
k
u
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kluczowe czynniki
sukcesu
1. POZYCJA NA RYNKU
2. POZYCJA KOSZTOWA
3. IMAGE FIRMY
4. POZIOM TECHNIKI I TECHNOLOGII
5. RENTOWNOŚĆ I MOŻLIWOŚCI
INWESTOWANIA
6. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie kosztów
Porównanie kosztów
jednostkowych w sektorze
jednostkowych w sektorze
Lider
Lider
kosztowy
kosztowy
Przeciętna
Przeciętna
sektora
sektora
Firma
Firma
X
X
100 $
100 $
115 $
115 $
132 $
132 $
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Struktura kosztów
Struktura kosztów
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
Firma A Firma B
Firma A Firma B
Surowce i
materiały
Surowce i
materiały
Energia
Robocizna
Koszty
ogólnozakładowe
Koszty dystrybucji
i reklamy
Inne, w tym
inwestycje
Energia
Robocizna
Koszty
ogólnozakładowe
Inwestycje
rzeczowe
Koszty dystrybucji
i reklamy
Wydatki na
szkolenia
Inne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
11.9%
15.1%
16.2%
19.4%
20.0%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
1980
1985
1990
1995
1998*
Udział B+R w wielkości sprzedaży (firmy innowacyjne)
* szacunki
Źródło: PhRMA Anual Survey, 1998
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Udział kosztów B+R w wielkości
sprzedaży (firmy innowacyjne)
11,9
15,1
16,2
19,4
20,0
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
%
1980
1985
1990
1995
1998*
* szacunki
Źródło: PhRMA Anual Survey, 1998
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
225
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Wydatki reklamowe firm z branży medycznej w
Polsce w mld zł
Źródło: Expert Monitor,
Rzeczpospolita, marzec 2006
0,45
0,65
0,7
0,85
1
1
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1
2000
2001
2002
2003
2004
2005
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Wydatki na media wg marek
11,2
5,12
10,4
8,2
2,5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1999
m
ln
z
ł
E
Silan
Quanto
Coccolino (Lever)
Lenor
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Wydatki na reklamę w 2001 r.
Wydatki na reklamę w 2001 r.
$ (w milionach)
$ (w milionach)
% udział w sprzedaży
% udział w sprzedaży
HP
HP
1100
1100
2,25%
2,25%
Dell
Dell
431
431
1,35%
1,35%
CPQ
CPQ
370
370
0,87%
0,87%
AAPL
AAPL
281
281
3,52%
3,52%
GTW
GTW
328
328
3,42%
3,42%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kluczowe czynniki
sukcesu
1. POZYCJA NA RYNKU
2. POZYCJA KOSZTOWA
3. IMAGE FIRMY
4. POZIOM TECHNIKI I TECHNOLOGII
5. RENTOWNOŚĆ I MOŻLIWOŚCI
INWESTOWANIA
6. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ogólna ocena marek piwa w Polsce
Ogólna ocena marek piwa w Polsce
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Źródło: Raport branżowy – piwo, [w:] GW, 10.02.2004
Średnia ocena w skali 1-10
4,8
5,5
5,6
5,6
5,7
5,9
6
6,2
6,4
6,5
6,5
6,7
6,8
7,1
7,6
EB
Specjal J asny Pełny
Tatra Mocne
Dębowe Mocne
Tatra Pils
Okocim Mocne
Okocim Premium
Carlsberg
Warka J asne Pełne
Pilsner Urquell
Lech Premium
Heineken
Warka Strong
Tyskie Gronie
Żywiec
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
20
22
18
19
15
14
6
8
7
7
5
4
2
3
3
2
0
4
8
12
16
20
24
%
Lotos
Mobil
Castrol
Elf
Shell
Aral
Orlen
BP
2002
2003
Top of mind
Świadomość marki
Świadomość marki
oleju
oleju
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
12
13
14
31
39
46
58
57
7
10
16
27
37
40
55
58
0
10
20
30
40
50
60
Lotos
Mobil
Castrol
Shell
Elf
Orlen
Aral
BP
%
2002
2003
Spontaniczna
(8
wskazań)
Świadomość marki
Świadomość marki
oleju
oleju
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
95
93
93
84
81
44
20
40
60
80
100
%
Mobil
Castrol
Lotos
Shell
Elf
Total
Wspomaga
na
Świadomość marki
Świadomość marki
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Image marek samochodów
Mitsubishi
Toyota
Łada
Daewoo
Zastawa / Yugo
Seat
Hyundai
Fiat
Polonez
Cinquecento
Skoda
Mercedes
BMW
Volvo
Opel
Ford
Volkswagen
Audi
Peugeot
Honda
Renault
Citroen
Mazda
Alfa Romeo
Lancia
Nissan
Suzuki
2,5
3
3,5
4
4,5
5
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Znajomość marki
Ś
re
d
n
ia
o
c
e
n
Sektor sprzedaży nowych
samochodów osobowych
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kluczowe czynniki
sukcesu
1. POZYCJA NA RYNKU
2. POZYCJA KOSZTOWA
3. IMAGE FIRMY
4. POZIOM TECHNIKI I TECHNOLOGII
5. RENTOWNOŚĆ I MOŻLIWOŚCI
INWESTOWANIA
6. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Klasyfikacja technologii z punktu
Klasyfikacja technologii z punktu
widzenia ich wartości konkurencyjnej
widzenia ich wartości konkurencyjnej
Klasyfikacja technologii z punktu
Klasyfikacja technologii z punktu
widzenia ich wartości konkurencyjnej
widzenia ich wartości konkurencyjnej
technologie bazowe
powszechnie stosowane, szeroko
dostępne, o małej wartości konkurencyjnej
technologie kluczowe
silnie chronione, nowoczesne, są
kluczowym czynnikiem sukcesu
technologie eksperymentalne
nowe, dobrze zapowiadające się, silnie
chronione
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Cykl życia technologii
Cykl życia technologii
Cykl życia technologii
Cykl życia technologii
E
fe
k
ty
E
fe
k
ty
Czas
Czas
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Rozwój technologii
Rozwój technologii
Rozwój technologii
Rozwój technologii
E
fe
k
ty
E
fe
k
ty
Czas
Czas
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ewolucja technologii komórkowych
Ewolucja technologii komórkowych
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
1
10
1000
P
rz
e
p
u
st
o
w
o
ść
[
k
b
p
s]
Do 1996 2000
2001
2002
2003
NTM
(1G)
GSM
(2G)
9.6 kbps
HSCSD
38.4 kbps
GPRS (2.5G)
115 kbps
CDMA 2000
144 kbps
EDGE (2.5G)
384 kbps
UMTS (3G)
2000 kbps
Dobrej jakości
rozmowy telefoniczne
Transmisja pakietowa
Szybkość zwykłej linii telefonicznej
Szybki internet
Video konferencje
Telewizja w telefonie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kluczowe czynniki sukcesu
Kluczowe czynniki sukcesu
a faza życia sektora
a faza życia sektora
FAZA
FAZA
KCS
KCS
N
N
R
R
D
D
S
S
Technika
Technika
i
i
technologi
technologi
a
a
Obecność
Obecność
na
na
rynku
rynku
Efekty
Efekty
w-ność
w-ność
produ
produ
kcji
kcji
Koszty
Koszty
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
mocna przeciętna słaba
wysoka
przeciętna
niska
A
tr
a
k
c
y
jn
o
ś
ć
p
rz
e
m
y
s
łu
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kluczowe czynniki
sukcesu
1. POZYCJA NA RYNKU
2. POZYCJA KOSZTOWA
3. IMAGE FIRMY
4. POZIOM TECHNIKI I TECHNOLOGII
5. RENTOWNOŚĆ I MOŻLIWOŚCI
INWESTOWANIA
6. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
ORGANIZACJA I
ZARZĄDZANIE
STRUKTURY ORGANIZACYJNE
KADRY
PROCEDURY
SYTUACJA WŁAŚCICIELSKA
KULTURA
UMIEJĘTNOŚCI ZARZĄDU
STRATEGIE
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego
Porównanie profilu strategicznego
WSM Krotoszyn i firmy GKN
WSM Krotoszyn i firmy GKN
( europejski rynek komponentów silnikowych, maj 1998 r.)
( europejski rynek komponentów silnikowych, maj 1998 r.)
WSM
WSM
GKN
GKN
2
2
3
3
4
4
5
5
1
1
Kluczowy czynnik sukcesu
Kluczowy czynnik sukcesu
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
CZYNNIKI SUKCESU
3 - Reputacja
3 - Zabezpieczenia bankowe
3 - Wykwalifikowane kadry
3 - Procedury formalne
2 - Konkurencyjność cenowa
1 - Kompleksowość oferty
2 - Łatwość komunikacji
2 - Dostęp do kapitału
3 - Reklama
1 - Innowacyjność
2 - Udział w rynku
1 - Znajomość rynku
1
2
3
4
5
Inteligo
Inteligo
mBank
mBank
6
12
12 12
9
12
9
9
8
10
3
3
8
8
4
8
12 6
1
1
8
10
4
4
84 95
65% 73%
130
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
20
60
100
20
60
100
Pozycja konkurencyjna
A
tra
kc
yj
no
ść
s
ek
to
ra
Prokom
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Pozycja konkurencyjna
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
duż
a
mał
a
nisk
a
wysok
a
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
A
B
B
C
C
D
D
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza SWOT
Analiza SWOT
Szanse
Szanse
Zagrożenia
Zagrożenia
globalne
globalne
sektorowe
sektorowe
sektorowe
sektorowe
globalne
globalne
mocne strony
mocne strony
słabe strony
słabe strony
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
METODY ANALIZY STRATEGICZNEJ
PRZEDSIĘBIORSTWA
BILANS STRATEGICZNY
ANALIZA KLUCZOWYCH CZYNNIKÓW
SUKCESU
ANALIZA ZA POMOCĄ ŁAŃCUCHA WARTOŚCI
ANALIZA ZASOBÓW
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
FIRMA
Wartoś
ć
w mld
$
Aktywa w
mld $
TNI
NSI
II
Liczba
krajów
BIZ
GE
328
575
40,6
21,03
69,95
41
ExxonMobil
283
95
65,1
24,62
72,17
48
Vodafone
159
233
84,5
10,26
40,74
20
P&G
139
44
52,8
25,64
80,48
50
Toyota
130
44
52,8
12.82
31,72
25
Novartis
125
45
70,2
26,67
88,58
52
CocaCola
125
24
73
16,92
69,05
33
GSK
124
35
67,9
23,59
69,26
46
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Wydobycie
surowców
Produkcja
materiałów
i części
Produkcja
podzespołów
Montaż
wyrobów
finalnych
Handel
hurtowy
Handel
detaliczny
ŚCIEŻKA EKONOMICZNA
ŚCIEŻKA EKONOMICZNA
W GOSPODARCE
W GOSPODARCE
Serwis
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
ŚCIEŻKA EKONOMICZNA
Zbiór komplementarnych operacji
odzwierciedlających całkowity
proces powstawania produktu
lub usługi składający się z
oddzielnych etapów
wykonywanych często przez
przedsiębiorstwa pochodzące z
różnych sektorów.
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
WARTOŚĆ DODANA (ang. Value
added)
Rzeczywisty wkład podmiotu
gospodarczego w wartość
wytworzonych produktów,
obejmuje: zysk netto, podatek
dochodowy, amortyzację,
zapłacone odsetki od kredytów i
pożyczek oraz koszty pracy
(wynagrodzenia wraz z narzutami).
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Produkcja zegarków szwajcarskich
Produkcja zegarków szwajcarskich
Produkcja
Produkcja
części
części
Montaż
Montaż
Sprzedaż
Sprzedaż
hurtowa
hurtowa
Sprzedaż
Sprzedaż
detaliczna
detaliczna
Cena płacona
Cena płacona
przez użytkownika
przez użytkownika
Wartość
Wartość
dodana
dodana
27
27
3
3
20
20
50
50
100
100
Szwajcarski sektor
Szwajcarski sektor
produkcji zegarków
produkcji zegarków
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Pozycja sektora na ścieżce ekonomicznej
Pozycja sektora na ścieżce ekonomicznej
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Operatorzy
telefonii
Komórkowej
46 %
Dystrybucja
4 %
Użytkownicy
Produkcja
aparatów
telefonicznych
15 %
Dostawcy
treści
5 %
Dostawcy
infrastruktury
sieciowej
30 %
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Pozycja firmy na ścieżce
ekonomicznej-Hortex
plantatorzy
przerób
owoców/
warzyw na
koncentrat
przemysłowy
produkcja
soków
pakowanie
sprzedaż
hurtowa
sprzedaż
detaliczna
K
O
N
S
U
M
E
N
T
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
woda
produkcja
piwa
granulat
drożdże
słód
energia
4%
1%
0,5%
1%
0,5%
7
%
60
%
konsument
100
%
surowc
e
ogółem
15
%
hurtownic
y
18
%
detaliśc
i
- aktywność sektora na ścieżce ekonomicznej
Uplasowanie sektora BROWARNICZEGO na ścieżce
ekonomicznej
Copyright by M. Bożek, M. Domanowski, G. Jezierski, T. Lus
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ścieżka ekonomiczna
Pozyskan
ie
surowca
drzewne
go
Producenci
półprodukt
ów
Producenc
i mebli
drewniany
ch
Hur
t
Deta
l
Monta
ż u
klienta
Tarta
ki
Proje
kt
9
6
9
2
16
25
32
1
•Lasy
Państwowe
•Prywatni prod.
•Import
•Des
ki
•Bale
•Płyty
drewnopochodne
•Proste elementy
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Wydobycie
surowców
Produkcja
materiałów
i części
Produkcja
podzespołów
Montaż
wyrobów
finalnych
Handel
hurtowy
Handel
detaliczny
ŚCIEŻKA EKONOMICZNA
ŚCIEŻKA EKONOMICZNA
W GOSPODARCE
W GOSPODARCE
Serwis
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Przewaga konkurencyjna
Przewaga konkurencyjna
a pozycja konkurencyjna
a pozycja konkurencyjna
Przewaga konkurencyjna
Przewaga konkurencyjna
a pozycja konkurencyjna
a pozycja konkurencyjna
Dostawcy
Dostawcy
Odbiorcy
Odbiorcy
Użytkownicy
Użytkownicy
Przedsię-
Przedsię-
biorstwo
biorstwo
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
SCHEMAT ŁAŃCUCHA WARTOŚCI
PRZEDSIĘBIORSTWA
PRODUKCYJNEGO
B i R Produktu, Zmiany w technologii
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Infrastruktura przedsiębiorstwa
Czynności
pomocnicze
Czynności podstawowe
L
o
g
is
ty
k
a
w
e
jś
c
io
w
a
O
p
e
ra
c
je
L
o
g
is
ty
k
a
w
y
jś
c
io
w
a
M
a
rk
e
ti
n
g
i
S
p
rz
e
d
a
ż
U
s
łu
g
i
p
o
s
p
rz
e
d
a
żn
e
M
a
rż
a
z
ys
k
u
Zaopatrzenie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Łańcuch wartości firmy produkującej drzwi
drewniane przeciwpożarowe
Faza produkcyjna
Sprzedaż
Usługa posprzedażna
Faza przedprodukcyjna
Projektowanie etattyczne wyrobów 5
Zakupy częsci metalowych 5
Projektowanie tech.wyrobów
4
Zakupy laminatów i fornirów 3
Podzespoły i części 2
Transport wewnętrzny 2
2
Dystrybucja 4
Marketing 5
Pakowanie 2
Magazynowanie wyrobów got. 1
Magazynowanie podzes. 1
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
SCHEMAT ŁAŃCUCHA WARTOŚCI
SZPITALA
Zmiany w technologii
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Infrastruktura przedsiębiorstwa
Czynności
pomocnicze
Czynności podstawowe
P
rz
y
ję
c
ie
d
o
s
zp
it
a
la
M
a
rk
e
ti
n
g
D
ia
g
n
o
s
ty
k
a
W
y
b
ó
r
m
e
to
d
y
le
c
ze
n
ia
L
e
c
ze
n
ie
W
y
p
is
K
o
n
tr
o
la
M
a
rż
a
zy
sk
u
Zaopatrzenie
M
a
rż
a
z
ys
k
u
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
SCHEMAT ŁAŃCUCHA WARTOŚCI
PRZEDSIĘBIORSTWA USŁUGOWEGO
Zmiany w technologii
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Infrastruktura przedsiębiorstwa
Czynności
pomocnicze
Czynności podstawowe
K
o
n
fi
g
u
ra
c
ja
u
s
łu
g
M
a
rk
e
ti
n
g
i
S
p
rz
e
d
a
ż
Z
b
ie
ra
n
ie
d
a
n
y
c
h
A
n
a
li
za
d
a
n
y
c
h
In
te
rp
re
ta
c
ja
i
za
le
c
e
n
ia
S
p
ra
w
o
zd
a
n
ia
i
k
o
m
u
n
ik
a
c
ja
W
p
ro
w
a
d
ze
n
ie
w
ż
y
c
ie
,
o
b
s
łu
g
a
i
o
c
e
n
a
M
a
rż
a
zy
sk
u
Zaopatrzenie
M
a
rż
a
z
ys
k
u
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
SCHEMAT ŁAŃCUCHA WARTOŚCI
BANKU WIRTUALNEGO
Zmiany w technologii
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Infrastruktura przedsiębiorstwa
Czynności
pomocnicze
Czynności podstawowe
K
re
o
w
a
n
ie
p
ro
d
u
k
tó
w
M
a
rk
e
ti
n
g
i
s
p
rz
e
d
a
ż
O
b
s
łu
g
a
k
li
e
n
ta
(s
y
te
m
u
)
Z
a
rz
ą
d
za
n
ie
ś
ro
d
k
a
m
i
H
e
lp
d
e
s
k
M
a
rż
a
z
ys
k
u
Zaopatrzenie
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Hierarchia zasobów przedsiębiorstwa
Kluczowe kompetencje
(Core competencies)
Kompetencje
(Competencies)
Zdolności
(Skills)
Zasoby
(Resources)
w
a
żn
o
ść
z
a
so
b
ó
w
tr
u
d
n
o
ść
i
m
it
a
c
ji
Maria Romanowska
Hamel, Prahalad,Przewagi konkurencyjne jutra
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Atrybuty kluczowych
kompetencji
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Trudność do imitacji przez konkurentów
Brak substytutów – nie mogą być zastąpione przez
alternatywne kompetencje
„niewidoczność” – nie są łatwe do zidentyfikowania
dla zewnętrznych obserwatorów
Trwałość – trwają dłużej niż zwykłe kompetencje
Wyższość (przewaga) – są lepsze niż podobne
kompetencje posiadane przez konkurentów
Źródło: M. JAVIDAN
Maria Romanowska
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Klasyfikacja zasobów
Materialne
-
Kapitał finansowy
-
Budynki
-
Maszyny i urządzenia
-
Materiały
Niematerialne
-
Relacyjne (architektura biznesu, reputacja, lobbing)
-
Umiejętności (wiedza, zdolności integracyjne, innowacyjność
produktów i procesów)
-
Kultura wewnętrzna
-
Źródło: B.Godziszewski, Zasobowe uwarunkowania strategii przedsiębiorstwa, Toruń 2001
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Szkoły zarządzania
strategicznego
Szkoła planistyczna (H.I.Ansoff)
-
procedury planistyczne
-
analiza SWOT
Szkoła ewolucyjna (H.Mintzberg)
uczenie się na bazie najlepszych praktyk
Szkoła pozycyjna (M.E.Porter)
-
nacisk na analizę, nie nas plan
-
koncentracja na strategii konkurencji, nie rozwoju
szeroki zestaw metod analizy strategicznej
Szkoła zasobowa (C.K.Prahalad, G.Hamel)
-
zasoby jako źródło przewagi konkurencyjnej
-
zasoby niematerialne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Metody oceny potencjału
strategicznego
przedsiębiorstwa
Zasoby
strategiczne
Procesy i
funkcje w ŁW
Profil
konkurencyjny
czas
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
POZYCJONOWANIE
STRATEGICZNE
PRZEDSIĘBIORSTWA
MACIERZ BCG
MACIERZ MC KINSEYA
MACIERZ ADL/HOFERA
MACIERZ SYNERGII
ANALIZA SWOT
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
mocna
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Macierz McKinsey’a przedsiębiorstwa
Maspex w 2005 roku
A
tr
a
k
c
y
jn
o
ś
ć
s
e
k
to
ra
przeciętna
słaba
m
o
c
n
a
p
rz
e
c
ię
tn
a
s
ła
b
a
soki
herbatki
rozpuszczalne
śmietanki
do kawy
płatki śniadaniowe
czekolada
do picia
tabletki
witaminowe
makarony
kakao
kawy
cappucino
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Cykl życia produktu
Cykl życia produktu
a rentowność
a rentowność
produkcji
produkcji
ZYSK
ZYSK
SPRZEDAŻ
SPRZEDAŻ
0
0
I
I
II
II
III
III
IV
IV
opracowanie
opracowanie
wyrobu
wyrobu
wprowadzenie
wprowadzenie
wzrost
wzrost
dojrzałość
dojrzałość
spadek
spadek
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
"dojna krowa"
"kula u nogi"
"gwiazda"
"znak zapytania"
Macierz BCG
Wzrost
rynku
Względny udział w rynku
DUŻY
MAŁY
MAŁY
DUŻY
- Popyt inwestycyjny
- Zysk
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Pomiar względnego udziału w
rynku w macierzy BCG
Firma A - 50%
względny udział w rynku 2,5
MY
- 20%
względny udział w rynku 0,4
Firma B - 10 %
względny udział w rynku 0,2
Firma C - 5%
względny udział w rynku 0,1
10 8 6 4 2 1 0,5 0,1 0
Firma A
MY Firma B
Firma C
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
283
wysoki
niski
wysoki niski
WZGLĘDNY UDZIAŁ W RY NKU
WZROST
RYNKU
100%
80%
12%
10%
8%
7%
4%
2%
10 8 4 1 0,8 0,5 0,1 0
Maszynki i ostrza
Baterie
Szczoteczki elektryczne
Depilatory
Sprzęt AGD
Kosmetyki
Szczoteczki do zębów
Pasty+ płyny do zębów
Produkty do pisania
Golarki elektryczne
Macierz BCG przedsiębiorstwa Gillette w 1999
roku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
TEMPO WZROSTU
RYNKU
WZGLĘDNY UDZIAŁ
W RYNKU
wysokie
niskie
niskI
wysokI
MACIERZ BCG
MACIERZ BCG
10 %
10 8 4 2 1 0,5 0,1
GWIAZDY ZNAKI ZAPYTANIA
DOJNE KROWY KULE U NOGI
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz BCG
Portfel młodzieńczy
W
z
ro
s
t
ry
n
k
u
Duży
Mały
Względny udział w rynku
Duży Mały
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz BCG
Portfel schyłkowy
W
z
ro
s
t
ry
n
k
u
Duży
Mały
Względny udział w rynku
Duży Mały
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz BCG
Portfel zrównoważony
W
z
ro
s
t
ry
n
k
u
Duży
Mały
Względny udział w rynku
Duży Mały
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz BCG
Zalecenia strategiczne
W
z
ro
s
t
ry
n
k
u
Duży
Mały
Względny udział w rynku
Duży Mały
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
0
0
Względny udział w rynku
Względny udział w rynku
W
zr
o
st
r
yn
k
u
W
zr
o
st
r
yn
k
u
wysoki
niski
0,1
0,1
0,5
0,5
2
2
4
4
8
8
10
10
w
ys
o
k
i
n
is
k
i
0
0
20%
20%
Macierz BCG
Macierz BCG
firmy Bosch-Siemens Polska
firmy Bosch-Siemens Polska
( polski rynek AGD, wrzesień 1998 r.)
( polski rynek AGD, wrzesień 1998 r.)
1
1
Zmywarki
Zmywarki
Kuchnie
Kuchnie
gaz. + el.
gaz. + el.
Chłodnictwo
Chłodnictwo
Techniki
Techniki
grzewcze
grzewcze
Urządzenia
Urządzenia
do zabudowy
do zabudowy
Pralnictwo
Pralnictwo
Małe
Małe
urządzenia
urządzenia
15%
15%
30%
30%
7%
7%
30%
30%
10%
10%
5%
5%
3%
3%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Budowa Macierzy BCG
Krok 1
Wyróżniamy wszystkie produkty/usługi będące
przedmiotem działalności przedsiębiorstwa
Produkt
Udział w
przychodach
Tempo
wzrostu rynku
Nasz
udział w rynku
Udział w rynku
naszego
konkurenta
Względny
udział w
rynku
A
B
C
D
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Budowa Macierzy BCG
Krok 2
Określamy udziały produktów w przychodach
przedsiębiorstwa pamiętając, że sumują się do 100%
Produkt
Udział w
przychodach
Tempo
wzrostu rynku
Nasz
udział w rynku
Udział w rynku
naszego
konkurenta
Względny
udział w
rynku
A
13%
B
23%
C
43%
D
21%
100%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Budowa Macierzy BCG
Krok 3
Produkt
Udział w
przychodach
Tempo
wzrostu rynku
Nasz
udział w rynku
Udział w rynku
naszego
konkurenta
Względny
udział w
rynku
A
13%
12
B
23%
25
C
43%
3
D
21%
1
Określamy tempo wzrostu rynku dla danych produktów,
liczone jako wielkość sprzedaży w danym roku do sprzedaży
w roku poprzednim
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
`
Produkt
Udział w
przychodach
Tempo
wzrostu rynku
Nasz
udział w rynku
Udział w rynku
naszego
konkurenta
Względny
udział w
rynku
A
13%
12
19%
B
23%
25
33%
C
43%
3
56%
D
21%
1
23%
Określamy udział produktów w rynku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Budowa Macierzy BCG
Krok 5
Produkt
Udział w
przychodach
Tempo
wzrostu rynku
Nasz
udział w rynku
Udział w rynku
naszego
konkurenta
Względny
udział w
rynku
A
13%
12
19%
30%
B
23%
25
33%
29%
C
43%
3
56%
21%
D
21%
1
23%
60%
Określamy kto jest bezpośrednim konkurentem przedsiębiorstwa
w danym produkcie i jaki jest jego udział w rynku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Budowa Macierzy BCG
Krok 6
Produkt
Udział w
przychodach
Tempo
wzrostu rynku
Nasz
udział w rynku
Udział w rynku
naszego
konkurenta
Względny
udział w
rynku
A
13%
12
19%
30%
0,63
B
23%
25
33%
29%
1,14
C
43%
3
56%
21%
2,67
D
21%
1
23%
60%
0,38
Dzieląc udział w rynku produktu przedsiębiorstwa przez udział
w rynku odpowiedniego produktu konkurenta otrzymujemy
względy udział w rynku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Budowa Macierzy BCG
Krok 7
Określamy średnie tempo wzrostu rynku
15%
Względny udział w rynku
1
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Budowa Macierzy BCG
Krok 8
15%
Produkt
Udział w
przychodach
Tempo
wzrostu rynku
Nasz
udział w rynku
Udział w rynku
naszego
konkurenta
Względny
udział w
rynku
A
13%
12
19%
30%
0,63
B
23%
25
33%
29%
1,14
C
43%
3
56%
21%
2,67
D
21%
1
23%
60%
0,38
D
D
C
C
A
A
B
B
Względny udział w rynku
T
e
m
p
o
w
zr
o
st
u
r
yn
k
u
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
0
0
Względny udział w rynku
Względny udział w rynku
W
zr
o
st
r
yn
k
u
W
zr
o
st
r
yn
k
u
wysoki
niski
0,1
0,1
0,5
0,5
2
2
4
4
8
8
10
10
w
ys
o
k
i
n
is
k
i
0
0
2%
2%
Macierz BCG firmy WSM Krotoszyn
Macierz BCG firmy WSM Krotoszyn
( europejski rynek komponentów
( europejski rynek komponentów
silnikowych, maj 1998 r.)
silnikowych, maj 1998 r.)
1
1
Wkładki
Wkładki
46%
46%
9%
9%
T.c. do
T.c. do
sam. os.
sam. os.
T.c. do
T.c. do
sam. cięż.
sam. cięż.
Prowadnice
Prowadnice
żeliwne
żeliwne
10%
10%
Zespoły
Zespoły
remontowe
remontowe
Docieraki
Docieraki
T.c. do
T.c. do
ciągników
ciągników
Gniazda
Gniazda
Popychacze
Popychacze
zaworowe
zaworowe
8%
8%
13%
13%
6%
6%
3%
3%
1%
1%
2%
2%
T.C.- tuleja cylindryczna
T.C.- tuleja cylindryczna
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
DUŻY
MAŁY
N
IS
K
IE
W
Y
S
O
K
I
E
T
E
M
P
O
W
Z
R
O
S
T
U
R
Y
N
K
U
WZGLĘDNY UDZIAŁ W RYNKU
EB
Warka
Żywiec
Tatra
Leżajsk
Marka Żywiec pozostaje wiodącym
produktem firmy, natomiast wyraźnie
zyskuje udziały w rynku Warka.
Duży potencjał wzrostu prezentuje
także Tatra, EB z kolei jest marką
schyłkową. Leżajsk utrzymuje silną
pozycję na rynkach lokalnych.
Macierz głównych produktów
Pozycja strategiczna Grupy Żywiec
Pozycja strategiczna Grupy Żywiec
S.A.
S.A.
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
0
0
Względny udział w rynku
Względny udział w rynku
W
zr
o
st
r
yn
k
u
W
zr
o
st
r
yn
k
u
wysoki
niski
0,1
0,1
0,5
0,5
2
2
4
4
8
8
10
10
w
ys
o
k
i
n
is
k
i
0
0
28%
28%
CC
CC
Uno
Uno
Punto
Punto
Bravo
Bravo
126P
126P
Siena
Siena
Marea
Marea
Macierz BCG
Macierz BCG
firmy Fiat Auto Poland
firmy Fiat Auto Poland
(XII
(XII
1997 r.)
1997 r.)
1
1
Brava
Brava
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
0
0
Względny udział w rynku
Względny udział w rynku
W
zr
o
st
r
yn
k
u
W
zr
o
st
r
yn
k
u
wysoki
niski
0,1
0,1
0,5
0,5
1
1
8
8
10
10
w
ys
o
k
i
n
is
k
i
0
0
28%
28%
Espero
Espero
Nexia
Nexia
Lanos
Lanos
Polonez
Polonez
Tico
Tico
Macierz BCG
Macierz BCG
firmy Daewoo-FSO
firmy Daewoo-FSO
(XII
(XII
1997 r.)
1997 r.)
4
4
2
2
Nubira
Nubira
Leganza
Leganza
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
0
0
Względny udział w rynku
Względny udział w rynku
W
zr
o
st
r
yn
k
u
W
zr
o
st
r
yn
k
u
wysoki
niski
0,1
0,1
0,5
0,5
2
2
4
4
8
8
10
10
w
ys
o
k
i
n
is
k
i
0
0
28%
28%
Corsa
Corsa
Vectra
Vectra
Omega
Omega
Macierz BCG
Macierz BCG
firmy GM Poland
firmy GM Poland
(XII 1997 r.)
(XII 1997 r.)
1
1
Astra
Astra
Tigra
Tigra
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz BCG
Badanie portfela produktów
Wycofanie
W
z
ro
s
t
ry
n
k
u
Duży
Mały
Rentowność
Niska Wysoka
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz Maracon Associates
Stosunek tempa wzrostu rynku do tempa
wzrostu danej SBU
Wzrost rynku SBU mniejszy
niż wzrost całego rynku
Wzrost rynku SBU większy
niż wzrost całego rynku
R
el
ac
je
s
to
py
z
w
ro
tu
z
k
ap
it
ał
u
w
ła
sn
eg
o
do
k
os
zt
u
ka
pi
ta
łu
R
O
E
>
K
e
R
O
E
<
K
e
C
C
B
B
A
A
A
B
C
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz Maracon Associates
Stosunek tempa wzrostu rynku
do tempa wzrostu danej SBU
ROE
względem
Ke
relatywny
spadek
udziału w rynku
relatywny
wzrost
udziału w rynku
działalność
przynosząc
a zysk
ROE >Ke
+ cash flow
- udział w rynku
+ cash flow
+ udział w rynku
- cash flow
+udział w rynku
działalność
przynosząc
a stratę
ROE<Ke
+ cash flow
- udział w rynku
- cash flow
-udział w rynku
- cash flow
+udział w rynku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz BCG
Badanie portfela produktów
Wycofanie
Duża
Mała
Rentowność
Niska Wysoka
S
y
n
e
rg
ia
z
in
n
y
m
i
p
ro
d
u
k
ta
m
i
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
310
-90
-40
10
60
110
160
0,00
0,01
0,10
1,00
10,00
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Samochody osobowe – Macierz BCG
Fiat Auto Poland – 2003r
WZGLĘDNY UDZIAŁ W RYNKU
WZROST
RYNKU
niski
średni
wzros
t
rynku
= 16%
wysoki
Seicento
Panda
Punto
Stilo
Albea
Palio
Weekne
d
Multipla
Uno
Marea
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Łańcuch wartości banku wirtualnego
Łańcuch wartości banku wirtualnego
B
a
d
a
n
ie
r
yn
k
u
M
a
rk
e
ti
n
g
P
o
zy
sk
a
n
ie
k
li
e
n
tó
w
Z
a
rz
ą
d
za
n
ie
d
e
p
o
zy
ta
m
i
O
b
sł
u
g
a
b
ie
żą
ca
H
e
lp
d
e
sk
4
3
5
4
4
2
M
a
rż
a
z
ys
k
u
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Infrastruktura przedsiębiorstwa
4
4
Czynności
pomocnicze
Czynności podstawowe
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Kluczowe czynniki sukcesu
Kluczowe czynniki sukcesu
a faza życia sektora
a faza życia sektora
FAZA
FAZA
KCS
KCS
N
N
R
R
D
D
S
S
Technika
Technika
i
i
technologi
technologi
a
a
Obecność
Obecność
na
na
rynku
rynku
Efekty
Efekty
w-ność
w-ność
produ
produ
kcji
kcji
Koszty
Koszty
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
CZYNNIKI SUKCESU
3 - Reputacja
3 - Zabezpieczenia bankowe
3 - Wykwalifikowane kadry
3 - Procedury formalne
2 - Konkurencyjność cenowa
1 - Kompleksowość oferty
2 - Łatwość komunikacji
2 - Dostęp do kapitału
3 - Reklama
1 - Innowacyjność
2 - Udział w rynku
1 - Znajomość rynku
1
2
3
4
5
Inteligo
Inteligo
mBank
mBank
6
12
12 12
9
12
9
9
8
10
3
3
8
8
4
8
12 6
1
1
8
10
4
4
84 95
65% 73%
130
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego
Porównanie profilu strategicznego
WSM Krotoszyn i firmy GKN
WSM Krotoszyn i firmy GKN
( europejski rynek komponentów silnikowych, maj 1998 r.)
( europejski rynek komponentów silnikowych, maj 1998 r.)
WSM
WSM
GKN
GKN
2
2
3
3
4
4
5
5
1
1
Kluczowy czynnik sukcesu
Kluczowy czynnik sukcesu
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
POZYCJONOWANIE
STRATEGICZNE
PRZEDSIĘBIORSTWA
MACIERZ BCG
MACIERZ MC KINSEYA
MACIERZ ADL/HOFERA
MACIERZ SYNERGII
ANALIZA SWOT
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Obszary analizy
Obszary analizy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE
KONKURENCYJNE
MAKROOTOCZENIE
PRZEDSIĘ-
BIORSTWO
klienci
dostawcy
konkurenci istniejący
i potencjalni
ekonomiczne
polityczne
społeczne
technologiczne
międzynarodowe
prawne
demograficzne
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego
Porównanie profilu strategicznego
WSM Krotoszyn i firmy GKN
WSM Krotoszyn i firmy GKN
( europejski rynek komponentów silnikowych, maj 1998 r.)
( europejski rynek komponentów silnikowych, maj 1998 r.)
WSM
WSM
GKN
GKN
2
2
3
3
4
4
5
5
1
1
Kluczowy czynnik sukcesu
Kluczowy czynnik sukcesu
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Pozycja na rynku
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Jakość produktu
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Marka firmy
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Cena produktu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Szerokość asortymentu
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Elastyczność w obsł. klienta
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Poziom technologiczny
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Dostęp do kapitału
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
Zdolność do rozwoju
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
System komunikacji z klientem
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
Porównanie profilu strategicznego mBank’u i Inteligo
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
(polski rynek bankowości internetowej, marzec 2002)
CZYNNIKI SUKCESU
3 - Reputacja
3 - Zabezpieczenia bankowe
3 - Wykwalifikowane kadry
3 - Procedury formalne
2 - Konkurencyjność cenowa
1 - Kompleksowość oferty
2 - Łatwość komunikacji
2 - Dostęp do kapitału
3 - Reklama
1 - Innowacyjność
2 - Udział w rynku
1 - Znajomość rynku
1
2
3
4
5
Inteligo
Inteligo
mBank
mBank
6
12
12 12
9
12
9
9
8
10
3
3
8
8
4
8
12 6
1
1
8
10
4
4
84 95
65% 73%
130
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
319
© Prof. dr hab. Maria Romanowska
Katedra Zarządzania w Gospodarce
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Udziały (w %) poszczególnych działów
w obrotach koncernu Fiat
Samochody
(marki Fiat, Lancia, Alfa Romeo,
Maserati, Ferrari)
43,5 %
CNH Global
(maszyny rolnicze i budowlane)
19,4 %
Ciężarówki
(Iveco)
16,9 %
Budowa urządzeń
(Comau)
4,4 %
Wyroby metalowe
(Teksid)
1,8 %
Pozostałe działy
7,5 %
Części samochodowe
(Magnetti Marelli)
6,5 %
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
A
tr
a
k
cy
jn
o
ść
se
k
to
ra
Banki ROR-69%
Kosmetyki-74%
samochody osobowe-68%
Satelitarna TV-52%
telefonia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
A
tr
a
k
cy
jn
o
ść
se
k
to
ra
kauczuk-65%
Leasing transportu- 54%
68%
pompy przemysłowe-67% /69%
transport kolejowy-
63% / 79%
miedź-71%/ 78%
/ 69%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
A
tr
a
k
cy
jn
o
ść
se
k
to
ra
telefonia komórkowa 66%
Idea 80%
samochody osobowe 63
Toyota -77% %
ciepłownictwo- 59%/LPC58%
płatna telewizja- 69%
Cyfra +68%
deweloperstwo- 73%DD80% podzespoły do urządzeń chłodn. 53%/60%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Ocena punktowa atrakcyjności sektora
soków w Polsce
Lp Kryterium oceny sektora
Waga
kryteri
um
Wartość
kryterium w
sektorze (1-5)
Ocena ważona
obecni
e
za 5 lat
Obecnie
za 5 lat
1
Wielkość rynku
3
3
4
9
12
2
Przewidywana stopa wzrostu
rynku
3
4
3
12
9
3
Rentowność sektora
3
3
2
9
6
4
Stopień koncentracji sektora
2
3
2
6
4
5
Ostrość walki konkurencyjnej
3
2
2
6
6
6
Wysokość barier wejścia
3
4
5
12
15
7
Wysokość barier wyjścia
1
3
3
3
3
8
Groźba pojawienia się
substytutów
2
4
4
8
8
9
Groźba pojawienia się nowych
konkurentów
3
4
4
12
12
10
Pewność zaopatrzenia
1
2
2
2
2
11
Stabilność technologiczna
2
4
4
8
8
12
Możliwość różnicowania
produktów
1
4
3
4
3
13
Możliwość dywersyfikowania
działalności
1
3
3
3
3
14
Sezonowość i cykliczność
1
3
3
3
3
15
Zagrożenie środowiska
naturalnego
1
4
4
4
4
Łączna ocena
30
101
98
Łączna ocena w procentach
67 %
65%
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
324
mroman@sgh.waw.pl
Katedra Zarządzania w Gosp
odarce
325
POZYCJONOWANIE
STRATEGICZNE
PRZEDSIĘBIORSTWA
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
POZYCJONOWANIE
STRATEGICZNE
PRZEDSIĘBIORSTWA
MACIERZ MC KINSEYA
MACIERZ BCG
MACIERZ ADL/HOFERA
MACIERZ SYNERGII
ANALIZA SWOT
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz ABCD
20
60
100
20
60
100
Pozycja konkurencyjna
A
tra
kc
yj
no
ść
s
ek
to
ra
Prokom
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Pozycja konkurencyjna
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
duż
a
mał
a
nisk
a
wysok
a
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
A
B
B
C
C
D
D
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Macierz Mc Kinseya
Pozycja konkurencyjna
przedsiębiorstwa
mocna przeciętna słaba
wysoka
przeciętna
niska
A
tr
a
k
c
y
jn
o
ś
ć
p
rz
e
m
y
s
łu
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Mocna Przeciętna Słaba
Wysoka
Prz eciętna
Niska
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
A
tr
ak
cy
jn
oś
ć
se
k
to
ra
Maszynki i ostrza
Kosmetyki
Baterie
Szczoteczki
P rodukty do pisania
Depilatory
Golarkii
Pasty i płyny
AGD
Szcz oteczki ele ktryczne
Macierz McKinsey’a przedsiębiorstwa Gillette w 1999 roku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
mocna
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
Macierz McKinsey’a przedsiębiorstwa
Maspex w 2005 roku
A
tr
a
k
c
y
jn
o
ś
ć
s
e
k
to
ra
przeciętna
słaba
m
o
c
n
a
p
rz
e
c
ię
tn
a
s
ła
b
a
soki
herbatki
rozpuszczalne
śmietanki
do kawy
płatki śniadaniowe
czekolada
do picia
tabletki
witaminowe
makarony
kakao
kawy
cappucino
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Atrakcyjność
Atrakcyjność
sektora
sektora
Wysoka
Wysoka
Niska
Niska
Pozycja konkurencyjna
Pozycja konkurencyjna
Przeciętna
Przeciętna
Mocna
Mocna
Słaba
Słaba
Przeciętna
Przeciętna
Chirurgia
Chirurgia
kosmetyczna
kosmetyczna
Ginekologia
Ginekologia
Neonatologia
Neonatologia
Położnictwo
Położnictwo
Szpital ginekologiczno-położniczy w mieście wojewódzkim:
Szpital ginekologiczno-położniczy w mieście wojewódzkim:
macierz McKinsey’a
macierz McKinsey’a
Ambulatorium
Ambulatorium
Sklep
Sklep
In vitro
In vitro
Patomorfologia
Patomorfologia
Rehabilitacja
Rehabilitacja
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
MACIERZ ADL
MACIERZ ADL
MACIERZ ADL
MACIERZ ADL
Stadium dojrzałości dziedziny
Stadium dojrzałości dziedziny
Dominują
Dominują
ca
ca
Siln
Siln
a
a
Korzyst
Korzyst
na
na
Niekorzyst
Niekorzyst
na
na
Marginal
Marginal
na
na
Rozruc
Rozruc
h
h
Wzro
Wzro
st
st
Dojrzało
Dojrzało
ść
ść
Schył
Schył
ek
ek
P
o
zy
c
ja
k
o
n
k
u
re
n
c
yj
n
a
P
o
zy
c
ja
k
o
n
k
u
re
n
c
yj
n
a
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Dominują
Dominują
ca
ca
Siln
Siln
a
a
Korzyst
Korzyst
na
na
Niekorzyst
Niekorzyst
na
na
Marginal
Marginal
na
na
Rozruch
Rozruch
Wzro
Wzro
st
st
Dojrzało
Dojrzało
ść
ść
Schył
Schył
ek
ek
MACIERZ ADL
MACIERZ ADL
MACIERZ ADL
MACIERZ ADL
Stadium dojrzałości dziedziny
Stadium dojrzałości dziedziny
Dominują
Dominują
ca
ca
Siln
Siln
a
a
Korzyst
Korzyst
na
na
Niekorzyst
Niekorzyst
na
na
Marginal
Marginal
na
na
Rozruc
Rozruc
h
h
Wzro
Wzro
st
st
Dojrzało
Dojrzało
ść
ść
Schył
Schył
ek
ek
P
o
zy
c
ja
k
o
n
k
u
re
n
c
yj
n
a
P
o
zy
c
ja
k
o
n
k
u
re
n
c
yj
n
a
porażka
porażka
sukces
sukces
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Macierz Hofera
Macierz Hofera
Faza życia sektora
Pozycja konkurencyjna
Silna
Przeciętna
Słaba
Narodziny
Rozwój
Dojrzewanie
Dojrzałość
Starzenie się
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Embrionalna
Embrionalna
Faza
Faza
życia
życia
sektora
sektora
Dojrzałość
Dojrzałość
Pozycja konkurencyjna
Pozycja konkurencyjna
Przeciętna
Przeciętna
Mocna
Mocna
Słaba
Słaba
Rozwój
Rozwój
Szpital ginekologiczno-położniczy w mieście wojewódzkim:
Szpital ginekologiczno-położniczy w mieście wojewódzkim:
macierz Hofera
macierz Hofera
Spadek
Spadek
Wzrostu
Wzrostu
i wstrząsów
i wstrząsów
Chirurgia
Chirurgia
kosmetyczna
kosmetyczna
Ginekologia
Ginekologia
Neonatologia
Neonatologia
Położnictwo
Położnictwo
Ambulatorium
Ambulatorium
Sklep
Sklep
In vitro
In vitro
Patomorfologia
Patomorfologia
Rehabilitacja
Rehabilitacja
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Baterie
Pasty + płyny
Szczoteczki elektryczne
mocna przeciętna słaba
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
sp
a
d
ku
d
oj
rz
a
ło
śc
i
w
zr
o
st
u
w
ch
od
ze
n
ia
e
m
b
ri
on
a
ln
a
i w
s
tr
zą
só
w
n
a
ry
n
ek
F
a
zy
ż
yc
ia
s
e
kt
or
a
Produkty do
pisania
Maszynki i ostrza
Kosmetyki
Sprzęt A GD
Szczoteczki do zębów
Golarki elektryczne
Depilatory
Macierz Hofera przedsiębiorstwa Gillette w 1999 roku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Baterie
Pasty + płyny
Szczoteczki elektryczne
mocna przeciętna słaba
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
sp
a
d
ku
d
oj
rz
a
ło
śc
i
w
zr
o
st
u
w
ch
od
ze
n
ia
e
m
b
ri
on
a
ln
a
i w
s
tr
zą
só
w
n
a
ry
n
ek
F
a
zy
ż
yc
ia
s
e
kt
or
a
Produkty do
pisania
Maszynki i ostrza
Kosmetyki
Sprzęt A GD
Szczoteczki do zębów
Golarki elektryczne
Depilatory
Macierz Hofera przedsiębiorstwa Gillette w 1999 roku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Aktualny portfel działalności Optimus S.A. w formie macierzy Hofera
Mocna Przeciętna Słaba
Pozycja konkurencyjna firmy w sektorze
F
az
a
ży
ci
a
se
kt
o
ra
Pc
Kasy
Oprogramowanie
Urzadzenia peryferyjne
Usługi
Nieruchomości
S
p
a
d
k
u
D
o
jr
za
ło
śc
i
W
zr
o
st
u
i
w
st
rz
ąs
ó
w
W
ch
o
d
ze
n
ia
n
a
r
yn
e
k
E
m
b
ri
o
n
a
ln
a
0,0001%
8,8
%
9,2
%
17%
2,5%
71%
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Synergia
Synergia
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
A
tr
a
k
c
yj
n
o
ść
s
e
k
to
ra
mała
duża
n
is
k
a
w
ys
o
k
a
Macierz atrakcyjności sektora
Macierz atrakcyjności sektora
Synergia z innymi dziedzinami działalności
Synergia z innymi dziedzinami działalności
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
A
tr
ak
cy
jn
o
ść
s
e
kt
or
a
Synergia
Mała Duża
N
is
ka
W
ys
ok
a
Maszynki I
ostrza
Baterie
Szczoteczki elektryczne
Pasty I plyny
Produkty do pisania
Golarki elektryczne
Sprzet AGD
Szczoteczki
Depilatory
Kosmetyki
Macierz synergii przedsiębiorstwa Gillette w 1999 roku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Atrakcyjność
Atrakcyjność
sektora
sektora
Wysoka
Wysoka
Niska
Niska
Stopień synergii
Stopień synergii
Wysoki
Wysoki
Niski
Niski
0
0
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
Szpital ginekologiczno-położniczy w mieście wojewódzkim:
Szpital ginekologiczno-położniczy w mieście wojewódzkim:
macierz synergii
macierz synergii
Ginekologia
Ginekologia
Neonatologia
Neonatologia
Ambulatorium
Ambulatorium
Sklep
Sklep
In vitro
In vitro
Patomorfologia
Patomorfologia
Rehabilitacja
Rehabilitacja
Chirurgia
Chirurgia
kosmetyczna
kosmetyczna
Diagnostyka
Diagnostyka
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
S W O T
S W O T
S W O T
S W O T
strengths
-
mocne strony
weaknesses
- słabe strony
opportunities - szanse
threats - zagrożenia
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Szanse
Szanse
Szanse
Szanse
Zagrożenia
Zagrożenia
Zagrożenia
Zagrożenia
Analiza SWOT
Analiza SWOT
Mocne strony
Mocne strony
Słabe strony
Słabe strony
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza SWOT
Analiza SWOT
Szanse
Szanse
Zagrożenia
Zagrożenia
globalne
globalne
sektorowe
sektorowe
sektorowe
sektorowe
globalne
globalne
mocne strony
mocne strony
słabe strony
słabe strony
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Mocna Przeciętna Słaba
Wysoka
Prz eciętna
Niska
Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa
A
tr
ak
cy
jn
oś
ć
se
k
to
ra
Maszynki i ostrza
Kosmetyki
Baterie
Szczoteczki
P rodukty do pisania
Depilatory
Golarkii
Pasty i płyny
AGD
Szcz oteczki ele ktryczne
Macierz McKinsey’a przedsiębiorstwa Gillette w 1999 roku
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Analiza SWOT Grupy Żywiec S.A.
Analiza SWOT Grupy Żywiec S.A.
Mocne strony
Zróżnicowany i bogaty portfel dobrze
znanych marek piwa
Dominujący udział w rynku
Nowoczesny park maszynowy (wys. jakość prod.)
Duże możliwości produkcyjne
Silny inwestor strategiczny
Rozbudowana sieć dystrybucji
Słabe strony
Wysokie nakłady na reklamę i marketing
Nieefektywna struktura organizacyjna
Niewykorzystany potencjał niektórych marek
Niska rentowność
Szanse
Zagrożenia
Wzrost konkurencji krajowej
Wzrost konkurencji zagranicznej
Restrykcje prawne dotyczące reklamy
Zwiększanie obciążeń fiskalnych
Sezonowość sprzedaży
Wzrost konsumpcji piwa i zwiększenie produkcji
Dostęp do nowych rynków
Uzyskanie efektu synergii w wyniku
konsolidacji Grupy
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Najbardziej przydatne koncepcje
zarzadzania strategicznego w opinii
praktyków
1.
Macierz McKinseya
2.
Analiza 5 sił
3.
Model LCAG
4.
Analiza SWOT
5.
Macierz BCG
6.
Strategie bazowe Portera
7.
Teoria interesariuszy
8.
Koncepcja 7S
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Decyzje strategiczne
organizacji
Misja
Strategia biznesu
Strategia
wytwarzania
Strategia sprzedaży/
marketingu
Strategia
finansowo-księgowa
© Katedra Zarządzania w Gospodarce SGH
Strategia a rachunkowość i
finanse
Strategia
rozwoju
Projekty
inwestycyjne
Obszar finansów
(ex ante)
Obszar
rachunkowości
(ex post)
Zmiany w portfelu
przedsiębiorstwa
Zarządzanie
operacyjne
Rejestracja
wyników
Bieżące
finanse
Controlling
Rachunkowość zarządcza