1

W.2.

ŚRODOWISKO

ŚRODOWISKO

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

NARODOWEGO

1. TYPOLOGIA UWARUNKOWAŃ
2. GEOSTRATEGICZNE POŁOŻENIE

POLSKI

3. WSPÓŁCZESNE DETERMINANTY

ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA
NARODOWEGO

4. NOWY MODEL /PARADYGMAT/

BEZPIECZEŃSTWA

2

TYPOLOGIA UWARUNKOWAŃ

TYPOLOGIA UWARUNKOWAŃ

ŚRODOWISKO (OTOCZENIE)

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO
JEST BARDZO

SZEROKIE

, A SKŁADAJĄ SIĘ NA

NIE

ELEMENTY WEWNĄTRZ SYSTEMOWE

JAK

I ZEWNĘTRZNE

O CHARAKTERZE

MIĘDZYNARODOWYM.

WSZYSTKIE

ZMIENNE ŚRODOWISKOWE

MAJĄ

ZNACZENIE,
WYWIERAJĄ WIĘKSZY BĄDŹ MNIEJSZY

WPŁYW

NA TREŚĆ I FORMY

PROWADZONEJ PRZEZ PAŃSTWO
POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO.

3

TYPOLOGIA UWARUNKOWAŃ

TYPOLOGIA UWARUNKOWAŃ

PRZESŁANKI
DETERMINANTY
WYZNACZNIKI
CZYNNIKI
UWARUNKOWANIA
KONTEKST

lub po prostu ŚRODOWISKO

• okoliczności sprzyjające

realizacji określonych

zamiarów

•

determinanty, czy wyznaczniki

podejmowanych

działań i oddziaływań

4

TYPOLOGIA UWARUNKOWAŃ

- wewnętrzne

wewnętrzne uwarunkowania o charakterze

obiektywnym :

obiektywnym :

• środowisko geograficzne państwa,

• jego potencjał ludnościowy,

• potencjał gospodarczy i naukowo-techniczny,

• system społeczno-polityczny

subiektywne

subiektywne uwarunkowania wewnętrzne:

• percepcja środowiska międzynarodowego
przez własne społeczeństwo i państwo

• postawy społeczne wobec innych państw i
narodów, koncepcje polityki bezpieczeństwa

• jakość oraz aktywność własnych podmiotów
(instytucji)

5

zewnętrzne (międzynarodowe)
uwarunkowania natury

obiektywnej:

obiektywnej:

• trendy ewolucji najbliższego środowiska
międzynarodowego

• pozycja państwa w systemie stosunków i ról
międzynarodowych

• struktura i zasięg powiązań międzynarodowych
państwa

• obowiązujące prawo międzynarodowe

subiektywne

subiektywne uwarunkowania zewnętrzne:

• międzynarodowa percepcja państwa i narodu

• oczekiwania i wymagania stawiane danemu
państwu przez inne państwa

• koncepcje polityki zagranicznej innych państw

• jakość oraz aktywność podmiotów (instytucji)
innych państw

TYPOLOGIA UWARUNKOWAŃ

TYPOLOGIA UWARUNKOWAŃ - zewnętrzne

- zewnętrzne

6

UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE

UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE

OBIEKTYWNE

a) ŚRODOWISKO GEOGRAFICZNE PAŃSTWA

b) POTENCJAŁ LUDNOŚCIOWY

c) POTENCJAŁ GOSPODARCZY I NAUKOWO-

TECHNICZNY KRAJU

d) SYSTEM SPOŁECZNO-POLITYCZNY

7

UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE

UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE

Subiektywne

e) Percepcja środowiska międzynarodowego

przez własne społeczeństwo i kręgi rządzące
oraz postawy społeczne wobec innych
państw i narodów

kultura polityczna
poziom wykształcenia społeczeństwa
reprezentowany system wartości, przekonań religijnych
dominująca ideologia

doświadczenie historyczne

- sposób rozumienia własnych

interesów narodowych i państwowych

f) formułowane przez działające siły polityczne

koncepcje polityki bezpieczeństwa
narodowego

g) stan, jakość oraz aktywność podmiotów

(instytucji) bezpieczeństwa narodowego

8

UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE

UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE

(międzynarodowe)

(międzynarodowe)

OBIEKTYWNE

a) TRENDY EWOLUCJI NAJBLIŻSZEGO

PAŃSTWU ŚRODOWISKA
MIĘDZYNARODOWEGO

b) POZYCJA PAŃSTWA W SYSTEMIE

STOSUNKÓW I RÓL MIĘDZYNARODOWYCH

c) STRUKTURA I ZASIĘG UMOWNYCH

POWIĄZAŃ MIĘDZYNARODOWYCH ORAZ
OBOWIĄZUJĄCE PRAWO MIĘDZYNARODOWE

(SOJUSZE)

9

UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE

UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE

(międzynarodowe)

(międzynarodowe)

SUBIEKTYWNE

D) MIĘDZYNARODOWA PERCEPCJA PAŃSTWA I

NARODU

E) KONCEPCJE POLITYKI ZAGRANICZNEJ

INNYCH PAŃSTW

F) STAN, JAKOŚĆ ORAZ AKTYWNOŚĆ

PODMIOTÓW (INSTYTUCJI
BEZPIECZEŃSTWA) INNYCH PAŃSTW

10

STRUKTURA ANALIZY SRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

ŚRODOWISKO KRAJOWE

INTERESY NARODOWE

ŚRODOWISKO

MIĘDZYNARODOWE

Kultura strategiczna
System ekonomiczny
System
polityczny

Zagrożenia
Sojusze
Organizacje
międzynarodowe
Międzynarodowy system
ekonomiczny Technologie

Siły integracji i dezintegracji

by zidentyfikować

POLITYKA PAÑSTWA

SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

które określają cele
dla

realizowaną
przez

Aktorzy Prawo Administracja
Budżet

POLITYKA

EKONOMICZNA

POLITYKA WOJSKOWA

POLITYKA

ZAGRANICZNA

Przymus
ekonomiczny
Pomoc
zagraniczna

Transfer
uzbrojenia

Polityka
handlowa

STRUKTURA SIŁ

ZBROJNYCH

STRATEGIA WOJSKOWA

Siły
konwencjonalne
Siły specjalne
Siły jądrowe
Zakupy
uzbrojenia
Stany osobowe

Role i misje
Użycie
Rozmieszczenie
(rozwinięcie)

które łączy się by
stworzyć

STAN BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

które określają posiadane
zdolności

oddziaływania na

oddziaływania na

Potencjał gospodarczy
Potencjał demograficzny
Zasoby naturalne

11

OGÓLNY MODEL SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

OGÓLNY MODEL SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

OTOCZENIE

POTENCJAŁ LUDZKI

motywowanie

nastroje

U

K

T

ORGANIZACJA PAŃSTWA

oddziaływanie

informacyjne

meldunki wywiadu

ŚRODOWISKO
NATURALNE

przestrzeń
kraju

• PODSYSTEM KIEROWANIA
BEZPIECZEŃSTWEM

• PRAWNE PODSTAWY

BEZPIECZENSTWA

• POLITYKI I STRATEGIE
(doktryny)

• SOJUSZE I
WSPÓŁPRACA
MIĘDZYNARODOWA

Edukacja i szkolenie

informacje
o stanie wyszkolenia

STAN ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA

MIĘDZYNARODOWEGO

- zapotrzebowanie na

bezpieczeństwo

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE

Interesy

narodowe

nakłady na bezpieczeństwo

ZASOBY MATERIALNE

• INFRASTRUKTURA,
• REZERWY PAŃSTWOWE
• POTENCJAŁ
GOSPODARCZY

Informacje o
zdolnościach

• PODSYSTEM
WYKONAWCZY

S

T

R

U

K

T

U

R

A

12

WSCiL

ŚRODOWISKO

KRAJOWE

WARUNKI FIZYCZNE

- miasta i wsie

- pogranicze

- wybrzeże

- góry

- lasy

- morze terytorialne

- rzeki

- INFRASTRUKTURA

III RP

SIŁY W

SIŁY W

KRAJU

KRAJU

SIŁY

EKSPEDYCYJN

E

INSTYTUCJE

BEZPIECZEŃSTWA
NARODOWEGO

- władze

(administracja
publiczna)

- terytorialne organy
dowodzenia SZ

(TOAW)

- służby specjalne

- Policja

- Straż Graniczna i inne
służby ratownicze

- pozostałe służby
publiczne

- samoorganizujące się
społeczeństwo
obywatelskie

KOORDYNACJA

GLOBALIZM

- informacje

- gospodarka

- przemysł

- technologia

- BROŃ

MASOWEGO

RAŻENIA

- TERRORYZM

- media

- organizacje
pozarządowe

OTOCZENIE

ZEWNĘTRZNE

WSPÓŁCZESNE ŚRODOWISKO BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

ŚRODOWISKO

MIĘDZYNARODOWE

- ONZ
- NATO i partnerzy
- niekombatanci
-

potencjalni

przeciwnicy

-

elementy

przestępcze

- bezpaństwowcy
- imigranci

13

GEOSTRATEGIA

GEOSTRATEGIA

–

DZIEDZINA ZAJMUJĄCA SIĘ

PRZESTRZENNYMI ASPEKTAMI STRATEGICZNYCH
MOŻLIWOŚCI MILITARNYCH.

L. Moczulski, Geopolityka, Warszawa 1999, s.78.

GEOSTRATEGIA – DYSCYPLINA NAUKOWA ROZPATRUJĄCA

DANĄ RZECZYWISTOŚĆ POD KĄTEM POTENCJALNYCH I
ISTNIEJĄCYCH KONFLIKTÓW POLITYCZNO-MILITARNYCH
ORAZ SPOSOBÓW ICH ROZSTRZYGANIA.

L. Moczulski, Geopolityka, Warszawa 1999, s.57.

GEOSTRATEGIA

GEOSTRATEGIA

– INTERDYSCYPLINARNA DZIAŁALNOŚĆ

– INTERDYSCYPLINARNA DZIAŁALNOŚĆ

NAUKOWA I PRAKTYCZNA ZAJMUJĄCA SIĘ BADANIEM

NAUKOWA I PRAKTYCZNA ZAJMUJĄCA SIĘ BADANIEM

GEOPRZESTRZENI (REGIONÓW

GEOPRZESTRZENI (REGIONÓW

GEOSTRATEGICZNYCH) Z PUNKTU WIDZENIA

GEOSTRATEGICZNYCH) Z PUNKTU WIDZENIA

MOŻLIWOŚCI REALIZACJI CELÓW GEOPOLITYCZNYCH

MOŻLIWOŚCI REALIZACJI CELÓW GEOPOLITYCZNYCH

DANEGO PAŃSTWA (KOALICJI).

DANEGO PAŃSTWA (KOALICJI).

14

GEOGRAFIA (MAPA) BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

GEOGRAFIA (MAPA) BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

POTĘGA

CYWILZACYJNO

-

EKONOMICZNA

POTĘGA

PRZEMOCY

I EKSPANSJI

ZBROJNEJ

ok. 700 lat

ok. 300 lat

PARTNER

WSCHODNI ?

SIŁA

NARODOWA ?

„ P R Z Y C I Ą G A N I E”

NAJWAŻ.

SOJUSZ.

U S A

U S A

NOWY

FRANCJA

DAWNY

R. DMOWSKI:

„... MIEJSCA NA MAŁE, SŁABE PAŃSTEWKO NIE MA”.

J. PIŁSUDSKI

: „... HISTORIA JEST CIĄGŁĄ WALKĄ SIŁ I ŻE KTO SIŁY NIE MA, TEN SIĘ W

HISTORII NIE LICZY...”

C.v.CLAUSEWITZ:

„... ZDOBYWCA ZAWSZE JEST USPOSOBIONY POKOJOWO, (...) CHĘTNIE BY

WKROCZYŁ DO NASZEGO PAŃSTWA JAK NAJSPOKOJNIEJ, ALE ABY TEGO NIE MÓGŁ
ZROBIĆ, MUSIMY SAMI PRAGNĄĆ WOJNY, A WIĘC JĄ TEŻ PRZYGOTOWYWAĆ,
CZYLI INNYMI SŁOWY: WŁAŚNIE SŁABI, SKAZANI NA OBRONĘ MUSZĄ BYĆ
ZAWSZE UZBROJENI, ABY NIE ULEC NAPADOWI, TEGO WYMAGA SZTUKA
WOJENNA”.

SEELEY:

HIST.ANG. „... STOPIEŃ WOLNOŚCI ISTNIEJĄCY W DANYM KRAJU MUSI BYĆ

PROPORCJONALNY DO NACISKU POLITYCZNO-WOJSKOWEGO, JAKI PANUJE NA
GRANICACH TEGO KRAJU: IM WIĘKSZY NACISK Z ZEWNĄTRZ, TYM
OSTRZEJSZA MUSI BYĆ WEWNĘTRZNA STRUKTURA PAŃSTWA, W PRZECIWNYM RAZIE TRACI ONO
NIEPODLEGŁOŚĆ”.

15

HISTORIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

HISTORIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

REFORMY

KAZIMIERZA W.; JAGIEL. ; BATORY

ODBUDOWA
PAŃSTWA
ODBUDOWA
SIŁY WOJSKOWEJ
1918-20
1,35 mln żołnierzy

POWSZECHNY
SYSTEM WOJSKOWY
(WYPRZEDZENIE
EUROPY O 500 LAT)

SOLIDARNOŚĆ
10 MLN

BEZPIECZEŃSTW
O

1000

1400

1500

1600 1650

1700

1800

1900 1939 1945 2000

BRAK
BEZPIECZEŃSTWA

W

W

W

W

W

OTTON III

W

W

W

W

W

?

?

300 LAT

P

P

P

P

P

Potop

BEZBRONNY

STEP

NIEWOLA

ZA-
GŁA-
DA

UDERZENIA

NIEMIECKIE

TATARSKIE

KRZYŻACKIE

ROZBICIE

DZIELN.

OSTATNI

ZAJAZD

KRZYŻACKI

POWST.

WOJNY

BRAK SIŁY
WOJSK.

WOLNA ELEKCJA
LIBERUM VETO
ANARCHIA

UPADEK WOJSKOWOŚCI

1616, JESTEŚMY TU, ŻEBYŚMY BYLI, A NIE ZEBYŚMY
SIĘ BILI

1655, ŻÓŁWIEM SIEDZIEĆ I ŁBA NIE WYSTAWIAĆ

-

PRZESZKOL. ŻOŁNIERZY / OBYWATELI

(1780)
POLSKA 1 / 472 ; FRANCJA 1 / 153;
AUSTRIA 1 / 90 ; ROSJA 1 / 49;
PRUSY 1 / 26

1333

H.KOHL
NATO

KLĘSKA 1939
r.

TYLKO

SOJUSZ
TYLKO

WOJSKA
OPERAC. - 1

MLN

P

AK

380 000
SETKI TYSIĘCY
CZYNNYCH
SYMPATYKÓW

WP PRL

0,7-1,5 MLN
(„W”)

16

1 9 3 7

1 9 1 4

1 9 9 3

1 9 8 9

M o r z e

P ó ³n o c n e

O

ce

an

A

tla

nt

yc

ki

O

ce

an

A

tla

nt

yc

ki

O

ce

an

A

tla

nt

yc

ki

O

ce

an

A

tla

nt

yc

ki

M o r z e

P ó ³n o c n e

M o r z e

P ó ³n o c n e

M o r z e

P ó ³n o c n e

M

or

ze

Ba

³ty

ck

ie

M

or

ze

Ba

³ty

ck

ie

M

o r

ze

Ba

³ty

ck

ie

M

or

ze

Ba

³ty

ck

ie

M o r z e Œr ó d zie m n e

M o r z e Œr ó d z ie m n e

M o r z e Œr ó d zie m n e

M o r z e Œr ó d zie m n e

M o

r ze

A d r

ia ty

c kie

M o r

z e A

d r ia

ty c k

i e

M o

r z e

A d r

i a ty

c kie

M o

r z e

A d r

i a ty

c k ie

M o r

z e C

z a r n

e

M o r

z e C

z a r n

e

M o r

z e C

z a r n

e

M o r

z e C

z a r n

e

1 9 3 7

1 9 1 4

1 9 9 3

1 9 8 9

M o r z e

P ó ł n o c n e

O

ce

an

A

tla

nt

yc

ki

O

ce

an

A

tla

nt

yc

ki

O

ce

an

A

tla

nt

yc

ki

O

ce

an

A

tla

nt

yc

ki

M o r z e

P ó ł n o c n e

M o r z e

P ó ł n o c n e

M o r z e

P ó ł n o c n e

M

or

ze

Ba

łty

ck

ie

M

or

ze

Ba

łty

ck

ie

M

o r

ze

Ba

łty

ck

ie

M

or

ze

Ba

łty

ck

ie

M o r z e Ś r ó d zie m n e

M o r z e Ś r ó d z ie m n e

M o r z e Ś r ó d zie m n e

M o r z e Ś r ó d zie m n e

M o

r ze

A d r

ia ty

c kie

M o r

z e A

d r ia

ty c k

i e

M o

r z e

A d r

i a ty

c kie

M o

r z e

A d r

i a ty

c k ie

M o r

z e C

z a r n

e

M o r

z e C

z a r n

e

M o r

z e C

z a r n

e

M o r

z e C

z a r n

e

P o ls k a

B ia ło r u ś

U k r a in a

N ie m c y

C z e c h y

S ło w a c j a

L itw a

Ł o tw a

E s to n ia

M o

łd a

w ia

S ło w e n ia

C h o r w a c j a

S e r b ia

W o je w o d in a

Z S R R

P O L S K A

R F N

N R D

C Z E C H O S Ł O W A C J A

J U G

O S

Ł A W

I A

ZMIENNOŚĆ GRANIC PAŃSTW EUROPY ŚRODKOWEJ

ZMIENNOŚĆ GRANIC PAŃSTW EUROPY ŚRODKOWEJ

17

Granice nieustalone traktatowo

Granice nieustalone traktatowo

Przyszła granica „schengeńska”

Przyszła granica „schengeńska”

ROSJA

ROSJA

BIAŁORUŚ

BIAŁORUŚ

UKRAINA

UKRAINA

POLSKA

POLSKA

RUMUNIA

RUMUNIA

CZECHY

CZECHY

SŁOWACJA

SŁOWACJA

WĘGRY

WĘGRY

SŁOWENIA

SŁOWENIA

AUSTRIA

AUSTRIA

MOŁDAWIA

MOŁDAWIA

LITWA

LITWA

ŁOTWA

ŁOTWA

ESTONIA

ESTONIA

ROSJA

ROSJA

GRANICE W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ

GRANICE W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ

18

MIMO WIELOKROTNYCH KOREKT

PROBLEM GRANIC

PROBLEM GRANIC PAŃSTWOWYCH W

EUROPIE
ŚRODKOWEJ NIE ZOSTAŁ JESZCZE PRAWDOPODOBNIE ROZWIĄZANY.

PROBLEM TKWI W TYM, ŻE PO DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ W
ROZMOWACH
KSZTAŁTUJĄCYCH PRZEBIEG GRANIC W EUROPIE ŚRODKOWEJ I
WSCHODNIEJ
DECYDUJĄCĄ ROLĘ ODGRYWAŁ ZWIĄZEK RADZIECKI. UKSZTAŁTOWAŁ WIĘC
GRANICE
WEDŁUG WŁASNEJ KONCEPCJI, CO AKTUALNIE BUDZI RÓŻNE
KONTROWERSJE I STANOWI
NADAL PRZESŁANKĘ DO POWSTANIA NA TYM TLE KOLEJNYCH KONFLIKTÓW.
ROSJA JEST
PAŃSTWEM Z KTÓRYM NADAL NIEMAL WSZYSTKIE PAŃSTWA SĄSIEDZKIE
MAJĄ
NIEUREGULOWANE SPRAWY GRANICZNE (SLAJD). PROBLEMY DOTYCZĄ
ZARÓWNO
DELIMITACJI JAK I DEMARKACJI ZARÓWNO GRANIC LĄDOWYCH, JAK I
SZCZEGÓLNIE
MORSKICH.

PROBLEM SPORNYCH GRANIC ŁAGODZONY JEST OBECNIE POPRZEZ
TENDENCJE
INTEGRACYJNE. JEDNAK NIE WSZYSTKIE PAŃSTWA OMAWIANEGO REGIONU
ZGŁOSIŁY
AKCES PRZYSTĄPIENIA DO UNII EUROPEJSKIEJ I PROBLEM GRANIC MOŻE
W PRZYSZŁOŚCI PRZYBRAĆ NA OSTROŚCI.

19

OCENA GEOSTRATEGICZNEGO POŁOŻENIA

OCENA GEOSTRATEGICZNEGO POŁOŻENIA

POLSKI

POLSKI

• TERYTORIUM POLSKI, RZEŹBA TERENU JEGO POKRYCIE, KSZTAŁT

OBSZARU SPRZYJAJĄ ORGANIZACJI OBRONY;

• POTENCJAŁ DEMOGRAFICZNY POZWALA NA MOBILIZACJĘ I

ROZWINIĘCIE SIŁ ZBROJNYCH O WYSTARCZAJĄCEJ LICZEBNOŚCI;

• INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA JEST SŁABO ROZWINIETA I

JEST SWOISTYM WĄSKIM GARDŁEM UTRUDNIAJACYM SPRAWNE

PRZEMIESZCZANIE PO OBSZARZE KRAJU;

• WYSTĘPUJĄ SWOISTNE ZAPÓŹNIENIA W INFRASTRUKTURZE

ŁĄCZNOŚCI I INFORMATYKI;

• WYDAJNOŚC ROLNICTWA POZWALA NA WYSTARCZAJĄCE

ZABEZPIECZENIE LUDNOSCI I SIŁ ZBROJNYCH;

• PROBLEMEM JEST NIEDOSTATECZNA WIELKOSĆ WŁASNYCH

ZASOBÓW SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH I UZALEŻNIENIE OD

ŹRÓDEŁ ZEWNĘTRZNYCH;

• PRZEMYSŁ ZBROJENIOWY UTRACIŁ SWÓJ PIERWOTNY

POTENCJAŁ I NIE MA KONCEPCJI JEGO ODBUDOWY;

• NISKI STAN INFRASTRUKTURY (I OPIEKI) MEDYCZNEJ;
• NIEDOSTATECZNA INFRASTRUKTURA W DZIEDZINIE OCHRONY

PRZECIWPOWODZIOWEJ, RATOWNICTWA MEDYCZNEGO I

OCHRONY LUDNOŚCI.

20

WSPÓŁCZESNE DETERMINANTY ŚRODOWISKA

WSPÓŁCZESNE DETERMINANTY ŚRODOWISKA

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

• GLOBALIZACJA
• REWOLUCJA INFORMACYJNA
• ROZPAD ŚWIATA DWUBIEGUNOWEGO
• TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY
• ROZWÓJ BRONI MASOWEGO RAŻENIA

21

Non-State Actors

Failed

States

Transnational Actors

Information Security

Peacekeeping

Peacekeeping

MIĘDZYNARODOWE ŚRODOWISKO BEZPIECZEŃSTWA 21

wieku

22

23

TAIWAN

TAIWAN

KOREA

KOREA

SUDAN

SUDAN

MEXICO

MEXICO

COLOMBIA

COLOMBIA

HAITI

HAITI

SOMALIA

SOMALIA

ALGERIA

ALGERIA

LIBERIA

LIBERIA

INDONESIA

INDONESIA

CHECHNYA

CHECHNYA

BOSNIA

BOSNIA

RWANDA

RWANDA

IRAQ

IRAQ

INDIA-

INDIA-

PAKISTAN

PAKISTAN

JAPAN

JAPAN

CHINA

CHINA

AUSTRALIA

AUSTRALIA

PANAMA

PANAMA

BRAZIL

BRAZIL

EGYPT

EGYPT

TURKEY

TURKEY

CUBA

CUBA

SOUTH

SOUTH

AFRICA

AFRICA

EU

EU

Mogą mieć lub nie państwo - sponsora

Mogą mieć lub nie państwo - sponsora

albo specyficzne zaplecze (bazę) działań

albo specyficzne zaplecze (bazę) działań

Mogą mieć lub nie państwo - sponsora

Mogą mieć lub nie państwo - sponsora

albo specyficzne zaplecze (bazę) działań

albo specyficzne zaplecze (bazę) działań

Paramilitarne i

Paramilitarne i

niewojskowe organizacje

niewojskowe organizacje

mogą operować

mogą operować

jednocześnie regionalnie

jednocześnie regionalnie

i globalnie

i globalnie

Paramilitarne i

Paramilitarne i

niewojskowe organizacje

niewojskowe organizacje

mogą operować

mogą operować

jednocześnie regionalnie

jednocześnie regionalnie

i globalnie

i globalnie

ZASIEG REGIONALNY I GLOBALNY

24

Taktyka

Terroru

ZAMACHY

KIDNAPING

PORWANIA
DLA OKUPU

WYMUSZENIE

BOMBY

OSTRZAŁ

CYBER

TERRORYZM

MASOWE

OFIARY

OKALECZENIA

SABOTAŻ

ATAKI

NUKLEARNE

BIOLOGICZNE

CHEMICZNE

PORWANIA

np.

SAMOLOTÓW

25

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA ORGANIZACJĘ I FUNKCJONOWANIE

SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO RP

SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

siły i środki

wojskowe

/SZ RP/

siły i środki

sfery cywilnej

POLITYCZNE

INTEROPERACYJNOŚĆ

SOJUSZNICZA

PRAWNE

WOJSKOWE

SPOŁECZNE

DEMOGRA-

-FICZNE

INFRASTRUKTURALNE

EKONOMICZNE

OCHRONA
ŚRODOWISKA

TECHNICZNE

OTOCZENIE ZEWNĘTRZNE

strategiczny wybór:

SZANSE, ZAGROŻENIA I WYZWANIA

narodowy model systemu BN

PRZYNALEŻNOŚĆ DO NATO i UE

ORGANIZACJA :
- zasoby
- umiejętności (polityki i strategie)
- relacje

Siła, słabości, szanse

PROCES INTEGRACJI

sojusznicze i narodowe procedury koordynacji

SYNERGIA – efekty połączenia:

SIŁA NARODOWA

ŚRODKI MASOWEGO

PRZEKAZU

26

UWARUNKOWANIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

UWARUNKOWANIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

POLSKI U PROGU XXI WIEKU

POLSKI U PROGU XXI WIEKU

Są to:
1.

Opóźnienia w rozwoju społeczno-gospodarczym w stosunku

do państw Europy Zachodniej szacowane na 30-50 lat.

2.

Opóźnienia w organizacji i funkcjonowaniu instytucji

państwa po okresie państwa totalitarnego.

3.

Znaczny potencjał liczbowy i aktywnościowy, młodego

pokolenia Polaków.

4.

Szanse wsparcia i zwielokrotnienia wysiłku narodowego

przez członkostwo w NATO i UE.

5.

Niepewność i niestabilność warunków i organizacji

bezpieczeństwa w otoczeniu Polski.

6.

Zagrożenie zniweczenia potencjału i szans rozwoju na

skutek wewnętrznych animozji i sporów partyjnych.

7.

Żywiołowe procesy globalizacji.

8.

Nowe zagrożenia bezpieczeństwa, terroryzmu, degradacja

środowiska naturalnego, nielegalna migracja, epidemie.