Metodyka nauczania
Metodyka nauczania
temperatury, ciśnienia
temperatury, ciśnienia
oraz tętna
oraz tętna
Historia
Historia
Fahrenheit 1686-1736 skala 32-212 F
Fahrenheit 1686-1736 skala 32-212 F
(rtęć)
(rtęć)
Raaumur 1683-1757 skala 0-80
Raaumur 1683-1757 skala 0-80
(alkohol)
(alkohol)
Celsius 1701-1744 0-100 st C
Celsius 1701-1744 0-100 st C
Termometry
Termometry
Przyrządy służące do pomiaru temperatury
Przyrządy służące do pomiaru temperatury
1.
1.
Stacyjne
Stacyjne
a-Cieczowe (rtęciowe>-30; spirytusowe <-30)
a-Cieczowe (rtęciowe>-30; spirytusowe <-30)
b-elektryczne:czujnikiem temp jest
b-elektryczne:czujnikiem temp jest
termistor=oparnik wrażliwy na zmiany temp
termistor=oparnik wrażliwy na zmiany temp
Zmiany oporności lub napięcia zamieniane z
Zmiany oporności lub napięcia zamieniane z
wielkości elektrycznej na wskazanie
wielkości elektrycznej na wskazanie
temp
temp
postać cyfrowa
postać cyfrowa
2.
2.
Ekstremalne-stosowane do uchwycenia
Ekstremalne-stosowane do uchwycenia
najwyższej lub najniższej temp w danym
najwyższej lub najniższej temp w danym
okresie
okresie
Jakim termometrem jest termometr lekarski?
Jakim termometrem jest termometr lekarski?
Budowa
Budowa
Zbiornik z rtęcią oddzielony jest od
Zbiornik z rtęcią oddzielony jest od
rurki pomiarowej kapilarą. Wzrost
rurki pomiarowej kapilarą. Wzrost
temp-rtęć się rozszerza i przeciska
temp-rtęć się rozszerza i przeciska
przez kapilarę do rurki pomiarowej
przez kapilarę do rurki pomiarowej
Spadek temp rtęć w zbiorniczku
Spadek temp rtęć w zbiorniczku
kurczy się, słupek rtęci w kapilarze
kurczy się, słupek rtęci w kapilarze
przerywa się, ale słupek rtęci
przerywa się, ale słupek rtęci
pozostaje dzięki czemu możliwy
pozostaje dzięki czemu możliwy
odczyt najwyższej temp.
odczyt najwyższej temp.
Przygotowanie
Przygotowanie
Strząśnięcie do temp otoczenia
Strząśnięcie do temp otoczenia
(medyczne do ok. 35 st C)
(medyczne do ok. 35 st C)
Warunki do prawidłowego
Warunki do prawidłowego
pomiaru
pomiaru
Eliminacja strat ciepła przez
Eliminacja strat ciepła przez
termometr, np. mokry
termometr, np. mokry
Eliminacja dopływu ciepła
Eliminacja dopływu ciepła
„
„
Odczucie temperatury”
Odczucie temperatury”
Temp powietrza 5 st C + wiatr z
Temp powietrza 5 st C + wiatr z
prędkością 50km/h=temp
prędkością 50km/h=temp
odczuwalna -10 st w warunkach
odczuwalna -10 st w warunkach
bezwietrznych
bezwietrznych
3 różne skale, a więc ta sama temp
3 różne skale, a więc ta sama temp
jest wskazywana pod inna wartością
jest wskazywana pod inna wartością
1 st C = 1,8F+32 9/5=F
1 st C = 1,8F+32 9/5=F
1 st F = -32 x 5/9=C
1 st F = -32 x 5/9=C
100st C = 212 F
100st C = 212 F
0 st C = 32 F
0 st C = 32 F
Średnia temp w różnych okolic
Średnia temp w różnych okolic
ciała
ciała
Dół pachowy 36,4 – 37
Dół pachowy 36,4 – 37
Jama ustna 0,1 – 0,2 więcej
Jama ustna 0,1 – 0,2 więcej
W odbytnicy 0,4 – 0,5 więcej
W odbytnicy 0,4 – 0,5 więcej
W przewodzie słuchowym 0,97
W przewodzie słuchowym 0,97
Jamie ustnej 0,03
Jamie ustnej 0,03
Podsumowanie skal
Podsumowanie skal
Bezwzględna (Kelwin) – nie ma
Bezwzględna (Kelwin) – nie ma
wartości ujemnych
wartości ujemnych
Celsjusz
Celsjusz
0 – pkt potrójny wody
0 – pkt potrójny wody
100 – wrzenia wody
100 – wrzenia wody
Fahrenheita
Fahrenheita
0 temp zamarzania salniaka -18st C
0 temp zamarzania salniaka -18st C
32 pkt potrójny wody
32 pkt potrójny wody
212 pkt wrzenia wody
212 pkt wrzenia wody
Zadanie
Zadanie
Poszkodowany na statku wzywa
Poszkodowany na statku wzywa
karetkę. Podaje, że mierzył temp i ma
karetkę. Podaje, że mierzył temp i ma
100 st F. Ile C?
100 st F. Ile C?
Ciśnienie i ciśnieniomierz
Ciśnienie i ciśnieniomierz
Wielkość fizyczna charakteryzująca
Wielkość fizyczna charakteryzująca
oddziaływania 1 ośrodka
oddziaływania 1 ośrodka
materialnego na powierzchnie innego
materialnego na powierzchnie innego
ciała, np. działanie cieczy na ścianę
ciała, np. działanie cieczy na ścianę
naczynia
naczynia
W nieruchomej cieczy mówimy o
W nieruchomej cieczy mówimy o
ciśnieniu hydrostatycznym, w
ciśnieniu hydrostatycznym, w
ruchomym płynie dodatkowo o
ruchomym płynie dodatkowo o
ciśnieniu dynamicznym=kinetycznym
ciśnieniu dynamicznym=kinetycznym
Jednostki
Jednostki
Międzynarodowym 1 Pa=1N/m2
Międzynarodowym 1 Pa=1N/m2
Bar 10(5) Pa
Bar 10(5) Pa
hPa 100 Pa / kPa 1000Pa
hPa 100 Pa / kPa 1000Pa
Zwyczajowe mmHg
Zwyczajowe mmHg
mmH2O=1kg/m2
mmH2O=1kg/m2
Przeliczanie
Przeliczanie
1mmHg=133,32Pa
1mmHg=133,32Pa
100mmHg=13,32kPa
100mmHg=13,32kPa
1Pa=0,0075mmHg
1Pa=0,0075mmHg
1kPa=7,5mmHg
1kPa=7,5mmHg
Określ prawidłową wartość ciśnienia
Określ prawidłową wartość ciśnienia
tętniczego (140 mmHg)
tętniczego (140 mmHg)
Pomiar
Pomiar
Czynność doświadczalna podjęta w
Czynność doświadczalna podjęta w
celu wyznaczenia wartości liczbowej
celu wyznaczenia wartości liczbowej
Błąd pomiaru – właściwość pomiaru,
Błąd pomiaru – właściwość pomiaru,
polegająca na tym, że jego wynik jest
polegająca na tym, że jego wynik jest
tylko przybliżoną wartością wielkości
tylko przybliżoną wartością wielkości
mierzonej
mierzonej
Podstawowe przyczyny błędu
Podstawowe przyczyny błędu
pomiaru
pomiaru
Niedokładność metody pomiarowej
Niedokładność metody pomiarowej
Niedokładność przyrządu
Niedokładność przyrządu
pomiarowego
pomiarowego
Niedokładność obliczeń
Niedokładność obliczeń
Zakłócenia pomiaru
Zakłócenia pomiaru
Podział wskazań
Podział wskazań
Analogowe – odczyt liczby na skali
Analogowe – odczyt liczby na skali
pomiarowej, wzdłuż której porusza
pomiarowej, wzdłuż której porusza
się wskaźnik
się wskaźnik
Cyfrowe – odczyt liczby z
Cyfrowe – odczyt liczby z
wyświetlanego zbioru cyfr
wyświetlanego zbioru cyfr
Przyrząd pomiarowy
Przyrząd pomiarowy
Zakres pomiarowy – przedział
Zakres pomiarowy – przedział
wartości możliwych do zmierzenia
wartości możliwych do zmierzenia
Niedokładność
Niedokładność
Czułość
Czułość
Pomiar
Pomiar
Szybkość pompowania i spuszczania
Szybkość pompowania i spuszczania
powietrza
powietrza
Odpowiedni dobór szerokości opaski
Odpowiedni dobór szerokości opaski
Prawidłowe założenie mankietu
Prawidłowe założenie mankietu
Ciśnienie krwi
Ciśnienie krwi
Siła działająca od wewnątrz na
Siła działająca od wewnątrz na
powierzchnię ściany naczynia,
powierzchnię ściany naczynia,
równoważona przez elastyczność
równoważona przez elastyczność
ścian naczyń
ścian naczyń
Zależy od
Zależy od
Serca (objętość wyrzutowa)
Serca (objętość wyrzutowa)
Ośrodka naczyniowego
Ośrodka naczyniowego
Obwodu (stanu naczyń)
Obwodu (stanu naczyń)
Objętości krwi krążącej
Objętości krwi krążącej
Techniki
Techniki
Krwawa – kaniula z manometrem
Krwawa – kaniula z manometrem
Bezkrwawa
Bezkrwawa
Zasady pomiaru
Zasady pomiaru
Leży lub siedzi
Leży lub siedzi
Po 30 min odpoczynku (sport, kąpiel,
Po 30 min odpoczynku (sport, kąpiel,
alkohol, tytoń)
alkohol, tytoń)
Raczej lewe ramie – dlaczego?
Raczej lewe ramie – dlaczego?
Różnice nawet 15mmHg
Różnice nawet 15mmHg