Małgorzata Bogusz
m.bogusz@ur.krakow.pl
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Zakład Rozwoju Obszarów Wiejskich i Doradztwa
Fundusze
Fundusze
Strukturalne
Strukturalne
2
2
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Fundusze strukturalne są instrumentami
Polityki Strukturalnej Unii Europejskiej.
Ich zadaniem jest wspieranie restrukturyzacji
i modernizacji gospodarek krajów UE. W ten
sposób wpływa się na zwiększenie spójności
ekonomicznej i społecznej Unii.
Fundusze kierowane są do tych sektorów
gospodarki i regionów, które bez pomocy
finansowej nie są w stanie dorównać do
średniego poziomu ekonomicznego w UE.
3
3
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Polityka Strukturalna i Fundusze mają pomóc
władzom centralnym i regionalnym słabiej
rozwiniętych regionów w rozwiązaniu ich
najważniejszych problemów gospodarczych.
W latach 2000-2006 istniały cztery Fundusze
strukturalne, realizujące cele polityki spójności UE:
Europejski Fundusz Społeczny
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji
Rolnej
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa
4
4
Fundusz Spójności
Fundusz Spójności
jest instrumentem finansowym UE,
nienależącym do Funduszy strukturalnych
i wdrażanym na poziomie wybranych
państw a nie regionów.
Jego celem jest ułatwienie integracji słabiej
rozwiniętych krajów poprzez budowę sieci
transportowych oraz obiektów ochrony
środowiska o znaczeniu ponadregionalnym.
Wprowadzenie
Wprowadzenie
5
5
Fundusz Spójności
współfinansuje przede
wszystkim:
projekty służące rozwojowi
infrastruktury publicznej.
Pomiędzy projektami z zakresu ochrony
środowiska i infrastruktury transportowej
musi być zachowana równowaga podziału
funduszy, która została ustanowiona na
poziomie 50% dla każdego sektora.
Wprowadzenie
Wprowadzenie
6
6
W latach 2007-2013, w wyniku reformy polityki
spójności, liczba funduszy strukturalnych
została ograniczona do dwóch:
Europejski
Europejski
Fundusz Społeczny
Fundusz Społeczny
oraz
Europejski
Europejski
Fundusz Rozwoju Regionalnego
Fundusz Rozwoju Regionalnego
.
Do głównego nurtu programowania został
włączony również
Fundusz Spójności
Fundusz Spójności
, który
w latach 2007-2013 podlega podobnym
zasadom, jak Fundusze strukturalne.
Z kolei Fundusze wspierające inwestycje w
zakresie rolnictwa i rybołówstwa zostały
włączone odpowiednio do
Wspólnej Polityki
Wspólnej Polityki
Rolnej
Rolnej oraz
Wspólnej Polityki Rybackiej
Wspólnej Polityki Rybackiej.
Fundusze Strukturalne
Fundusze Strukturalne
7
7
Fundusze w Polsce
Fundusze w Polsce
w latach 2004-2006
w latach 2004-2006
Dokumentem określającym kierunki i
wysokość wsparcia finansowego ze
strony Funduszy strukturalnych na
realizację zamierzeń rozwojowych w
Polsce w latach 2004-2006 były
Podstawy Wsparcia Wspólnoty (PWW).
Był to dokument przedstawiający
strategię i priorytety działań funduszy i
państwa członkowskiego UE, ich cele
szczegółowe, wielkość wkładu funduszy
i innych środków finansowych.
8
8
PWW
PWW
w Polsce były wdrażane za pomocą pięciu
jednofunduszowych sektorowych programów
operacyjnych (SPO), w ramach których
beneficjenci mogli ubiegać się o dofinansowanie.
Dotyczyły one:
•
wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw (SPO
WKP),
•
rozwoju zasobów ludzkich (SPO RZL),
•
restrukturyzacji i modernizacji sektora
żywnościowego oraz rozwoju obszarów wiejskich
(SPO ROL),
•
rybołówstwa i przetwórstwa ryb (SPO Ryby),
•
infrastruktury transportowej i gospodarki
morskiej (SPO Transport).
Fundusze w Polsce
Fundusze w Polsce
w latach 2004-2006
w latach 2004-2006
9
9
O dofinansowanie ze środków unijnych
można było ubiegać się również w ramach
dwufunduszowego
Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwoju
Regionalnego (ZPORR),
który zarządzany
był na poziomie krajowym, ale wdrażany w
systemie zdecentralizowanym na poziomie
poszczególnych województw.
Z kolei wsparciu procesu wdrażania
Funduszy strukturalnych służył stworzony
do tego celu
Program Operacyjny Pomocy
Technicznej.
Fundusze w Polsce
Fundusze w Polsce
w latach 2004-2006
w latach 2004-2006
10
10
Narodowa Strategia Spójności (Narodowe
Strategiczne Ramy Odniesienia)
jest dokumentem
określającym kierunki i wysokość wsparcia
finansowego ze strony Funduszy na realizację
zamierzeń rozwojowych w Polsce w latach 2007-
2013.
Narodowa Strategia Spójności (NSS)
to dokument
strategiczny określający priorytety i obszary
wykorzystania oraz system wdrażania
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz
Funduszu Spójności w Polsce w ramach budżetu
Wspólnoty na lata 2007–13.
Fundusze w Polsce
Fundusze w Polsce
w latach 2007-2013
w latach 2007-2013
11
11
Łączna suma środków
zaangażowanych w realizację NSS
w latach 2007-2013
wynosi
około
85,6 mld euro
85,6 mld euro
,
z czego 67,3 mld euro pochodzi
z budżetu UE.
Fundusze w Polsce
Fundusze w Polsce
w latach 2007-2013
w latach 2007-2013
12
12
Narodowa Strategia Spójności
jest realizowana za
pomocą następujących programów operacyjnych:
Program Infrastruktura i Środowisko – 27,9
mld euro,
Program Kapitał Ludzki – 9,7 mld euro,
Program Innowacyjna Gospodarka – 8,3 mld
euro,
Program Rozwój Polski Wschodniej – 2,3 mld
euro,
Program Pomoc Techniczna – 0,5 mld euro,
Program Europejskiej Współpracy Terytorialnej
- 0,7 mld euro,
16 regionalnych programów (1 dla każdego z
województw) – 16,6 mld euro,
Fundusze w Polsce
Fundusze w Polsce
w latach 2007-2013
w latach 2007-2013
13
13
Celem programu jest poprawa atrakcyjności
inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój
infrastruktury technicznej przy równoczesnej
ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia,
zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu
spójności terytorialnej.
Program zgodnie z Narodowymi Strategicznymi
Ramami Odniesienia (NSRO), stanowi jeden z
programów operacyjnych będących podstawowym
narzędziem do osiągnięcia założonych w nich celów
przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko jest
ważnym instrumentem realizacji odnowionej
Strategii Lizbońskiej, a wydatki na cele priorytetowe
UE stanowią w ramach programu 66,23% całości
wydatków ze środków unijnych.
Program Infrastruktura
Program Infrastruktura
i Środowisko
i Środowisko
14
14
KSZTAŁT PROGRAMU
Łączna wielkość środków finansowych
zaangażowanych w realizację Programu Operacyjnego
Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013
wyniesie 37,6 mld euro, z czego wkład unijny wynosić
będzie 27,9 mld euro, zaś wkład krajowy – 9,7 mld
euro.
Podział środków UE dostępnych w ramach Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko pomiędzy
poszczególne sektory przedstawia się następująco:
środowisko – 4,8 mld euro
transport – 19,4 mld euro
energetyka – 1,7 mld euro
kultura – 490,0 mln euro
zdrowie – 350,0 mln euro
szkolnictwo wyższe – 500,0 mln euro.
Program Infrastruktura
Program Infrastruktura
i Środowisko
i Środowisko
15
15
W ramach programu realizowanych będzie 15
priorytetów:
Gospodarka wodno-ściekowa – 3 275,2 mln euro (w tym 2
783,9 mln euro z FS);
Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi –
1,430,3 mln euro (w tym 1,215,7 mln euro z FS);
Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom
środowiska – 655,0 mln euro (w tym 556,8 mln euro z FS);
Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do
wymogów ochrony środowiska – 667,0 mln euro (w tym
200,0 mln euro z EFRR);
Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych –
105,6 mln euro (w tym 89,9 mln euro z EFRR);
Drogowa i lotnicza sieć TEN-T – 10 548,3 mln euro (w tym
8 802,4 mln euro z FS);
Transport przyjazny środowisku – 12 062,0 mln euro (w
tym 7 676,0 mln euro z FS);
Program Infrastruktura
Program Infrastruktura
i Środowisko
i Środowisko
16
16
W ramach programu realizowanych będzie 15
priorytetów:
Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe – 3
465,3 mln euro (w tym 2 945,5 mln euro z EFRR);
Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność
energetyczna – 1 403,0 mln euro (w tym 748,0 mln euro z FS);
Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł
energii – 1 693,2 mln euro (w tym 974,3 mln euro z EFRR);
Kultura i dziedzictwo kulturowe – 576,4 mln euro (w tym 490,0
mln euro z EFRR);
Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu
ochrony zdrowia – 411,8 mln euro (w tym 350,0 mln euro z
EFRR);
Infrastruktura szkolnictwa wyższego – 588,2 mln euro (w tym
500,0 mln euro z EFRR);
Pomoc techniczna - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego –
220,9 mln euro (w tym 187,8 mln euro z EFRR);
Pomoc techniczna - Fundusz Spójności – 462,9 mln euro (w tym
393,5 mln euro z FS).
Program Infrastruktura
Program Infrastruktura
i Środowisko
i Środowisko
17
17
Program Kapitał Ludzki
Program Kapitał Ludzki
2007-
2007-
2013
2013
Program stanowi odpowiedź na wyzwania,
jakie przed państwami członkowskimi UE, w
tym również Polską, stawia odnowiona
Strategia Lizbońska.
Do wyzwań tych należą:
uczynienie z Europy bardziej atrakcyjnego
miejsca do lokowania inwestycji
podejmowania pracy,
rozwijanie wiedzy i innowacji
tworzenie większej liczby trwałych miejsc
pracy.
18
18
Zgodnie z założeniami Strategii
Lizbońskiej oraz celami polityki
spójności krajów unijnych
rozwój kapitału ludzkiego i
społecznego przyczynia się do
pełniejszego
pełniejszego
wykorzystania zasobów pracy oraz
wykorzystania zasobów pracy oraz
wsparcia wzrostu konkurencyjności
wsparcia wzrostu konkurencyjności
gospodarki
gospodarki
.
Program Kapitał Ludzki
Program Kapitał Ludzki
2007-
2007-
2013
2013
19
19
Program koncentruje wsparcie na
następujących obszarach:
zatrudnienie,
edukacja,
integracja społeczna,
rozwój potencjału adaptacyjnego
pracowników i przedsiębiorstw,
zagadnienia związane z budową sprawnej
i skutecznej administracji
publicznej wszystkich szczebli,
wdrażanie zasady dobrego rządzenia.
Program Kapitał Ludzki
Program Kapitał Ludzki
2007-
2007-
2013
2013
20
20
Celem głównym Programu jest: wzrost zatrudnienia i
spójności społecznej a do osiągnięcia tego celu przyczynia
się realizacja sześciu celów strategicznych do których
należą:
•
Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz
zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych
zawodowo
•
Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego
•
Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i
przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce
•
Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie
kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług
edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami
gospodarki opartej na wiedzy
•
Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie
opracowywania polityk i świadczenia usług wysokiej jakości
oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa
•
Wzrost spójności terytorialnej.
Program Kapitał Ludzki
Program Kapitał Ludzki
2007-
2007-
2013
2013
21
21
KTO MOŻE REALIZOWAĆ PROJEKTY?
W ramach PO KL jest możliwość realizacji projektów
w dwóch głównych trybach: systemowym i
konkursowym.
W
trybie systemowym
projekty są realizowane przez
beneficjentów imiennie wskazanych w Programie lub
dodatkowych dokumentach stanowiących jego
uszczegółowienie.
Natomiast w
trybie konkursowym
projekty mogą
realizować wszystkie podmioty m.in.:
• instytucje rynku pracy,
• instytucje szkoleniowe,
• jednostki administracji rządowej i samorządowej,
• przedsiębiorcy,
• instytucje otoczenia biznesu,
• organizacje pozarządowe,
• instytucje systemu oświaty i szkolnictwa wyższego,
• inne podmioty.
Program Kapitał Ludzki
Program Kapitał Ludzki
2007-
2007-
2013
2013
22
22
Program Innowacyjna
Program Innowacyjna
Gospodarka
Gospodarka
Celem głównym
Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka na lata 2007-2013 (PO IG)
jest rozwój
polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne
przedsiębiorstwa.
Cel ten zostanie osiągnięty poprzez realizację
następujących celów szczegółowych:
•
Zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw
•
Wzrost konkurencyjności polskiej nauki
•
Zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym
•
Zwiększenie udziału innowacyjnych produktów
polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym
•
Tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy
•
Wzrost wykorzystania technologii informacyjnych
i komunikacyjnych w gospodarce.
23
23
Program realizuje cele, przeznaczając
ponad 90% funduszy na działania w
obszarach badania + rozwój (B+R),
innowacje, technologie informacyjne i
komunikacyjne.
W ramach PO IG wspierane będą
projekty, które są innowacyjne co
najmniej w skali kraju lub na poziomie
międzynarodowym. Natomiast projekty,
które są innowacyjne w skali regionu,
wspierane będą w ramach 16
Regionalnych Programów Operacyjnych
(RPO).
Program Innowacyjna
Program Innowacyjna
Gospodarka
Gospodarka
24
24
Program Rozwój Polski
Program Rozwój Polski
Wschodniej
Wschodniej
Celem głównym Programu jest: „przyspieszenie tempa
rozwoju społeczno – gospodarczego Polski Wschodniej
w zgodzie z zasadą zrównoważonego rozwoju”.
Cel główny Programu osiągany będzie przez realizację
celów szczegółowych, którymi są:
Stymulowanie rozwoju konkurencyjnej gospodarki
opartej na wiedzy.
Zwiększenie dostępu do Internetu szerokopasmowego
w Polsce Wschodniej.
Rozwój wybranych funkcji metropolitalnych miast
wojewódzkich.
Poprawa dostępności i jakości powiązań
komunikacyjnych województw Polski Wschodniej.
Zwiększenie roli zrównoważonej turystyki w
gospodarczym rozwoju makroregionu.
Optymalizacja procesu wdrażania PO Rozwój Polski
Wschodniej.
25
25
OBSZARY WSPARCIA W RAMACH PROGRAMU :
Oś priorytetowa I: Nowoczesna gospodarka
Oś priorytetowa II: Infrastruktura
społeczeństwa informacyjnego
Oś priorytetowa III: Wojewódzkie ośrodki
wzrostu
Oś priorytetowa IV: Infrastruktura transportowa
Oś priorytetowa V: Zrównoważony rozwój
potencjału turystycznego opartego o warunki
naturalne
Oś priorytetowa VI: Pomoc techniczna
Program Rozwój Polski
Program Rozwój Polski
Wschodniej
Wschodniej
26
26
W ramach Programu Rozwój Polski Wschodniej projekty realizować będą:
szkoły wyższe;
jednostki samorządu terytor. oraz związki i stowarzyszenia z ich udziałem;
jednostki naukowe, w tym podstawowe jednostki organiz. szkół wyższych;
jednostki badawczo-rozwojowe, w tym jednostki Polskiej Akademii Nauk;
przedsiębiorcy;
organizacje pozarządowe;
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad;
instytucje ważne dla regionów z punktu widz. rozwoju regionalnego, w tym:
urzędy statystyczne, biura planowania przestrzennego;
organizacje turystyczne;
instytucje otoczenia biznesu i innowacji (agencje i fundacje rozwoju
regionalnego i lokalnego, kluby biznesu, centra obsługi inwestorów,
izby gospodarcze, centra transferu technologii, parki technologiczne,
parki przemysłowe; inkubatory przedsiębiorczości);
Instytucja Zarządzająca Programem oraz Instytucja Pośrednicząca i inne
instytucje wyznaczone do wdrażania Programu;
organy administracji rządowej.
Program Rozwój Polski
Program Rozwój Polski
Wschodniej
Wschodniej
27
27
Program Pomoc
Program Pomoc
Techniczna
Techniczna
Celem nadrzędnym
Programu
Programu jest zapewnienie
sprawnego i efektywnego przebiegu realizacji NSRO.
Zostanie on osiągnięty poprzez realizację celów
szczegółowych, mających za zadanie możliwie
skuteczną neutralizację słabych stron i zagrożeń,
przy jednoczesnym jak najefektywniejszym
wykorzystaniu mocnych stron oraz istniejących szans.
Cele szczegółowe
POPT 2007-2013
POPT 2007-2013:
Zapewnienie sprawnej realizacji NSRO oraz
wsparcie przygotowania przyszłych interwencji
funduszy strukturalnych
Skuteczne rozpowszechnianie informacji i
promocja NSRO oraz zapewnienie
odpowiedniego przepływu i wymiany informacji
pomiędzy uczestnikami procesu realizacji NSRO
28
28
POPT 2007-2013
POPT 2007-2013 obejmuje swoim zakresem
wsparcie wszystkich horyzontalnych działań i
procesów z zakresu przygotowania,
zarządzania, wdrażania, monitorowania,
oceny i kontroli realizacji NSRO, a także z
zakresu wsparcia przygotowania projektów
oraz rozpowszechniania informacji i promocji
operacji funduszy strukturalnych w Polsce.
Program Pomoc
Program Pomoc
Techniczna
Techniczna
29
29
Program Europejskiej
Program Europejskiej
Współpracy Terytorialnej
Współpracy Terytorialnej
W latach 2007-2013 współpraca w wymiarze
transgranicznym, transnarodowym
i międzyregionalnym będzie realizowana
w ramach odrębnego celu polityki spójności
Unii Europejskiej:
Celu Europejska Współpraca
Celu Europejska Współpraca
Terytorialna (EWT).
Terytorialna (EWT).
30
30
Europejska Współpraca Terytorialna
Europejska Współpraca Terytorialna
służy
wspieraniu,
promocji
i realizacji wspólnych projektów o charakterze
międzynarodowym na terytorium całej Unii
Europejskiej.
Stanowi kontynuację programów współpracy
transgranicznej, transnarodowej i
międzyregionalnej realizowanych w ramach
Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III 2004-2006.
Program Europejskiej
Program Europejskiej
Współpracy Terytorialnej
Współpracy Terytorialnej
31
31
Europejska Współpraca Terytorialna
Europejska Współpraca Terytorialna
wdrażana
jest za pomocą 3 typów programów operacyjnych:
Współpraca transgraniczna
, której celem jest
rozwijanie wspólnych inicjatyw lokalnych i
regionalnych,
Współpraca transportowa,
ukierunkowana
na integrację terytorialną Unii Europejskiej
poprzez wspieranie dostępności, zrównoważonego
rozwoju obszarów miejskich, innowacyjność i
ochronę środowiska naturalnego,
Współpraca międzyregionalna
, umożliwiająca
wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk w
zakresie m.in. wspierania innowacyjności i
gospodarki opartej na wiedzy oraz ochrony
środowiska.
Program Europejskiej
Program Europejskiej
Współpracy Terytorialnej
Współpracy Terytorialnej
32
32
Główne zasady w ramach
EWT
EWT
:
utworzenie wspólnych Instytucji
Zarządzających, Certyfikujących i Audytowych,
obowiązkowy udział w projekcie co najmniej
dwóch partnerów z różnych krajów,
stosowanie „zasady partnera wiodącego” w
realizacji projektów,
utworzenie wspólnego budżetu i jednego konta
bankowego dla programu,
utworzenie międzynarodowych Wspólnych
Sekretariatów Technicznych wspierających
Instytucje Zarządzające we wdrażaniu
programów.
Program Europejskiej
Program Europejskiej
Współpracy Terytorialnej
Współpracy Terytorialnej
33
33
16 regionalnych programów
16 regionalnych programów
Małopolski Regionalny Program Operacyjny
Małopolski Regionalny Program Operacyjny
(MRPO)
(MRPO)
to najważniejszy program finansowany
ze środków europejskich w latach 2007-2013 w
Małopolsce.
Główny cel Małopolskiego Regionalnego
Programu Operacyjnego to:
WZROST GOSPODARCZY I WZROST
ZATRUDNIENIA W MAŁOPOLSCE
34
34
Małopolski Regionalny
Małopolski Regionalny
Program Operacyjny
Program Operacyjny
Osie priorytetowe programu:
Warunki dla rozwoju społeczeństwa
opartego na wiedzy.
Gospodarka regionalnej szansy.
Turystyka i przemysł kulturowy.
Infrastruktura dla rozwoju gospodarczego.
Krakowski Obszar Metropolitarny.
Spójność wewnątrz regionalna.
Infrastruktura ochrony środowiska.
Współpraca międzyregionalna.
35
35
FINANSOWANIE WSP
FINANSOWANIE WSP
Ó
Ó
LNEJ
LNEJ
POLITYKI ROLNEJ (WPR) W LATACH
POLITYKI ROLNEJ (WPR) W LATACH
2007-2013
2007-2013
W latach 2007-2013 WPR finansowana
będzie przez dwa fundusze:
1. Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej
1. Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej
(EFGR)
(EFGR)
– płatności bezpośrednie,
mechanizmy rynkowe
2. Europejski Fundusz Rolny na rzecz
2. Europejski Fundusz Rolny na rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)
Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)
–
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
2007 – 2013 (PROW 2007-2013)
36
36
OSIE PROW 2007-2013
OSIE PROW 2007-2013
oś 2 (środowiskowa): poprawa środowiska
naturalnego i obszarów wiejskich
oś 3 (społeczna): jakość życia na obszarach
wiejskich i różnicowanie gospodarki
wiejskiej
oś 1 (gospodarcza): poprawa
konkurencyjności sektora rolnego i
leśnego
oś 4: Leader
37
37
Oś 1 (gospodarcza):
Oś 1 (gospodarcza):
poprawa konkurencyjności sektora
poprawa konkurencyjności sektora
rolnego i leśnego
rolnego i leśnego
1.
Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych
w rolnictwie i leśnictwie
2.
Ułatwienie startu młodym rolnikom
3.
Renty strukturalne
4.
Korzystanie z usług doradczych przez rolników
i posiadaczy lasów
5.
Modernizacja gospodarstw rolnych
6.
Zwiększenie wartości dodanej podstawowej
produkcji rolnej i leśnej
7.
Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z
rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa
8.
Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności
9.
Działania informacyjne i promocyjne
10.
Grupy producentów rolnych
38
38
Oś 2 (środowiskowa):
Oś 2 (środowiskowa):
poprawa środowiska naturalnego
poprawa środowiska naturalnego
i obszar
i obszar
ó
ó
w wiejskich
w wiejskich
1.
Wspieranie gospodarowania na obszarach
górskich i innych obszarach o niekorzystnych
warunkach gospodarowania (ONW)
2.
Program rolnośrodowiskowy (Płatności
rolnośrodowiskowe)
3.
Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie
gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów
innych niż rolne
4.
Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej
zniszczonego przez katastrofy oraz
wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych
39
39
Oś 3 (społeczna):
Oś 3 (społeczna):
jakość życia
jakość życia
na obszarach wiejskich i r
na obszarach wiejskich i r
ó
ó
żnicowanie
żnicowanie
gospodarki wiejskiej
gospodarki wiejskiej
1.
Różnicowanie w kierunku działalności
nierolniczej
2.
Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw
3.
Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności
wiejskiej
4.
Odnowa i rozwój wsi
40
40
Oś 4 LEADER
Oś 4 LEADER
1.
Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju -
osiąganie celów osi 3 (Różnicowanie w
kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i
rozwój mikroprzedsiębiorstw, Odnowa i rozwój
wsi, tzw. Małe projekty)
2.
Wdrażanie projektów współpracy
3.
Funkcjonowanie lokalnej grupy działania,
nabywanie umiejętności i aktywizacja
41
41
Strony internetowe
Strony internetowe
www.funduszeeuropejskie.gov.pl
www.minrol.gov.pl
www.arimr.gov.pl
www.mrr.gov.pl
www.ewt.gov.pl
www.mrr.gov.pl
Program Infrastruktura i Środowisko
http://www.pois.gov.pl
Program Kapitał Ludzki
http://www.efs.gov.pl
Program Innowacyjna Gospodarka
http://www.poig.gov.pl
42
42
Strony internetowe
Strony internetowe
Program Rozwój Polski Wschodniej
http://www.polskawschodnia.gov.pl
Program Pomocy Techniczna 2007-2013
http://www.popt.gov.pl
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego
http://www.zporr.gov.pl/
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich
http://www.efs.gov.pl/
Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności
Przedsiębiorstw
http://www.konkurencyjnosc.gov.pl
43
43
Strony internetowe
Strony internetowe
Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm
Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego
http://www.eog.gov.pl/
Szwajcarsko-Polski Program Współpracy
http://www.programszwajcarski.gov.pl
Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG
http://www.interreg.gov.pl
Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL
http://www.equal.gov.pl
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
http://www.parp.gov.pl
44
44
Oficjalne serwisy Unii Europejskiej
Oficjalne serwisy Unii Europejskiej
Unia Europejska Online
http://europa.eu.int/
Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce
http://ec.europa.eu/polska
Komitet Regionów
http://www.cor.eu.int/
Europejski Bank Inwestycyjny
http://www.eib.org/
Komitet Ekonomiczno-Społeczny
http://www.ces.eu.int/
Eurostat
http://europa.eu.int/comm/eurostat/
Dziękuję
Dziękuję
za uwagę!
za uwagę!
Małgorzata Bogusz
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Zakład Rozwoju Obszarów Wiejskich i
Doradztwa