SHOCK

1

WSTRZĄS - BADANIE
I POSTĘPOWANIE

WSTRZĄS - BADANIE
I POSTĘPOWANIE

WSTRZĄ

S

2

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

•

Patofizjologia wstrząsu

Patofizjologia wstrząsu

•

Objawy wstrząsu

Objawy wstrząsu

•

Ocena i postępowanie

Ocena i postępowanie

WSTRZĄ

S

3

WSTRZĄS

WSTRZĄS

WSTRZĄS

WSTRZĄS

•

Stan zaburzonej perfuzji tkankowej

Stan zaburzonej perfuzji tkankowej

•

Niskie ciśnienie nie jest jednoznaczne

Niskie ciśnienie nie jest jednoznaczne

ze wstrząsem

ze wstrząsem

•

Odpowiedni przepływ tkankowy

Odpowiedni przepływ tkankowy

wymaga:

wymaga:

– ciągłości naczyń
– prawidłowej wymiany gazowej
– prawidłowej pracy serca
– odpowiedniej objętości krwi i osocza

WSTRZĄ

S

4

RODZAJE WSTRZĄSU

RODZAJE WSTRZĄSU

U PACJENTÓW PO URAZIE

U PACJENTÓW PO URAZIE

RODZAJE WSTRZĄSU

RODZAJE WSTRZĄSU

U PACJENTÓW PO URAZIE

U PACJENTÓW PO URAZIE

•

Wstrząs hipowolemiczny

Wstrząs hipowolemiczny

– krwotoczny
– oparzeniowy

•

Wstrząs względnie hipowolemiczny

Wstrząs względnie hipowolemiczny

– neurogenny

•

Wstrząs mechaniczny

Wstrząs mechaniczny

– tamponada serca (upośledzenie nawrotu

żylnego)

– odma prężna (upośledzenie nawrotu

żylnego)

– stłuczenie serca (uszkodzenie pompy)

WSTRZĄ

S

5

OBJAWY WSTRZĄSU

OBJAWY WSTRZĄSU

KRWOTOCZNEGO

KRWOTOCZNEGO

OBJAWY WSTRZĄSU

OBJAWY WSTRZĄSU

KRWOTOCZNEGO

KRWOTOCZNEGO

•

Osłabienie

Osłabienie

•

Pragnienie

Pragnienie

•

Bladość

Bladość

•

Tachykardia

Tachykardia

•

Zimna, wilgotna

Zimna, wilgotna

skóra

skóra

•

Zmniejszone

Zmniejszone

wydzielanie moczu

wydzielanie moczu

Courtesy of Bonnie Meneely,

R.N.

WSTRZĄ

S

6

OBJAWY WSTRZĄSU

OBJAWY WSTRZĄSU

KRWOTOCZNEGO

KRWOTOCZNEGO

OBJAWY WSTRZĄSU

OBJAWY WSTRZĄSU

KRWOTOCZNEGO

KRWOTOCZNEGO

•

Zaburzenia

Zaburzenia

świadomości

świadomości

•

Osłabienie tętna

Osłabienie tętna

na obwodzie

na obwodzie

•

Hipotensja

Hipotensja

•

Zatrzymanie

Zatrzymanie

krążenia

krążenia

Courtesy of Bonnie Meneely,

R.N

.

WSTRZĄ

S

7

NAWRÓT

NAWRÓT

KAPILARNY

KAPILARNY

NAWRÓT

NAWRÓT

KAPILARNY

KAPILARNY

•

Test pozytywny, gdy >2 sek.

Test pozytywny, gdy >2 sek.

•

Nieużyteczny we wczesnym

Nieużyteczny we wczesnym

wstrząsie u dorosłych

wstrząsie u dorosłych

–

zawsze pozytywny u osób

wychłodzonych

•

Może być użyteczny u małych dzieci

Może być użyteczny u małych dzieci

•

Jest ujemny we wstrząsie

Jest ujemny we wstrząsie

neurogennym

neurogennym

–

Naczynia się nie obkurczają

WSTRZĄ

S

8

WSTRZĄS

WSTRZĄS

KRWOTOCZNY

KRWOTOCZNY

WSTRZĄS

WSTRZĄS

KRWOTOCZNY

KRWOTOCZNY

•

Utrata krwi

Utrata krwi

pełnej

pełnej

•

Wczesny

Wczesny

wstrząs 15-

wstrząs 15-

25

25

%

%

•

Późny wstrząs

Późny wstrząs

30-40% krwi

30-40% krwi

WSTRZĄ

S

9

POSTĘPOWANIE WE

POSTĘPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

KRWOTOCZNYM

KRWOTOCZNYM

POSTĘPOWANIE WE

POSTĘPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

KRWOTOCZNYM

KRWOTOCZNYM

•

Zatamować krwawienie

Zatamować krwawienie

•

100% tlen

100% tlen

•

Sytuacja “Ładuj i jedź”

Sytuacja “Ładuj i jedź”

•

Przetaczanie płynów w

Przetaczanie płynów w

zależności od zapotrzebowania

zależności od zapotrzebowania

WSTRZĄ

S

10

POSTĘPOWANIE WE

POSTĘPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

KRWOTOCZNYM

KRWOTOCZNYM

POSTĘPOWANIE WE

POSTĘPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

KRWOTOCZNYM

KRWOTOCZNYM

•

Krwotok zewnętrzny, który

Krwotok zewnętrzny, który

można zatamować

można zatamować

•

Krwotok zewnętrzny, którego

Krwotok zewnętrzny, którego

nie można zatamować

nie można zatamować

•

Krwotok wewnętrzny

Krwotok wewnętrzny

WSTRZĄ

S

11

POSTĘPOWANIE W

POSTĘPOWANIE W

KRWOTOKU, KTÓRY MOŻNA

KRWOTOKU, KTÓRY MOŻNA

OPANOWAĆ

OPANOWAĆ

POSTĘPOWANIE W

POSTĘPOWANIE W

KRWOTOKU, KTÓRY MOŻNA

KRWOTOKU, KTÓRY MOŻNA

OPANOWAĆ

OPANOWAĆ

•

Pozycja horyzontalna

Pozycja horyzontalna

•

100% tlen

100% tlen

•

Sytuacja “Ładuj i jedź”

Sytuacja “Ładuj i jedź”

•

D

D

ostęp i.v. podczas transportu

ostęp i.v. podczas transportu

–

20 ml/kg mc. bolus

–

Ocena powtórna - powtórzyć

przetoczenie, jeśli konieczne

–

Monitorowanie

WSTRZĄ

S

12

POSTĘPOWANIE W

POSTĘPOWANIE W

KRWOTOKU, KTÓREGO NIE

KRWOTOKU, KTÓREGO NIE

MOŻNA OPANOWAĆ

MOŻNA OPANOWAĆ

POSTĘPOWANIE W

POSTĘPOWANIE W

KRWOTOKU, KTÓREGO NIE

KRWOTOKU, KTÓREGO NIE

MOŻNA OPANOWAĆ

MOŻNA OPANOWAĆ

•

Pozycja horyzontalna; 100% tlen

Pozycja horyzontalna; 100% tlen

•

Sytuacja “Ładuj i jedź”

Sytuacja “Ładuj i jedź”

•

Dostęp i.v. w drodze -

Dostęp i.v. w drodze -

przetoczyć tyle płynów, ile jest

przetoczyć tyle płynów, ile jest

konieczne, aby utrzymać RR w

konieczne, aby utrzymać RR w

granicach 90-100 mmHg

granicach 90-100 mmHg

•

Użyć opaskę uciskową

Użyć opaskę uciskową

(turniket) –

(turniket) –

tylko

tylko

w ostateczności

w ostateczności

•

Zawiadomić szpital o przypadku

Zawiadomić szpital o przypadku

WSTRZĄ

S

13

KRWOTOK WEWNĘTRZNY

KRWOTOK WEWNĘTRZNY

KRWOTOK WEWNĘTRZNY

KRWOTOK WEWNĘTRZNY

•

Pozycja horyzontalna

Pozycja horyzontalna

•

100% tlen

100% tlen

•

Sytuacja “Ładuj i jedż”

Sytuacja “Ładuj i jedż”

•

Dostęp i.v. w drodze

Dostęp i.v. w drodze

–

przetoczyć tyle płynów, ile jest

konieczne, aby utrzymać RR w

granicach 90-100 mmHg

•

Zawiadomić szpital

Zawiadomić szpital

WSTRZĄ

S

14

POSTĘPOWANIE WE

POSTĘPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

MECHANICZNYM

MECHANICZNYM

POSTĘPOWANIE WE

POSTĘPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

MECHANICZNYM

MECHANICZNYM

•

Odma prężna

Odma prężna

•

Tamponada

Tamponada

osierdzia

osierdzia

•

Stłuczenie

Stłuczenie

serca ze

serca ze

wstrząsem

wstrząsem

SHOCK

15

WSTRZĄS WZGLĘDNIE
HIPOWOLEMICZNY

WSTRZĄS WZGLĘDNIE
HIPOWOLEMICZNY

Wstrząs neurogenny

Wstrząs neurogenny

WSTRZĄ

S

16

POSTEPOWANIE WE

POSTEPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

NEUROGENNYM

NEUROGENNYM

POSTEPOWANIE WE

POSTEPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

NEUROGENNYM

NEUROGENNYM

•

Pozycja horyzontalna

Pozycja horyzontalna

•

100% tlen (wentylacja

100% tlen (wentylacja

wspomagana)

wspomagana)

•

Sytuacja “Ładuj i jedź”

Sytuacja “Ładuj i jedź”

•

D

D

ostęp i.v. w drodze

ostęp i.v. w drodze

–

przetoczyć tyle płynów, ile jest

konieczne, aby utrzymać RR w

granicach 90-100 mmHg

•

Monitorowanie

Monitorowanie

WSTRZĄ

S

17

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

•

Wstrząs jest stanem prowadzącym do

Wstrząs jest stanem prowadzącym do

śmierci

śmierci

•

Diagnostyka i postępowanie muszą

Diagnostyka i postępowanie muszą

być prowadzone szybko

być prowadzone szybko

•

Znajomość objawów

Znajomość objawów

wstrząsu

wstrząsu

ułatwiają podejmowanie prawidłowych

ułatwiają podejmowanie prawidłowych

decyzji terapeutycznych

decyzji terapeutycznych

WSTRZĄ

S

18

PYTANIA

PYTANIA

PYTANIA

PYTANIA