Podstawa programowa jako

dokument regulujący pracę

wychowawczo – dydaktyczną

w przedszkolu

Podstawa programowa – akt prawny
o charakterze rozporządzenia, które
stanowi minister do spraw oświaty i
wychowania. Reguluje on bieżące
działania edukacyjne, wyznacza
kierunki przyszłej pracy dydaktyczno
– wychowawczej na wyższych
szczeblach systemu edukacji.

Podstawa programowa, obok
ustawy o systemie oświaty jest
najważniejszym dokumentem,
normującym pracę szkół
wszystkich obowiązkowych
szczebli kształcenia.

Pełni ona funkcję:

regulacyjną
standaryzacyjn
ą

teologiczną
ideologiczną
organizacyjn
ą

dydaktyczną
ewaluacyjną

Stanowi

swoiste

narzędzie

(instrument

)

sterowania

praktyką

oświatową

Podstawa programowa jest podstawowym
dokumentem obowiązującym wszystkich
nauczycieli w Polsce.

Określa zakres niezbędnych wiadomości
i umiejętności koniecznych do życia.
Od nauczycieli wymaga się:

dokładnej znajomości treści podstawy
programowej

orientacji w kolejnych jej wydaniach
dostrzegania i rozumienia wprowadzonych
zmian

uwzględniania w organizacji pracy
wychowawczo – dydaktycznej zaleceń
materialnych

Podstawa programowa ma charakter
otwarty, pozwala na przyjmowanie różnych
rozwiązań metodycznych oraz stwarza
możliwość konstytuowania autorskich
programów wychowania przedszkolnego.

Aktualna „Podstawa programowa
wychowania przedszkolnego dla
przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w
szkołach podstawowych oraz innych form
wychowania przedszkolnego” – to piąty
dokument, który ukazał się od daty
transformacji ustrojowej w Polsce.

Wykaz podstaw programowych

Wykaz podstaw programowych

wydanych przez MEN po 1989

wydanych przez MEN po 1989

roku

roku

11.04.1992r.
-

Minimum programowe
wychowania przedszkolnego
dla dzieci 3-6 lat.

01.12.1999r.
-

Podstawa programowa wychowania
przedszkolnego dla przedszkoli o oddziałów
przedszkolnych w szkołach podstawowych

26.02.2002r.
-

Podstawa programowa wychowania
przedszkolnego dla przedszkoli i
oddziałów przedszkolnych w szkołach
podstawowych

Podstawa programowa…

j.w.

23.08.2007r.
-

23.12.2008r.
-

Podstawa programowa wychowania
przedszkolnego dla przedszkoli,
oddziałów przedszkolnych w szkołach
podstawowych oraz innych form
wychowania przedszkolnego.

Podstawa programowa –
23.XII.2008r
- różnice (od poprzednich):

szczegółowo określa cele wychowania
przedszkolnego w zakresie wszystkich
obszarów działalności edukacyjnej
przedszkola,

uwzględnia 15 obszarów
edukacyjnych a nie 4.
treści edukacyjne ujęte są w formę
kompetencji dziecka po zakończonej
edukacji przedszkolnej
wyeksponowana w treściach większa
samodzielność, dyspozycyjność,
podmiotowość wychowanków.

zawiera zalecane warunki i sposób realizacji
(reguluje zagospodarowanie czasu pobytu
dzieci w przedszkolu, wskazuje na
konieczność diagnozowania rozwoju
wychowanków, określa zakres współpracy
przedszkola z rodzicami)

akcentuje rolę zabawy

zaleca ciągłość procesu
edukacyjnego na kolejnym
szczeblu kształcenia

można ją realizować w innych niż
przedszkolach i oddziałach
przedszkolnych formach wychowania
przedszkolnego

Nowa podstawa programowa

Nowa podstawa programowa

wyznaczyła nowe zadania dla

wyznaczyła nowe zadania dla

nauczycieli edukacji

nauczycieli edukacji

przedszkolnej:

przedszkolnej:

samodzielne konstruowania
autorskich programów
opracowanie narzędzi
diagnostycznych do określania
poziomu rozwoju dzieci

dokumentacja obserwacji
rozwoju przedszkolaków
dokonywanie diagnozy przedszkolnej pod kątem
określenia poziomu przygotowania dziecka do
szkoły

opracowanie indywidualnych
programów wspomagania rozwoju
dzieci

zmodyfikowanie dotychczasowych rozkładów
dnia pobytu dziecka w przedszkolu pod kątem
realizacji zaleceń MEN.

zacieśnienie więzi przedszkola z
rodzicami dzieci i środowiskiem
lokalnym

samokształcenie,
samodoskonalenie.

Programy

edukacji

przedszkolnej

Program to podstawa organizowania pracy
wychowawczo – dydaktycznej w
przedszkolu.
Program to zestaw podstawowych treści
nauczania, zawierający mniej lub bardziej
uszczegółowione hasła programowe,
których nie wolno pominąć w procesie
edukacyjnym.

Program

Program

:

:

musi odpowiadać ściśle
określonym kryteriom
ma być całkowicie
zgodny z podstawa
programową

ma zawierać polecenia men zawarte
w rozporządzeniu z dnia 8 VI 2009
roku oraz wskazania Edyty Gruszczyk
- Kolczyńskiej zawarte w komentarzu
do podstawy programowej, czyli :

- być dostosowany do potrzeb i
możliwości dzieci

- zawierać opis sposobu realizacji celu
kształcenia

- zawierać szczegółowe cele kształcenia i
wychowania

- umożliwiać indywidualizację pracy

- zawierać metody diagnozy przedszkolnej

Poprawność programu –

Poprawność programu –

kryteria teoretyczne i

kryteria teoretyczne i

formalne

formalne

Kryteria teoretyczne

Kryteria teoretyczne

filozoficzne – zawarte w
założeniach ogólnych

psychologiczne – zawarte w celach
rozwojowych

socjologiczne – zawarte w celach
społecznych

pedagogiczne – zawarte w zadaniach
wynikających z celów

układ odniesienia – kogo – ku czemu –
jak – gdzie prowadzić.

Kryteria

Kryteria

formalne

formalne

autorska koncepcja (inny od
wszystkich, coś go musi wyróżniać)
poprawność konstrukcyjna (budowa
czytelna, logiczna, przejrzysta,
zawierająca wymagane elementy)
poprawność językowa (język poprawny
pod względem stylistycznym,
gramatycznym, zgodny z terminologią
pedagogiczną)

poprawność dydaktyczna (materiał
dydaktyczny przystępny dla dzieci,
uwzględniający zróżnicowane możliwości
i zainteresowania)

poprawność merytoryczna (wiedza
zawarta w zadaniach ma być zgodna z
ustaleniem danej dyscypliny naukowej,
program musi uwzględniać najnowsze
tendencje i osiągnięcia nauki

elastyczność (musi umożliwiać
uzupełnianie treści ich poszerzanie,
interpretowanie)

wnikliwość (musi określać do czego
zmierza, zawierać zakres oczekiwanych
kompetencji dziecięcych)
atrakcyjność formy
edytorskiej(estetyczny, czytelny,
trwały)

literatura pomocnicza (powinien zawierać
wykaz książek adekwatnych do treści,
aktualnych, interdyscyplinarnych

informacje o autorach ( wykazać
kompetencje osób tworzących
program, odpowiedzialnych za rozwój
dzieci).

III etapy konstruowania

III etapy konstruowania

programu autorskiego:

programu autorskiego:

Rozpoznawczy

Rozpoznawczy

Projektowania

Projektowania

Ewaluacji

Ewaluacji

Rozpoznawczy

Rozpoznawczy

dotyczy:

dotyczy:

-rozeznania w potrzebie i możliwości
wprowadzenia nowego programu edukacji

-zapoznania się z aktualnie obowiązującą
dokumentacją regulującą tworzenie
programów autorskich

-uświadomienie sobie cech rozwojowych
dzieci, do których program będzie
skierowany

-rozpoznania potrzeb środowiska, w
którym program będzie realizowany
(miasto, wieś, rodzaj przedszkola).

-uświadomienia sobie własnych
potrzeb, doświadczeń

- uzyskania wstępnej akceptacji
inicjatywy ze strony dyrekcji
placówki przedszkolnej

-uświadomienia sobie rangi
przedsięwzięcia i konsekwencji z
niego wynikających

-utwierdzenia zespołu osób
współtworzących
program(kompetencyjne, podział
zadań).

Projektowanie obejmuje:

Projektowanie obejmuje:

- przyjęcie, scharakteryzowanie,
merytoryczne uzasadnienie koncepcji
rozwoju człowieka,

behawiorystycznej
humanistycznej
transgresyjnej
psychospołecznej

która stanowi podstawę do
precyzowania celów i treści
edukacyjnych
- wyznaczenie specyfiki podejścia
nauczycieli do dziecka w toku
realizacji i interpretacji założeń
programowych
- sformułowanie celów edukacji,
zgodnych z wyznaczonymi przez MEN
celami wychowania przedszkolnego.

- określenie treści programowych
podzielonych na obszary edukacyjne
uwzględniając zakresy tematyczne, podziału
na grupy dzieci o zróżnicowanych
możliwościach rozwojowych

- określenie oczekiwanych osiągnięć dziecka
po skończonym etapie edukacji
przedszkolnej( zakres kompetencji)

- określenie wskazań metodycznych,
warunki lokalowe, materialne,
skonstruowanie ramowego rozkładu dnia
pobytu dzieci w przedszkolu, planowanie
pracy z dziećmi

- określenie zasad, metod, opracowanie
narzędzi diagnozowania rozwoju

- wypracowanie zasad współpracy
przedszkola z rodzicami

- opracowanie spisu literatury
pomocniczej

- opis kompetencji osób tworzących
program i ich doświadczeń w tym
zakresie

- wskazanie na kompatybilną z
programem obudowę

Ewaluacyjny polega na

Ewaluacyjny polega na

:

- refleksyjnej samoocenie skonstruowanego
programu

- ocenie przez dyrektora placówki

- samokontroli – przydatność w toku
realizacji zawartych w nim założeń

- określeniu zmian, jakie wywołał w rozwoju
dzieci

Programy

Programy

nagrodzone i

nagrodzone i

wyróżnione przez

wyróżnione przez

MEN

MEN

Oceniając programy
brano pod uwagę:

zróżnicowane możliwości
dzieci – (niepełnosprawne,
wybitnie zdolne)

indywidualizację
potrzeb i
zainteresowań
dzieci

prowadzenie pracy z
różnymi grupami
wiekowymi

prowadzenie diagnozy
przedszkolnej dzieci 5 i 6 -
letnich

Kapituła konkursu

Kapituła konkursu

przyznała :

przyznała :

I nagrodę dwóm

I nagrodę dwóm

programom

programom

,,Dobry start przedszkolaka”
– Moniki Rociszewskiej - Woźniak

małe formy wychowania
przedszkolnego

wyrównywanie szans edukacyjnych

innowacyjne rozwiązania wśród nauczycieli

,,Zanim będę uczniem’’

-Elżbiety Tokarskiej

- Jolanty Kopały

bardzo dobry pakiet programowy,
metodyczny i organizacyjny
wartościowe narzędzia
diagnostyczne

znakomita konstrukcja
programu

nowe rozwiązania
treściowe

II nagrodę programowi

II nagrodę programowi

,, Odkryjmy Montessori raz
jeszcze…”
-Renaty Gaj

-Aleksandry Lauby

- Joanny Matczyk

-Anny Piecusiak

-Joanny Sosnowskiej

kreatywna aktualizacja
podejścia montessoriańskiego
do edukacji przedszkolnej
wdrażanie w nowych realiach społecznych,
organizacyjnych, programowych
integralna koncepcja
wielostronnego
wychowania i
wspomagania rozwoju
dziecka w wieku
przedszkolnym

III nagrodę programowi

III nagrodę programowi

,,Ku dziecku”
- Barbary Bilewicz – Kuźnia
- Teresy Parczewskiej

teoria inteligencji wielorakich
kognitywistyczne podejście
konkstruktywistyczne do
wychowania przedszkolnego
wyeksponowanie
ośrodków zainteresowań

Wyróżnienia :

Wyróżnienia :

,,Od przedszkolaka do
pierwszaka”
- Iwony Brody

uwzględnienie w rozwiązaniach
programowo – metodycznych
dzieci ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi.

,,Nasze przedszkole”

,,Nasze przedszkole”
- Małgorzaty
Kwaśniewskiej
- Wiesławy Żaba-
Żabińskiej

twórcze możliwości w spełnianiu
zadań zawodowych
poszukiwanie metod i form
pracy zgodnie z
możliwościami i potrzebami
każdego dziecka

wybitne osiągnięcia w sferze
edukacji

program oparty na współczesnych
podstawach pedagogiki
określa warunki do samodzielnej
zabawy i eksplorowania otaczającego
świata

uwzględnia aktualny stan wiedzy
psychologicznej i medycznej, dotyczącej
pracy w przedszkolu





