ZWIĄZKI
SIARKOWE
Glukozynolaty
Glukozynolaty
Glukozynolaty - są to związki w skład, których
wchodzi siarka, a w wyniku hydrolizy
enzymatycznej wytwarzają się olejki gorczyczne.
glukozynolaty czarnej rzodkwi działają
żółciopędnie
działają drażniąco na błony śluzowe, skórę,
powodując przekrwienie np. nasiona gorczycy
/Semen Sinapis/
Synigryna
Synalbina
Glukotropeolina
Glukobrasycyna
Goitryna
Glukorafsyeryna
Ważniejsze
Ważniejsze
glukozynolaty
glukozynolaty
Sinigryna
Sinigryna
Glukozyd izosiarkocyjanianowy zawarty w nasionach
gorczycy czarnej z gatunku Brassica nigru z rodziny
(Brassicaceae)
Po roztarciu nasion w obecności wody ulega hydrolizie
enzymatycznej pod wpływem mirozynazy do
izosiarkocyjanianu allilu KHSO
4
i glukozy.
Izosiarkocyjanian allilu silnie drażni skórę , ma
przenikliwy zapach i ostry smak.
Stosowany do nacierań rozgrzewających w roztworach
alkoholowych
Otrzymywany jest syntetycznie.
Synalbina
Synalbina
występuje w nasionach gorczycy białej
Jego aglikon stanowi
izosiarkocyjaninian p-hydroksybenzylu
Związek nielotny,znacznie mniej drażniący błony śluzowe niż
podobne połączenia allilowe.
Działa pobudzająco na trawienie
W skład synalbiny wchodzi specjalna amina IV-rzędowa-
synapina
Glukotropeolina
Glukotropeolina
Składnik nasturcji Tropaeolum majus
Podczas hydrolizy enzymatycznej powstaje
nietrwały izosiarkocyjanian benzylu o silnym
działaniu bakteriostatycznym na bakterie G(+) i G(-)
Nadaje się do stosowania doustnego w zakażeniach
dróg oddechowych i moczowych.
Ostatnio są wytwarzane preparaty zawierające ten
związek uwalniający się dopiero w alkalicznym
środowisku jelita cienkiego
Preparaty te są zalecane m.in.przy grypie.
Glukobrasycyna
Glukobrasycyna
Goitryna
Goitryna
Jest czynnikiem strumogennym
Hamuje utlenianie jodków do jodu
Glukorapsyferyna
Glukorapsyferyna
Inaczej
progoitryna
progoitryna
Daje przy hydrolizie enzymatycznej i po
samorzutnym przekształceniu goirynę.
Występuje w różnych odmianach
hodowlanych kapusty,rzepaku, w
nasionach.
OLEJKI CZOSNKOWE
OLEJKI CZOSNKOWE
Drugą grupą związków siarkowych o większym
znaczeniu farmakognostycznym są olejki
czosnkowe występujące głównie w rodzaju Allium z
rodziny Liliowatych (Liliaceae)
Są to lotne i silnie wonne siarczki i disiarczki lub
sulfotlenki alkilowe,związane biogenetycznie z
aminokwasami siarkowymi , m.in. z cysteiną.
Poza rodziną Liliowatych występują również w
rodzinie Apiaceae, i u grzybów niższych.
Właściwości olejków
Właściwości olejków
czosnku
czosnku
olejki czosnku /Alii sativi/ i cebuli /Alium
cepae/ zawierają związki siarkowe.Działają
antybiotycznie, pobudzają trawienie,
dezynfekują drogi oddechowe, przewód
pokarmowy hamując procesy gnilne,
obniżają poziom cholesterolu i ciśnienie
Należące surowce:
Należące surowce:
-
Bulbus Allii sativi – cebula czosnku
-
Allium cepa - cebula
Ważniejsze związki z tej
Ważniejsze związki z tej
grupy
grupy
Alliina
Allicyna
Ajoeny
Winyloditiiny
Diallilodisiarczek
Metyloalliina
n-Propylodisiarczek
Diwinylodisiarczek
Gliotoksyna
S-Metylo-L-cysteinosulfotlenek
Alliina
Alliina
występuje w cebulach czosnku pospolitego
Alliium sativum (Liliaceae)
Jest związkiem krystalicznym, bezbarwnym,
bez zapachu,nie posiada właściwości
antybiotycznych.
Pod wpływem zawartego w świeżym czosnku
enzymu allinazy(liazy) rozpada się na
nietrwały produkt allicynę o silnym zapachu
czosnku oraz kwas pirogronowy i amoniak.
Allicyna
Allicyna
Substancja nietrwała i rozpada się pod
wpływem wody i powietrza do dalszych
produktów o budowie siarczkowej.
Ma właściwości bakteriobójcze w stosunku
do bakteri G(+) i G(-), pobudza
łaknienie,działa przeciwrobaczo,normujące
florę jelitową i hipotensyjne,drażniące
skórę i drogi oddechowe.
Preparaty syntetycze oparte na modelu
allicyny są stosowane jako środki
przeciwgrzybicze
Ajoeny
Ajoeny
O budowie cis i trans zostały wyodrębnione
jako dalsze bezwonne produkty rozpadu
alliiny.
Są one silnymi inhibitorami agragacji płytek
krwi, które:
a). wzmagają podobne właściwości
prostacykliny,forskoliny i innych substancji
antyagregacyjnych
b).hamują wytwarzanie tromboksanu A
2
przez
wpływ na cyklooksygenazę.
Ajoeny mogą mieć istotne znaczenie w
zapobieganiu miażdżycy.
Winyloditiiny
Winyloditiiny
Dalszy produkt rozpadu allicyny.
Diallilodisiarczek
Diallilodisiarczek
Produkt powstający z allicyny przy
destylacji z parą wodną
zmiażdżonych cebul czosnkowych
oprócz diallilotrisiarczku.
Ma nieprzyjemny zapach.
Metyloalliina
Metyloalliina
Propyloalliina i propenyloalliina
Związki zbliżone do alliiny występują w
cebuli Allium cepa (Liliaceae)
Z propyloalliiny powstaje kwas
S-propenylosulfenowy -czynnik
powodujący łaknienie
n-Propylodisiarczek
n-Propylodisiarczek
Główny składnik olejku
eterycznego cebuli Allium cepa
(Liliaceae)
Diwinylodisiarczek
Diwinylodisiarczek
Główny składnik olejku
eterycznego czosnku
niedźwiedziego Allium ursinium
(Liliaceae)
Gliotoksyna
Gliotoksyna
Substancja wytwarzana przez
grzyby z rodzajów Aspergillhes i
Glioeladum w kulturach
mycelialnych.
Działa na niektóre pierwotniaki
S-Metylo-L-
S-Metylo-L-
cysteinosulfotlenek
cysteinosulfotlenek
Pochodna aminokwasu L-cysteiny
Występuje w wielu olejkach eterycznych
(Brassicaceae i Liliaceae)
Ostatnio wykazano właściwości
hipocholesteremiczne –
zmniejszające stężenie cholesterolu we
krwi, a także hipoglikemiczne
Bulbus Allii sativi-Cebula
Bulbus Allii sativi-Cebula
czosnku
czosnku
Preparaty czosnku posiadają właściwości:
-antybiotyczne
-bakteriobójcze
-hipoglikemiczne
-żółciopędne
-zmniejszające stężenie cholesterolu we krwi:
•
hamujący wpływ czosnku na enzymatyczną biosyntezę
cholesterolu(allicyna,ajoeny) w
tkankach
•
hamujący wpływ na akumulację cholesterolu(frakcji LDL)
Bulbus Allii cepas-
Bulbus Allii cepas-
cebula
cebula
Zawiera podobne związki siarkowe
jak czosnek:
-homologi Alliiny wywodzące się z
cykloalliiny
Allium ursinum L.-czosnek
Allium ursinum L.-czosnek
niedźwiedzi
niedźwiedzi
Gatunek rośliny należący do rodziny
czosnkowatych.Występuje na terenie
Europy i Azji w strefie klimatu
oceanicznego.Element łącznikowy
subatlantycko-śródziemnomorski.W Polsce
występuje na całym terenie,głównie w
Sudetach, Karpatach, na Pogórzu i na
przyległym obszarze,gdzie jest dość
pospolity.
Zastosowanie
czosnku
niedźwiedziego
1).Roślina lecznicza -ma podobne właściwości
lecznicze, jak czosnek pospolity i inne gatunki czosnków.
Ma silne działanie bakteriobójcze,obniża ciśnienie
krwi,korzystnie działa na serce,zapobiega nowotworom
złośliwym,miażdżycy,pobudza wydzielanie soku
żołądkowego i żółci. Jego silne działanie bakteriobójcze
szczególnie przydatne jest przy leczeniu chorób górnych
dróg oddechowych, przy tym dodatkowo oprócz
zabijania bakterii czosnek pobudza wydzielanie śluzu w
oskrzelach.
2).Roślina jadalna -aromatyczne, pachnące
czosnkiem liście zawierają dużo witaminy C,
pobudzają apetyt. Zalecane są jako składnik
zup wiosennych,można je dodawać do
sałatek i kisić oraz marynować w oliwie.
3).Roślina ozdobna- chętnie sadzony w
parkach i przydomowych
ogródkach.Posadzony w dużych kępach,
wygląda bardzo dekoracyjnie.Łatwo się
rozmnaża.
OLEJEK CZOSNKOWY
Działanie:
przeciwbakteryjne
przeciwzakrzepowe
przeciwmiażdżycowe
obniżające poziom cukru we krwi
przeciwkatarne
wzmacniające odporność organizmu
przeciwzapalne
przeciwnowotworowe
Mimo iż dowody na temat zdrowotnych właściwości czosnku istniały od
czasów biblijnych, dopiero Pasteur w 1858 roku udokumentował
po raz pierwszy jego przeciwbakteryjne właściwości.
Do tej pory terapeutyczna skuteczność czosnku została udokumentowana
setkami prac naukowych na całym świecie. Prowadzone badania
potwierdziły szerokie korzystne oddziaływanie czosnku na organizm ludzki.
Działanie przeciwbakteryjne - jego aktywność przewyższa
skuteczność niektórych antybiotyków. Frakcja olejku czosnkowego
zwana
alicyną oddziaływuje skutecznie na szereg chorobotwórczych organizmów,
jak wirusy (np. grypy), bakterie (np. Staphylococcus,
Salmonella), grzyby (np. Candida albicans) oraz niektóre pasożyty.
Działanie przeciwzakrzepowe - dzięki zawartości alicyny zapobiega
nadmiernej krzepliwości krwi oraz zwiększa jej zdolność do
rozpuszczania
skrzeplin, zapobiegając udarom i wylewom krwi do mózgu.
Działanie przeciwmiażdżycowe - spożywanie olejku czosnkowego
obniża ogólny poziom cholesterolu i poprawia korzystnie proporcje
między jego dobrą (HDL), a złą (LDL) frakcją. To działanie wraz z
właściwościami przeciwzapalnymi czyni go skutecznym środkiem
obniżającym ciśnienie we krwi.
Działanie obniżające poziom cukru we krwi - alicyna (składnik olejku
czosnkowego), dzięki zawartym w niej związkach siarki, zapobiega
destrukcji insuliny w wątrobie, jednocześnie stymulując jej wytwarzanie.
Działanie przeciwkatarne - wysoki poziom siarkowych związków w olejku
czosnkowym Solgara zapobiega nadmiernemu gromadzeniu
się śluzu w komorach nosa oraz na błonach śluzowych płuc. W połączeniu z działaniem
bakteriobójczym jest to przyczyną szerokiego
stosowania czosnku w przypadkach infekcji dróg oddechowych.
Działanie wzmacniające odporność organizmu - olejek czosnkowy pobudza
układ komórek odpornościowych tzw. “naturalnych
zabójców”, podnosząc ich aktywność i skuteczność.
Działanie przeciwzapalne - siarkowe komponenty olejku czosnkowego
hamują wyzwalanie różnych substancji powodujących stany
zapalne. Dopomaga w tym specyficzna funkcja czosnku jako przeciwutleniacza.
Działanie przeciwnowotworowe - czosnek pobudza aktywność cytostatyczną
organizmu, która stanowi barierę obronną przeciw niektórym
komórkom rakowym.
CIEKAWOSKI
CIEKAWOSKI
Sok z cebuli ma zdolność "upłynniania" zakrzepniętej krwi,podobnie jak
aspiryna. Chodzi o przywracanie rozpuszczalności wytrąconym
kompleksom antygen-przeciwciało.
Czosnek ogólnie hamuje rozwój chorobotwórczych drobnoustrojów
jelitowych,oszczędzając przy tym prawidłową florę jelitową. Przeciwdziała
gniciu i fermentacji, działa na bakterie, grzyby i wirusy.
drobno posiekanych cebuli ani czosnku nie powinno się gotowaćdłużej
niż 8 minut w temperaturze wyższej od 70°Calbo dłużej niż 4 minuty w
temperaturze 80°C.
Nie powinno się też mieszać czosnku z cebulą,działanie takiej mieszanki
jest słabsze.
Wieże,że… główki czosnku zawierają 64% wody, 0,06% tłuszczu,
27,5% cukrowców 0,77% błonnika i 1,44 % popiołu. Ponadto w czosnku
wykryto witaminy A i C (14 mg%), amid kwasu nikotynowego, saponiny i
inne składniki.