Zagrożenie
Zagrożenie
czynnikami
czynnikami
niebezpiecznymi
niebezpiecznymi
zajęcia dla semestru drugiego
zajęcia dla semestru drugiego
kierunku
kierunku
Technik bezpieczeństwa i higieny
Technik bezpieczeństwa i higieny
pracy
pracy
Podstawowe pojęcia
Podstawowe pojęcia
Bezpośredni kontakt człowieka z
Bezpośredni kontakt człowieka z
ruchomymi elementami maszyn,
ruchomymi elementami maszyn,
oprzyrządowania lub wyposażenia
oprzyrządowania lub wyposażenia
technicznego może doprowadzić do
technicznego może doprowadzić do
urazów na skutek uderzenia,
urazów na skutek uderzenia,
wciągnięcia lub zgniecenia przez
wciągnięcia lub zgniecenia przez
ruchome elementy.
ruchome elementy.
Podstawowe pojęcia
Podstawowe pojęcia
Zagrożenia urazowe mogą wystąpić
Zagrożenia urazowe mogą wystąpić
także w procesach technologicznych,
także w procesach technologicznych,
w których występują odpryski, wióry
w których występują odpryski, wióry
lub możliwość wyrzucenia/odrzucenia
lub możliwość wyrzucenia/odrzucenia
fragmentów obrabianego materiału
fragmentów obrabianego materiału
Podstawowe pojęcia
Podstawowe pojęcia
Do czynników niebezpiecznych
Do czynników niebezpiecznych
zaliczamy także sytuacje zagrożenia
zaliczamy także sytuacje zagrożenia
urazem ze strony
urazem ze strony
luźnych/obluzowanych ( z reguły
luźnych/obluzowanych ( z reguły
odpadających/pękających na skutek
odpadających/pękających na skutek
nadmiernej eksploatacji lub zużycia)
nadmiernej eksploatacji lub zużycia)
części maszyn, a także urazów
części maszyn, a także urazów
mechanicznych powstających na
mechanicznych powstających na
skutek wytrysku cieczy chłodzących.
skutek wytrysku cieczy chłodzących.
Identyfikacja
Identyfikacja
niebezpiecznych miejsc
niebezpiecznych miejsc
Obracające się wały, sprzęgła,
Obracające się wały, sprzęgła,
wrzeciona i głowice,
wrzeciona i głowice,
Miejsca zbiegania się dwóch lub
Miejsca zbiegania się dwóch lub
większej ilości elementów
większej ilości elementów
ruchomych,
ruchomych,
Identyfikacja
Identyfikacja
niebezpiecznych miejsc
niebezpiecznych miejsc
Koła zębate, cierne, walce lub wałki,
Koła zębate, cierne, walce lub wałki,
Części napędowe – koła, pasy płaskie
Części napędowe – koła, pasy płaskie
lub klinowe, łańcuchy lub ślimaki,
lub klinowe, łańcuchy lub ślimaki,
Miejsca stykania się elementów
Miejsca stykania się elementów
wykonujących ruch prostolinijny z
wykonujących ruch prostolinijny z
elementami stałymi ( podajniki stoły
elementami stałymi ( podajniki stoły
przesuwne)
przesuwne)
Obracające się narzędzia tnące
Obracające się narzędzia tnące
Wymagania bezpieczeństwa
Wymagania bezpieczeństwa
Elementy ruchome i inne części
Elementy ruchome i inne części
maszyn, które stwarzają zagrożenie,
maszyn, które stwarzają zagrożenie,
powinny być osłonięte lub
powinny być osłonięte lub
zaopatrzone w inne skuteczne
zaopatrzone w inne skuteczne
urządzenia ochronne do wysokości co
urządzenia ochronne do wysokości co
najmniej 2,5 m
najmniej 2,5 m
Wymagania bezpieczeństwa
Wymagania bezpieczeństwa
Osłony powinny spełniać następujące
Osłony powinny spełniać następujące
wymagania:
wymagania:
Zapewniać bezpieczeństwo zarówno
Zapewniać bezpieczeństwo zarówno
pracownikom bezpośrednio
pracownikom bezpośrednio
zatrudnionym przy obsłudze
zatrudnionym przy obsłudze
maszyny jak i innym pracownikom
maszyny jak i innym pracownikom
znajdującym się w pobliżu,
znajdującym się w pobliżu,
Wymagania bezpieczeństwa
Wymagania bezpieczeństwa
Działać niezawodnie oraz posiadać
Działać niezawodnie oraz posiadać
odpowiednia trwałość i wytrzymałość,
odpowiednia trwałość i wytrzymałość,
Funkcjonować samoczynnie nawet
Funkcjonować samoczynnie nawet
bez wiedzy i uwagi pracownika w
bez wiedzy i uwagi pracownika w
sytuacji gdy jest to celowe wskazane,
sytuacji gdy jest to celowe wskazane,
Nie utrudniać wykonywania operacji
Nie utrudniać wykonywania operacji
technologicznych,
technologicznych,
Wymagania bezpieczeństwa
Wymagania bezpieczeństwa
Nie powodować dodatkowego obciążenia
Nie powodować dodatkowego obciążenia
psychicznego i fizycznego pracowników,
psychicznego i fizycznego pracowników,
W sytuacjach szczególnego zagrożenia
W sytuacjach szczególnego zagrożenia
powinny być tak skonstruowane aby
powinny być tak skonstruowane aby
zdjęcie, otwarcie lub próba usunięcia
zdjęcie, otwarcie lub próba usunięcia
osłony powodowało wyłączenie maszyny,
osłony powodowało wyłączenie maszyny,
Konstrukcja osłon powinna uniemożliwiać
Konstrukcja osłon powinna uniemożliwiać
zdjęcie osłony w czasie ruchu osłanianych
zdjęcie osłony w czasie ruchu osłanianych
elementów,
elementów,
Podział urządzeń
Podział urządzeń
ochronnych
ochronnych
1.
1.
Osłony ochronne:
Osłony ochronne:
Do ochrony przed zagrożeniami
Do ochrony przed zagrożeniami
mechanicznymi,
mechanicznymi,
Termiczne,
Termiczne,
Dielektryczne
Dielektryczne
Osłona jest to fizyczna zapora przed
Osłona jest to fizyczna zapora przed
urazami. Osłoną może być obudowa,
urazami. Osłoną może być obudowa,
pokrywa, ekran lub drzwi jeżeli
pokrywa, ekran lub drzwi jeżeli
spełniają wymagania norm.
spełniają wymagania norm.
Rodzaje osłon w zależności
Rodzaje osłon w zależności
od pełnionej funkcji
od pełnionej funkcji
1) Osłona stała – połączona z maszyną
1) Osłona stała – połączona z maszyną
na stałe lub za pomocą
na stałe lub za pomocą
śrub/nakrętek, tak aby jej usunięcie
śrub/nakrętek, tak aby jej usunięcie
lub otwarcie bez użycia narzędzi było
lub otwarcie bez użycia narzędzi było
niemożliwe.
niemożliwe.
2 ) Osłona ruchoma – jest to osłona
2 ) Osłona ruchoma – jest to osłona
która może być ustawiana,
która może być ustawiana,
przestawiana lub regulowana bez
przestawiana lub regulowana bez
użycia narzędzi.
użycia narzędzi.
Rodzaje osłon
Rodzaje osłon
Osłona termiczna – chroni bezpośrednio
Osłona termiczna – chroni bezpośrednio
człowieka, ale także inne elementy
człowieka, ale także inne elementy
maszyn ( urządzenia sterujące) przed
maszyn ( urządzenia sterujące) przed
działaniem wysokiej temperatury.
działaniem wysokiej temperatury.
Osłona dielektryczna – zabezpiecza przed
Osłona dielektryczna – zabezpiecza przed
bezpośrednim dotknięciem elementów
bezpośrednim dotknięciem elementów
znajdujących się pod napięciem
znajdujących się pod napięciem
przekraczającym napięcie bezpieczne.
przekraczającym napięcie bezpieczne.
Urządzenia ochronne
Urządzenia ochronne
odległościowe
odległościowe
Powinny:
Powinny:
Zapobiegać dostępowi człowieka do strefy
Zapobiegać dostępowi człowieka do strefy
niebezpiecznej ( ogrodzenia, barierki ) lub
niebezpiecznej ( ogrodzenia, barierki ) lub
informować o istniejącej strefie zagrożenia
informować o istniejącej strefie zagrożenia
( oznakowanie stref barwami
( oznakowanie stref barwami
bezpieczeństwa - żółto/czarne pasy)
bezpieczeństwa - żółto/czarne pasy)
Zatrzymywać niebezpieczne elementy
Zatrzymywać niebezpieczne elementy
maszyny zanim człowiek znajdzie się w
maszyny zanim człowiek znajdzie się w
strefie niebezpiecznej ( pomosty
strefie niebezpiecznej ( pomosty
wyłączające)
wyłączające)
Urządzenia odległościowe
Urządzenia odległościowe
Zapobiegać możliwości
Zapobiegać możliwości
uruchomienia maszyny jeżeli części
uruchomienia maszyny jeżeli części
ciała pracownika znajdują się w
ciała pracownika znajdują się w
strefie zagrożenia
strefie zagrożenia
( włączniki, dźwignie oburęczne)
( włączniki, dźwignie oburęczne)
Ostrzegać barwami bezpieczeństwa o
Ostrzegać barwami bezpieczeństwa o
możliwości powstania zagrożenia.
możliwości powstania zagrożenia.