ROZSTĘPY
ROZSTĘPY
mgr Aneta Kielar
Przyczyny powstawania
Przyczyny powstawania
Rozstępy (striae distensae) są to przebiegające
Rozstępy (striae distensae) są to przebiegające
równolegle, wrzecionowate pasma ścieńczałej,
równolegle, wrzecionowate pasma ścieńczałej,
pomarszczonej skóry, początkowo wyniosłe,
pomarszczonej skóry, początkowo wyniosłe,
obrzękowe, następnie ulegające zanikowi. Ich
obrzękowe, następnie ulegające zanikowi. Ich
pojawienie się jest z reguły bezobjawowe, ale może
pojawienie się jest z reguły bezobjawowe, ale może
być połączone z delikatnym odczuciem świądu,
być połączone z delikatnym odczuciem świądu,
rzadziej pieczenia i bólu.
rzadziej pieczenia i bólu.
Rozstępy tworzą się na poziomie skóry właściwej, a
Rozstępy tworzą się na poziomie skóry właściwej, a
ich powstawanie wiąże się z upośledzeniem
ich powstawanie wiąże się z upośledzeniem
fibroblastów czyli komórek odpowiedzialnych za
fibroblastów czyli komórek odpowiedzialnych za
produkcję 2 rodzajów białek: kolagenu i elastyny.
produkcję 2 rodzajów białek: kolagenu i elastyny.
Białka te mają postać włókienkowatą, tworząc
Białka te mają postać włókienkowatą, tworząc
uporządkowaną sieć i nadając skórze elastyczność,
uporządkowaną sieć i nadając skórze elastyczność,
jędrność, sprężystość oraz odpowiednie napięcie.
jędrność, sprężystość oraz odpowiednie napięcie.
Predyspozycje do
występowania
rozstępów:
- ludzie otyli,
- nastolatki w okresie
dojrzewania,
- kobiety w okresie
ciąży, menopauzy,
- kulturyści,
- osoby o częstych
wahaniach wagi (także
podczas nagłego
spadku masy ciała
można nabawić się
rozstępów),
- osoby będące
wielokrotnie na dietach
niskokalorycznych,
- osoby przyjmujące
leki steroidowe,
- osoby z
predyspozycjami
genetycznymi;
Fazy ewolucyjne rozstępów
Fazy ewolucyjne rozstępów
:
:
1) w fazie I - zapalnej przeważa komponenta zapalna,
1) w fazie I - zapalnej przeważa komponenta zapalna,
pseudohipertroficzna, rozstępy mają kolor czerwony,
pseudohipertroficzna, rozstępy mają kolor czerwony,
czerwonowinny lub czerwononiebieski, są równolegle
czerwonowinny lub czerwononiebieski, są równolegle
ułożone. Na tym etapie mamy jeszcze największe
ułożone. Na tym etapie mamy jeszcze największe
szanse by się ich pozbyć.
szanse by się ich pozbyć.
2) w fazie II - zanikowej, następuje pozorna regeneracja
2) w fazie II - zanikowej, następuje pozorna regeneracja
rozstępów. Czerwone pasma ulegają rozjaśnieniu i
rozstępów. Czerwone pasma ulegają rozjaśnieniu i
zmniejszeniu. Wynika to z prób regeneracji zerwanej
zmniejszeniu. Wynika to z prób regeneracji zerwanej
sieci włókien kolagenu oraz cieniutkich włókien
sieci włókien kolagenu oraz cieniutkich włókien
elastyny. Ponieważ nie ma już możliwości przywrócenia
elastyny. Ponieważ nie ma już możliwości przywrócenia
stanu skóry właściwej sprzed nastąpienia ubytku, w
stanu skóry właściwej sprzed nastąpienia ubytku, w
rezultacie na skórze pozostają widoczne białe prążki
rezultacie na skórze pozostają widoczne białe prążki
wyczuwalne przy dotyku. Przystąpienie do leczenia
wyczuwalne przy dotyku. Przystąpienie do leczenia
rozstępów na tym etapie może nieco polepszyć stan
rozstępów na tym etapie może nieco polepszyć stan
skóry, ale nie zlikwiduje się ich w 100%.
skóry, ale nie zlikwiduje się ich w 100%.
Lokalizacja rozstępów:
Lokalizacja rozstępów:
Rozstępy są z reguły obustronne, tzn. pojawiają
Rozstępy są z reguły obustronne, tzn. pojawiają
się po obu stronach ciała, w każdej jego okolicy
się po obu stronach ciała, w każdej jego okolicy
z wyjątkiem m.in. twarzy, rąk i stóp. Na brzuchu
z wyjątkiem m.in. twarzy, rąk i stóp. Na brzuchu
mogą mieć wygląd promienisty lub
mogą mieć wygląd promienisty lub
wachlarzykowaty, na biodrach poprzeczny, na
wachlarzykowaty, na biodrach poprzeczny, na
piersiach promienisty od brodawki piersiowej,
piersiach promienisty od brodawki piersiowej,
zaś w okolicy lędźwiowo - krzyżowej są
zaś w okolicy lędźwiowo - krzyżowej są
horyzontalne.
horyzontalne.
1) U kobiet to schorzenie występuje dwa razy
1) U kobiet to schorzenie występuje dwa razy
częściej niż u mężczyzn, może pojawić się w
częściej niż u mężczyzn, może pojawić się w
każdym wieku, choć najczęściej w okresie
każdym wieku, choć najczęściej w okresie
dojrzewania i ciąży. Najczęstsze miejsca
dojrzewania i ciąży. Najczęstsze miejsca
występowania rozstępów to w przypadku
występowania rozstępów to w przypadku
dziewcząt biodra, górna część ud, i piersi,
dziewcząt biodra, górna część ud, i piersi,
2) U mężczyzn - okolica krzyżowo-lędźwiowa, u
2) U mężczyzn - okolica krzyżowo-lędźwiowa, u
trenujących – obręcz barkowa;
trenujących – obręcz barkowa;
Genetyczne przyczyny występowania
Genetyczne przyczyny występowania
rozstępów:
rozstępów:
Zwiększony poziom kortyzolu (hormonu
Zwiększony poziom kortyzolu (hormonu
kory nadnerczy) we krwi – powoduje
kory nadnerczy) we krwi – powoduje
upośledzenie funkcji fibroblastów, które
upośledzenie funkcji fibroblastów, które
zaczynają produkować zmienione włókna
zaczynają produkować zmienione włókna
kolagenu i elastyny: o większej kruchości i
kolagenu i elastyny: o większej kruchości i
mniejszej podatności na rozciąganie.
mniejszej podatności na rozciąganie.
Podczas nadmiernego rozciągania się
Podczas nadmiernego rozciągania się
skóry (np. w czasie ciąży, dojrzewania,
skóry (np. w czasie ciąży, dojrzewania,
przy otyłości, nadmiernym nagłym spadku
przy otyłości, nadmiernym nagłym spadku
lub wzroście wagi).
lub wzroście wagi).
Profilaktyka:
Profilaktyka:
unikanie częstych wahań wagi i "cudownych"
unikanie częstych wahań wagi i "cudownych"
diet,
diet,
odpowiednia dieta, zapewniająca wystarczające
odpowiednia dieta, zapewniająca wystarczające
dawki witamin (gł. A, E, PP, B5) oraz
dawki witamin (gł. A, E, PP, B5) oraz
mikroelementów (zwłaszcza cynku i krzemu),
mikroelementów (zwłaszcza cynku i krzemu),
ewentualnie suplementacja tych składników w
ewentualnie suplementacja tych składników w
gotowych preparatach leczniczych,
gotowych preparatach leczniczych,
lokalne stosowanie kremów, żeli, olejków i
lokalne stosowanie kremów, żeli, olejków i
preparatów na bazie roślinnej, elastyny,
preparatów na bazie roślinnej, elastyny,
kolagenu, biostymoliny, witamin, preparatów
kolagenu, biostymoliny, witamin, preparatów
łożyskowych, acetazolamidów,
łożyskowych, acetazolamidów,
alfahydroksykwasów itd. W preparatach
alfahydroksykwasów itd. W preparatach
lokalnych obecne są także prekursory kolagenu,
lokalnych obecne są także prekursory kolagenu,
takie jak linoleat proliny, kompleks
takie jak linoleat proliny, kompleks
hydroksyproliny i inne. Rodzaj kremu nie jest tak
hydroksyproliny i inne. Rodzaj kremu nie jest tak
istotny , ważniejsze jest
istotny , ważniejsze jest
nawilżenie/natłuszczenie skóry i masaż,
nawilżenie/natłuszczenie skóry i masaż,
Ważne składniki kosmeceutyków:
Ważne składniki kosmeceutyków:
a) ekstrakty z Centella asiatica -źródło fitoestrogenów
a) ekstrakty z Centella asiatica -źródło fitoestrogenów
pobudzających syntezę kolagenu,
pobudzających syntezę kolagenu,
b) wyciągi z soi – działanie antyutleniające,
b) wyciągi z soi – działanie antyutleniające,
przeciwzapalne, pobudzają fibroblasty,
przeciwzapalne, pobudzają fibroblasty,
c) związki krzemu (silanole) – sprzyjają regeneracji
c) związki krzemu (silanole) – sprzyjają regeneracji
włókien kolagenowych i elastycznych, zwalczają wolne
włókien kolagenowych i elastycznych, zwalczają wolne
rodniki,
rodniki,
d) pirogronian sodowy – stymuluje aktywność
d) pirogronian sodowy – stymuluje aktywność
fibroblastów,
fibroblastów,
e) kwas mlekowy – zmniejsza rogowacenie naskórka,
e) kwas mlekowy – zmniejsza rogowacenie naskórka,
f) witaminy A, C, E– właściwości antyoksydacyjne
f) witaminy A, C, E– właściwości antyoksydacyjne
Trening
Trening
W przypadku intensywnych ćwiczeń
W przypadku intensywnych ćwiczeń
fizycznych powinno się przygotować je
fizycznych powinno się przygotować je
indywidualnie i dopasować do typu
indywidualnie i dopasować do typu
sylwetki, wieku i zaawansowania w
sylwetki, wieku i zaawansowania w
treningach. Ćwiczenia fizyczne muszą być
treningach. Ćwiczenia fizyczne muszą być
progresywne; należy unikać długotrwałych
progresywne; należy unikać długotrwałych
i silnych skurczów mięśniowych.
i silnych skurczów mięśniowych.
Połączenie umiarkowanej aktywności
Połączenie umiarkowanej aktywności
sportowej z masażem poprawia
sportowej z masażem poprawia
mikrokrążenie naczyniowo-limfatyczne i
mikrokrążenie naczyniowo-limfatyczne i
może być pożyteczne dla tonifikowania
może być pożyteczne dla tonifikowania
tkanek;
tkanek;
Leczenie:
Leczenie:
Fraxel laser
Fraxel laser
To najnowszej generacji system laserowy do regeneracji i odmładzania
To najnowszej generacji system laserowy do regeneracji i odmładzania
skóry. Fraxel laser nie naświetla jednorodnie powierzchni skóry ale
skóry. Fraxel laser nie naświetla jednorodnie powierzchni skóry ale
„dziurkuje” ja tysiącami mikroskopijnych laserowych „igieł”. Powstają
„dziurkuje” ja tysiącami mikroskopijnych laserowych „igieł”. Powstają
fragmentaryczne (fractional- stad nazwa metody), mikroskopowe
fragmentaryczne (fractional- stad nazwa metody), mikroskopowe
uszkodzenia (MTZ- microthermal treatment zones) skóry, spowodowane
uszkodzenia (MTZ- microthermal treatment zones) skóry, spowodowane
podgrzaniem tkanek. Impulsy lasera wnikają w skórę w odpowiedniej
podgrzaniem tkanek. Impulsy lasera wnikają w skórę w odpowiedniej
odległości tak, by nie powodować oparzenia ale skutecznie pobudzić skórę
odległości tak, by nie powodować oparzenia ale skutecznie pobudzić skórę
właściwą do regeneracji.
właściwą do regeneracji.
Peeling chemiczny
Peeling chemiczny
z użyciem kwasu glikolowego
z użyciem kwasu glikolowego
Kwas glikolowy
Kwas glikolowy
, w niskich koncentracjach zmniejsza kohezję korneocytów,
, w niskich koncentracjach zmniejsza kohezję korneocytów,
zmniejszając grubość warsty rogowej. W dużych stężeniach natomiast
zmniejszając grubość warsty rogowej. W dużych stężeniach natomiast
powoduje oderwanie się keratynocytów i epidermolizę, stymuluje
powoduje oderwanie się keratynocytów i epidermolizę, stymuluje
produkcję nowych komórek naskórka i syntezę włókien kolagenowych w
produkcję nowych komórek naskórka i syntezę włókien kolagenowych w
warstwie powierzchniowej skóry właściwej. Dlatego w powtarzanych
warstwie powierzchniowej skóry właściwej. Dlatego w powtarzanych
terapiach powoduje zgrubienie skóry właściwej i naskórka.
terapiach powoduje zgrubienie skóry właściwej i naskórka.
Mikrodermabrazja
Mikrodermabrazja
Regeneruje i uelastycznia skórę, pobudza krążenie, pobudza produkcję
Regeneruje i uelastycznia skórę, pobudza krążenie, pobudza produkcję
kolagenu i elastyny. Zabieg jest bezpieczny i bezbolesny, polega na
kolagenu i elastyny. Zabieg jest bezpieczny i bezbolesny, polega na
mechanicznym złuszczaniu warstw naskórka specjalnym aparatem, który
mechanicznym złuszczaniu warstw naskórka specjalnym aparatem, który
ściera i wysysa starte komórki. Zabieg nie wymaga rekonwalescencji.
ściera i wysysa starte komórki. Zabieg nie wymaga rekonwalescencji.
Można łączyć z peelingiem kwasem glikolowym lub TCA.
Można łączyć z peelingiem kwasem glikolowym lub TCA.
Mezoterapia
Mezoterapia
Wstrzykiwanie do uszkodzonych tkanek specjalnie opracowanych
Wstrzykiwanie do uszkodzonych tkanek specjalnie opracowanych
koktajli z różnych substancji w celu indukowania odpowiedzi
koktajli z różnych substancji w celu indukowania odpowiedzi
fibroblastycznej w skórze właściwej z regeneracją kolagenu. Można
fibroblastycznej w skórze właściwej z regeneracją kolagenu. Można
łączyć z peelingiem kwasem glikolowym.
łączyć z peelingiem kwasem glikolowym.
Inne metody
Inne metody
Leczenie farmakologiczne
Leczenie farmakologiczne
– retinoidy (tretinoina – np. Retin A) –
– retinoidy (tretinoina – np. Retin A) –
powodują normalizację procesów rogowacenia, wpływ na procesy
powodują normalizację procesów rogowacenia, wpływ na procesy
zapalne w skórze, zapobiegają degradacji kolagenu, stymulują
zapalne w skórze, zapobiegają degradacji kolagenu, stymulują
fibroblasty do synyezy kolagenu,
fibroblasty do synyezy kolagenu,
Dermabrazja
Dermabrazja
- wykorzystuje urządzenie podobne do wiertła
- wykorzystuje urządzenie podobne do wiertła
dentystycznego. Wirująca głowica aparatu pokryta jest drobnymi,
dentystycznego. Wirująca głowica aparatu pokryta jest drobnymi,
ostrymi elementami ścierającymi powierzchnię skóry. Zabiegi
ostrymi elementami ścierającymi powierzchnię skóry. Zabiegi
wykonywane są przez chirurgów plastyków w znieczuleniu
wykonywane są przez chirurgów plastyków w znieczuleniu
ogólnym lub miejscowym, w zależności od rozległości i głębokości
ogólnym lub miejscowym, w zależności od rozległości i głębokości
planowanego zabiegu, wieku i stanu pacjenta.
planowanego zabiegu, wieku i stanu pacjenta.
Lasery – barwnikowy, miedziowy, CO2
Lasery – barwnikowy, miedziowy, CO2
- zabieg polega na złuszczaniu
- zabieg polega na złuszczaniu
naskórka przez podgrzanie i odpreparowanie warstw naskórka.
naskórka przez podgrzanie i odpreparowanie warstw naskórka.
Wymaga kilkudniowej rekonwalescencji, ponieważ powstała rana
Wymaga kilkudniowej rekonwalescencji, ponieważ powstała rana
jest bolesna, zaczerwieniona , obrzęknięta i pokryta strupem.
jest bolesna, zaczerwieniona , obrzęknięta i pokryta strupem.
Chirurgiczne wycięcie rozstępów -
Chirurgiczne wycięcie rozstępów -
jedyna terapia definitywna to
jedyna terapia definitywna to
operacja polegająca na wycięciu dotkniętego rozstępami kawałka
operacja polegająca na wycięciu dotkniętego rozstępami kawałka
skóry, co wiąże się oczywiście z pozostawieniem blizny.
skóry, co wiąże się oczywiście z pozostawieniem blizny.