PODSTAWY TEORETYCZNE I
PODSTAWY TEORETYCZNE I
PRAKTYCZNE LECZENIA
PRAKTYCZNE LECZENIA
OTY
OTY
Ł
Ł
O
O
Ś
Ś
CI
CI
*
*
Katedra i Zakład Balneologii i Medycyny
Katedra i Zakład Balneologii i Medycyny
Fizykalnej Collegium Medicum w Bydgoszczy
Fizykalnej Collegium Medicum w Bydgoszczy
*Uzdrowiskowy Szpital Kliniczny w Ciechocinku
*Uzdrowiskowy Szpital Kliniczny w Ciechocinku
DEFINICJA OTY
DEFINICJA OTY
Ł
Ł
O
O
Ś
Ś
CI
CI
Otyłość jest przewlekłą chorobą
Otyłość jest przewlekłą chorobą
wieloczynnikową
wieloczynnikową
charakteryzującą się nadmiarem
charakteryzującą się nadmiarem
tkanki tłuszczowej powyżej 25%
tkanki tłuszczowej powyżej 25%
u mężczyzn i 30% u kobiet
u mężczyzn i 30% u kobiet
KLASYFIKACJA OTYŁOŚCI
KLASYFIKACJA OTYŁOŚCI
WG BMI
WG BMI
Nadwaga
Nadwaga
2
2
5
5
-
-
29,9
29,9
Oty
Oty
ł
ł
o
o
ść
ść
I stopnia 30
I stopnia 30
-
-
34,9
34,9
Oty
Oty
ł
ł
o
o
ść
ść
II stopnia 35
II stopnia 35
-
-
39,9
39,9
Oty
Oty
ł
ł
o
o
ść
ść
III stopnia
III stopnia
>
>
40
40
BEZPOŚREDNIA PRZYCZYNA
BEZPOŚREDNIA PRZYCZYNA
OTYŁOŚCI
OTYŁOŚCI
D
D
ługo utrzymuj
ługo utrzymuj
ą
ą
cy si
cy si
ę
ę
dodatni
dodatni
bilans energetyczny u osób z
bilans energetyczny u osób z
predyspozycj
predyspozycj
ą
ą
genetyczn
genetyczn
ą
ą
BILANS ENERGETYCZNY
BILANS ENERGETYCZNY
Dostarczanie
Dostarczanie
energii
energii
podstawowa
podstawowa
przem.
przem.
materii
materii
(50 – 70%)
(50 – 70%)
aktywno
aktywno
ść
ść
fizyczna
fizyczna
(20 – 40 %)
(20 – 40 %)
termogenez
termogenez
a
a
(10%)
(10%)
Wydatki
Wydatki
energetyczne
energetyczne
Zapasy
Zapasy
tłuszczowe
tłuszczowe
PRZYCZYNY ZABURZEŃ
PRZYCZYNY ZABURZEŃ
RÓWNOWAGI ENERGETYCZNEJ
RÓWNOWAGI ENERGETYCZNEJ
Uwarunkowania genetyczne
Uwarunkowania genetyczne
Czynniki środowiskowe
Czynniki środowiskowe
WYDATKI ENERGETYCZNE WYBRANYCH CZYNNO
WYDATKI ENERGETYCZNE WYBRANYCH CZYNNO
Ś
Ś
CI
CI
( c. ciała 70 kg )
( c. ciała 70 kg )
•
Spanie, le
Spanie, le
ż
ż
enie, siedzenie, stanie
enie, siedzenie, stanie
65 – 110
65 – 110
kcal
kcal
/
/
godz
godz
•
Wolny spacer, praca w ogrodzie
Wolny spacer, praca w ogrodzie
200 – 250
200 – 250
kcal
kcal
/
/
godz
godz
•
Taniec
Taniec
350 kcal
350 kcal
/
/
godz.
godz.
•
P
P
ł
ł
ywanie
ywanie
450 kcal
450 kcal
/
/
godz.
godz.
•
Jazda na rowerze
Jazda na rowerze
300 – 600
300 – 600
kcal
kcal
/
/
godz
godz
.
.
•
Wchodzenie na schody
Wchodzenie na schody
600
600
kcal
kcal
/
/
godz.
godz.
a) o
a) o
ś
ś
metaboliczna
metaboliczna
b) o
b) o
ś
ś
ż
ż
ywieniowa
ywieniowa
c) oś
c) oś
psychologiczna
psychologiczna
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (1)
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (1)
Występowanie otyłości
Występowanie otyłości
Narastanie cz
Narastanie cz
ę
ę
sto
sto
ś
ś
ci wyst
ci wyst
ę
ę
powania oty
powania oty
ł
ł
o
o
ś
ś
ci
ci
w latach 1991-2000
w latach 1991-2000
w USA
w USA
<10%
10%-15%
10%-15%
>15%
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (2)
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (2)
Czynniki ryzyka chorób metabolicznych- 2 do
Czynniki ryzyka chorób metabolicznych- 2 do
3 razy wi
3 razy wi
ę
ę
kszy wzrost zachorowalno
kszy wzrost zachorowalno
ś
ś
ci
ci
Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2
Choroba niedokrwienna serca
Choroba niedokrwienna serca
Zespół bezdechu
Zespół bezdechu
Nadci
Nadci
ś
ś
nienie t
nienie t
ę
ę
tnicze
tnicze
Kamica p
Kamica p
ę
ę
cherzyka
cherzyka
żół
żół
ciowego
ciowego
Dyslipidemia
Dyslipidemia
Nowotwory (piersi, endometrium, jelita
Nowotwory (piersi, endometrium, jelita
grubego)
grubego)
Choroba zwyrodnieniowa stawów
Choroba zwyrodnieniowa stawów
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (3)
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (3)
Zaburzenia metaboliczne- ZESPÓ
Zaburzenia metaboliczne- ZESPÓ
Ł
Ł
METABOLICZNY
METABOLICZNY
Insulinooporno
Insulinooporno
ść
ść
Hiperinsulinemia
Hiperinsulinemia
Dyslipidemia
Dyslipidemia
Zaburzenie tolerancji glukozy, cukrzyca
Zaburzenie tolerancji glukozy, cukrzyca
typu 2
typu 2
Stan prozakrzepowy
Stan prozakrzepowy
Hiperurikemia i inne
Hiperurikemia i inne
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (4)
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (4)
C
C
zynnik ryzyka choroby niedokrwiennej serca
zynnik ryzyka choroby niedokrwiennej serca
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (5)
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (5)
Zale
Zale
ż
ż
no
no
ść
ść
mi
mi
ę
ę
dzy BMI a umieralno
dzy BMI a umieralno
ś
ś
ci
ci
ą
ą
(WHO 1997)
(WHO 1997)
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (6)
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (6)
Prawidłowe
BMI
18.5-
24.9
średnie
nieznaczna
otyłość
25.0-
29.9
podwyższone
I stopień
otyłości
30.0-
34.9
znaczne
II stopień
otyłości
35.0-
39.9
duże
III stopień
otyłości
>40
bardzo duże
BMI
BMI
ryzyko śmierci
ryzyko śmierci
i powikłań
i powikłań
OTYŁOŚĆ TRZEWNA JAMY
OTYŁOŚĆ TRZEWNA JAMY
BRZUSZNEJ ZWIĘKSZA RYZYKO
BRZUSZNEJ ZWIĘKSZA RYZYKO
ZGONU (7)
ZGONU (7)
I
II
III
I
II
III
18,2
19
29,2
8,8
13,1
13,1
5,3
13,1
13,1
Tercyle BMI
Tercyle BMI
Tercyle WHR
Tercyle WHR
Koszty oty
Koszty oty
ł
ł
o
o
ś
ś
ci w USA
ci w USA
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (8)
OTYŁOŚĆ- SKALA PROBLEMU (8)
koszty
koszty
bezpośrednie
bezpośrednie
51,6 mld$
51,6 mld$
koszty pośrednie
koszty pośrednie
(absencja, renty,
(absencja, renty,
wydajności)
wydajności)
47,6 mld$
47,6 mld$
BMI
>29 -
7,8%
>30 -
10,9%
>35 -
12,2%
W Polsce
W Polsce
21,7%
21,7%
wszystkich środków
wszystkich środków
na ochronę zdrowia
na ochronę zdrowia
(Krzyżanowski i wsp. 2000)
(Krzyżanowski i wsp. 2000)
7-10%
7-10%
ogółu wydatków
ogółu wydatków
na ochronę zdrowia
na ochronę zdrowia
Znane osoby- BMI
Znane osoby- BMI
Sylvester Stallone
Sylvester Stallone
34
34
Arnold
Arnold
Schwarzenegger
Schwarzenegger
33
33
Harrison Ford
Harrison Ford
29
29
Demi Moore
Demi Moore
22
22
Julia Roberts
Julia Roberts
18
18
Madonna
Madonna
17
17
Nicole Kidman
Nicole Kidman
17
17
Irena Ponikowska
Irena Ponikowska
(autorka)
(autorka)
21
21
METODY LECZENIA
METODY LECZENIA
OTY
OTY
Ł
Ł
O
O
Ś
Ś
CI
CI
CELE LECZENIA OTYŁOŚCI
CELE LECZENIA OTYŁOŚCI
Powstrzymanie ryzyka powikłań
Powstrzymanie ryzyka powikłań
Leczenie już istniejących chorób
Leczenie już istniejących chorób
wynikających z otyłości
wynikających z otyłości
Uzyskanie równowagi
Uzyskanie równowagi
psychosomatycznej
psychosomatycznej
Poprawa wyglądu zewnętrznego,
Poprawa wyglądu zewnętrznego,
sylwetki (cel estetyczny)
sylwetki (cel estetyczny)
POSTĘPOWANIE PRZED
POSTĘPOWANIE PRZED
ROZPOCZĘCIEM LECZENIA OSOBY
ROZPOCZĘCIEM LECZENIA OSOBY
OTYŁEJ
OTYŁEJ
Wzbudzenie motywacji podjęcia i kontynuowania leczenia
Wzbudzenie motywacji podjęcia i kontynuowania leczenia
Ocena dotychczasowego żywienia (dziennika żywienia )
Ocena dotychczasowego żywienia (dziennika żywienia )
Obliczenie BMI, WHR, stopnia i typu otyłości
Obliczenie BMI, WHR, stopnia i typu otyłości
Obliczenie należnej i docelowej masy ciała
Obliczenie należnej i docelowej masy ciała
Obliczenie zapotrzebowania kalorycznego
Obliczenie zapotrzebowania kalorycznego
Ustalenie wielkości deficytu energetycznego
Ustalenie wielkości deficytu energetycznego
Ocena dotychczasowego leczenia otyłości i dynamiki
Ocena dotychczasowego leczenia otyłości i dynamiki
rozwoju otyłości
rozwoju otyłości
Określenie czynników ryzyka chorób metabolicznych
Określenie czynników ryzyka chorób metabolicznych
Określenie czasu niezbędnego do realizacji celu
Określenie czasu niezbędnego do realizacji celu
Potrzeba długoterminowego leczenia i kontroli
Potrzeba długoterminowego leczenia i kontroli
Wykonanie niezbędnych badań dodatkowych(RKG,
Wykonanie niezbędnych badań dodatkowych(RKG,
glikemia, lipidogram, próby czynności wątroby i nerek,
glikemia, lipidogram, próby czynności wątroby i nerek,
poziom hormonów tarczycy, kory nadnercza, płciowych )
poziom hormonów tarczycy, kory nadnercza, płciowych )
NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE METODY
NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE METODY
LECZENIA OTYŁOŚCI
LECZENIA OTYŁOŚCI
Leczenie dietetyczne
Leczenie dietetyczne
Leczenie wysiłkiem fizycznym
Leczenie wysiłkiem fizycznym
Leczenie farmakologiczne
Leczenie farmakologiczne
Terapia behawioralna
Terapia behawioralna
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
LECZENIE DIETETYCZNE OTYŁOŚCI
LECZENIE DIETETYCZNE OTYŁOŚCI
(1)
(1)
Cel : spowodowanie deficytu
Cel : spowodowanie deficytu
energetycznego przy
energetycznego przy
uniknięciu niedoborów
uniknięciu niedoborów
składników pokarmowych
składników pokarmowych
LECZENIE DIETETYCZNE
LECZENIE DIETETYCZNE
OTYŁOŚCI
OTYŁOŚCI
(2)
(2)
Energetyczność diety:
Energetyczność diety:
Dobór indywidualny :
Dobór indywidualny :
1800, 1600, 1400, 1200,
1800, 1600, 1400, 1200,
1000, 800-400 kcal
1000, 800-400 kcal
Wstępne ograniczenie
Wstępne ograniczenie
kaloryczności = 25- 30%
kaloryczności = 25- 30%
przeciętnego spożycia danej osoby
przeciętnego spożycia danej osoby
(600- 800 kcal/dob )
(600- 800 kcal/dob )
LECZENIE DIETETYCZNE
LECZENIE DIETETYCZNE
OTYŁOŚCI
OTYŁOŚCI
(3)
(3)
Skład diety 1000 kcal
Skład diety 1000 kcal
białko 20% og kal. (1g)kg n.m.c.), w tym 50% białka
białko 20% og kal. (1g)kg n.m.c.), w tym 50% białka
zwierzęcego i 50% białka roślinnego
zwierzęcego i 50% białka roślinnego
tłuszcze 25% og kal. ( 0,5g)kg n.m.c.)
tłuszcze 25% og kal. ( 0,5g)kg n.m.c.)
węglowodany złożone 50 – 60% og.kal. (1,8g)kg n.m.c.)
węglowodany złożone 50 – 60% og.kal. (1,8g)kg n.m.c.)
błonnik 20 – 30 g )dobę , jarzyny i owoce 0,5- 07 kg
błonnik 20 – 30 g )dobę , jarzyny i owoce 0,5- 07 kg
cholesterol-ograniczenie dowozu do 300 mg)dobę
cholesterol-ograniczenie dowozu do 300 mg)dobę
uzupełnienie witamin (betakaroten, wit. C i wit. E )
uzupełnienie witamin (betakaroten, wit. C i wit. E )
uzupełnienie soli mineralnych (Mg, K, Ca)
uzupełnienie soli mineralnych (Mg, K, Ca)
wykluczenie alkoholu
wykluczenie alkoholu
ograniczenie soli kuchennej do 6 g )dobę
ograniczenie soli kuchennej do 6 g )dobę
płyny 2 litry na dobę
płyny 2 litry na dobę
LECZENIE DIETETYCZNE
LECZENIE DIETETYCZNE
OTYŁOŚCI
OTYŁOŚCI
(4)
(4)
Częstotliwość posiłków- dieta 1000
Częstotliwość posiłków- dieta 1000
kcal
kcal
rozłożenie racji pokarmowej na 4 do 5 razy na
rozłożenie racji pokarmowej na 4 do 5 razy na
dobę
dobę
rozkład procentowy na posiłki :
rozkład procentowy na posiłki :
- śniadanie I 30% (300 kcal)
- śniadanie I 30% (300 kcal)
- śniadanie II 15% (150 kcal)
- śniadanie II 15% (150 kcal)
- obiad 25% (250 kcal)
- obiad 25% (250 kcal)
- podwieczorek 10% (100 kcal)
- podwieczorek 10% (100 kcal)
- kolacja 20% (200 kcal)
- kolacja 20% (200 kcal)
LECZENIE DIETETYCZNE
LECZENIE DIETETYCZNE
OTYŁOŚCI
OTYŁOŚCI
(5)
(5)
Technologia przyrządzania potraw :
Technologia przyrządzania potraw :
gotowanie, grill, pieczenie w folii
gotowanie, grill, pieczenie w folii
Potrawy i produkty zabronione :
Potrawy i produkty zabronione :
tłuste mięso, wędliny, tłuste ryby
tłuste mięso, wędliny, tłuste ryby
pełnotłuste mleko, śmietana, tłuste sery
pełnotłuste mleko, śmietana, tłuste sery
cukier, przetwory, słodkie dżemy, kompoty
cukier, przetwory, słodkie dżemy, kompoty
Potrawy i produkty zalecane:
Potrawy i produkty zalecane:
warzywa, owoce niskokaloryczne
warzywa, owoce niskokaloryczne
chude mleko, ser, maślanka, białko jaj
chude mleko, ser, maślanka, białko jaj
DIETA BARDZO NISKO
DIETA BARDZO NISKO
KALORYCZNA VLCD (1)
KALORYCZNA VLCD (1)
Kaloryczność 800 – 400 kcal na dobę
Kaloryczność 800 – 400 kcal na dobę
Skład :
Skład :
białko wysokiej jakości
białko wysokiej jakości
41% - 50g
41% - 50g
tłuszcze
tłuszcze
13%- 7g
13%- 7g
węglowodany
węglowodany
46%- 55g
46%- 55g
włóknik
włóknik
10g
10g
witaminy C i E
witaminy C i E
sole mineralne: K, Mg, Chr
sole mineralne: K, Mg, Chr
33
33
g
g
woda 2 litry
woda 2 litry
Czas stosowania diety VLCD do 3 tyg, pod
Czas stosowania diety VLCD do 3 tyg, pod
kontrolą lekarską
kontrolą lekarską
DIETA BARDZO NISKO
DIETA BARDZO NISKO
KALORYCZNA VLCD (2)
KALORYCZNA VLCD (2)
WSKAZANIA :
WSKAZANIA :
Ciężka, chorobliwa otyłość
Ciężka, chorobliwa otyłość
oporna na dietę 1000 kcal.
oporna na dietę 1000 kcal.
Otyłość z towarzyszącym
Otyłość z towarzyszącym
nadciśnieniem,
nadciśnieniem,
dyslipidemią, cukrzycą i
dyslipidemią, cukrzycą i
innymi czynnikami ryzyka
innymi czynnikami ryzyka
Przed zabiegiem
Przed zabiegiem
operacyjnym
operacyjnym
Inne cele wymagające
Inne cele wymagające
szybkiej utraty masy ciała
szybkiej utraty masy ciała
np. u aktorek
np. u aktorek
PRZECIWWSKAZANIA
PRZECIWWSKAZANIA
Otyłość u dzieci i
Otyłość u dzieci i
młodzieży
młodzieży
Niewydolność
Niewydolność
wątroby,nerek
wątroby,nerek
Cukrzyca typu 1
Cukrzyca typu 1
Skaza moczanowa
Skaza moczanowa
Zaburzenia rytmu serca
Zaburzenia rytmu serca
Niestabilna astma
Niestabilna astma
oskrzelowa
oskrzelowa
Choroby psychiczne
Choroby psychiczne
Ogniska zapalne
Ogniska zapalne
LECZENIE WYSIŁKIEM
LECZENIE WYSIŁKIEM
FIZYCZNYM (1)
FIZYCZNYM (1)
Wpływ wysiłku na bilans energetyczny
Wpływ wysiłku na bilans energetyczny
wydatek energetyczny koło 300 kcal. w ciągu 30
wydatek energetyczny koło 300 kcal. w ciągu 30
min treningu, 3 x tyg. wynosi koło 900 kcal na
min treningu, 3 x tyg. wynosi koło 900 kcal na
tydz., co odp. 100- 120 gramów tkanki tł.
tydz., co odp. 100- 120 gramów tkanki tł.
człowieka
człowieka
korzystny wpływ na podstawową przemianę
korzystny wpływ na podstawową przemianę
materii, poprzez utrzymanie lub powiększenie
materii, poprzez utrzymanie lub powiększenie
masy mięśniowej
masy mięśniowej
termogenne działanie pracy mięśniowej
termogenne działanie pracy mięśniowej
LECZENIE WYSIŁKIEM
LECZENIE WYSIŁKIEM
FIZYCZNYM (2)
FIZYCZNYM (2)
Korzystny wpływ na zaburzenia
Korzystny wpływ na zaburzenia
metaboliczne w otyłości
metaboliczne w otyłości
Wysiłek fizyczny wpływa na :
Wysiłek fizyczny wpływa na :
zmniejszenie insulinooporności
zmniejszenie insulinooporności
poprawę zaburzonej tolerancji glukozy
poprawę zaburzonej tolerancji glukozy
poprawę zaburzeń lipidowych
poprawę zaburzeń lipidowych
procesy krzepnięcia i fibrynolizy
procesy krzepnięcia i fibrynolizy
obniżenie ciśnienia krwi
obniżenie ciśnienia krwi
serce-działanie kardioprotekcyjne
serce-działanie kardioprotekcyjne
poprawę wydolności fizycznej
poprawę wydolności fizycznej
poprawę nastroju
poprawę nastroju
METODYKA STOSOWANIA
METODYKA STOSOWANIA
WYSI
WYSI
Ł
Ł
KU FIZYCZNEGO
KU FIZYCZNEGO
(1)
(1)
Czynności wstępne
Czynności wstępne
Ocena ogólnego stanu pacjenta, zachowanie się
Ocena ogólnego stanu pacjenta, zachowanie się
ciśnienia krwi, obecność powikłań, ocena
ciśnienia krwi, obecność powikłań, ocena
zagrożenia chorobą wieńcową (EKG spoczynkowe
zagrożenia chorobą wieńcową (EKG spoczynkowe
ewent.wysiłkowe )
ewent.wysiłkowe )
Ocena wydolności układu krążenia i oddechowego
Ocena wydolności układu krążenia i oddechowego
Ocena wydolności fizycznej
Ocena wydolności fizycznej
Ocena aktywności fizycznej chorego w ostatnim
Ocena aktywności fizycznej chorego w ostatnim
okresie
okresie
Obliczenie obciążenia wstępnego
Obliczenie obciążenia wstępnego
Ustalenie rodzaju wysiłku, częstotliwości ćwiczeń
Ustalenie rodzaju wysiłku, częstotliwości ćwiczeń
METODYKA STOSOWANIA
METODYKA STOSOWANIA
WYSI
WYSI
Ł
Ł
KU FIZYCZNEGO
KU FIZYCZNEGO
(
(
2
2
)
)
Obliczanie obciążenia wstępnego (tętno
Obliczanie obciążenia wstępnego (tętno
treningowe)
treningowe)
A. T
A. T
treng.
treng.
= 170 – wiek
= 170 – wiek
lub
lub
T submax-T spocz.) X70%
T submax-T spocz.) X70%
T
T
treng.
treng.
=
=
100
100
Tętno max. = 220 – wiek
Tętno max. = 220 – wiek
Tętno submax. = 70% max.
Tętno submax. = 70% max.
B.
B.
50% Vo2
50% Vo2
max
max
= 0,5 (T
= 0,5 (T
max
max
.-T
.-T
spocz
spocz
.) + T
.) + T
spocz
spocz
.
.
DOPUSZCZALNE WARTO
DOPUSZCZALNE WARTO
Ś
Ś
CI T
CI T
Ę
Ę
TNA
TNA
WYSI
WYSI
Ł
Ł
KOWEGO W ZALE
KOWEGO W ZALE
Ż
Ż
NO
NO
Ś
Ś
CI OD
CI OD
WIEKU
WIEKU
Wiek
Wiek
Częstość
Częstość
uderzeń
uderzeń
na min.
na min.
30 – 39 lat
30 – 39 lat
120 – 150
120 – 150
40 – 49 lat
40 – 49 lat
110 – 140
110 – 140
50 – 59 lat
50 – 59 lat
100 – 130
100 – 130
> 60 lat
> 60 lat
90 – 120
90 – 120
METODYKA STOSOWANIA
METODYKA STOSOWANIA
WYSI
WYSI
Ł
Ł
KU FIZYCZNEGO
KU FIZYCZNEGO
(
(
3
3
)
)
Zakwalifikowanie do odpowiedniej
Zakwalifikowanie do odpowiedniej
grupy wydolności fizycznej
grupy wydolności fizycznej
TĘTNO
TĘTNO
1. Mała wydolność
1. Mała wydolność
-
-
30% VO
30% VO
2
2
max
max
100—120
100—120
2. Średnia wydolność -
2. Średnia wydolność -
40% VO
40% VO
2
2
max.
max.
120
120
3. Duża wydolność -
3. Duża wydolność -
50% VO
50% VO
2
2
max
max
120 – 130
120 – 130
METODYKA STOSOWANIA
METODYKA STOSOWANIA
WYSI
WYSI
Ł
Ł
KU FIZYCZNEGO
KU FIZYCZNEGO
(
(
4
4
)
)
Preferowane rodzaje ćwiczeń:
Preferowane rodzaje ćwiczeń:
spacery, marsze, truchty
spacery, marsze, truchty
jazda rowerem
jazda rowerem
pływanie
pływanie
ćwiczenia na cykloergometrze lub bieżni
ćwiczenia na cykloergometrze lub bieżni
gry: siatkówka, narciarstwo biegowe
gry: siatkówka, narciarstwo biegowe
aerobik, taniec
aerobik, taniec
Restytucja powysiłkowa- zalecane zabiegi
Restytucja powysiłkowa- zalecane zabiegi
balneologiczne:
balneologiczne:
hydromasaż
hydromasaż
masaż podwodny, kąpiele perełkowe
masaż podwodny, kąpiele perełkowe
masaż klasyczny
masaż klasyczny
METODYKA STOSOWANIA
METODYKA STOSOWANIA
WYSI
WYSI
Ł
Ł
KU FIZYCZNEGO
KU FIZYCZNEGO
(
(
5
5
)
)
Czas i częstotliwość
Czas i częstotliwość
Czas treningu 30 – 45 min. przy średniej
Czas treningu 30 – 45 min. przy średniej
intensywności( 30-50% VO2 max.)
intensywności( 30-50% VO2 max.)
Czas trwania treningu o małej intensywności, np.
Czas trwania treningu o małej intensywności, np.
wolny spacer 60 – 120 min
wolny spacer 60 – 120 min
Częstotliwość : 3 – 5 razy w tygodniu
Częstotliwość : 3 – 5 razy w tygodniu
Natężenie, czas trwania, częstotliwość
Natężenie, czas trwania, częstotliwość
należy stopniowo zwiększać, obciążenie
należy stopniowo zwiększać, obciążenie
dobierać indywidualnie
dobierać indywidualnie
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
OTY
OTY
Ł
Ł
O
O
Ś
Ś
CI
CI
Grupy leków :
Grupy leków :
Leki zmniejszające apetyt
Leki zmniejszające apetyt
Leki pobudzające termogenezę
Leki pobudzające termogenezę
Leki hamujące wchłanianie
Leki hamujące wchłanianie
Leki hormonalne
Leki hormonalne
Leki alternatywne- ziołowe
Leki alternatywne- ziołowe
NAJCZ
NAJCZ
ĘŚ
ĘŚ
CIEJ STOSOWANE LEKI (1)
CIEJ STOSOWANE LEKI (1)
A.
A.
Adrenergiczno-serotoninergiczne
Adrenergiczno-serotoninergiczne
(sibutramina )
(sibutramina )
Działanie:
Działanie:
hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny-
hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny-
pobudzenie ośrodka sytości
pobudzenie ośrodka sytości
stymulowanie współczulnego receptora B3 w tkance
stymulowanie współczulnego receptora B3 w tkance
tłuszczowej brunatnej- nasilenie termogenezy
tłuszczowej brunatnej- nasilenie termogenezy
Dawkowanie : 10 – 15 mg jeden raz dziennie
Dawkowanie : 10 – 15 mg jeden raz dziennie
Skutki uboczne : przyspieszenie akcji serca,
Skutki uboczne : przyspieszenie akcji serca,
wzrost ciśnienia tętniczego krwi
wzrost ciśnienia tętniczego krwi
NAJCZ
NAJCZ
ĘŚ
ĘŚ
CIEJ STOSOWANE LEKI (
CIEJ STOSOWANE LEKI (
2)
2)
B.
B.
Leki hamujące wchłanianie z
Leki hamujące wchłanianie z
przewodu pokarmowego (Orlistat )
przewodu pokarmowego (Orlistat )
Działanie :
Działanie :
Hamowanie selektywnego działania lipazy
Hamowanie selektywnego działania lipazy
trzustkowej(hamowanie wchłaniania tłuszczu koło
trzustkowej(hamowanie wchłaniania tłuszczu koło
30%)
30%)
Dawkowanie : 120 mg 3 raz dziennie w czasie
Dawkowanie : 120 mg 3 raz dziennie w czasie
głównych posiłków
głównych posiłków
Objawy uboczne: stolce tłuszczowe, biegunki,
Objawy uboczne: stolce tłuszczowe, biegunki,
zmniejszenie wchłaniania witamin A, D, E, K.
zmniejszenie wchłaniania witamin A, D, E, K.
LEKI STOSOWANE
LEKI STOSOWANE
W OTYŁOŚCI
W OTYŁOŚCI
(
(
3)
3)
C. LECZENIE FARMAKOLOGICZNE –
C. LECZENIE FARMAKOLOGICZNE –
HORMONY
HORMONY
Leptyna i jej analogi
Leptyna i jej analogi
Antagoniści neuropeptydu Y- receptor Y5
Antagoniści neuropeptydu Y- receptor Y5
LEKI STOSOWANE
LEKI STOSOWANE
W OTYŁOŚCI
W OTYŁOŚCI
(
(
3)
3)
C. LECZENIE FARMAKOLOGICZNE – LEKI
C. LECZENIE FARMAKOLOGICZNE – LEKI
ALTERNATYWNE
ALTERNATYWNE
Chitinin 3x1
Chitinin 3x1
L-Karnityna 3x1
L-Karnityna 3x1
CLA Clarinol 1000 mg 2X1
CLA Clarinol 1000 mg 2X1
STRATEGIA POSTĘPOWANIA-
STRATEGIA POSTĘPOWANIA-
WYBÓR METODY LECZENIA (1)
WYBÓR METODY LECZENIA (1)
ZALEŻNIE OD :
ZALEŻNIE OD :
Stopnia i typu otyłości
Stopnia i typu otyłości
Obecności powikłań
Obecności powikłań
Obecności czynników ryzyka chorób
Obecności czynników ryzyka chorób
metabolicznych
metabolicznych
Wieku chorego
Wieku chorego
Obecności i stanu zaawansowania chorób
Obecności i stanu zaawansowania chorób
towarzyszących otyłości
towarzyszących otyłości
Dotychczasowych metod stosowania otyłości
Dotychczasowych metod stosowania otyłości
STRATEGIA POSTĘPOWANIA-
STRATEGIA POSTĘPOWANIA-
WYBÓR METODY LECZENIA (2)
WYBÓR METODY LECZENIA (2)
I. Otyłość I i II stopnia bez czynników lub z mało zaawansowanymi czynnikami
I. Otyłość I i II stopnia bez czynników lub z mało zaawansowanymi czynnikami
ryzyka chorób metabolicznych
ryzyka chorób metabolicznych
Dieta niskokaloryczne koło 1200 kcal
Dieta niskokaloryczne koło 1200 kcal
Trening fizyczny
Trening fizyczny
Edukacja zdrowotna
Edukacja zdrowotna
Terapia behawioralna
Terapia behawioralna
II. Otyłość III stopnia z mało nasilonymi czynnikami ryzyka
II. Otyłość III stopnia z mało nasilonymi czynnikami ryzyka
Dieta niskokaloryczna 1000 kcal, okresowo dieta VLCD
Dieta niskokaloryczna 1000 kcal, okresowo dieta VLCD
Trening fizyczny
Trening fizyczny
Edukacja zdrowotna
Edukacja zdrowotna
Terapia behawioralna
Terapia behawioralna
Leczenie farmakologiczne
Leczenie farmakologiczne
III. Otyłość III stopnia z wieloma i nasilonymi czynnikami ryzyka
III. Otyłość III stopnia z wieloma i nasilonymi czynnikami ryzyka
A.
A.
Dieta niskokaloryczna 1000 kcal, okresowo VLCD
Dieta niskokaloryczna 1000 kcal, okresowo VLCD
–
·
·
Mało intensywne ćwiczenia fizyczne
Mało intensywne ćwiczenia fizyczne
–
·
·
Edukacja zdrowotna
Edukacja zdrowotna
–
·
·
Terapia behawioralna
Terapia behawioralna
–
·
·
Farmakoterapia
Farmakoterapia
B.
B.
Leczenie operacyjne- przy niepowodzeniu leczenia zachowawczego
Leczenie operacyjne- przy niepowodzeniu leczenia zachowawczego
WŁASNE METODY I WYNIKI
WŁASNE METODY I WYNIKI
LECZENIA OTYŁOŚCI
LECZENIA OTYŁOŚCI
Program leczenia krótko i
Program leczenia krótko i
długoterminowego
długoterminowego
1.
1.
Diety niskoenergetyczne, w tym VLCD
Diety niskoenergetyczne, w tym VLCD
2.
2.
Trening fizyczny
Trening fizyczny
3.
3.
Balneoterapia
Balneoterapia
4.
4.
Edukacja zdrowotna
Edukacja zdrowotna
WYNIKI LECZENIA OTYŁOŚCI W
WYNIKI LECZENIA OTYŁOŚCI W
WARUNKACH UZDROWISKOWYCH-
WARUNKACH UZDROWISKOWYCH-
Krótkie intensywne leczenie (1)
Krótkie intensywne leczenie (1)
Materiał chorych-chorzy na cukrzycę z
Materiał chorych-chorzy na cukrzycę z
otyłością: 30 osób, średnie BMI= 35,5,
otyłością: 30 osób, średnie BMI= 35,5,
średnie m.c. 98,5 kg
średnie m.c. 98,5 kg
6
4
2
przed leczeniem
po leczeniu
8
10
glikemia
na czczo
cholesterolemia
triglicerydemia
10,3
kg
straty
straty
masy
masy
ciała
ciała
5 tygodni
5 tygodni
*
*
*
*-
istotne statystycznie
PROGRAM WIELOETAPOWEGO LECZENIA
PROGRAM WIELOETAPOWEGO LECZENIA
OTYŁOŚCI W UZDROWISKU (2)
OTYŁOŚCI W UZDROWISKU (2)
I ETAP
I ETAP
Hospitalizacja * Diety: 1400 kcal
Hospitalizacja * Diety: 1400 kcal
uzdrowiskowa 1200 kcal
uzdrowiskowa 1200 kcal
1000 kcal
1000 kcal
* Trening fizyczy
* Trening fizyczy
* Balneoterapia
* Balneoterapia
II ETAP
II ETAP
Kontrola * diety : 1200 kcal
Kontrola * diety : 1200 kcal
ambulatoryjna 1400 kcal
ambulatoryjna 1400 kcal
* trening fizyczny
* trening fizyczny
III ETAP
III ETAP
Hospitalizacja * diety : 1000 kcal
Hospitalizacja * diety : 1000 kcal
uzdrowiskowa 800 – 400
uzdrowiskowa 800 – 400
kcal
kcal
* trening fizyczny
* trening fizyczny
* balneoterapia
* balneoterapia
IV ETAP
IV ETAP
Kontrola * Diety 1000 kcal
Kontrola * Diety 1000 kcal
ambulatoryjna 1200 kcal
ambulatoryjna 1200 kcal
* Trening fizyczny
* Trening fizyczny
LECZENIE WIELOETAPOWE
LECZENIE WIELOETAPOWE
NORMALIZUJĄCE MASĘ CIAŁA U
NORMALIZUJĄCE MASĘ CIAŁA U
CHORYCH NA CUKRZYCĘ TYPU 2
CHORYCH NA CUKRZYCĘ TYPU 2
WYNIKI
WYNIKI
zachowanie się glikemii na czczo
zachowanie się glikemii na czczo
36,5
26
30
20
10
7,2
4,6
6
4
2
mmol/l
przed leczeniem
po leczeniu
24
kg
straty
straty
masy
masy
ciała
ciała
10 miesięcy
10 miesięcy
BMI
BMI
glikemia
glikemia
na czczo
na czczo
LECZENIE WIELOETAPOWE
LECZENIE WIELOETAPOWE
NORMALIZUJĄCE MASĘ CIAŁA U
NORMALIZUJĄCE MASĘ CIAŁA U
CHORYCH NA CUKRZYCĘ TYPU 2
CHORYCH NA CUKRZYCĘ TYPU 2
WYNIKI
WYNIKI
stężenie cholesterolu we krwi przed i po leczeniu
stężenie cholesterolu we krwi przed i po leczeniu
6,2
4,0
6
4
2
mmol/l
po leczeniu
24
kg
straty
straty
masy
masy
ciała
ciała
przed leczeniem
LECZENIE WIELOETAPOWE
LECZENIE WIELOETAPOWE
NORMALIZUJĄCE MASĘ CIAŁA U
NORMALIZUJĄCE MASĘ CIAŁA U
CHORYCH NA CUKRZYCĘ TYPU 2
CHORYCH NA CUKRZYCĘ TYPU 2
WYNIKI
WYNIKI
wpływ redukcji masy ciała na ciśnienie tętnicze
wpływ redukcji masy ciała na ciśnienie tętnicze
nadciśnienie
nadciśnienie
n=15
n=15
(50%)
(50%)
przed leczeniem
przed leczeniem
po leczeniu
po leczeniu
normalizacja ciśnienia
normalizacja ciśnienia
u 100% chorych
u 100% chorych
PROGRAM ZACHOWAWCZO-OPERACYJNY
PROGRAM ZACHOWAWCZO-OPERACYJNY
LECZENIA OTYŁOŚCI OGROMNEJ
LECZENIA OTYŁOŚCI OGROMNEJ
Etap I- leczenie zachowawcze w Klinice Balneologii
Etap I- leczenie zachowawcze w Klinice Balneologii
Etap II- kontrola ambulatoryjna i kwalifikowanie do
Etap II- kontrola ambulatoryjna i kwalifikowanie do
dalszego leczenia
dalszego leczenia
Etap IV- leczenie
Etap IV- leczenie
pooperacyjne w Klinice
pooperacyjne w Klinice
Balneologii
Balneologii
Follow up
Follow up
Etap IV- kontrola
Etap IV- kontrola
ambulatoryjna
ambulatoryjna
Etap III- leczenie
Etap III- leczenie
zachowawcze w Klinice
zachowawcze w Klinice
Balneologii
Balneologii
Etap III- leczenie
Etap III- leczenie
operacyjne w Klinice
operacyjne w Klinice
Chirurgii
Chirurgii
Etap V- leczenie w
Etap V- leczenie w
Klinice Balneologii
Klinice Balneologii
zakończone
zakończone
Program realizowany wspólnie przez Klinikę Balneologii i Klinikę Chirurgii Ogólnej AMB
Program realizowany wspólnie przez Klinikę Balneologii i Klinikę Chirurgii Ogólnej AMB
Charakterystyka chorych w programie
Charakterystyka chorych w programie
zachowawczo-operacyjnym
zachowawczo-operacyjnym
liczba chorych
liczba chorych
operowanych (n) – 60
operowanych (n) – 60
w tym 45 K i 15 M
w tym 45 K i 15 M
choroby towarzyszące:
choroby towarzyszące:
–
cukrzyca 80%
cukrzyca 80%
–
nadciśnienie tętnicze 96%
nadciśnienie tętnicze 96%
–
hiperlipidemia 70%
hiperlipidemia 70%
–
obciążenie rodzinne otyłością 95%
obciążenie rodzinne otyłością 95%
Wyniki leczenia otyłości w
Wyniki leczenia otyłości w
ciągu 12 miesięcy
ciągu 12 miesięcy
Leczenie zachowawcze (program
Leczenie zachowawcze (program
długofalowy)- 24 kg
długofalowy)- 24 kg
Leczenie operacyjne - 32 kg
Leczenie operacyjne - 32 kg
Dziękuję
Dziękuję