Moduł VII / 1
Objawy chorobowe
dr n. med. Jan Szewieczek
dr n. med. Jan Szewieczek
Poziomy świadomość
Czuwanie
Czuwanie
– pełna świadomość, właściwa reakcja
– pełna świadomość, właściwa reakcja
na bodźce
na bodźce
Letarg
Letarg
,
,
senność
senność
(somnolencja) –
(somnolencja) –
długotrwała
długotrwała
senność, chorego można przebudzić podniesionym
senność, chorego można przebudzić podniesionym
głosem, po czym znów zapada w sen
głosem, po czym znów zapada w sen
Przymglenie
Przymglenie
– lekkie potrząsanie wybudza
– lekkie potrząsanie wybudza
chorego, na pytania odpowiada powoli, w sposób
chorego, na pytania odpowiada powoli, w sposób
lekko splątany
lekko splątany
Osłupienie
Osłupienie
– chory wybudza się ze snu po
– chory wybudza się ze snu po
zadziałaniu bodźca bólowego, w minimalnym
zadziałaniu bodźca bólowego, w minimalnym
zachowana orientacja w czasie i przestrzeni
zachowana orientacja w czasie i przestrzeni
Zaburzenia przytomności
Zasłabnięcie
Zasłabnięcie
– uczucie zbliżania się
– uczucie zbliżania się
omdlenia, bez pełnej utraty przytomności
omdlenia, bez pełnej utraty przytomności
Omdlenie
Omdlenie
(syncope) –
(syncope) –
krótkotrwała utrata
krótkotrwała utrata
przytomności ze zwiotczeniem mięśni
przytomności ze zwiotczeniem mięśni
(upadek)
(upadek)
Śpiączka
Śpiączka
(coma)
(coma)
– głęboka, długotrwała
– głęboka, długotrwała
utrata przytomności, chory nie daje się
utrata przytomności, chory nie daje się
wybudzić
wybudzić
Majaczenie i otępienie
Majaczenie
Majaczenie
(
(
delirium
delirium
)
)
– potencjalnie
– potencjalnie
odwracalne zaburzenia świadomości, nagły
odwracalne zaburzenia świadomości, nagły
początek, zaburzenia orientacji (zwłaszcza
początek, zaburzenia orientacji (zwłaszcza
co do czasu), urojenia, złudzenia, omamy
co do czasu), urojenia, złudzenia, omamy
Otępienie
Otępienie
(dementia)–
(dementia)–
proces
proces
postępujący, zaburzenia pamięci, często
postępujący, zaburzenia pamięci, często
apatia i przygnębienie, zubożenie procesów
apatia i przygnębienie, zubożenie procesów
myślowych, mogą występować omamy,
myślowych, mogą występować omamy,
orientacja stopniowo pogarszająca się
orientacja stopniowo pogarszająca się
Psychopatologia (1)
Złudzenia
Złudzenia
– błędne rozpoznawanie
– błędne rozpoznawanie
Omamy
Omamy
wzrokowe lub słuchowe
wzrokowe lub słuchowe
(halucynacje) – wrażenia zmysłowe
(halucynacje) – wrażenia zmysłowe
powstają bez bodźca zewnętrznego
powstają bez bodźca zewnętrznego
Urojenia
Urojenia
– zaburzenia treści
– zaburzenia treści
myślenia, błędne sądy, oceny
myślenia, błędne sądy, oceny
Natręctwa
Natręctwa
– uporczywe wyobrażenia
– uporczywe wyobrażenia
lub wielokrotne powtarzanie
lub wielokrotne powtarzanie
czynności
czynności
Psychopatologia (2)
Depresja
Depresja
– zwykle obniżony
– zwykle obniżony
nastrój, spowolnienie myślowe,
nastrój, spowolnienie myślowe,
możliwe myśli samobójcze
możliwe myśli samobójcze
Euforia
Euforia
– wzmożone samopoczucie
– wzmożone samopoczucie
Zaburzenia psychoruchowe
Zaburzenia psychoruchowe
–
–
niepokój ruchowy (pobudzenie) lub
niepokój ruchowy (pobudzenie) lub
spowolnienie motoryki
spowolnienie motoryki
Mowa
Afonia, dysfonia
Afonia, dysfonia
– bezgłos, chrypka i inne
– bezgłos, chrypka i inne
zaburzenia w chorobach krtani
zaburzenia w chorobach krtani
Dyzartria
Dyzartria
– mowa niewyraźna, zamazana, z
– mowa niewyraźna, zamazana, z
przydźwiękiem nosowym, niezdolność
przydźwiękiem nosowym, niezdolność
dokładnej artykulacji (uszkodzenia nerwów
dokładnej artykulacji (uszkodzenia nerwów
czaszkowych, mięśni, parkinsonizmie,
czaszkowych, mięśni, parkinsonizmie,
chorobach móżdżku)
chorobach móżdżku)
Afazja
Afazja
–
–
czuciowa
czuciowa
(zaburzenie rozumienia
(zaburzenie rozumienia
mowy) lub
mowy) lub
ruchowa
ruchowa
(niemożność wyrażenia
(niemożność wyrażenia
słowami myśli) – uszkodzenie korowych
słowami myśli) – uszkodzenie korowych
ośrodków mowy
ośrodków mowy
Zaburzenia chodu (1)
Chód
Chód
obwodzący
obwodzący
(
(
koszący
koszący
) – zataczanie
) – zataczanie
łuku na zewnątrz wyprostowaną kończyną
łuku na zewnątrz wyprostowaną kończyną
(niedowład połowiczy)
(niedowład połowiczy)
Chód
Chód
przyspieszający, szurający
przyspieszający, szurający
,
,
drobnymi kroczkami – parkinsonizm
drobnymi kroczkami – parkinsonizm
Chód
Chód
móżdżkowy
móżdżkowy
– na szerokiej
– na szerokiej
podstawie, nieregularna długość kroku
podstawie, nieregularna długość kroku
Chód
Chód
tupiący na szerokiej podstawie
tupiący na szerokiej podstawie
, z
, z
kontrolą wzrokową (zaburzenia czucia
kontrolą wzrokową (zaburzenia czucia
głębokiego w uszkodzeniu sznurów
głębokiego w uszkodzeniu sznurów
tylnych rdzenia)
tylnych rdzenia)
Zaburzenia chodu (2)
Chód
Chód
brodzący
brodzący
(ptasi, koguci) – porażenie
(ptasi, koguci) – porażenie
nerwu strzałkowego
nerwu strzałkowego
Chód
Chód
nożycowy
nożycowy
– małe kroki, uda
– małe kroki, uda
zachodzą na siebie – porażenie kurczowe
zachodzą na siebie – porażenie kurczowe
obustronne
obustronne
Chód
Chód
kaczkowaty
kaczkowaty
– kołysanie się w
– kołysanie się w
biodrach podczas chodzenia,
biodrach podczas chodzenia,
wrodzone zwichnięcie stawów
wrodzone zwichnięcie stawów
biodrowych, osteomalacja
biodrowych, osteomalacja
Budowa ciała
Akromegalia
Akromegalia
– wysunięta żuchwa
– wysunięta żuchwa
(prognatyzm), rozrost kości twarzy, rąk, stóp
(prognatyzm), rozrost kości twarzy, rąk, stóp
Karłowatość
Karłowatość
konstytucjonalna lub
konstytucjonalna lub
hormonalna – zachowane proporcje ciała
hormonalna – zachowane proporcje ciała
Karłowatość chondrodystroficzna
Karłowatość chondrodystroficzna
–
–
krótkie kończyny, duża głowa, zachowana
krótkie kończyny, duża głowa, zachowana
inteligencja
inteligencja
Zespół Cushinga
Zespół Cushinga
– otyłość – kark i tułów
– otyłość – kark i tułów
przy chudych kończynach, twarz
przy chudych kończynach, twarz
księżycowata czerwona,
księżycowata czerwona,
Skóra
Skóra ścieńczała
Skóra ścieńczała
, z pozostawieniem fałdu
, z pozostawieniem fałdu
po jej ujęciu – starzenie się, wyniszczenie
po jej ujęciu – starzenie się, wyniszczenie
Skóra twarda, pergaminowa
Skóra twarda, pergaminowa
, nie dająca
, nie dająca
się ująć w fałd – sklerodermia
się ująć w fałd – sklerodermia
Skóra cienka, pergaminowa
Skóra cienka, pergaminowa
, łatwo
, łatwo
pękająca – długotrwała steroidoterapia
pękająca – długotrwała steroidoterapia
Odma podskórna
Odma podskórna
– trzeszczenie pod
– trzeszczenie pod
palcami
palcami
Przydatki skóry
Gruczoły potowe; nadmierne
Gruczoły potowe; nadmierne
pocenie się
pocenie się
(
(
hiperhidrosis
hiperhidrosis
) –
) –
spadek gorączki, choroby zakaźne
spadek gorączki, choroby zakaźne
i rozrostowe, silny ból, emocje
i rozrostowe, silny ból, emocje
Gruczoły łojowe;
Gruczoły łojowe;
łojotok
łojotok
Zabarwienie skóry
brązowe, śniade (opalenizna, ciąża, ch.
brązowe, śniade (opalenizna, ciąża, ch.
Addisona)
Addisona)
sinica (obwodowa, centralna;
sinica (obwodowa, centralna;
methemoglobinemia - zatrucia)
methemoglobinemia - zatrucia)
czerwona (gorączka, rumień, reakcja
czerwona (gorączka, rumień, reakcja
naczynioruchowa, stan zapalny)
naczynioruchowa, stan zapalny)
żółte (żółtaczka, karotenemia)
żółte (żółtaczka, karotenemia)
blade (niedokrwistość, obrzęk)
blade (niedokrwistość, obrzęk)
białawe plamy - bielactwo
białawe plamy - bielactwo
Paznokcie
Pałeczkowatość
Pałeczkowatość
(przewlekłe choroby płuc)
(przewlekłe choroby płuc)
Zanokcica
Zanokcica
(obrzęk zapalny wału
(obrzęk zapalny wału
paznokciowego)
paznokciowego)
Onycholisis
Onycholisis
– niebolesne oddzielanie się
– niebolesne oddzielanie się
płytki paznokciowej od podłoża
płytki paznokciowej od podłoża
Poprzeczne linie (linie beau), białe plamki
Poprzeczne linie (linie beau), białe plamki
przemieszczające się wraz z rosnącym
przemieszczające się wraz z rosnącym
paznokciem
paznokciem
Dołki w płytkach paznokciowych (łuszczyca)
Dołki w płytkach paznokciowych (łuszczyca)
Obrzęki (1)
Obrzęki
Obrzęki
sercowe
sercowe
– zależne od położenia ciała
– zależne od położenia ciała
Obrzęki
Obrzęki
nerczycowe
nerczycowe
– rozległe, blade,
– rozległe, blade,
miękkie, także na twarzy
miękkie, także na twarzy
Obrzęki nerkowe w
Obrzęki nerkowe w
zapaleniu kłębuszków
zapaleniu kłębuszków
nerkowych
nerkowych
– obejmują także twarz,
– obejmują także twarz,
przemijające
przemijające
Obrzęk alergiczny (
Obrzęk alergiczny (
Quinckego
Quinckego
) – miejscowy,
) – miejscowy,
szybko narastający i ustępujący, może
szybko narastający i ustępujący, może
stanowić zagrożenie dla życia
stanowić zagrożenie dla życia
Obrzęki (2)
Obrzęk śluzakowaty
Obrzęk śluzakowaty
(myxoedema) –
(myxoedema) –
skóra sucha,
skóra sucha,
zgrubiała, bez pozostawienia dołka po ucisku
zgrubiała, bez pozostawienia dołka po ucisku
Obrzęk przedmiesiączkowy
Obrzęk przedmiesiączkowy
– nadmierne wydzielanie
– nadmierne wydzielanie
estrogenów, głównie dotyczy piersi i narządów
estrogenów, głównie dotyczy piersi i narządów
płciowych, także stóp i twarzy
płciowych, także stóp i twarzy
Zespół Cushinga
Zespół Cushinga
Obrzęki miejscowe
Obrzęki miejscowe
Zapalne
Zapalne
Niewydolność żylna
Niewydolność żylna
– obrzęki stóp i
– obrzęki stóp i
podudzi
podudzi
Limfatyczne
Limfatyczne
(obrzęk k. górnej po
(obrzęk k. górnej po
mastektomii)
mastektomii)
Gałki oczne
Obrzęk powiek
Obrzęk powiek
Opadanie powieki górnej
Opadanie powieki górnej
(ptosis)
(ptosis)
Zapadnięcie gałki ocznej (
Zapadnięcie gałki ocznej (
zespół
zespół
Hornera
Hornera
:
:
enophtalmus, miosis
enophtalmus, miosis
–
–
zwężenie źrenicy,
zwężenie źrenicy,
ptosis
ptosis
)
)
Wytrzeszcz gałek ocznych
Wytrzeszcz gałek ocznych
(exophtalmus)
(exophtalmus)
Nadmierne odciągnięcie powiek
Nadmierne odciągnięcie powiek