Moduł VII / 1b
Dolegliwości
dr n. med. Jan Szewieczek
dr n. med. Jan Szewieczek
Duszność
Subiektywne uczucie braku powietrza
Subiektywne uczucie braku powietrza
Przedmiotowo: hiperwentylacja –
Przedmiotowo: hiperwentylacja –
tachypoe i hiperpnoe (pogłębienie
tachypoe i hiperpnoe (pogłębienie
oddechów)
oddechów)
Wysiłkowa
Wysiłkowa
Spoczynkowa
Spoczynkowa
Napadowa (astma oskrzelowa,
Napadowa (astma oskrzelowa,
sercowa)
sercowa)
Kaszel
Podrażnienie błony śluzowej oskrzeli
Podrażnienie błony śluzowej oskrzeli
lub oskrzelików, podrażnienie
lub oskrzelików, podrażnienie
opłucnej, kaszel odruchowy
opłucnej, kaszel odruchowy
Suchy lub wilgotny (odkrztuszanie)
Suchy lub wilgotny (odkrztuszanie)
Plwocina skąpa lub obfita, cuchnąca,
Plwocina skąpa lub obfita, cuchnąca,
różowa i pienista, krwista, rdzawa
różowa i pienista, krwista, rdzawa
Niemiarowości serca
Kołatanie – częstoskurcz napadowy
Kołatanie – częstoskurcz napadowy
(tachycardia paroxysmalis)
(tachycardia paroxysmalis)
„
„
Głośne bicie serca”
Głośne bicie serca”
Nieregularne bicie serca
Nieregularne bicie serca
(„przeskakiwanie”) – niemarowość
(„przeskakiwanie”) – niemarowość
ekstrasystoliczna, migotanie
ekstrasystoliczna, migotanie
przedsionków (
przedsionków (
fibrillatio atriorum
fibrillatio atriorum
)
)
Dolegliwości związane z
naczyniami obwodowymi
Chromanie przestankowe
Chromanie przestankowe
(claudicatio
(claudicatio
intermittens)
intermittens)
Cierpnięcie lub drętwienie rąk / stóp
Cierpnięcie lub drętwienie rąk / stóp
Uderzenia gorące do głowy
Uderzenia gorące do głowy
(nadczynność tarczycy, przekwitanie)
(nadczynność tarczycy, przekwitanie)
Bóle brzucha
Związane z nadmiernymi kurczami mięśni
Związane z nadmiernymi kurczami mięśni
gładkich, rozdęciem jelit, zmianami
gładkich, rozdęciem jelit, zmianami
zapalnymi, niedokrwieniem lub
zapalnymi, niedokrwieniem lub
przekrwieniem
przekrwieniem
Charakter: tępe, gniotące, piekące,
Charakter: tępe, gniotące, piekące,
przeszywające, tępe, kłujące
przeszywające, tępe, kłujące
Natężenie, przebieg (stałe, zwalniające)
Natężenie, przebieg (stałe, zwalniające)
Umiejscowienie (rozlane, nadbrzusze i t.d.)
Umiejscowienie (rozlane, nadbrzusze i t.d.)
Kolka: nawracające bardzo silne bóle o
Kolka: nawracające bardzo silne bóle o
charakterze kurczowym, mogą im
charakterze kurczowym, mogą im
towarzyszyć inne objawy (wymioty,
towarzyszyć inne objawy (wymioty,
zasłąbnięcia)
zasłąbnięcia)
Inne objawy brzuszne,
objawy dyspeptyczne
Wzdęcia
Wzdęcia
(meteorismus)
(meteorismus)
Odbijania gazami lub płynami
Odbijania gazami lub płynami
Czkawka
Czkawka
Zwracanie pokarmów
Zwracanie pokarmów
(regurgitatio)
(regurgitatio)
Nudności
Nudności
Wymioty – na czczo lub po posiłkach; treścią żółciową,
Wymioty – na czczo lub po posiłkach; treścią żółciową,
pokarmową, fusowate, krwiste (krwawe), kałowe
pokarmową, fusowate, krwiste (krwawe), kałowe
Zaburzenie połykania
Zaburzenie połykania
(dysphagia) –
(dysphagia) –
ból, krztuszenie
ból, krztuszenie
się; dotyczy: dużych kęsów, pokarmów stałych, płynów,
się; dotyczy: dużych kęsów, pokarmów stałych, płynów,
śliny
śliny
Łaknienie i pragnienie
Brak łaknienia, jadłowstręt
Brak łaknienia, jadłowstręt
(anorexia)
(anorexia)
Wzmożone łaknienie; wilczy głód, bulimia,
Wzmożone łaknienie; wilczy głód, bulimia,
opaczne łaknienie („niezwykłe” potrawy)
opaczne łaknienie („niezwykłe” potrawy)
Żarłoczność, obżarstwo (polifagia)
Żarłoczność, obżarstwo (polifagia)
Zaburzenia smaku, niesmak,
Zaburzenia smaku, niesmak,
(foetor ex ore)
(foetor ex ore)
Nadmierne pragnienie (
Nadmierne pragnienie (
polydipsia
polydipsia
);
);
chorobliwe (nieuwarunkowane
chorobliwe (nieuwarunkowane
odwodnieniem)
odwodnieniem)
Brak pragnienia
Brak pragnienia
Biegunka (diarrhoea)
Biegunka: > 3 dobę stolców o
Biegunka: > 3 dobę stolców o
zmniejszonej konsystencji
zmniejszonej konsystencji
Biegunka ostra (do kilkunastu dni),
Biegunka ostra (do kilkunastu dni),
przewlekła, nawracająca
przewlekła, nawracająca
Biegunka charłacza, czerwonkowa
Biegunka charłacza, czerwonkowa
(domieszka krwi i śluzu), choleryczna,
(domieszka krwi i śluzu), choleryczna,
fermentacyjna (węglowodany), gnilna
fermentacyjna (węglowodany), gnilna
(białka), tłuszczowa;
(białka), tłuszczowa;
Biegunki bakteryjne; biegunki podróżnych
Biegunki bakteryjne; biegunki podróżnych
Zaparcia (obstipatio,
constipatio)
Stolce rzadziej niż codziennie, o
Stolce rzadziej niż codziennie, o
wzmożonej konsystencji, bolesna
wzmożonej konsystencji, bolesna
defekacja
defekacja
Dodatkowo uczucie pełności, wzdęcia,
Dodatkowo uczucie pełności, wzdęcia,
dyskomfort w jamie brzusznej
dyskomfort w jamie brzusznej
Zaparcia ostre; przewlekłe; nawykowe
Zaparcia ostre; przewlekłe; nawykowe
Zatrzymanie gazów
Zatrzymanie gazów
Puste (próżne) parcia na stolec;
Puste (próżne) parcia na stolec;
bolesne parcia na stolec
bolesne parcia na stolec
Wygląd stolca
Uformowany, luźny, biegunkowy
Uformowany, luźny, biegunkowy
Barwa: brązowy, smolisty (krwawienie),
Barwa: brązowy, smolisty (krwawienie),
czarny (leki, jagody), szarobiały
czarny (leki, jagody), szarobiały
(żółtaczka mechaniczna)
(żółtaczka mechaniczna)
Z domieszką krwi (na powierzchni lub
Z domieszką krwi (na powierzchni lub
zmieszanej ze stolcem); z domieszką
zmieszanej ze stolcem); z domieszką
śluzu
śluzu
Pasożyty w stolcu (glisty, tasiemiec,
Pasożyty w stolcu (glisty, tasiemiec,
owsiki)
owsiki)
Metabolizm hemu
Zwiększone stężenie biliribiny;
Zwiększone stężenie biliribiny;
subicterus
subicterus
<3mg/dl,
<3mg/dl,
icterus
icterus
Rozpad erytrocytów (UŚŚ wątroby, śledziony, szpiku)
Rozpad erytrocytów (UŚŚ wątroby, śledziony, szpiku)
białko + hem
białko + hem
biliwerdyna
biliwerdyna
bilirubina wolna
bilirubina wolna
(
(
pośrednia
pośrednia
, nierozpuszczalna, nie może być wydalona)
, nierozpuszczalna, nie może być wydalona)
w kompleksie z albuminą transportowana do wątroby
w kompleksie z albuminą transportowana do wątroby
bilirubina związana
bilirubina związana
z glukuronianem (estryfikowana,
z glukuronianem (estryfikowana,
bezpośrednia,
bezpośrednia,
rozpuszczalna)
rozpuszczalna)
wydalana do żółci
wydalana do żółci
stolec
stolec
hydroliza i redukacja do urobilinogenu (10%
hydroliza i redukacja do urobilinogenu (10%
resorbowane, ponownie przekształcany w wątrobie do
resorbowane, ponownie przekształcany w wątrobie do
bilirubiny, wydalany też z moczem), bakteryjne
bilirubiny, wydalany też z moczem), bakteryjne
tworzenie barwnych urobilin, wydalanie
tworzenie barwnych urobilin, wydalanie
Żółtaczki
Przedwątrobowe, hemolityczne – bilirubina
Przedwątrobowe, hemolityczne – bilirubina
wolna (pośrednia)
wolna (pośrednia)
, urobilinogen w moczu
, urobilinogen w moczu
Wątrobowe, miąższowe
Wątrobowe, miąższowe
uszkodzenie bieguna naczyniowego hepatocyta
uszkodzenie bieguna naczyniowego hepatocyta
(ukrwienie)
(ukrwienie)
zaburzenie sprzęgania (żółtaczka typu Gilberta)
zaburzenie sprzęgania (żółtaczka typu Gilberta)
uszkodzenie bieguna żółciowego (wzw, fenotiazyny)
uszkodzenie bieguna żółciowego (wzw, fenotiazyny)
Pozawątrobowe
Pozawątrobowe
,
,
cholestatyczne
cholestatyczne
(wewnątrz-
(wewnątrz-
zewnątrzwątrobowe),
zewnątrzwątrobowe),
mechaniczne
mechaniczne
;
;
bilirubina związana
bilirubina związana
, obecność bilirubiny i
, obecność bilirubiny i
barwników żółciowych w moczu
barwników żółciowych w moczu
Zaburzenia oddawania
moczu
Zwiększona ilość,
Zwiększona ilość,
polyuria
polyuria
(> 3 l / dobę)
(> 3 l / dobę)
Skąpomocz,
Skąpomocz,
oliguria
oliguria
(< 500 ml / d)
(< 500 ml / d)
Bezmocz,
Bezmocz,
anuria
anuria
(<100 ml / d)
(<100 ml / d)
Częstomocz
Częstomocz
(pollakisuria)
(pollakisuria)
Zatrzymanie moczu
Zatrzymanie moczu
(retentio urinae)
(retentio urinae)
Bezwiedne oddanie moczu; moczenie nocne
Bezwiedne oddanie moczu; moczenie nocne
Parcia naglące
Parcia naglące
Nietrzymanie moczu
Nietrzymanie moczu
(incontinentio urinae)
(incontinentio urinae)
Nocne oddawanie moczu
Nocne oddawanie moczu
(nycturia)
(nycturia)
Bóle podczas oddawania moczu
Bóle podczas oddawania moczu
(dysuria)
(dysuria)