ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Franchising w zarządzaniu

przedsiębiorstwem turystycznym

Monika Szymkowicz

Anna Paździerska

Marta Krauz

Magda Damboń

Joanna Sankton

Jakub Horodecki

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

FRANCHISING = BYCIE

WOLNYM

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Definicje:

FRANCZYZA

(ang. franchising) – to system sprzedaży towarów, usług lub
technologii, oparty na ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy
prawnie

i

finansowo

odrębnymi

i

niezależnymi

przedsiębiorstwami

–

franczyzodawcą

(FD)

i franczyzobiorcą (FB).
Istota systemu polega na tym, że FD nadaje swoim
poszczególnym FB prawo oraz nakłada na nich obowiązek
prowadzenia

działalności

zgodnie

z jego koncepcją. W ramach umowy sporządzonej na piśmie
oraz w zamian za bezpośrednie lub pośrednie świadczenia
finansowe uprawnienie to upoważnia indywidualnego FB do
korzystania z nazwy handlowej FD, jego znaku towarowego lub
usługowego, metod prowadzenia działalności gospodarczej,
wiedzy technicznej, systemów postępowania i innych praw
własności intelektualnej lub przemysłowej, a także do
korzystania ze stałej pomocy handlowej i technicznej FD.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Definicje:

FRANCZYZODAW
CA

(ang. franchisor, fran. franchiseur) – organizator sieci, dawca
systemu franczyzy, jest stroną umowy franczyzy udzielającą
praw i nakładającą obowiązki składające się na franczyzę.

FRANCZYZOBIORC
A

(ang. franchisse, fran. franchisé) – strona umowy franczyzy,
biorca systemu franczyzy, uzyskująca prawa i przyjmująca
obowiązki składające się na franczyzę.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Definicje:

PAKIET
FRANCZYZY

to zbiór elementów (świadczeń) oferowanych franczyzobiorcy
przez franczyzodawcę, odzwierciedlający całe zgromadzone
przez niedoświadczenie w prowadzeniu przedsiębiorstwa.

KNOW - HOW

dosłownie znaczy „znać sposób, wiedzieć jak”, zwrot angielski
mówiący
o

umiejętności

praktycznego

wykorzystania

wiedzy

i

rozwiązywania problemów.

OPŁATY FRANCZYZOWE

źródło przychodów franczyzodawcy z tytułu udzielonego
pozwolenia na korzystanie z pakietu franczyzy. Składają się z
trzech rodzajów opłat: wstępnej opłaty franczyzowej (ang. an
initial

franchiso

fee);

bieżącej

opłaty franczyzowej (ang. a royalty) i opłaty marketingowej (an
advertising fee).

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Definicje:

UMOWA FRANCZYZY

(ang. franchise agreement, fran. accord de franchise) – to
umowa, na mocy której jeden przedsiębiorca (franczyzodawca –
organizator

sieci)

zezwala

drugiemu

przedsiębiorcy

(franczyzobiorcy) za bezpośrednim lub pośrednim pieniężnym
wynagrodzeniem

na

stosowanie

franczyzy

w

celu

umiejscowienia na rynku określonych towarów i/lub usług (def.
Komisji Unii Europejskiej). Zgodnie z opracowaniem OECD
umowa franczyzy zawiera co najmniej trzy warunki:

1. Franczyzodawca jest właścicielem znaku towarowego oraz

innych

znaków

i symboli.

2.

Franczyzodawca udziela licencji niezależnym przedsiębiorcom
(franczyzobiorcom) na używanie tych znaków w prowadzeniu
dystrybucji dóbr lub świadczeniu usług w zamian za określone
wynagrodzenie.

3.

Umowa

reguluje

stosunki

między

franczyzodawcą

a

franczyzobiorcą na czas określony i ustala ich zobowiązania.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Franczyza usługowa – ang. service franchising
Rodzaj

franczyzy,

w

której

franczyzodawca

udostępnia

franczyzobiorcy swoje know - how w postaci receptur i procedur
wykonywania usługi.

Rodzaje franczyzy

I. WEDŁUG RODZAJU DZIAŁALNOŚCI:

Fraczyza dystrubucyjna (handlowa) – ang. distribution (trade)

franchising.

Rodzaj

franczyzy,

w

której

franczyzodawca

udostępnia

franczyzobiorcy swoje

know – how w postaci asortymentu towarów i wiedzy jak należy je

sprzedawać.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Franczyza mieszana - polega na tym, że franczyzodawca jest
producentem,
a franczyzobiorcy zajmują się dystrybucją jego towarów oraz
świadczeniem usług związanych z ich zastosowaniem

Rodzaje franczyzy

I. WEDŁUG RODZAJU DZIAŁALNOŚCI:

Franczyza produkcyjna – ang. production (industrial) franchising
Rodzaj

franczyzy,

w

której

franczyzodawca

udostępnia

franczyzobiorcy swoje

know-how w postaci technologii produkcji i doświadczenia

technicznego.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Franczyza formuły przedsiębiorstwa – ang. business format
franchising Rodzaj franczyzy, w której franczyzodawca przekazuje
franczyzobiorcy całe swoje know-how w postaci pełnej koncepcji
prowadzenia działalności. Franczyzobiorca otrzymuje wiedzę
związaną nie tylko ze sprzedażą produktu czy wykonywaniem
usługi, ale dotyczącą prowadzenia całego przedsiębiorstwa

Rodzaje franczyzy

II. WEDŁUG RODZAJU KNOW – HOW PRZEKAZYWANEGO
FRANCZYZOBIORCY:

Franczyza dystrybucji produktu – ang. product distribution

franchising

Rodzaj franczyzy, w której franczyzodawca (dystrybutor lub

producent) udostępnia

franczyzobiorcy swoje know – how w postaci asortymentu produktów

lub usług.

Franczyzobiorca ma prawo do sprzedaży wskazanego asortymentu

towarów lub

usług.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Franczyza wielokrotna – ang. area development, multiple-unit
franchising
W ramach franchisingu wielokrotnego (franczyzobiorca wielokrotny
(area developer) uzyskuje wyłączność na tworzenie na określonym
terenie jednostek systemu franczyzowego. Ze swej strony
zobowiązuje się on zazwyczaj do utworzenia określonej liczby
jednostek

systemu

w

terminie

wyznaczonym

w umowie franchisingu wielokrotnego.

Rodzaje franczyzy

III. WEDŁUG ORGANIZACJI SYSTEMU

Franczyza bezpośrednia – ang. direct-unit franchising
Franczyza bezpośrednia to najprostszy i najczęstszy sposób rozwoju

systemu

franczyzowego. Umowa franczyzowa zawierana jest bezpośrednio

przez

franczyzodawcę z franczyzobiorcą. Franczyzodawca sam świadczy na

rzecz

biorcy licencji usługi opisane w umowie franczyzowej oraz sam

wypełnia

wszystkie

czynności

kontrolne,

umożliwiające

prawidłowe

funkcjonowanie

przedsiębiorstwa

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Przedstawicielstwo regionalne – ang. area representation
Przedstawiciel regionalny (area representative) to osoba (lub firma),
która na danym terytorium ma wyszukiwać nowych i świadczyć
pewne usługi funkcjonującym franczyzobiorcom.

Rodzaje franczyzy

IV. WEDŁUG ORGANIZACJI SYSTEMU

Master franczyza – ang. subfranchising
Na

podstawie

umowy

kreującej

stosunek

subfranchisingu

franczyzodawca udziela

franczyzobiorcy (zwanego w tym wypadku master franczyzobiorcą)

wyłączności na

korzystanie z jego pakietu franczyzowego w prowadzeniu działalności

na danym

terenie.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Pakiet franczyzowy

ZNAK TOWAROWY

KNOW HOW

PODRĘCZNIK OPERACYJNY

USŁUGI SWIADCZONE PRZEZ
FRANCZYZODAWCÓWNA
RZECZFRANCZYZOBIORCÓW

OPŁATY NA RZECZ
FRANCZYZODAWCY

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Pakiet franczyzowy

ZNAK TOWAROWY

Może nim być każde oznaczenie przedstawione w sposób: graficzny lub
takie, które da się w sposób graficzny wyrazić,
Znakiem towarowym może być: wyraz, rysunek, ornament, kompozycja
kolorystyczna, forma przestrzenna, forma towaru lub opakowania, a
także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.
Znak towarowy podlega ochronie prawnej.

Przedsiębiorstwo, na którego rzecz został zarejestrowany znak
towarowy, nabywa wyłączne prawo do jego używania w obrocie
gospodarczym na całym terytorium państwa dla towarów objętych
rejestracją.

Używanie znaku towarowego polega w szczególności na umieszczaniu
tego znaku na towarach objętych rejestracją lub ich opakowaniu, a
umieszczony

znaczek

®

wskazuje,

że

znak

towarowy

został

zarejestrowany i podlega ochronie prawnej.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Pakiet franczyzowy

KNOW HOW

Pojęcie to powstało w drugiej połowie XIX w. w praktyce przemysłowej
USA i Anglii.

Według definicji zaproponowanej przez Międzynarodową Izbę Handlową
w Paryżu know-how oznacza całokształt wiadomości, a więc wiedzy
fachowej oraz doświadczeń dotyczących technologii i prowadzenia
procesu

produkcyjnego

określonego

wyrobu.

W praktyce polskiej przyjęła się powszechnie opinia, że oznacza wiedzę
techniczną
o charakterze poufnym, bezpośrednio użyteczną w produkcji i dotyczy
zwłaszcza umów w zakresie własności przemysłowej.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Pakiet franczyzowy

PODRĘCZNIK
OPERACYJNY

Zawiera opis zasad, według których franchisodbioraca ma prowadzić
działalność
w ramach danego systemu franchisingowego. Powinien być bardzo
obszerny
i szczegółowo opisywać wszystkie aspekty działalności prowadzonej
przez franchisobiorcę.

Ma za zadanie umożliwić franchisodawcy należytą ochronę jego koncepcji
działalności, know – how i tajemnic handlowych

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Pakiet franczyzowy

USŁUGI SWIADCZONE PRZEZ FRANCZYZODAWCÓW
NA RZECZ FRANCZYZOBIORCÓW

Podstawową

praktyczną

różnicę

pomiędzy

tradycyjną

siecią

dystrybucyjną a w pełni rozwiniętym systemem franczyzowym jest zakres
wsparcia oferowanego franczyzobiorcom przez franczyzodawców w
postaci usług wstępnych oraz usług bieżących.

Franczyzodawcy biorą z reguły na siebie obowiązki związane z
rozwijaniem produktów i usług, działaniami reklamowymi i public
relations dla całego systemu.

Z punktu widzenia franczyzodawcy niezwykle istotne jest aby jego
system franczyzowy był zorganizowany w sposób, który spowoduje, że
franczyzobiorcy będą czuli potrzebę ciągłego korzystania z jego usług.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Pakiet franczyzowy

OPŁATY NA RZECZ FRANCZYZODAWCY

Franczyzodawca powinien dokładnie określić strukturę i wysokość opłat,
które franczyzobiorca będzie zobowiązany uiszczać na jego rzecz.

Musi mieć on także pełną świadomość nakładów inwestycyjnych, które
ponosi franczyzobiorca by stać się pełnoprawnym uczestnikiem systemu
franczyzowego.

Franczyzodawca powinien dokładnie określić wyniki finansowe, które on i
jego franczyzobiorcy będą w stanie osiągnąć.
Przychody franczyzodawcy z tytułu udzielonych licencji na korzystanie z
pakietu franczyzowego przybierają z reguły następujące trzy formy:

Wstępna opłata franczyzowa
Bieżąca opłata franczyzowa
Wpłata na wspólny fundusz marketingowy

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Zalety franczyzy dla franczyzobiorcy

ZNANA MARKA

SPRAWDZONY

POMYSŁ

WSPARCIE ZE

STRONY

FRANCZYZODAWCY

POMOC DLA

NIEDOŚWIADCZONYC

H

MNIEJSZE RYZYKO WIĘKSZA

WIARYGODNOŚĆ

KORZYŚCI Z DZIAŁAŃ REKLAMOWYCH I

PROMOCYJNYCH

LEPSZE WARUNKI UMÓW Z

KONTRACHENTAMI

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Wady franczyzy dla franczyzobiorcy

KONTROLA ZE

STRONY

FRANCZYZODAWCY

OPŁATY

TRUDNE ROZSTANIE

POMYŁKI

FRANCZYZODAWCY

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Zalety franchisingu dla franczyzodawcy

ROZBUDOWA KANAŁÓW

DYSTRYBUCJI

DODATKOWE DOCHODY

OBNIŻENIE KOSZTY REKLAMY

OBNIŻENIE

ODPOWIEDZIALNOŚCI WOBEC

OS. 3-CICH

BRAK PROBLEMÓW

KADROWYCH

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Wady franchisingu dla franczyzodawcy

FRANCZYZOBIORCA

KONKURENCJĄ DLA

FRANCZEZODAWCY

ZANIŻANIE PRAWDZIWEGO

ZYSKU

NIEUSTANNE MOTYWOWANIE DO

ŚWIADCZENIA ODPOWIEDNIEJ

JAKOŚCI USŁUG

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Franchising a inne formy organizacyjne

Franchising jest jedną z metod dostarczania produktów lub
usług klientowi końcowemu.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Podobieństwa i różnice pomiędzy

franchisingiem a innymi
sposobami dostarczania prod. i usług

Franchising a stosunek pracy (pracodawca - pracownik)

Podobieństwa:

Różnice:

Każda forma kontroli pracodawcy
nad pracownikiem może być
również zawarta w umowie
franczyzowej.

Franczyzodawca nie odpowiada za
działania i zobowiązania
franczyzobiorcy.

Franczyzodawca szkoli
franczyzobiorców.

Franczyzobiorca inwestuje własne
środki finansowe, natomiast
pracownik niczego nie inwestuje
(w formie finansowej).

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Podobieństwa i różnice pomiędzy

franchisingiem a innymi
sposobami dostarczania prod. i usług

Franchising a dystrybucja

Podobieństwa:

Różnice:

dostarczanie towarów odbiorcom
końcowym.

Istotą umowy franczyzowej nie jest
dostarczanie towarów w celu ich dalszej
odsprzedaży a uprawnienie i
jednocześnie obowiązek franczyzobiorcy
do korzystania
z całego pakietu franczyzowego
franczyzodawcy.

Franczyzobiorca, podobnie jak
dystrybutor, zna potrzeby,
uwarunkowania i specyfikę lokalnego
rynku.

Franczyzobiorca zazwyczaj współpracuje
z jedną firmą (tj. z franczyzodawcą),
a dystrybutor zazwyczaj z kilkoma.

Franczyzobiorca i dystrybutor zwykle
kupują dużą ilość produktów a sprzedają
w małych ilościach.

Franczyzodawca jest zobowiązany do
szkolenia francyzobiorcy w metodach
sprzedaży i marketingu produktu lub
usług.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Podobieństwa i różnice pomiędzy

franchisingiem a innymi
sposobami dostarczania prod. i usług

Franchising a licencja

Podobieństwa:

Różnice:

Francyzodawca i franczyzobiorca są
związani umową. Każda ze stron
gwarantuje drugiej szczególne prawa i
ma wobec niej zobowiązania np.
używanie marki produktu lub

znaku towarowego.

Obowiązki wynikające z umowy
franczyzowej są aktywne -
franczyzodawca sprawuje kontrolę nad

działaniami franczyzobiorcy.

Umowa określa zakres ochrony praw
franczyzobiorcy lub licencjobiorcy.

Obowiązki wynikające z umowy

licencyjnej

są

pasywne – licencjodawca koncentruje się
głównie na otrzymywaniu honorarium i
sprawowaniu kontroli nad korzystaniem z
licencji.

Franczyzobiorca i licencjobiorca
zobowiązują się do płacenia za udzielane
im uprawnienia.

Franczyzodawca rozwija sieć i
koncentruje się na dobrym działaniu
każdego jej elementu.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Bibliografia

Strony internetowe :
http://www.franchising.info.pl/ (25.10.2006r.)
http://pl.wikipedia.org/ (25.10.2006r.)
http://www.franchising.waw.pl/ (25.10.2006r.)
http://www.kupsprzedajbiznes.pl/ (25.10.2006r.)
http://www.franchise-net.pl/ (25.10.2006r.)
http://www.postawnaswoim.pl/ (25.10.2006r.)
Literatura w języku polskim :
Acheson David, Mendelsohn Martin: Franchising, Warszawa 1992;
Bagan-Kurluta Katarzyna: Umowa franchisingu, Warszawa 2001
Banachowicz Ewa, Nowak Joanna, Starkowski Mieczysław: Franchising czyli klucz do przyszłości,
Warszawa 1996;
Fuchs Bernadeta: Franchising. Wzory umów z komentarzem, Gdańsk 1997;
Fuchs Bernadeta: Umowy franchisingowe, Kraków 1998;
Jacyszyn Jerzy: Nowe formy prowadzenia działalności gospodarczej, Gdańsk 1993;
Kolarski Grzegorz: Franchising, Warszawa 1992;
Kolarski Grzegorz: Zastosowanie franchisingu w procesie prywatyzacji przedsiębiorstw, Warszawa 1991;
Mendelsohn Martin: Jak wybrać biznes dla siebie, Warszawa 2005;
Pokorska Barbara: Leksykon Franczyzy, Warszawa 2002;
Pokorska Barbara: Franchising w Polsce. Stan i kierunki rozwoju, Warszawa 2000;
Skrzek M., Wojtaszek Ewa: Reguły konkurencji a franchising, Warszawa 1995;
Stecki Leopold: Franchising, Toruń 1994;
Szczepanowska-Kozłowska Krystyna: Wyczerpanie praw własności przemysłowej - Patent i prawo
ochronne na znak towarowy, Warszawa 2003;

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Bibliografia

Szewc Andrzej, Jyż Gabryiela: Prawo własności przemysłowej, Warszawa 2003;
Tokaj-Krzewska Agnieszka: Franchising. Strategia rozwoju małych firm w Polsce, Warszawa 1999;
Traple Elżbieta: Umowy franchisingowe w świetle przepisów prawa EWG dotyczących wolnej konkurencji

(w): Rozprawy

z polskiego i europejskiego prawa prywatnego, Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Józefowi

Skąpskiemu, pod

red. Andrzeja Mączyńskiego, Maksymiliana Pazdana, Adama Szpunara, Kraków 1994;
Wojtaszek-Mik Ewa: Umowa franchisingu w świetle prawa konkurencji wspólnoty europejskiej i polskiego

prawa

antymonopolowego, Toruń 2001;

Literatura w języku angielskim :
Abell Mark: The Franchise Option: A Legal Guide;
Amies Michael: A Comparison of a Franchise and an Independent Start-Up;
Amies Michael: A Guide to Franchising and Master Licensing;
Birley Sue, Rosenberg Robert M., Spinelli Stephen Jr.: Franchising: Pathway to Wealth Creation;
Gent Peter: The Franchise;
Keup Erwin J.: Franchise Bible: How to Buy a Franchise or Franchise Your Own;
Koningsberg A.: International Franchising;
Mendelsohn Martin: The Guide to Franchising;
Mendelsohn Martin: How to Franchise Internationally;
Mendelsohn Martin: How to Evaluate a Franchise;
Mendelsohn Martin: How to Buy a Franchise;
Mendelsohn Martin: The Ethics of Franchising;
Mendelsohn Martin: The Franchisor’s Manual;
Mendelsohn Martin, Brennan Michael: The International Encyclopedia of Franchising;
Mendelsohn Martin, Acheson David: How To Franchise Your Business;

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Bibliografia

Mendelsohn Martin, Harrins Bryan: Franchising and the Block Exemption Regulation;
Mendelsohn Martin, Rudnick Lewis: Negotiating an International Master Franchise Agreement

(International Business

Negotiating Guides);
Seid Michael, Dave Thomas: Franchising For Dummies;
Sherman Andrew J.: Franchising & Licensing: Two Ways to Build Your Business;
Tomzack Mary E.: Tips & Traps When Buying a Franchise;
Zeidman Philip F. (editor): Survey of Foreign Laws and Regulations Affecting International Franchising;
Zeidman Philip F.: Aspects of the Market Economy, Franchising;

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TURYSTYCZNYM I REKREACYJNYM

dr Wojciech Cieśliński