CELE I ZADANIA PEDAGOGIKI

RESOCJALIZACYJNEJ.

ZASADY I ETAPY RESOCJALIZACJI.

PROGRAM 12 KROKÓW JAKO PODSTAWA

WSZELKICH ODDZIAŁYWAŃ

TERAPEUTYCZNYCH

KIEROWANYCH DO OSÓB UZALEŻNIONYCH.

ASPEKTY PRZEMOCOWOŚĆI.

Wykonali: Edyta Rudewicz,Paulina
Jaźwińska,
Joanna Zasadzka,Aleksandra Dunacka,
Beata Broniszewska

SPIS TREŚCI:



CELE I ZADANIA RESOCJALIZACJI.



ZADANIA I ETAPY RESOCJALIZACJI.



PROGRAM 12 KROKÓW JAKO



PODSTAWA WSZELKICH ODDZIALYWAŃ



TERAPEUTYCZNYCH DLA OSÓB



UZALEŻNIONYCH.



ASPEKTY PRZEMOCOWOŚCI.

CELE I ZADANIA

RESOCJALIZACJI



Podstawowym zadaniem jest spowodowanie aby

osoba niedostosowana społecznie zachowywała się
zgodnie z obowiązującymi normami społecznymi.



Działalność terapeutyczna nie zmierza do

osiągnięcia poprzedniego stanu zdrowia
psychicznego, społeczno-moralnego.

Cele i zadania resocjalizacji



Zaniedbania wychowawcze, doznawane przez
dziecko, braki materialne, niezaspokojone
potrzeby emocjonalne w okresie rozwoju
dziecka powodują określone
zachowania,postawy motywacyjne których nie
można zmienić przez wychowanie.



Niedostatku emocjonalnego, braku
pozytywnych przeżyć i doznań

Cele i zadania resocjalizacji

emocjonalnych w dzieciństwie, które są warunkiem

prawidłowego rozwoju psychicznego, nie
można w żaden sposób tych braków
wyrównać



Poprzez wychowanie, a w razie potrzeby
zmianę środowiska wychowawczego, można
osiągnąć stan dobrego dostosowania się
jednostki do warunków i norm
społecznych.Celem resocjalizacji

Cele i zadania resocjalizacji

jest doprowadzenie do stanu poprawnego
przystosowania społecznego jednostki, a następnie
ukształtowania takich cech zachowań i osobowości,
które gwarantują optymalne uspołecznienie i
funkcjonowanie w społeczeństwie, którego normy i
wartości są respektowane przez jednostkę
niedostosowaną.

Cele i zadania resocjalizacji



Resocjalizacja potrzebna jest wtedy gdy

socjalizacja i wychowanie nie powiodły się. Może ona
osiągać jak w czasie leczenia różne skutki , może to
być skutek pełny,częściowy lub być nie skuteczna.



Pedagogika resocjalizacyjna jest dyscypliną

teoretyczną i praktyczną zajmującą się
wychowaniem osób z zaburzeniami w procesie
socjalizacji czyli

Cele i zadania resocjalizacji

osobami, które są nieprzystosowane bądź

wykolejone społecznie. Wyniki resocjalizacji
zależny jest od stanu psychofizycznego
jednostki, przebiegu procesu terapeutycznego
i skuteczności stosowanych środków oraz od
przedmiotu resocjalizacji.



Całkowitą poprawę, pełną likwidację skutków
wykolejenia, przywrócenia

Cele i zadania resocjalizacji

poprzednich prawidłowych motywacji i form

zachowania się jednostka można osiągnąć
tylko wtedy, gdy resocjalizacja była procesem
długotrwałym i nie spowodowała głębokich
zmian charakterologicznych. Resocjalizacja
ma granicę w przypadku zmian

Cele i zadania resocjalizacji

charakterologicznych, spowodowanych

niekorzystnymi wpływami wychowawczymi
środowiska.

Im dłuższy jest okres negatywnego oddziaływania

środowiska na jednostkę tym trudniej i wolniej
przebiega proces a skutki są bardzo
ograniczone.

Cele i zadania

resocjalizacyjne



Zadaniem resocjalizacji jest systematyczna i
konsekwentna praca nastawiona na
pozytywne skutki. Obszar i teren działań
obejmuje: teren szkoły, zakład specjalny dla
społecznie niedostosowanych, zakład



karny, sądownictwo dla nieletnich, opiekę
penitencjarną, profilaktykę dewiacji
społecznych.

Zasady resocjalizacji



Zasada akceptacji-ma ona szczególne
znaczenie w terapii wychowawczej. Uznaje się
tu jednostkę mającą prawo do szczególnej
opieki i pomocy. Okazywanie akceptacji
wpływa pozytywnie na wychowanka,
ogranicza agresję i negatywne zachowania.



Zasada pomocy-rozumiana jest jako pomocy
w rozwoju jednostki

Zasady resocjalizacji

Zasady resocjalizacji

niedostosowanej, która bez specjalnej pomocy nie

zawsze zdolna jest osiągnąć pełnię rozwoju
społeczno-moralnego. Zgodnie z tą zasadą,
należy więc podejmować działanie
zmierzające do zlikwidowania złego
zachowania i postępowania, kontrolować
zachowania jednostki oraz mobilizować ją do
poprawy.

Zasady resocjalizacji



Zasada indywidualizacji- podkreśla
indywidualne podejście do każdego
wychowanka, różne są bowiem jego potrzeby,
możliwości oraz uwarunkowania. Plan działań
musi dotyczyć jednego wychowanka i musi
być oparty na rzetelnej diagnozie.



Zasada kształtowania perspektyw- jest
ona niezbędna do uzyskania trwałej

Zasady resocjalizacji

Pozytywnej zmiany wychowaniu wychowanka. Dla

społecznie niedostosowanej jednostki
przyszłość jest bardzo odległa i nieokreślona.
Dlatego też, zasada ta opiera się na
sporządzeniu planu dnia i czerpania radości z
własnych osiągnięć a następnym krokiem
będzie obranie planu życiowego. Brak takiego
plan może powodować

Zasady resocjalizacji

przekraczanie norm społecznych i zaniki wartości

moralnych

Zasady resocjalizacji



Zasada współpracy ze środowiskiem- to
środowisko dostarcza doświadczeń i w oparciu
o nie, można lepiej przystosować
wychowanka do prawidłowego
funkcjonowania w społeczeństwie( dotyczy to
współpracy ze środowiskiem rodzinnym-
relacje

Zasady resocjalizacji

Zasady i etapy

wychowanka z rodziną).



Zasada systematyczności- podkreśla ona
konieczność planowanego, konsekwentnego i
systematycznego realizowania założeń
wychowawczych.

Zasady i etapy

Etapy resocjalizacji



Etap pierwszych kontaktów z
wychowawcą i grupą- czyli tworzenie
warunków do kształtowania pozytywnych
interakcji. Etap ten polega na pierwszych
kontaktach wychowawcy z grupą
niedostosowanych społecznie jednostek.
Wychowawca poznaje wychowanków,
zapoznaje się z



ich aktami i opiniami ośrodków kierowania

Etapy resocjalizacji

oraz diagnostyczno-selekcyjnych, ocenami

pedagogicznymi, psychologicznymi oraz
psychiatrycznymi. Nowi pacjenci któż są w
izolacji są zagubieni,z poczuciem krzywdy,
potrzebują pomocy,oraz wrogo nastawieni do
innych.



Ważne jest aby wychowawca pierwszy
wyciągną rękę do wychowanka nowo
przyjętego do placówkia.Nawiązanie

Etapy recocjalizacji

kontaktu z innymi wychowankami jest o wiele

prostsze niż z opiekunem. Niletni w tym
czasie jest nastawiony
lekceważąco,niedbałość w zachowaniu, ironię,
arogancję i brak szacunku dla innych. Takie
zachowanie najczęściej jest spowodowane
chęcią ukrycia lęku przed nową sytuacją,
nieufność i niepewność.

Etapy resocjalizacji



W tej fazie ważne a zarazen bardzo trudne
jest doprowadzenie do sytuacji w której
wychowanek będzie przejawiał gotowość do
nawiązania kontaktu a wychowawcą. Należy
ją otoczyć życzliwością i troskliwością, na te
zachowanie podopieczny reaguje z reguły
żywo i z zadowoleniem, życzliwość i troska ze
strony wychowawcy jest odbierana

Etapy resocjalizacji

Pozytywnie, gdyż nie zaznały tego w środowisku

rodzinnym a to dla odmiany ułatwia
osiągnięcie właściwych interakcji.



W tej fazie możliwości resocjalizowanego
wychowanka w zakresie dostosowania do
norm są bardzo ograniczone. Zazwyczaj
aktywność jednostki niedostosowanej
społecznie dość często potęguje trudności
wychowawcze ale trzeba pamiętać, że

Etapy resocjalizacji

Bodźcem do pokonywania trudności jest bardziej

aprobata i uznanie aniżeli kara, która od
początku może zniechęcić wychowanka.



Etap przystosowania i akceptacji- Duże
znaczenie w tym okresie autorytet grupy,
podporządkowuje się, bo tak życzy sobie
wychowawca, bo tak robi większość.
Zapoznają się z regułami jakie

Etapy resocjalizacji

panują w ośrodku, zaczynają naśladować innych.

Faza ta dla kształtowania postaw dziecka jest
szczególnie ważne, albowiem w sposób
podświadomy następuje zmiana postawy
negatywnej na postawę tolerującą, a
następnie akceptującą obowiązujące normy
współżycia społecznego.



Wychowawca nie może stawiać przed

Etapy resocjalizacji

przed wychowankiem zadań ponad normę, zadań

niemożliwych do zrealizowania.

Jest bardzo ważne, ponieważ każde zadanie

przerastające możliwości jednostki jest
katalizatorem zniechęcenia i frustracji.
Inaczej- wymagamy od wychowanka tyle, na
ile jego stać. Trzeba też pamiętać, że w tej
fazie jednostka resocjalizowana najczęściej
wzoruje się

Etapy resocjalizacji

na postępowaniu swoich kolegów z placówki oraz

podpatruje zachowania i bierze przykład z
wychowawcy.



Etap korektury pojęć moralnych- polega
na aktywnym udziale w przemianie
osobowości jednostki,najczęściej wyposażonej
w zbiór pojęć i wzorów moralnych mało
pożądanych na akceptowane społecznie.
Warunki do

Etapy resocjalizacji

oceny swojego postępowania ma jednostka dopiero

wówczas, kiedy wie co jest złe a co dobre, co
jest dozwolone a co nie i dlaczego. Tylko
wtedy wychowanek może trafnie ocenić swoje
postępowanie, a możliwość samooceny ma
niewątpliwie duży wpływ na poprawę
zachowania. W trakcie korekty pojęć i
wzorców moralnych należy wzmacniać

Etapy resocjalizacji

przemiany pozytywne, wykazywać dobre rezultaty i

osiągnięcia,wzmacniać osłabioną wiarę we
własne siły oraz gotowość do współdziałania
w procesie resocjalizacyjnym



W maksymalny sposób trzeba wykorzystać
uzdolnienia, zainteresowania oraz
zamiłowania. Nieletni bardzo mocno ulega
wpływom całej grupy wychowawczej,

Etapy resocjalizacji

Dlatego też należy zadbać o to, aby w tej

społeczności przeważały procesy pozytywne
we wszystkich sferach jej istnienia. Bez tej
dbałości najczęściej dochodzi do tworzenia się
struktur nieformalnych-drugiego życia, które
to struktury,, przejmują pałeczkę” w
kształtowaniu sfery pojęciowej wychowanka i
to najczęściej w sposób

Etapy resocjalizacji

niepożądany z wychowawczego punktu widzenia.



Etap gotowości do realizacji przyjętych
poglądów moralnych i społecznych-
Utrwalanie skorygowanej sfery pojęciową i
wzorów moralnych, polega na ,,praktycznym
wykorzystywaniu” ukształtowanych wcześniej
pojęć moralnych. Wychowawca powinien

Etapy resocjalizacji

stworzyć wychowankom odpowiednie warunki do

pozytywnego działania. Mogą to być sekcje i
koła zainteresowań, umożliwienie działalności
w formach samorządowych oraz tworzenie
sytuacji umożliwiających sprawdzanie się w
warunkach zbliżonych do tych panujących na
wolności. Ponadto wychowanka trzeba
wyposażyć w umiejętność myślenia

Etapy resocjalizacji



Jednostka powinna opuszczać placówkę w
przeświadczenie,że da sobie radę na
wolności,jednocześnie przestrzegając prawa i
norm moralnych pożądanych społecznie.
Największym problemem resocjalizacyjnym
jest fakt,że wychowanek najczęściej trafia do
swojego środowiska, niejednokrotnie

Etapy resocjalizacji

Patologicznego i wszystkie wysiłki pedagogiczne

wcześniej czy później są niweczone, a sam
staje się po kolejnym konflikcie z prawem
recydywistą. Sytuacje takie niestety nie
należy do rzadkości. Jest to poważny problem
społecznym, który wymaga rozwiązań
systemowych, ponieważ sama kuratela
sądowa oraz inne zazwyczaj skromne
zadziałania

Etapy resocjalizacji



profilaktyczne okazują się bardzo często
niewystarczające.

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych



Po raz pierwszy w 1935 roku powstała grupa
wsparcia Anonimowych Alkoholików i spisano
specjalny program, którego jedynym celem
było przerwanie nałogu. Program ,,12 kroków i
12 tradycji AA” zawiera wskazówki do
indywidualnej pracy nad sobą oraz w grupie.

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych



Wzorując się na tych doświadczeniach i
zapożyczając kroki i tradycje, zaczęto tworzyć
podobne wspólnoty, zrzeszając innych ludzi
cierpiących na chroniczne choroby i różne
formy kalectwa, dotkniętych wstydliwymi
problemami, uzależnionych od środków lub
destrukcyjnych zachowań a także takich,
którym po prostu medycyna, służby

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

socjalne ani religia nie potrafią pomóc. Ludzie ci

odzyskują zdolność do życia i normalnego
funkcjonowania, pomagając sobie wzajemnie.



O potrzebie Programu Dwunastu Kroków w
terapii profesjonalnej świadczą niewątpliwie
stosowane w wielu ośrodkach terapii
uzależnień w Polsce tzw. przewodniki samo
poznania,

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

Omawiające wpływ alkoholu na życie których

pierwowzorem są amerykańskie przewodniki
do pracy nad Krokami AA.



Zaczęło się od alkoholików, ale w miarę
upływu czasu lat ich metoda zaczęła
przybierać coraz skuteczniejsze i doskonalsze
formy profesjonalnej terapii klinicznej.
Program Dwunastu Kroków, po dokonaniu
drobnych zmian, znalazł

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

szerokie zastosowanie w około 200 innych grupach

samopomocowych.



Na całym świecie wyróżniamy takie grupy jak:



- Anonimowych Narkomanów



- Anonimowych Hazardzistów



- Anonimowych Osób z Problemami
Emocjonalnymi



- Anonimowych Dłużników



Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

- Anonimowych Pracoholików
- Anonimowych Nikotystów
- Anonimowych Osób Chorych na Raka



Powstają również grupy na których spotykają
się bliscy osób uzależnionych np. bliscy
narkomanów lub bliscy pracoholików.



Program Dwunastu Kroków Anonimowych
Alkoholików wyznacz kierunek i etapy

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

Procesu zmian. Jego przebieg jast bardzo zbliżony

do dynamiki procesu psychoterapii i podobnie
jak ona, umożliwia usunięcia środkami
psychologicznymi objawów choroby oraz
uzyskanie korzystnych zmian w stanie
zdrowia i zachowaniu.



Cel formułowane w ,, Dwunastu Krokach”
realizowane są przez poszczegulnych

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

członków grup w sposób indywidualny i często

odmienny, a ,, Kroki” proponują jedynie
kolejność przeprowadzania analizy własnych
doświadczeń i dokonywania zmian.

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

DWANAŚCIE KROKÓW AA



1.Przyznaliśy, że jesteśmy bezsilni wobec
alkoholu, że przestaliśmy kierować własnym
życiem.

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych



2. Uwierzyliśmy,że Siła Większa od nas
samych może przywrócić nam zdrowie.
(ponieważ doświadczenie oparte na wielu
problemach samotnego poradzenia sobie z
problemem alkoholowym uczy, że powód do
zdrowia bez wsparcia z zewnątrz ni jest
możliwe, konieczne jest znalezienia Siły
Wyższej, która mogłaby w tym pomóc).

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych



3. Postanowiliśmy powierzyć naszą wolę i
nasze życie opiece Boga, jakkolwiek Go
pojmujemy.(wyrażanie zgody na korzystanie z
pomocy)



4. Zrobiliśmy gruntowny i odważny rachunek
moralny (przeprowadzenie analizy sytuacji
powodującej lęk i [poczucie winy oraz
sporządzenie listy osób, do których żywiło się
lub żywi nadal

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

urazę).



5. Wyznaliśmy Bogu, sobie i drugiemu
człowiekowi istotę naszych błędów.
(podzielenie się swoimi problemami z Siłą
Wyższą i innymi ludźmi, a więc uwolnienie się
od poczucia samotności i szansa na uzyskanie
przebaczenia).



6. staliśmy się całkowicie gotowi, aby Bóg
uwolnił nas od wszystkich wad

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych



charakteru.(odpowiednie przygotowanie się)



7. Zwróciliśmy się na Niego w pokorze, aby
usunął nasze braki.(zwrócenie się do Siły
Wyższej z prośbą o pomoc w dokonywaniu
zmian)



8. Zrobiliśmy listę osób, które skrzywdziliśmy i
staliśmy się gotowi zadośćuczynić im
wszystkim.

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych

(przygotowanie listy skrzywdzonych osób umożliwia

naprawianie i wymazywanie wyrządzonych
krzywd).



9. Zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim,
wobec których było to możliwe, z wyjątkiem
tych przypadków gdy zraniłoby to ich lub
innych.(naprawienie i wymazywanie
wyrządzonych krzywd).

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych



10. Prowadziliśmy nadal obrachunek moralny,
z miejsca przyznając się do popełnionych
błędów( zalecenie systematycznego
powtarzania Kroków czwartego i piątego w
celu zachowania równowagi emocjonalnej,
zabezpieczającej kontynuację procesu
zdrowienia).

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych



11. Dążyliśmy przez modlitwę i medytację do
coraz doskonalszej więzi z Bogiem, jakkolwiek
Go pojmujemy, prosząc jedynie o poznanie
Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej
wypełniania.(ugruntowanie,
zapoczątkowanego w trzecim kroku,
postanowieni o korzystaniu z pomocy Siły
Wyższej).

Program 12 kroków jako podstawa

wszelkich oddziaływań terapeutycznych dla

osób uzależnionych



12.Przebudzeni duchowo w rezultacie tych
kroków, staraliśmy się nieść posłanie innym
alkoholikom i stosować te zasady we
wszystkich naszych poczynaniach.
(ukoronowanie prowadzonych działań, krok
ten mówi o radości życia i dawaniu, bez
oczekiwania czego kolwiek w zamian).

Aspekty przemocowości w

środowisku szkolnym,

pozaszkolnym



Przemoc ma miejsce wówczas, gdy osoba
atakująca jest silniejsza fizycznie lub
psychicznie, albo jest starsza.Cechą
charakterystyczną jest zatem nierównowaga
sił.



W przypadku przemocy tworzy się dwie
role:ofiara i sprawca, które mają wpływ na
dalsze funkcjonowanie człowieka



Zawsze wiąże się z emocjami, które

Aspekty przemocowości w

środowisku szkolnym,

pozaszkolnym

najtrudniej jest kontrolować.

RODZAJE PRZEMOCY



Przemoc fizyczna- np. bicie, popychanie
kopanie.



Przemoc słowna- grożenie,przezywanie,
plotkowanie,ośmieszanie,szantaż



Przemoc bez użycia słów i kontaktu
fizycznego-wrogie gesty,miny.

Aspekty przemocowości w

środowisku szkolnym,

pozaszkolnym

Aspekty przemocowości w

środowisku szkolnym,

pozaszkolnym

CHARAKTERYSTYKA OPRAWCÓW:



Mają potrzebę dominacji nad innym, często są
zbuntowani, nie posłuszni i agresywni nawet
wobec dorosłych.



Wybierają sobie zawsze słabszych kolegów na
ofiary swojej przemocy.



Są porywczy, impulsywni, z trudem
przystosowują się do panujących norm i zasad

Aspekty przemocowości w

środowisku szkolnym,

pozaszkolnym

Aspekty przemocowości w

środowisku szkolnym,

pozaszkolnym



Nie umie się wczuć w sytuacje innych, nie
przejmuje się co czują inni.



Nie są lubiani w szkole, lecz tylko wśród
podobnych do siebie podobnych.



Sprawcami przemocy to najczęściej chłopcy
(chociaż dziewczynki coraz częściej też
używają przemocy- najczęściej słownej).

Aspekty przemocowości w

środowisku szkolnym,

pozaszkolnym

Przemoc na

zawsze

zostawia ślad

w psychice

ofiary

Aspekty przemocowości w

środowisku szkolnym,

pozaszkolnym

Bibliografia:



Lesław Pytka ,,Pedagogika resocjalizacji-
wybrane zagadnienia teoretyczne,
diagnostyczne i metodyczne. Warszawa
2005.



Otton Lipowski,,resocjalizacja”.
Warszawa 1976.



B. Urban,J. Staniak ,,Resocjalizacja.
Teoria i praktyka pedagogiczna. Tom
II,Warszawa 2007.



Ogólnopolskie dane statystyczne
dotyczące przemocy-Komenda Policji