CELE I ZADANIA

CELE I ZADANIA

EDUKACJI MEDIALNEJ

EDUKACJI MEDIALNEJ

Edukacja medialna = Edukacja

Edukacja medialna = Edukacja

wspomagana mediami i edukacja

wspomagana mediami i edukacja

poprzez media

poprzez media

Celem

Celem

EDUKACJI

EDUKACJI

jako praktyki jest

jako praktyki jest

rozwijanie i kształcenie całej osobowości

rozwijanie i kształcenie całej osobowości

człowieka, a więc jego sfery poznawczo-

człowieka, a więc jego sfery poznawczo-

intelektualnej, emocjonalno- motywacyjnej

intelektualnej, emocjonalno- motywacyjnej

i motoryczno- sprawnościowej. Innymi

i motoryczno- sprawnościowej. Innymi

słowy w trakcie edukacji następuje

słowy w trakcie edukacji następuje

rozwijanie wiedzy, umiejętności i zdolności

rozwijanie wiedzy, umiejętności i zdolności

intelektualnych, kształtowanie umiejętności

intelektualnych, kształtowanie umiejętności

i sprawności manualnych i motorycznych,

i sprawności manualnych i motorycznych,

a także kształtowanie systemu wartości i

a także kształtowanie systemu wartości i

postaw.

postaw.

Termin

Termin

MEDIA

MEDIA

jako pojęcie zbiorowe

jako pojęcie zbiorowe

obejmuje swym zasięgiem zarówno

obejmuje swym zasięgiem zarówno

środki dydaktyczne, jak i środki

środki dydaktyczne, jak i środki

masowego oddziaływania. Zgodnie z

masowego oddziaływania. Zgodnie z

takim podejściem, media są to różnego

takim podejściem, media są to różnego

rodzaju przedmioty i urządzenia

rodzaju przedmioty i urządzenia

przekazujące odbiorcom określone

przekazujące odbiorcom określone

informacje (komunikaty) poprzez słowa,

informacje (komunikaty) poprzez słowa,

obrazy i dźwięki, a także umożliwiające

obrazy i dźwięki, a także umożliwiające

im wykonywanie określonych czynności

im wykonywanie określonych czynności

intelektualnych i manualnych.

intelektualnych i manualnych.

Pojęcie EDUKACJI

Pojęcie EDUKACJI

MEDIALNEJ

MEDIALNEJ

Edukacja medialna-

Edukacja medialna-

wychowanie do odbioru

wychowanie do odbioru

i wykorzystania środków społecznego

i wykorzystania środków społecznego

przekazu w praktyce indywidualnej

przekazu w praktyce indywidualnej

(nauka, czas wolny, rodzina, relacje

(nauka, czas wolny, rodzina, relacje

społeczne) i społecznej (edukacja

społeczne) i społecznej (edukacja

medialna w szkole, dydaktyka mediów).

medialna w szkole, dydaktyka mediów).

Edukacja medialna przygotowuje ludzi do

Edukacja medialna przygotowuje ludzi do

krytycznego odbioru przekazów

krytycznego odbioru przekazów

medialnych oraz sprawnego posługiwania

medialnych oraz sprawnego posługiwania

się mediami jako narzędziami działalności

się mediami jako narzędziami działalności

intelektualnej.

intelektualnej.

Do mediów zaliczamy:

Do mediów zaliczamy:



Radio

Radio



Telewizję

Telewizję



Magnetowidy

Magnetowidy



Komputery

Komputery



Tablice

Tablice



Podręczniki

Podręczniki



Mapy

Mapy



Modele

Modele

Historia edukacji

Historia edukacji

medialnej

medialnej

Edukację medialną po raz pierwszy

Edukację medialną po raz pierwszy

wprowadzono do systemu szkolnictwa w

wprowadzono do systemu szkolnictwa w

Wielkiej Brytanii począwszy od lat 30. XX w.

Wielkiej Brytanii począwszy od lat 30. XX w.

W Polsce zajęcia z wychowania do mediów

W Polsce zajęcia z wychowania do mediów

wprowadzono reformą edukacji z 1998 roku

wprowadzono reformą edukacji z 1998 roku

jako propozycją międzyprzedmiotowej ścieżki

jako propozycją międzyprzedmiotowej ścieżki

programowej. Pojawiła się powszechna

programowej. Pojawiła się powszechna

konieczność wychowania do mediów, od

konieczność wychowania do mediów, od

stwierdzeń „nadszedł już czas, by tzw.

stwierdzeń „nadszedł już czas, by tzw.

ścieżkę edukacyjną w szkołach zastąpił

ścieżkę edukacyjną w szkołach zastąpił

przedmiot edukacja medialna” (T. Goban-

przedmiot edukacja medialna” (T. Goban-

Klas). Wtórnie zatem winna być traktowana

Klas). Wtórnie zatem winna być traktowana

jako element kształcenia szkolnego.

jako element kształcenia szkolnego.

W kwietniu 1999 roku w Wiedniu odbyła się

W kwietniu 1999 roku w Wiedniu odbyła się

konferencja pt. „Edukacja medialna a wiek

konferencja pt. „Edukacja medialna a wiek

cyfrowy”. Eksperci z 33 krajów świata

cyfrowy”. Eksperci z 33 krajów świata

dyskutowali nad programem edukacji medialnej

dyskutowali nad programem edukacji medialnej

w epoce globalizacji i społeczeństwa

w epoce globalizacji i społeczeństwa

informacyjnego. Oto niektóre z przyjętych tam

informacyjnego. Oto niektóre z przyjętych tam

ustaleń.

ustaleń.

1.

1.

Edukacja medialna obejmować winna słowo

Edukacja medialna obejmować winna słowo

drukowane, grafikę i dźwięk oraz ruchome

drukowane, grafikę i dźwięk oraz ruchome

obrazy, dostarczane za pośrednictwem każdego

obrazy, dostarczane za pośrednictwem każdego

rodzaju techniki.

rodzaju techniki.

2.

2.

Edukacja medialna powinna przygotować ludzi

Edukacja medialna powinna przygotować ludzi

do:

do:



Analizowania, krytycznej oceny i tworzenia

Analizowania, krytycznej oceny i tworzenia

tekstów medialnych

tekstów medialnych



Identyfikowania źródeł tekstów medialnych

Identyfikowania źródeł tekstów medialnych

i ich kontekstu politycznego, społecznego,

i ich kontekstu politycznego, społecznego,

kulturowego

kulturowego



Interpretowania wiadomości i wartości

Interpretowania wiadomości i wartości

oferowanych przez media

oferowanych przez media



Dobierania odpowiednich mediów do

Dobierania odpowiednich mediów do

przekazywania własnych wiadomości i

przekazywania własnych wiadomości i

relacji skierowanych do konkretnych

relacji skierowanych do konkretnych

odbiorców

odbiorców

3. Społeczeństwo powinno mieć dostęp do

3. Społeczeństwo powinno mieć dostęp do

mediów zarówno ze względu na ich odbiór,

mediów zarówno ze względu na ich odbiór,

jak i kreowanie.

jak i kreowanie.

Media są dzisiaj głównym źródłem

Media są dzisiaj głównym źródłem

informacji, likwidują problem

informacji, likwidują problem

przestrzeni i czasu, są także

przestrzeni i czasu, są także

znakomitymi narzędziami pracy

znakomitymi narzędziami pracy

intelektualnej i zawodowej. Wystarczy

intelektualnej i zawodowej. Wystarczy

uświadomić sobie, jak wielorakie

uświadomić sobie, jak wielorakie

funkcje we wszystkich dziedzinach

funkcje we wszystkich dziedzinach

naszego życia pełnią dzisiaj komputery.

naszego życia pełnią dzisiaj komputery.

Bez umiejętności posługiwania się

Bez umiejętności posługiwania się

mediami nie jesteśmy

mediami nie jesteśmy

profesjonalistami, nie wytrzymujemy

profesjonalistami, nie wytrzymujemy

konkurencji, zostajemy w tyle,

konkurencji, zostajemy w tyle,

wypadamy z gry.

wypadamy z gry.

CELE EDUKACJI MEDIALNEJ

CELE EDUKACJI MEDIALNEJ



Po pierwsze, celem edukacji medialnej jest

Po pierwsze, celem edukacji medialnej jest

przygotowanie do posługiwania się mediami

przygotowanie do posługiwania się mediami

jako narzędzi pracy intelektualnej,

jako narzędzi pracy intelektualnej,

komunikowania i uczenia się. Cel ten można

komunikowania i uczenia się. Cel ten można

określić jako technologiczny, gdyż polega on

określić jako technologiczny, gdyż polega on

na nabywaniu kompetencji- wiedzy,

na nabywaniu kompetencji- wiedzy,

umiejętności i sprawności dotyczących

umiejętności i sprawności dotyczących

posługiwania się urządzeniami

posługiwania się urządzeniami



Drugi cel edukacji medialnej to przygotowanie

Drugi cel edukacji medialnej to przygotowanie

do świadomego i krytycznego odbioru

do świadomego i krytycznego odbioru

komunikatów medialnych. Chodzi tu o

komunikatów medialnych. Chodzi tu o

kompetencje odbiorców, które należy określić

kompetencje odbiorców, które należy określić

jako kulturowe i pedagogiczne

jako kulturowe i pedagogiczne



Trzeci cel polega na właściwości korzystania z

Trzeci cel polega na właściwości korzystania z

mediów jako narzędzi zabawy i rozrywki

mediów jako narzędzi zabawy i rozrywki

Edukacja medialna obejmować powinna całe

Edukacja medialna obejmować powinna całe

społeczeństwo, gdyż media stanowią

społeczeństwo, gdyż media stanowią

naturalne środowisko człowieka

naturalne środowisko człowieka

Celem edukacji medialnej jest nie tylko

Celem edukacji medialnej jest nie tylko

nauczanie o samym medium (czy korzystanie

nauczanie o samym medium (czy korzystanie

z niego), lecz także sposoby jak

z niego), lecz także sposoby jak

najsprawniejszego dotarcia do przekazu,

najsprawniejszego dotarcia do przekazu,

które medium niesie i wykorzystania jego

które medium niesie i wykorzystania jego

zasobów.

zasobów.

W przypadku ksiązki czy czasopisma

W przypadku ksiązki czy czasopisma

będzie to warsztat informacyjny

będzie to warsztat informacyjny

biblioteki, w przypadku dramatu czy

biblioteki, w przypadku dramatu czy

spektakli widowiskowych będzie to

spektakli widowiskowych będzie to

film, audycja telewizyjna czy radiowa,

film, audycja telewizyjna czy radiowa,

nagrania audiowizualne z techniką

nagrania audiowizualne z techniką

wideo włącznie. A nawet żywy teatr

wideo włącznie. A nawet żywy teatr

inscenizowany przez uczniów. W

inscenizowany przez uczniów. W

przypadku programów komputerowych

przypadku programów komputerowych

będzie to technika umożliwiająca

będzie to technika umożliwiająca

dostęp do tych programów i ich sieci

dostęp do tych programów i ich sieci

(np. INTERNET).

(np. INTERNET).

ZADANIA EDUKACJI

ZADANIA EDUKACJI

MEDIALNEJ

MEDIALNEJ

Edukacja medialna jest praktyczną stroną

Edukacja medialna jest praktyczną stroną

pedagogiki medialnej, kluczem do rozumienia i

pedagogiki medialnej, kluczem do rozumienia i

konstruowania znaczeń w rzeczywistości

konstruowania znaczeń w rzeczywistości

zdominowanej przez kulturę medialną.

zdominowanej przez kulturę medialną.



Głównym zadaniem edukacji medialnej jest

Głównym zadaniem edukacji medialnej jest

wskazanie miejsca mediów w kulturze,

wskazanie miejsca mediów w kulturze,

zapoznanie z możliwościami mediów i

zapoznanie z możliwościami mediów i

sposobami ich wykorzystania w procesie

sposobami ich wykorzystania w procesie

kształcenia i samokształcenia, wykształcenie

kształcenia i samokształcenia, wykształcenie

umiejętności interpretacji komunikatów

umiejętności interpretacji komunikatów

medialnych, umiejętności „porozumiewania się”

medialnych, umiejętności „porozumiewania się”

człowieka z komputerem, a w przypadku

człowieka z komputerem, a w przypadku

multimediów- umiejętności posłużenia się

multimediów- umiejętności posłużenia się

technologią informacyjną jako narzędziem

technologią informacyjną jako narzędziem

rozwoju intelektualnego.

rozwoju intelektualnego.

Cywilizacja informacji

Cywilizacja informacji

Media są wszechobecne we wszystkich

Media są wszechobecne we wszystkich

dziedzinach naszego życia, stały się głównym

dziedzinach naszego życia, stały się głównym

źródłem informacji, a także podstawowym

źródłem informacji, a także podstawowym

narzędziem pracy intelektualnej i zawodowej

narzędziem pracy intelektualnej i zawodowej

współczesnego człowieka. Zdaniem A. i H.

współczesnego człowieka. Zdaniem A. i H.

Tofflerów media, a zwłaszcza komputery stały

Tofflerów media, a zwłaszcza komputery stały

się też symbolem cywilizacji trzeciej fali rozwoju

się też symbolem cywilizacji trzeciej fali rozwoju

ludzkości.

ludzkości.

Cywilizacja pierwszej fali

Cywilizacja pierwszej fali

związana była z

związana była z

ziemią- była to epoka rolnictwa symbolizowana

ziemią- była to epoka rolnictwa symbolizowana

przez motykę

przez motykę

Cywilizacja drugiej fali

Cywilizacja drugiej fali

związana była z

związana była z

przemysłem, pojawiła się wraz z wynalezieniem

przemysłem, pojawiła się wraz z wynalezieniem

maszyny parowej, a jej symbolem stały się

maszyny parowej, a jej symbolem stały się

fabryki i taśma produkcyjna.

fabryki i taśma produkcyjna.

Cechą charakterystyczną drugiej fali jest masowość:

Cechą charakterystyczną drugiej fali jest masowość:

masowa produkcja, masowa konsumpcja, masowa

masowa produkcja, masowa konsumpcja, masowa

edukacja, masowe środki komunikacji itd..

edukacja, masowe środki komunikacji itd..

Trzecia fala

Trzecia fala

rozwoju świata to cywilizacja

rozwoju świata to cywilizacja

informacji, wiedzy i innowacji. W gospodarce

informacji, wiedzy i innowacji. W gospodarce

trzeciej fali informacja staje się substytutem

trzeciej fali informacja staje się substytutem

surowców, siły roboczej i innych zasobów.

surowców, siły roboczej i innych zasobów.

Charakterystyczną cechą trzeciej fali jest też

Charakterystyczną cechą trzeciej fali jest też

globalizacja, a więc świat bez granic i

globalizacja, a więc świat bez granic i

„świadomość planetarna”, dzięki której kruszy się

„świadomość planetarna”, dzięki której kruszy się

narodowa suwerenność tak bliska sercu

narodowa suwerenność tak bliska sercu

nacjonalistów.

nacjonalistów.

Kształtowanie postaw

Kształtowanie postaw

wobec mediów

wobec mediów

Coraz częściej mówi się o

Coraz częściej mówi się o

konieczności

konieczności

„wychowania do

„wychowania do

mediów” oraz „edukacji

mediów” oraz „edukacji

medialnej”. Chodzi tutaj

medialnej”. Chodzi tutaj

zarówno o planowanie,

zarówno o planowanie,

intencjonalne

intencjonalne

oddziaływanie ze strony

oddziaływanie ze strony

nauczycieli i

nauczycieli i

wychowawców, jak też

wychowawców, jak też

o oddziaływania

o oddziaływania

niezamierzone, np.

niezamierzone, np.

właściwe postawy osób

właściwe postawy osób

dorosłych.

dorosłych.

POSTAWY

POSTAWA

ODPORNOŚCI

POSTAWA

ULEGŁOŚCI

POSTAWA

AKTYWNOŚCI

1.

1.

Postawa odporności-

Postawa odporności-

odbiorca nie ulega ich

odbiorca nie ulega ich

negatywnym wpływom i stara się krytycznie

negatywnym wpływom i stara się krytycznie

oceniać docierające do niego komunikaty,

oceniać docierające do niego komunikaty,

mając świadomość, że pewne treści mogą być

mając świadomość, że pewne treści mogą być

mało wiarygodne lub nierzetelne.

mało wiarygodne lub nierzetelne.

2.

2.

Postawa uległości-

Postawa uległości-

polega na braku

polega na braku

krytycyzmu i pogłębiającej refleksji nad

krytycyzmu i pogłębiającej refleksji nad

odbieranymi treściami oraz zbytniej

odbieranymi treściami oraz zbytniej

łatwowierności czy wręcz naiwności podczas

łatwowierności czy wręcz naiwności podczas

oceny stopnia wiarygodności odbieranych

oceny stopnia wiarygodności odbieranych

treści.

treści.

3.

3.

Postawa aktywności-

Postawa aktywności-

polega na stałej

polega na stałej

tendencji jednostki do pozytywnego

tendencji jednostki do pozytywnego

oddziaływania na media w celu dokonania w

oddziaływania na media w celu dokonania w

nich korzystnych zmian.

nich korzystnych zmian.

WNIOSKI

WNIOSKI

1.

1.

Edukacja medialna stanowić powinna niezbędny

Edukacja medialna stanowić powinna niezbędny

element obowiązkowego programu kształcenia

element obowiązkowego programu kształcenia

ogólnego na wszystkich etapach nauczania w

ogólnego na wszystkich etapach nauczania w

szkole.

szkole.

2.

2.

Głównym celem tej edukacji powinno być

Głównym celem tej edukacji powinno być

przygotowanie ucznia do właściwego odbioru

przygotowanie ucznia do właściwego odbioru

komunikatów medialnych oraz stosowania mediów

komunikatów medialnych oraz stosowania mediów

jako narzędzi pracy i twórczości. Edukacja

jako narzędzi pracy i twórczości. Edukacja

medialna to edukacja do mediów i poprzez media.

medialna to edukacja do mediów i poprzez media.

3.

3.

Edukacja medialna powinna objąć swym zasięgiem

Edukacja medialna powinna objąć swym zasięgiem

wszystkie rodzaje mediów, a więc: media proste i

wszystkie rodzaje mediów, a więc: media proste i

techniczne, drukowanie i elektryczne, małe media i

techniczne, drukowanie i elektryczne, małe media i

mass media.

mass media.

4.

4.

Edukacja medialna winna być realizowana w formie

Edukacja medialna winna być realizowana w formie

samodzielnego przedmiotu, oraz w ramach innych

samodzielnego przedmiotu, oraz w ramach innych

przedmiotów i rodzajów edukacji.

przedmiotów i rodzajów edukacji.

5.

5.

Realizacja przedmiotu wymaga specjalnego,

Realizacja przedmiotu wymaga specjalnego,

interdyscyplinarnego przygotowania nauczycieli.

interdyscyplinarnego przygotowania nauczycieli.

Zachodzi więc potrzeba dokształcania i kształcenia

Zachodzi więc potrzeba dokształcania i kształcenia

pedagogów- nauczycieli w zakresie pedagogiki

pedagogów- nauczycieli w zakresie pedagogiki

medialnej i technologii edukacyjnej.

medialnej i technologii edukacyjnej.

DZIĘKUJEMY

DZIĘKUJEMY