CELE I ZADANIA EDUKACJI MEDIALNEJ

Edukacja medialna = Edukacja

wspomagana mediami i edukacja

poprzez media

Celem

EDUKACJI

jako praktyki jest rozwijanie

i kształcenie całej osobowości człowieka, a

więc jego sfery poznawczo- intelektualnej,

emocjonalno- motywacyjnej i motoryczno-

sprawnościowej. Innymi słowy w trakcie

edukacji następuje rozwijanie wiedzy,

umiejętności i zdolności intelektualnych,

kształtowanie umiejętności i sprawności

manualnych i motorycznych, a także

kształtowanie systemu wartości i postaw.

Termin

MEDIA

jako pojęcie zbiorowe

obejmuje swym zasięgiem zarówno

środki dydaktyczne, jak i środki

masowego oddziaływania. Zgodnie z

takim podejściem, media są to różnego

rodzaju przedmioty i urządzenia

przekazujące odbiorcom określone

informacje (komunikaty) poprzez słowa,

obrazy i dźwięki, a także umożliwiające

im wykonywanie określonych czynności

intelektualnych i manualnych.

Pojęcie EDUKACJI

MEDIALNEJ

Edukacja medialna-

wychowanie do odbioru

i wykorzystania środków społecznego

przekazu w praktyce indywidualnej

(nauka, czas wolny, rodzina, relacje

społeczne) i społecznej (edukacja

medialna w szkole, dydaktyka mediów).

Edukacja medialna przygotowuje ludzi do

krytycznego odbioru przekazów

medialnych oraz sprawnego posługiwania

się mediami jako narzędziami działalności

intelektualnej.

Do mediów zaliczamy:



Radio



Telewizję



Magnetowidy



Komputery



Tablice



Podręczniki



Mapy



Modele

Historia edukacji

medialnej

Edukację medialną po raz pierwszy

wprowadzono do systemu szkolnictwa w

Wielkiej Brytanii począwszy od lat 30. XX w.

W Polsce zajęcia z wychowania do mediów

wprowadzono reformą edukacji z 1998 roku

jako propozycją międzyprzedmiotowej ścieżki

programowej. Pojawiła się powszechna

konieczność wychowania do mediów, od

stwierdzeń „nadszedł już czas, by tzw.

ścieżkę edukacyjną w szkołach zastąpił

przedmiot edukacja medialna” (T. Goban-

Klas). Wtórnie zatem winna być traktowana

jako element kształcenia szkolnego.

W kwietniu 1999 roku w Wiedniu odbyła się

konferencja pt. „Edukacja medialna a wiek

cyfrowy”. Eksperci z 33 krajów świata

dyskutowali nad programem edukacji medialnej

w epoce globalizacji i społeczeństwa

informacyjnego. Oto niektóre z przyjętych tam

ustaleń.

Edukacja medialna obejmować winna słowo

drukowane, grafikę i dźwięk oraz ruchome

obrazy, dostarczane za pośrednictwem każdego

rodzaju techniki.

Edukacja medialna powinna przygotować ludzi

do:



Analizowania, krytycznej oceny i tworzenia

tekstów medialnych



Identyfikowania źródeł tekstów medialnych

i ich kontekstu politycznego, społecznego,

kulturowego



Interpretowania wiadomości i wartości

oferowanych przez media



Dobierania odpowiednich mediów do

przekazywania własnych wiadomości i

relacji skierowanych do konkretnych

odbiorców

3. Społeczeństwo powinno mieć dostęp do

mediów zarówno ze względu na ich odbiór,

jak i kreowanie.

Media są dzisiaj głównym źródłem

informacji, likwidują problem

przestrzeni i czasu, są także

znakomitymi narzędziami pracy

intelektualnej i zawodowej. Wystarczy

uświadomić sobie, jak wielorakie

funkcje we wszystkich dziedzinach

naszego życia pełnią dzisiaj komputery.

Bez umiejętności posługiwania się

mediami nie jesteśmy

profesjonalistami, nie wytrzymujemy

konk urencji, zosta jemy w tyle,

wypada my z gry.

CELE EDUKACJI MEDIALNEJ



Po pierwsze, celem edukacji medialnej jest

przygotowanie do posługiwania się mediami

jako narzędzi pracy intelektualnej,

komunikowania i uczenia się. Cel ten można

określić jako technologiczny, gdyż polega on

na nabywaniu kompetencji- wiedzy,

umiejętności i sprawności dotyczących

posługiwania się urządzeniami



Drugi cel edukacji medialnej to przygotowanie

do świadomego i krytycznego odbioru

komunikatów medialnych. Chodzi tu o

kompetencje odbiorców, które należy określić

jako kulturowe i pedagogiczne



Trzeci cel polega na właściwości korzystania z

mediów jako narzędzi zabawy i rozrywki

Edukacja medialna obejmować powinna całe

społeczeństwo, gdyż media stanowią

naturalne środowisko człowieka

Celem edukacji medialnej jest nie tylko

nauczanie o samym medium (czy korzystanie

z niego), lecz także sposoby jak

najsprawniejszego dotarcia do przekazu,

które medium niesie i wykorzystania jego

zasobów.

W przypadku ksiązki czy czasopisma

będzie to warsztat informacyjny

biblioteki, w przypadku dramatu czy

spektakli widowiskowych będzie to

film, audycja telewizyjna czy radiowa,

nagrania audiowizualne z techniką

wideo włącznie. A nawet żywy teatr

inscenizowany przez uczniów. W

przypadku programów komputerowych

będzie to technika umożliwiająca

dostęp do tych programów i ich sieci

(np. INTERNET).

ZADANIA EDUKACJI

MEDIALNEJ

Edukacja medialna jest praktyczną stroną

pedagogiki medialnej, kluczem do rozumienia i

konstruowania znaczeń w rzeczywistości

zdominowanej przez kulturę medialną.



Głównym zadaniem edukacji medialnej jest

wskazanie miejsca mediów w kulturze,

zapoznanie z możliwościami mediów i

sposobami ich wykorzystania w procesie

kształcenia i samokształcenia, wykształcenie

umiejętności interpretacji komunikatów

medialnych, umiejętności „porozumiewania

się” człowieka z komputerem, a w przypadku

multimediów- umiejętności posłużenia się

technologią informacyjną jako narzędziem

rozwoju intelektualnego.

Cywilizacja informacji

Media są wszechobecne we wszystkich

dziedzinach naszego życia, stały się głównym

źródłem informacji, a także podstawowym

narzędziem pracy intelektualnej i zawodowej

współczesnego człowieka. Zdaniem A. i H.

Tofflerów media, a zwłaszcza komputery stały

się też symbolem cywilizacji trzeciej fali rozwoju

ludzkości.

Cywilizacja pierwszej fali

związana była z

ziemią- była to epoka rolnictwa symbolizowana

przez motykę

Cywilizacja drugiej fali

związana była z

przemysłem, pojawiła się wraz z wynalezieniem

maszyny parowej, a jej symbolem stały się

fabryki i taśma produkcyjna.

Cechą charakterystyczną drugiej fali jest masowość:

masowa produkcja, masowa konsumpcja, masowa

edukacja, masowe środki komunikacji itd..

Trzecia fala

rozwoju świata to cywilizacja

informacji, wiedzy i innowacji. W gospodarce

trzeciej fali informacja staje się substytutem

surowców, siły roboczej i innych zasobów.

Charakterystyczną cechą trzeciej fali jest też

globalizacja, a więc świat bez granic i

„świadomość planetarna”, dzięki której kruszy się

narodowa suwerenność tak bliska sercu

nacjonalistów.

Kształtowanie postaw

wobec mediów

Coraz częściej mówi się o

konieczności

„wychowania do

mediów” oraz „edukacji

medialnej”. Chodzi tutaj

zarówno o planowanie,

intencjonalne

oddziaływanie ze strony

nauczycieli i

wychowawców, jak też

o oddziaływania

niezamierzone, np.

właściwe postawy osób

dorosłych.

POSTAWY

POSTAWA

ODPORNOŚCI

POSTAWA

ULEGŁOŚCI

POSTAWA

AKTYWNOŚCI

Postawa odporności-

odbiorca nie ulega ich

negatywnym wpływom i stara się krytycznie

oceniać docierające do niego komunikaty,

mając świadomość, że pewne treści mogą być

mało wiarygodne lub nierzetelne.

Postawa uległości-

polega na braku

krytycyzmu i pogłębiającej refleksji nad

odbieranymi treściami oraz zbytniej

łatwowierności czy wręcz naiwności podczas

oceny stopnia wiarygodności odbieranych

treści.

Postawa aktywności-

polega na stałej

tendencji jednostki do pozytywnego

oddziaływania na media w celu dokonania w

nich korzystnych zmian.

WNIOSKI

Edukacja medialna stanowić powinna niezbędny

element obowiązkowego programu kształcenia

ogólnego na wszystkich etapach nauczania w

szkole.

Głównym celem tej edukacji powinno być

przygotowanie ucznia do właściwego odbioru

komunikatów medialnych oraz stosowania mediów

jako narzędzi pracy i twórczości. Edukacja

medialna to edukacja do mediów i poprzez media.

Edukacja medialna powinna objąć swym zasięgiem

wszystkie rodzaje mediów, a więc: media proste i

techniczne, drukowanie i elektryczne, małe media i

mass media.

Edukacja medialna winna być realizowana w formie

samodzielnego przedmiotu, oraz w ramach innych

przedmiotów i rodzajów edukacji.

Realizacja przedmiotu wymaga specjalnego,

interdyscyplinarnego przygotowania nauczycieli.

Zachodzi więc potrzeba dokształcania i kształcenia

pedagogów- nauczycieli w zakresie pedagogiki

medialnej i technologii edukacyjnej.

Document Outline