BRADSOT PÓŁNOCNY 

OWIEC

PARASZELESTNICA 

TRAWIEŃCA OWIEC 

(GASTROMYCOSIS OVIS,

BRAXY)

Ilona Tomecka
Katarzyna Wójcik
Gr. 3b

• Choroba występuje u młodych owiec o 

dobrej kondycji, szczególnie wrażliwe 
są jagnięta w wieku 3-6 m-cy.

• Bradsot cechuje krwotoczne zapalenie 

błony śluzowej trawieńca i nagłe 
zejście śmiertelne. 

• Występowanie: Szkocja, kraje 

skandynawskie, USA, północna część 
Niemiec, Islandia, Irlandia, Australia

ETIOLOGIA

Chorobę wywołuje Clostridium septicum:
•  G+, laseczka beztlenowa
•  zarodnikująca
• Wytwarza egzotoksyny: 
 α - ma właściwości hemolityczne, 

wywołuje martwicę tkanek

 β - dezoksyrybonukleaza
 γ - hialuronidaza
 δ - właściwości hemolityczne

EPIZOOTIOLOGIA

• Zarodniki 

Cl.septicum są 
powszechne w 
środowisku. 

• Mogą przebywać w 

przewodzie 
pokarmowym nie 
wywołując 
objawów 
chorobowych.

PATOGENEZA

• Wrota: per os
• Forma patogenna: wegetatywna
• Zakażenie: sprzyja podawanie 

zarzniętej, oszronionej, 

zanieczyszczonej (ziemią) lub nadgniłej 

karmy → subkliniczny stan zapalny 

błony śluzowej trawieńca →  wniknięcie 

zarazka w głąb tkanek → namnożenie 

→ wytwarzanie toksyn → krwiobieg → 

zachorowanie  śmierć

OBJAWY

• Postać nadostra: objawy narastają 

gwałtownie, osłabienie, odstawanie od 

stada, postawa leżąca, śmierć  w 

ciągu kilku godzin

• Postać ostra: niepokój, bóle w obrębie 

jamy brzusznej, wzdęcie, obrzęk 

okolicy głowy, niekiedy wypływ 

krwawy z naturalnych otworów ciała, 

biegunki, duszność, zgrzytanie 

zębami, brak apetytu

A-P

• Zwłoki rozdęte (tworzy się gaz w przewodzie 

pokarmowym, obrzęk tkanek podskórnych)

• Szybki rozkład
• Mięśnie ciemnobrunatne
• W jamach otrzewnowej, opłucnowa i w worku 

osierdziowym dużo krwawego płynu wysiękowego

• Skąpa ilość śluzowatej ciemnoczerwonej treści i 

znaczny obrzęk błony śluzowej trawieńca, ogniska 

krwotoczne w okolicy oddźwiernika i fałdów błony 

śluzowej

• Zapalenie krwotoczne dwunastnicy
• Zwyrodnienie narządów wewnętrznych
• Jelita pokryte włóknikiem i zlepione

ROZPOZNANIE

• wywiad

• objawy kliniczne

• zmiany a-p

• badania laboratoryjne: 

immunofluorescencja

DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA: 
   bradsot niemiecki, enterotoksemia, obrzęk 

złośliwy, wąglik, inne choroby wywoływane 

przez beztlenowce o ostrym przebiegu

ZAPOBIEGANIE I LECZENIE

• Profilaktyka: 

unikanie karmy powodującej stany zapalne 

p.pok.

• Szczepienie: 

na obszarze enzootycznym, szczepionką 

zawierającą toksoid Cl.septicum, owce 

szczepi się dwukrotnie w odstępach 2 tyg., 

zwłaszcza późnym latem i wczesną jesienią

• Leczenie: 

zakażenia Clostridiami leczy się wysokimi 

dawkami penicyliny lub antybiotykami o 

szerokim spektrum działania, we wczesnych 

stadiach choroby