ENZOOTYCZNA BIAŁACZKA
BYDŁA
Enzootyczna białaczka
bydła
Przewlekłe, dożywotnie zakażenie wirusowe
Nowotworowa choroba układu
limforetikularnego
Zazwyczaj subklinicznie
Rzadko przebiegające z nowotworami
Szeroko rozpowszechniona na całym
świecie (też Polska)
Zwalczone tylko w niektórych krajach (dla
innych – bariera handlu!!!)
W UE (i Polsce) zwalczana z urzędu
ZNACZENIE
Restrykcje importowe bydła i produktów
Utrudnienie obrotu w kraju
Obniżona mleczność i płodność
niektórych stad zakażonych
Sporadycznie
guzy = padnięcia
lub
brakowanie
Czyli straty mięsa
Natomiast
nie ma znaczenia dla zdrowia
innych gatunków ani dla ludzi
(sporadycznie owce)
ETIOLOGIA
Wirus BLV – Retroviridae – onkornawirus
typu C
Szybko ginie poza organizmem (56 st.C.
Po 30 min.)
Szybko inaktywowany przez środki
dezynfekcyjne, ciepło, pasteryzację
(mleko)
ETIOLOGIA
Słaby potencjał onkogenny
Niegroźny dla innych gatunków i dla
ludzi
EPIZOOTIOLOGIA
Cały świat
Wiek
powyżej 2 lat
(5-18lat)!!!
Źródło:
zakażone zwierzęta
Drogi szerzenia:
- większość wirusa „zamknięta” w limfocytach
- więc istotne jest przeniesienie limfocytów
(iniekcja, doustnie, donosowo, domacicznie,
rektalnie, itp.)
- wystarczy 2500 limfocytów (1/100 kropli
krwi)
DROGI SZERZENIA
Najczęściej
– badania rektalne, igły
(tuberkulinizacja!), transfuzje, narzędzia,
dekornizacja, kolczykowanie, tatuaż,
korekcja racic, owady kłująco-ssące
Śródmacicznie rzadko (3-20% płodów od
zakażonych krów)
Nasienie, mleko, ślina – małe znaczenie
(chyba, że z krwią)
Więc szerzy się dość wolno w stadzie
Wymaga długiego i ścisłego kontaktu
PATOGENEZA
Wirus dożywotnio bytuje głównie w
limfocytach B (mało im szkodzi)
Po 1-3 miesiącach p-ciała antywirusowe (p-
ko p24 i gp51 – neutralizacja wirusa, ale
zakażenie na całe życie, bo prowirus)
Są dożywotnio, ale spadek okołoporodowy
P-ciała nie mogą uwolnić zwierzęcia od
zakażenia
Jednak hamują proces chorobowy, zatem:
OBJAWY
Bardzo często przebieg bezobjawowy lub
U 30-85% zakażonych – długotrwała
limfocytoza
bez innych objawów lub
Sporadycznie, u starszych
chłoniakomięsaki
(śledziona, wątroba,
nerki, przewód pokarmowy, serce, rdzeń)
oraz powiększenie węzłów (tzw.
węzłowica
)
- objawy zależne od lokalizacji – trudności w
połykaniu, brak apetytu, niestrawności,
wzdęcia, duszność, kulawizna, porażenia,
zaburzenia pracy serca (nagłe zejścia)
ZMIANY
ANATOMOPATOLOGICZNE
Więc brakowanie lub sporadyczne,
nagłe upadki (pęknięcie śledziony,
wątroby)
Częściej przypadkowe rozpoznania w
rzeźni lub podczas zwalczania jałowości
Powiększenie węzłów chłonnych –
przewodu pokarmowego i innych
Powiększenie śledziony – pęknięcie –
skrwawienie wewnętrzne
Guzy w trawieńcu i macicy (jałowość)
ROZPOZNAWANIE
Klinicznie: tylko węzłowica (ale b. późno)
Hematologia nie, bo głównie aleukemiczna
Sekcja (rzeźnia) – guzy i powiększone węzły
Wykrycie wirusa rzdko potrzebne, bo
serologia jest bardziej wiarygodna –
immunodyfuzja w żelu lub Elisa
Ale to u starszych niż 6 m-cy i nie 4-3
tygodnie przed porodem i 3-5 dni po
porodzie
PCR – DNA zintegrowany w komórkach
gospodarza
POSTĘPOWANIE
Lista OIE
Izolowanie i eliminacja nosicieli w stadzie
Badanie serologiczne całego stada
(ponad 30% to likwidacja całego stada)
PROFILAKTYKA:
- okresowe kontrole serologiczne (co 3 lata)
- nadzór nad bydłem wprowadzanym
- higiena zabiegów krwawych
- zwalczanie owadów
- szczepienia brak