Mikroekonomia
Elastyczność
2
Elastyczność cenowa popytu
Elastyczność cenowa popytu – reakcja wielkości
popytu na zmianę ceny, tj. stosunkowa zmiana (%
wzrost lub spadek) wielkości popytu wywołana
stosunkową zmianą
(% spadek lub wzrost) ceny.
P
P
Q
Q
e
dp
:
3
Elastyczność cenowa popytu
Wartości współczynnika elastyczności cenowej popytu:
e
dp
< –1 popyt elastyczny - zmiana ceny o 1% powoduje
większą niż 1% zmianę popytu
e
dp
> –1 popyt nieelastyczny – zmianie ceny o 1% odpowiada
mniejsza niż 1% zmiana popytu
e
dp
= 0 popyt doskonale nieelastyczny (sztywny)
e
dp
= ∞ popyt doskonale elastyczny – zmiany ceny i popytu
są identyczne
4
Elastyczność cenowa popytu
Współczynnik elastyczności cenowej popytu informuje
nas
o sile reakcji konsumenta na zmieniające się ceny
towarów
na rynku.
5
Elastyczność cenowa popytu
np. obniżenie ceny z 20 do
18 powoduje wzrost
popytu
ze 100 do 150j.
procentowa zmiana
popytu: 50/100 * 100% =
50%
procentowa zmiana ceny:
2/20 * 100% = 10%
6
Elastyczność cenowa popytu
elastyczność popytu = 5, tj.
popyt elastyczny,
gdy cena = 20, to przychody
całkowite wynoszą: 20 * 100
= 2000
gdy cena = 18, to przychody
całkowite wynoszą:
18 * 150 = 2700
spadek ceny powoduje
wzrost przychodu (utargu
całkowitego)
wzrost ceny –spadek
przychodu.
7
Elastyczność cenowa popytu
np. wzrost ceny z 4 do 6,
powoduje spadek popytu
z 200 do 160
procentowa zmiana
popytu: 40/200 * 100%
= 20%
procentowa zmiana
ceny: 2/4 * 100% = 50%
8
Elastyczność cenowa popytu
elastyczność popytu = 0,4,
tj. popyt nieelastyczny,
gdy cena = 4, to przychody
całkowite: 4*200 = 800
gdy cena = 6, to przychody
całkowite: 6*160 = 960
spadek ceny powoduje
spadek przychodu (utargu
całkowitego)
wzrost ceny – spadek
przychodu.
9
Elastyczność cenowa popytu
10
Elastyczność cenowa popytu
Zależności między e
dp
a u
c
Współczynniki
e
dp
Wzrost ceny
Spadek ceny
e
dp
< –1
u
c
u
c
e
dp
> –1
u
c
u
c
11
Elastyczność cenowa popytu
Przyczyny elastyczności:
osiągalność substytutów - popyt elastyczny,
przyzwyczajenia (np. papierosy) - popyt nieelastyczny,
dobra luksusowe (wiele substytutów) -popyt
elastyczny,
dobra niezbędne (woda, żywność, rezygnacja z innych
dóbr) – popyt nieelastyczny.
12
Mieszana elastyczność cenowa popytu
Krzyżowa elastyczność popytu – zmiana wielkości popytu na
jedno dobro (x) wywołana zmianą ceny innego dobra (y).
Dla substytutów e
xy
jest dodatni, a dla dóbr
komplementarnych e
xy
jest ujemny.
Py
Py
Qx
Qx
e
xy
:
13
Elastyczność cenowa podaży
Elastyczność cenowa podaży – reakcja podaży
na zmianę ceny, tj. stosunkowa zmiana (% wzrost
lub spadek) wielkości podaży wywołana
stosunkową zmianą (% spadek lub wzrost) ceny
.
P
P
S
S
e
sp
:
14
Elastyczność cenowa podaży
Wartości współczynnika elastyczności cenowej podaży:
e
sp
> 1 podaż elastyczna - gdy zmiana ceny o 1%
powoduje większą niż 1% zmianę podaży,
e
sp
< 1 podaż nieelastyczna – procentowa zmiana
podaży jest mniejsza od procentowej zmiany ceny,
e
sp
= 0 podaż doskonale nieelastyczna– gdy zmiana
ceny nie wpływa na wielkość podaży
e
sp
= ∞ podaż doskonale elastyczna – gdy na rynek
zostanie dostarczona każda ilość produktów, na jaką
będzie zapotrzebowanie.
15
Elastyczność cenowa podaży
Podaż nieelastyczna– gdy nie można szybko dostosować
wielkości do ceny.
Zależy to od:
istnienia rezerw mocy wytwórczych,
poziomu zapasów: dóbr przemysłowych,
dóbr rolniczych – tu głównie długość okresu
produkcyjnego:
a) warzywa – elastyczna (w ciągu roku),
b) kauczuk, kawa – nieelastyczna (czas hodowania
drzew).
16
Elastyczność dochodowa popytu
Elastyczność dochodowa popytu jest
stosunkową zmianą popytu na dane dobro
podzieloną przez stosunkową zmianę
dochodu.
D
D
Q
Q
d
e
:
17
Elastyczność dochodowa popytu
Współczynnik elastyczności dochodowej popytu informuje
nas
o ile procent zmieni się popyt na jakiś towar, gdy
dochód konsumenta zmieni się o 1%.
Wartości współczynnika elastyczności dochodowej popytu:
wartość dodatnia – jeśli konsument kupuje więcej dóbr,
gdy jego dochód wzrasta,
zero – gdy taką samą ilość dóbr,
wartość ujemna – gdy mniej.
18
Elastyczność dochodowa popytu
Prawo Engla
W miarę wzrostu przeciętnego dochodu na jednego
członka rodziny nie tylko rośnie ogólny popyt, ale
zmienia się również jego struktura. Zmiany te idą w
kierunku zmniejszenia procentowego udziału
wydatków na żywność oraz inne dobra niższego rzędu
i zwiększenia udziału wydatków na dobra wyższego
rzędu.