Elastyczność cenowa popytu – (ang. Price elasticity of demand)

na dobro to stosunek względnej zmiany zapotrzebowania do względnej

zmiany ceny tego dobra:

Popyt może być:

elastyczny (Epd>1)

Popyt elastyczny jest przejawem stosunkowo dużej reakcji

konsumentów na zmianę ceny. Procentowa zmiana popytu jest większa

od procentowej zmiany ceny (np. -3)

nieelastyczny (Epd <1)

Popyt nieelastyczny jest przejawem stosunkowo małej reakcji

konsumentów na zmianę ceny. Procentowa zmiana popytu jest mniejsza

od procentowej zmiany ceny (np. -0,5)

neutralny (Epd =1)

Procentowa zmiana wielkości popytu jest taka sama jak procentowa

zmiana ceny

Wrażliwość popytu na zmianę ceny zależy od:

Poziomu ceny

Przy niskiej cenie określona zmiana ceny, np. podwyżka ceny o 5%,

powoduje na ogół słabszą reakcję nabywców niż analogiczna podwyżka

przy wysokiej cenie.

Wysokości dochodu

Ludzie ubożsi na ogół silniej reagują na zmiany ceny, zwłaszcza dóbr

droższych.

Dostępności substytutów

Dostępność bliskich substytutów zwiększa wrażliwość nabywców na

podwyżkę ceny danego dobra.

Gustu nabywców

Przywiązanie do konsumpcji określonych dóbr zmniejsza reakcję na

podwyżkę ceny.

Rodzaju dobra

Popyt na dobra podstawowe jest mniej elastyczny na zmiany cen niż

popyt na dobro luksusowe.

Szerokości kategorii dobra

Popyt na owoce jest mniej elastyczny niż popyt na konkretny gatunek

owoców, gdyż w obrębie szerszej grupy towarowej istnieją większe

możliwości wyboru (substytucji).

Długości okresu pomiaru

W dłuższym okresie reakcja popytu na zaistniałą zmianę ceny jest

pełniejsza niż w okresie krótkim (możliwość pełniejszego dostosowania

się nabywców do zmienionej ceny - np. przez wykorzystanie

substytutów).

Elastyczność łukowa

Rozpatrując duże zmiany ceny, należy liczyć elastyczność łukową -

średnią elastyczność między dwoma punktami na krzywej, według

poniższego wzoru:

Mieszana elastyczność cenowa popytu to stosunek względnej zmiany

popytu na dobro do względnej zmiany ceny innego dobra

Dla dóbr komplementarnych współczynnik elastyczności cenowej ma

wartość ujemną

W przypadku substytutów ma wartość dodatnią

Dochodowa elastyczność popytu to stosunek względnej zmiany

zapotrzebowania na dobro do względnej zmiany dochodu nabywców:

Dobra

Pierwszej potrzeby Luksusowe

(Eid<1) (Eid>1)

Niższego rzędu Normalne

(Eid<0) (0<Eid<1)

Dobra normalne (zwykłe) to takie dobro, na które popyt wzrasta wraz

ze wzrostem dochodu.

Dobro niższego rzędu to takie dobro, na które popyt maleje przy

wzroście dochodu.