Elastyczność podaży i popytu

względem poszczególnych

determinant

Mikroekonomia

Pojęcie elastyczności

Elastyczność danej wielkości
względem danego czynnika wyraża
się stosunkiem względnej zmiany tej
wielkości do względnej zmiany tego
czynnika.

Wpływ czynnika na daną wielkość

Mierzalność czynnika

Elastyczność cenowa

podaży

Elastyczność cenowa podaży E

SP

to

stosunek względnej zmiany
wielkości podaży danego dobra do
względnej zmiany jego ceny.

E

SP

=

Procentowa zmiana wielkości podaży

dobra X

Procentowa zmiana ceny dobra X

Elastyczność cenowa

podaży cd.

SX

X

X

SX

X

X

SX

SX

X

X

SX

SX

SP

Q

P

P

Q

P

P

Q

Q

P

P

Q

Q

E

*

%

10

0

*

%

10

0

*





















SX

X

X

SX

SP

Q

P

dP

dQ

E

*



Elastyczność cenowa podaży

cd.

Obliczanie elastyczności: formuła
punktowa a formuła łukowa

Przykład: wzrost ceny z poziomu 8 zł/szt. do
10zł/szt. a spadek ceny z poziomu 10zł/szt. do
8zł/szt.

Praktyczne zastosowania a wielkość
zmiany ceny
Wykorzystanie pochodnej funkcji podaży
jako rozwinięcie koncepcji punktowej
formuły obliczania elastyczności

Elastyczność cenowa

podaży –

sens ekonomiczny

Wyraża siłę oddziaływania ceny na
kształtowanie się wielkości podaży
Jest dodatnia – zgodność kierunków zmian ceny i
wielkości podaży
Interpretacja elastyczności cenowej podaży
Jest zależna od:

Czasu – mała w krótkim i większa w długim okresie
Kosztów – ich wielkości w zależności od skali produkcji

Rodzaje podaży

Podaż sztywna – E

SP

=0

Podaż nieelastyczna – 0<E

SP

<1

Podaż neutralna – E

SP

=1

Podaż elastyczna – 1<E

SP

<

Podaż doskonale elastyczna –
E

SP

=

Elastyczność cenowa

popytu

Elastyczność cenowa popytu E

DP

to

stosunek względnej zmiany
wielkości popytu na dane dobro do
względnej zmiany jego ceny.

E

DP

=

Procentowa zmiana wielkości popytu na

dobro X

Procentowa zmiana ceny dobra X

Elastyczność cenowa

popytu cd.

DX

X

X

DX

X

X

DX

DX

X

X

DX

DX

DP

Q

P

P

Q

P

P

Q

Q

P

P

Q

Q

E

*

%

10

0

*

%

10

0

*





















DX

X

X

DX

DP

Q

P

dP

dQ

E

*



Elastyczność cenowa

popytu –

sens ekonomiczny

Wyraża wrażliwość konsumentów na zmianę ceny
Jest ujemna – przeciwne kierunki zmian ceny i
wielkości popytu
Interpretacja elastyczności cenowej popytu
Jest zależna od:

Liczby i dostępności substytutów
Czasu na podjęcie decyzji o zakupie
Udziału danego dobra w ogóle wydatków
Skuteczności akcji promocyjno-reklamowej

Rodzaje popytu

Popyt sztywny – |E

DP

|=0

Popyt nieelastyczny – 0<|E

DP

|<1

Popyt neutralny – |E

DP

|=1

Popyt elastyczny – 1<|E

DP

|<

Popyt doskonale elastyczny – |E

DP

|

=

Elastyczność cenowa popytu

a wydatki konsumentów

Tożsamość wydatków i przychodów
TR=TE=P*Q
Całkowite wydatki konsumentów w
warunkach zmiany ceny:

Popyt nieelastyczny
Popyt elastyczny
Popyt neutralny

Elastyczność mieszana

popytu

Elastyczność mieszana popytu E

DC

to stosunek względnej zmiany
popytu na dane dobro do
względnej zmiany ceny innego
dobra.

E

DC

=

Procentowa zmiana popytu na dobro X

Procentowa zmiana ceny dobra Y

Elastyczność mieszana

popytu cd.

DX

Y

Y

DX

Y

Y

DX

DX

Y

Y

DX

DX

DC

Q

P

P

Q

P

P

Q

Q

P

P

Q

Q

E

*

%

100

*

%

10

0

*





















DX

Y

Y

DX

DC

Q

P

dP

dQ

E

*



Elastyczność mieszana

popytu –

sens ekonomiczny

Obrazuje wzajemny charakter
analizowanych dóbr
Może przyjmować wartości dodatnie (dobra
substytucyjne), ujemne (dobra
komplementarne) lub może wynosić zero
(dobra obojętne)
Interpretacja elastyczności cenowej popytu

Elastyczność dochodowa

popytu

Elastyczność dochodowa popytu
E

DI

to stosunek względnej zmiany

popytu na dane dobro do
względnej zmiany dochodów
konsumenta (konsumentów).

E

DI

=

Procentowa zmiana popytu na dobro X

Procentowa zmiana dochodów I

Elastyczność dochodowa popytu

cd.

DX

DX

DX

DX

DX

DX

DI

Q

I

I

Q

I

I

Q

Q

I

I

Q

Q

E

*

%

10

0

*

%

10

0

*





















DX

DX

DI

Q

I

dI

dQ

E

*



Elastyczność dochodowa

popytu –

sens ekonomiczny

Mówi o charakterze analizowanego dobra
Może przyjmować wartości dodatnie bądź

ujemne
Interpretacja elastyczności cenowej popytu

Dobra normalne a dobra niższego rzędu

(poślednie)
Dobra podstawowe a dobra wyższego rzędu

(luksusowe)

Kategorie dóbr

Dobra niższego rzędu – E

DI

<0

Dobra normalne podstawowe –
0<E

DI

<1

Dobra wyższego rzędu – E

DI

>1

Subiektywność

kategoryzacji

Czy szynka jest
dobrem
luksusowym?

Dochody i wzorce
konsumpcji

Elastyczność funkcji

liniowej

Elastyczność
funkcji liniowej jest
zmienna i zależy
zarówno od jej
nachylenia, jak i od
położenia
badanego punktu

(długość odcinka
poniżej punktu do
długości odcinka
powyżej punktu)

E

DP

=-



E

DP

=-

1

E

DP

=

0

Q

P

Obliczanie elastyczności

funkcji liniowej

X

DX

P

b

a

Q

*





X

X

X

X

DX

X

X

DX

DP

P

b

a

P

b

P

b

a

P

b

Q

P

dP

dQ

E

*

*

*

*

*















0

,

0 

 b

a

Obliczanie elastyczności

funkcji potęgowej

Funkcja potęgowa charakteryzuje się stałą elastycznością!

b

X

DX

P

a

Q

*



0

,

0 

 b

a

b

P

a

P

b

a

P

a

P

P

b

a

Q

P

dP

dQ

E

b

X

b

X

b

X

X

b

X

DX

X

X

DX

DP











*

*

*

*

*

*

*

*

1

Zastosowanie pochodnej

do obliczania

elastyczności

Przypadek wieloczynnikowej funkcji
popytu a badanie elastyczności
przy pomocy pochodnej –
matematyczna realizacja ceteris
paribus.