HORMONY

HORMONY

Substancje wytwarzane w rozmaitych

Substancje wytwarzane w rozmaitych

gruczołach i działające na pewne organy.

gruczołach i działające na pewne organy.

Organy dysponują tzw. receptorami –

Organy dysponują tzw. receptorami –

odbiorcami, które przyjmują sygnały od

odbiorcami, które przyjmują sygnały od

hormonów i odczytują go. Grą hormonów

hormonów i odczytują go. Grą hormonów

steruje gruczoł w mózgu (przysadka), ta zaś

steruje gruczoł w mózgu (przysadka), ta zaś

otrzymuje rozkazy od części śródmózgowia

otrzymuje rozkazy od części śródmózgowia

(podwzgórza). Tutaj, w centrum dowodzenia ,

(podwzgórza). Tutaj, w centrum dowodzenia ,

zbiegają się informacje od różnych organów,

zbiegają się informacje od różnych organów,

tak ze produkcja hormonów jest sterowana ,

tak ze produkcja hormonów jest sterowana ,

czyli zmniejszana lub zwiększana w

czyli zmniejszana lub zwiększana w

zależności od potrzeb.

zależności od potrzeb.

HORMONY PŁCIOWE

HORMONY PŁCIOWE

MESKIE

MESKIE

(ANDROGENY)

(ANDROGENY)



Główny hormon męski to testosteron

Główny hormon męski to testosteron



Wytwarzany w jądrach

Wytwarzany w jądrach



Odpowiedzialny za rozwój pierwotnych

Odpowiedzialny za rozwój pierwotnych

i wtórnych cech płciowych męskich

i wtórnych cech płciowych męskich



Wydzielanie testosteronu pozostaje pod

Wydzielanie testosteronu pozostaje pod

kontrolą hormonu gonadotropowego

kontrolą hormonu gonadotropowego

przysadki, zwanego hormonem

przysadki, zwanego hormonem

pobudzającym komórki śródmiąższowe

pobudzającym komórki śródmiąższowe

(ICSH)

(ICSH)

DZIAŁANIE

DZIAŁANIE

TESTOSTERONU

TESTOSTERONU



Pobudza wzrost kości i mięśni w kierunku

Pobudza wzrost kości i mięśni w kierunku

kształtów męskich

kształtów męskich



Wzrost narządów płciowych oraz rozwój

Wzrost narządów płciowych oraz rozwój

wtórnych cech płciowych męskich

wtórnych cech płciowych męskich



Zgrubienie głosu, wskutek wzrostu krtani

Zgrubienie głosu, wskutek wzrostu krtani

i więzadeł głosowych

i więzadeł głosowych



Skóra ulega zgrubieniu, zwiększa się w

Skóra ulega zgrubieniu, zwiększa się w

niej zawartość barwnika

niej zawartość barwnika



Wzmaga się czynność gruczołów

Wzmaga się czynność gruczołów

potowych i łojowych

potowych i łojowych



Często występuje trądzik pospolity

Często występuje trądzik pospolity

HORMONY PŁCIOWE

HORMONY PŁCIOWE

ŻEŃSKIE

ŻEŃSKIE



Główny hormon żeński to estrogen i

Główny hormon żeński to estrogen i

progesteron

progesteron



Oba hormony są „sterydami”

Oba hormony są „sterydami”



Wzrost poziomu estrogenów we krwi jest

Wzrost poziomu estrogenów we krwi jest

odpowiedzialny za fazę wzrastania błony

odpowiedzialny za fazę wzrastania błony

śluzowej macicy w pierwszej połowie cyklu

śluzowej macicy w pierwszej połowie cyklu

miesiączkowego. Gdy poziom estrogenów

miesiączkowego. Gdy poziom estrogenów

zaczyna spadać, narasta szybko wydzielanie

zaczyna spadać, narasta szybko wydzielanie

hormonu luteinizujacego (LH). Wzmożone

hormonu luteinizujacego (LH). Wzmożone

wydzielanie LH powoduje pękanie dojrzałego

wydzielanie LH powoduje pękanie dojrzałego

pęcherzyka jajnikowego i rozwój ciałka

pęcherzyka jajnikowego i rozwój ciałka

żółtego , które wytwarza progesteron.

żółtego , które wytwarza progesteron.

DZIAŁANIE HORMONU

DZIAŁANIE HORMONU

ŻEŃSKIEGO -

ŻEŃSKIEGO -

PROGESTERONU

PROGESTERONU



Progesteron jest niezbędny do utrzymania ciąży

Progesteron jest niezbędny do utrzymania ciąży



Przyczynia się do zmian w błonie śluzowej macicy

Przyczynia się do zmian w błonie śluzowej macicy

przygotowując ją do implantacji zapłodnionego jaja

przygotowując ją do implantacji zapłodnionego jaja



Zmniejsza częstość skurczów macicy

Zmniejsza częstość skurczów macicy



Estrogen podczas pokwitania zwiększa się

Estrogen podczas pokwitania zwiększa się

dwudziestokrotnie

dwudziestokrotnie



Następuje przekształcenie się narządów płciowych

Następuje przekształcenie się narządów płciowych

z formy dziecięcej w postać charakterystyczną dla

z formy dziecięcej w postać charakterystyczną dla

dojrzałej kobiety

dojrzałej kobiety



Rozwijają się wtórne cechy płciowe żeńskie

Rozwijają się wtórne cechy płciowe żeńskie



Rozwój tkanki łącznej i zrębu sutka

Rozwój tkanki łącznej i zrębu sutka



Progesteron wytwarza mleko w gruczołach sutka

Progesteron wytwarza mleko w gruczołach sutka

DZIAŁNIE HORMONU

DZIAŁNIE HORMONU

ŻEŃSKIEGO - ESTROGENU

ŻEŃSKIEGO - ESTROGENU



Estrogen podczas pokwitania zwiększa się

Estrogen podczas pokwitania zwiększa się

dwudziestokrotnie

dwudziestokrotnie



Następuje przekształcenie się narządów

Następuje przekształcenie się narządów

płciowych z formy dziecięcej w postać

płciowych z formy dziecięcej w postać

charakterystyczną dla dojrzałej kobiety

charakterystyczną dla dojrzałej kobiety



Rozwijają się wtórne cechy płciowe

Rozwijają się wtórne cechy płciowe

żeńskie

żeńskie



Rozwój tkanki łącznej i zrębu sutka

Rozwój tkanki łącznej i zrębu sutka



Hamuje produkcję mleka

Hamuje produkcję mleka



Przyśpieszają wzrost kości

Przyśpieszają wzrost kości

HORMONY PŁCIOWE

HORMONY PŁCIOWE

(MĘSKIE) JAKO LEKI

(MĘSKIE) JAKO LEKI



Podawane w celu uzupełnienie niedoborów

Podawane w celu uzupełnienie niedoborów

wynikających z niedoczynności przysadki

wynikających z niedoczynności przysadki

lub zaburzeń funkcji jąder

lub zaburzeń funkcji jąder



Stosowane u kobiet w terapii raka piersi

Stosowane u kobiet w terapii raka piersi



Sterydy anaboliczne wpływają na rozwój

Sterydy anaboliczne wpływają na rozwój

mięśni

mięśni



Aplikowane w postaci tabletek, zastrzyków

Aplikowane w postaci tabletek, zastrzyków

lub wszczepiane są w tkankę mięśniową

lub wszczepiane są w tkankę mięśniową

MOŻLIWE SKUTKI

MOŻLIWE SKUTKI

UBOCZNE

UBOCZNE



Obrzęk

Obrzęk



Przyrost ciężaru ciała

Przyrost ciężaru ciała



Osłabienie

Osłabienie



Utrata apetytu

Utrata apetytu



Senność, mdłości

Senność, mdłości



U kobiet zanik miesiączkowania,

U kobiet zanik miesiączkowania,

obniżenie głosu, zmniejszenie piersi,

obniżenie głosu, zmniejszenie piersi,

porost włosów lub łysienie typu

porost włosów lub łysienie typu

meskiego

meskiego

HORMONY PŁCIOWE

HORMONY PŁCIOWE

(KOBIECE) JAKO LEKI

(KOBIECE) JAKO LEKI



Dwa typy środków hormonalnych:

Dwa typy środków hormonalnych:

estrogeny i progesterony

estrogeny i progesterony



Estrogeny stosowane w leczeniu raka

Estrogeny stosowane w leczeniu raka

piersi lub prostaty

piersi lub prostaty



Progesterony w leczeniu gruczolistości

Progesterony w leczeniu gruczolistości



Podawane w postaci tabletek, w

Podawane w postaci tabletek, w

zastrzykach, lub wszczepiane w tkankę

zastrzykach, lub wszczepiane w tkankę

mięśniową

mięśniową

MOŻLIWE SKUTKI

MOŻLIWE SKUTKI

UBOCZNE

UBOCZNE



Mdłości

Mdłości



-przyrost ciężaru ciała

-przyrost ciężaru ciała



Ból głowy, depresja

Ból głowy, depresja



Powiększenie i nadwrażliwość piersi

Powiększenie i nadwrażliwość piersi



Wysypki i przebarwienia skóry

Wysypki i przebarwienia skóry



Zmiany popędu płciowego

Zmiany popędu płciowego



Nieprawidłowa krzepliwość krwi,

Nieprawidłowa krzepliwość krwi,

powodująca dolegliwości serca

powodująca dolegliwości serca

OBRAZ CHEMICZNY

OBRAZ CHEMICZNY

HORMONÓW PŁCIOWYCH

HORMONÓW PŁCIOWYCH